- عنوان تحقیق
اهمیت و مراحل دوره کارآموزی
ج- بیان مسأله اساسی تحقیق:
در کل هیچ جانشینی برای تجربه عملی وجود ندارد. کارورزی ابزاری برای تبدیل تئوری به عمل و همچنین تلاشی برای ایجاد پیوند‌هایی بین محیط عملی و مراکز آموزشی است. برای انجام کنکاش شغلی نیز کارورزی از بقیه گزینه‌ها مناسب‌تر است. واضح است که هرگز نمی‌توان از طریق مطالعه یا گفت‌وگو با افراد مطلع به اطلاعات کافی و مورد نیاز برای کنکاش شغلی دست یافت. کارورزی یک تجربه دست اول و عملی است که به فرد اجازه می‌دهد بهترین نتیجه‌گیری‌ها را درباره ارتباط احتمالی خود و یک زمینه شغلی، انجام دهید. در ضمن کارورزی ممکن است به کارورز مهارتهایی را بیاموزد که ممکن است دارای آنها نباشد. کنکاش شغلی در طول یک ترم یا در طول فصل تابستان، روش نسبتاً سریع و کم خطری برای کسب اطلاعات درباره یک زمینه شغلی است. این روش به کارورزان فرصت می‌دهد تا میزان علاقه خود را قبل از آنکه برای چند سال متعهد به انجام آن شوند، بسنجند و یا اینکه بدانند برای وارد شدن به یک زمینه شغلی به چه مهارتها یا ملزومات آموزشی نیاز دارند. کارورزی حتی باید به کارورزان کمک کند تا بفهمند از چه بخش‌هایی در یک زمینه شغلی خوششان نمی‌آید.
د- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق :
پروژه کارآموزی با اینکه وقت گیر بوده زحمات زیادی را بر دانشجو تحمیل میکند ولی باعث کار عملی و پژوهش می شود . از آنجایی که اهمیت و ضرورت پژوهش و تحقیق بر هیچ کس پوشیده نیست پس می توان گفت کارآموزی یکی از مهمترین واحد هایی است که دانشگاه برای دانشجو در نظر گرفته است. با انجام پروژه با یک موضوع خاص دانشجو ملزم می شود تا همه تلاش خود را به کار گیرد تا همه زوایای موضوع مورد بررسی کند و تقریبا در آن موضوع مهارت لازم را به دست آورد.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه :
آموزش عالی هر کشور، هر اندازه از نظر آموزش های تئوریک (هم کلاسیک و هم مدرن) قوی باشد، باز هم در تهیه زمینه رشد اقتصادی و صنعتی نمی¬تواند به تنهایی موفق باشد. همین امر، گسترش دامنه آموزش و کسب تجربه از محیط واقعی کار را توجیه می¬نماید.
در حال حاضر که دوره مدرک گرایی سپری شده است و جامعه، صنعت و دانشگاه باید زمینه های لازم برای کسب تجربه مفید را برای دانشجویان فراهم سازد. پذیرش کارآمـوزان از دانشگاهها، به عنوان کوششـی جهت التـیام شکاف بین نظام آموزش رسـمی با آنچه در صنعت می گذرد "عرصه عمل" صورت گرفته است تا بخشی از خلا آموزشی، آشنایی با حرف و مشاغل در صنعت را ترمیم نموده، به توسعه نگرش دانشجویان نسبت به نظام صنعتی بیانجامد.
وقوف بیشتر دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به آنچه که در صنعت می¬گذرد، آن ها را قادر خواهد نمود، تا دامنه گسترش اطلاعات و مهارت ها و شناسایی حرف را توسعه می¬دهد. علاوه بر این، تماس از نزدیک کارآموزان با صنعت، فرصت¬های مناسب را برای بهره گیری از یافته ها و دانسته های آکادمیک در موقعیت¬های عملی، فراهم می¬نماید و فرصت¬های مناسبی را جهت استعداد سنجی و به محک نهادن علاقه کارآموزان، از پی خواهد داشت.
