دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
پایان نامه ارشد رشته کشاورزی بررسی اثرات تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد بر صفات زراعی و شاخص‌های رشد ارقام بهاره کلزا با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 140
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد برصفات زراعی و شاخص های رشد ارقام بهاره کلزا (Brassica napus L.) آزمایشی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 83-1382 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. در این آزمایش، آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول یا آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A ( شاهد) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد) و ارقام بهاره کلزا به عنوان عامل فرعی در ده سطح شامل ارقام Comet, Goliath ، Sw Hot Shot, Eagle, Sw 5001،19-H،Hyola 401، Hyola 420 ، Option 500 و Quantum بودند. در این تحقیق از کلیه مراحل فنولوژیکی گیاه یادداشت برداری به عمل آمد. همچنین صفاتی نظیر: ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، قطر ساقه ، طول خورجین ساقه اصلی، شاخه فرعی، طول خورجین، تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخه فرعی ، تعداد خورجین در بوته ، تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و درصد روغن دانه و عملکرد روغن دانه، اندازه گیری شدند.نتایج حاصل نشان داد که اثر سطوح مختلف آبیاری بر صفات تعداد شاخه فرعی دربوته، قطر ساقه، طول خورجین شاخه فرعی، تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد روغن دانه معنی دار گردید. همچنین اثر رقم بر صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، طول خورجین ساقه اصلی و شاخه فرعی، طول خورجین، تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی دار شد. اثرات متقابل آبیاری و رقم نیز بر صفات ارتفاع بوته وعملکرد بیولوژیک معنی دار گردید. تعداد خورجین در بوته در شرایط تنش خشکی درکلیه ارقام کاهش یافت( البته غیرمعنی دار).
مقدمه:
این روزها جمله «وابستگی 90 درصدی روغن، سرشکستگی ملی» به واژه ای تکراری تبدیل شده و در هر محفل و نشریه ای این کلمات به کرات بیان میشود. این جمله زمانی حیرت انگیزتر میشود که در کنار بحث خودکفائی گندم نیز قرار بگیرد. ایرانی که تا چند سال پیش بزرگ ترین وارد کننده گندم جهان بود طی چند سال، تنها چند سال، به خودکفائی رسیده و حتی زمزمه های صادرات نیز به گوش می رسد. مسئولان وزارت جهاد کشاورزی طی همین سالها با توجه به این موفقیت به فکر برنامه ریزی برای تأمین نیازهای کشور به دانه های روغنی از داخل افتاده اند تا شاید روزی هم بتوان از این سرشکستگی ملی رهایی یافت. این مدیران امیدوارند اجرای طرح ده ساله دانه‌های روغنی نیز مثل گندم باعث افتخار و مباحاتشان شود (ماهنامه روغن نباتی، 1383 الف). کشور ایران معادل 000، 800 ، 164 هکتار مساحت دارد که از این مقدار، 15 الی 18 میلیون هکتار شوره‌زار، 20 الی 22 میلیون هکتار بیابان و تقریباً یک میلیون هکتار نیمه خشک است. ایران با متوسط نزولات آسمانی 240 میلی متر که از یک سوم میزان نزولات سالانه جهانی (700 میلی متر) کمتر می باشد، دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است. در مناطق خشک، میزان باران سالانه، کمتر از تبخیر و تعرق بوده و بروز دوره خشکی در طول سال امری عادی است (کافی و همکاران، 1379 ب). تحقیقات انجام شده نشان داده است که متوسط افت عملکرد سالیانه به واسطة خشکی در جهان 17 درصد بوده که تا بیش از 70 درصد در هر سال می‌تواند افزایش یابد(Edmeades et al, 1994). با توجه به این موضوع کشاورزان و دست اندرکاران کشور، اصولاً باید با تلاش فراوان و مدیریت صحیح و اقتصادی منابع آبی و استفاده بهینه از آب در تولید هر چه بیشتر محصولات زراعی، مشکل غذایی جمعیت را رفع سازند. دانه های روغنی پس از غلات، دومین ذخایر غذایی جهان را تشکیل می دهند. این محصولات علاوه بر دارا بودن ذخایر غنی اسیدهای چرب، حاوی پروتئین نیز می باشند (شیرانی راد و دهشیری، 1381). دانه های روغنی به دلیل تولید روغن های با کیفیت بالا و درصد زیادی از اسیدهای چرب و مرغوب از اهمیت شایانی در تغذیه انسان برخوردارند (آلیاری و همکاران، 1379).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.......................................... 1
مقدمه.......................................... 3
فصل اول: کلیات........................................................................................................ 6
1-1- تاریخچه............................................................................................................ 7
1-2- کلیاتی دربارة کلزا.............................................................................................. 8
1-3- اهمیت وجایگاه کلزا در ایران.............................................................................. 10
1-4- سطح زیرکشت، تولید وعملکرد کلزا در جهان و ایران........................................... 12
1-5- ترکیب شیمیایی دانه کلزا..................................................................................... 14
1-6- خصوصیات گیاه شناسی...................................................................................... 16
1-6-1- ریشه........................................................................................................ 16
1-6-2- ساقه......................................................................................................... 17
1-6-3- برگ......................................................................................................... 18
1-6-4- گل........................................................................................................... 18
1-6-5- میوه.......................................................................................................... 18
1-6-6- دانه کلزا.................................................................................................... 19
1-7- مراحل فنولوژی.................................................................................................. 19
1-8- اکولوژی کلزا..................................................................................................... 19
1-9- کاشت .............................................................................................................. 22
1-9-1- آماده سازی زمین....................................................................................... 22
1-9-2- تاریخ کاشت............................................................................................. 22
1-9-3- میزان بذر وتراکم بوته................................................................................. 23
1-9-4- عمق و ابعاد کاشت.................................................................................... 23
1-9-5- روش کاشت............................................................................................. 23
1-10- داشت............................................................................................................. 24
1-10-1- نیازهای غذایی........................................................................................ 24
1-10-2- علف‌های هرز......................................................................................... 24
1-10-3- آفات و بیماری‌ها.................................................................................... 25
1-11- برداشت.......................................................................................................... 26
1-11-1- خرمن کوبی............................................................................................ 26
1-12- انبار کردن....................................................................................................... 27
فصل دوم : بررسی منابع.............................................................................................. 28
2-1- تنش................................................................................................................. 29
2-2- تنش خشکی یا تنش آبی.................................................................................... 29
2-3- مکانیزم‌های مقاومت به خشکی............................................................................ 30
2-4- تنظیم اسمزی..................................................................................................... 33
2-5- تأثیر تنش خشکی بر رشد برگ........................................................................... 34
2-6- تأثیر تنش خشکی بر رشد ساقه و برگ................................................................ 35
2-7- عکس العمل کلزا در برابر تنش خشکی ورژیمهای رطوبتی.................................... 36
2-8- تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه........................................................................ 39
2-9- تأثیر تنش خشکی بر اجزای عملکرد.................................................................... 41
2-9-1- تعداد خورجین در گیاه بوته........................................................................ 41
2-9-2- تعداد دانه در خورجین............................................................................... 42
2-9-3- وزن هزار دانه............................................................................................ 43
2-9-4- شاخص برداشت........................................................................................ 44
2-10- تأثیر تنش خشکی بر صفات کیفی..................................................................... 45
2-10-1- درصد روغن دانه.................................................................................... 45
2-11- تجزیه و تحلیل رشد........................................................................................ 46
2-11-1- تجمع ماده خشک................................................................................... 48
2-11-2- شاخص سطح برگ................................................................................. 49
فصل سوم : مواد و روش ها........................................................................................ 51
3-1- مشخصات محل اجرای آزمایش.......................................................................... 52
3-2- مشخصات آزمایش............................................................................................. 52
3-2-1- معرفی تیمارها........................................................................................... 52
3-2-2- طرح آزمایشی........................................................................................... 53
3-2-3- تجزیه آماری............................................................................................. 54
3-3- عملیات زراعی................................................................................................... 54
3-3-1- آماده سازی زمین....................................................................................... 54
3-3-2- کاشت....................................................................................................... 54
3-3-3- داشت....................................................................................................... 55
3-3-4- برداشت.................................................................................................... 55
3-4- برآورد شاخص های رشد................................................................................... 55
3-4-1- نمونه برداری............................................................................................. 56
3-4-2- تعیین سطح برگ....................................................................................... 56
3-4-3- تعیین وزن خشک برگ و وزن خشک کل................................................... 56
3-5- اندازه گیری صفات کمی..................................................................................... 56
3-6- اندازه گیری صفات کیفی مورد مطالعه.................................................................. 58
3-6-1- تعیین درصد روغن دانه.............................................................................. 58
3-7- تعیین مراحل فنولوژیکی..................... 59
فصل چهارم : نتایج و بحث......................................................................................... 60
4-1- تأثیر تنش خشکی بر ویژگیهای مورفولوژیکی، ساختاری و زراعی.......................... 61
4-1-1- ارتفاع بوته................................................................................................ 61
4-1-2- تعداد شاخه فرعی در بوته.......................................................................... 64
4-1-3- قطر ساقه.................................................................................................. 67
4-1-4- طول خورجین ساقه اصلی.......................................................................... 70
4-1-5- طول خورجین شاخه فرعی......................................................................... 73
4-1-6- طول خورجین بوته..................................................................................... 76
4-1-7- تعداد خورجین در ساقه اصلی.................................................................... 79
4-1-8- تعداد خورجین در شاخه فرعی................................................................... 83
4-1-9- تعداد خورجین در بوته............................................................................... 87
4-1-10- تعداد دانه در خورجین ساقه فرعی............................................................ 91
4-1-11- تعداد دانه در خورجین شاخه فرعی.......................................................... 94
4-1-12- تعداد دانه در خورجین............................................................................. 98
4-1-13- وزن هزار دانه......................................................................................... 102
4-1-14- عملکرد دانه............................................................................................ 105
4-1-15- عملکرد بیولوژیک................................................................................... 109
4-1-16- شاخص برداشت..................................................................................... 113
4-2- تأثیر تنش خشکی بر روی صفات کیفی............................................................... 116
4-2-1- درصد روغن دانه....................................................................................... 116
4-2-2- عملکرد روغن دانه..................................................................................... 120
4-3- تأثیر تنش خشکی بر روی شاخص‌های رشد........................................................ 124
4-3-1- وزن خشک کل گیاه................................................................................... 124
4-3-1-1- روندتغییرات وزن خشک کل گیاه درشرایط آبیاری معمول وتنش کم آبی................................................. 124
4-3-1-2- روند تغییرات وزن خشک کل ارقام برتر در شرایط آبیاری معمول.......................................... 125
4-3-1-3- روند تغییرات وزن خشک کل ارقام برتر در شرایط تنش کم آبی............................................ 126
4-3-2- وزن خشک برگ....................................................................................... 128
4-3-2-1- روند تغییرات وزن خشک برگ در شرایط آبیاری معمول و تنش کم آبی....................................... 128
4-3-2-2- روند تغییرات وزن خشک برگ ارقام برتر در شرایط آبیاری معمول.......................................... 129
4-3-2-3- روند تغییرات وزن خشک برگ ارقام برتر در شرایط تنش کم آبی............................................ 130
4-3-3- شاخص سطح برگ.................................................................................... 131
4-3-3-1-روندتغییرات شاخص سطح برگ ارقام کلزادرشرایط آبیاری معمول وتنش کم آبی....................................... 131
4-3-3-2-روندتغییرات شاخص سطح برگ ارقام برتر در شرایط آبیاری معمول.......................................... 132
4-3-3-3- روند تغییرات شاخص سطح برگ ارقام برتر در شرایط تنش کم آبی............................................ 133
4-4- همبستگی ساده صفات مورد مطالعه...................................................................... 134
4-5- نتیجه گیری کلی................................................................................................. 138
4-6- پیشنهادات......................................................................................................... 139
فهرست منابع.............................................................................................................. 140