کارآموزی دانشجویان، با توجه به متداول ترین اسلوب کارآموزی یعنی آموزش در محیط حرفه و آموزش در محیط مادی صورت گرفته تا با انتقال آموزش به محیط حرفه و بهره گیری از دانش ناشی از محیط کار، بتوان حلقه های مفقوده را در نظام آموزش دانشگاهی تکمیل نمود.
آشنایی با منابع مرجع به خاطر نیازهای فوری و سرعت عمل داشتن در امر اطلاع‌رسانی همه از مزایای حضور در کتابخانه محسوب می‌شوند.کارآمد شدن‌دانشجویان‌در هر زمینه‌ای و همچنین مهیا کردن آنها برای اشتغال ، چیزی‌فراتر از آموخته‌های‌نظری‌کلاس‌درس‌را می‌طلبد و نتایج‌مثبتی‌که‌ازهمپاشدن‌علم‌با عمل‌حاصل‌می‌شود بر هیچ‌کس‌پوشیده‌نیست. کارورزی به دانشجویان فرصت می‌دهد تا به بهترین نحو از یک محیط کاری عینی تجربه کسب کنند. امروزه در جهان، کارورزی‌بهترین گزینه برای انجام کنکاش شغلی به شمار می‌رود. در واقع کارورزی یک تجربه دست اول و عملی است که به دانشجویان اجازه می‌دهد بهترین نتیجه‌گیری‌ها را درباره ارتباط احتمالی خود و یک زمینه شغلی، انجام دهند. از همه مهمتر اینکه کارورزی می‌تواند به دانشجویان مهارت های شغلی مهمی را همانند برقراری ارتباط، تعهد کاری، وقت شناسی، حل مساله، کارگروهی، خودمدیریتی، برنامه‌ریزی و سازماندهی و آشنایی با فن‌آوری بیاموزد که امروزه برای شاغل شدن بسیار واجب و ضروری هستند. اما متأسفانه کارورزی در سیستم آموزش عالی کشور ما چندان از سوی دانشجویان جدی گرفته نمی‌شود. به نظر می‌رسد دلیل این امر عدم آشنایی دانشجویان با ضرورت آمادگی شغلی در دوران دانشجویی و عدم اطلاع از نقش حیاتی کارورزی در آمادگی شغلی باشد. همچنین به نظر می‌رسد در حال حاضر دفاتر ارتباط با صنعت دانشگاهها که مسوول تسهیل امر کارورزی هستند، هنوز درک صحیح و کاملی از مفهوم کارورزی ندارند. به همین دلیل است که اکثر کارورزان ما ابتدایی‌ترین اصول و مقررات محیط کار نظیر نحوه برخورد با مجموعه کارمندی و کارگری را نمی‌دانند و در نتیجه قادر به استفاده بهینه از این دوره حیاتی نمی‌باشند. بطور کلی احساس نیاز عامل مهمی برای به حرکت درآمدن و به حرکت درآوردن است. اگر دانشگاه از طریق دفاتر ارتباط با صنعت این احساس نیاز را در دانشجو بوجود بیاورد که برای ورود به بازار کار باید آنچه را که در اینجا بصورت تئوری می‌آموزد،اجرا کند، آنوقت دانشجو قدر هر ثانیه دوره کارورزی خود را خواهد دانست، زیرا او نیاز را حس کرده است. چنین دانشجویی وقت و انرژی زیادی صرف میکند و مصمم است تا گوی سبقت را از دیگران برباید تا شغل شایسته‌ای پیدا کند و در آن موفق شود. درحقیقت دانشجویانی که از یک سو بنیه علمی خود را تقویت می‌کنند و از سوی دیگر خود را از نظر عملی و کاربردی آماده می‌کنند، براحتی وارد بازار کار می‌شوند و حتی حاضر به کار کردن با حقوق‌ها و دستمزدهای پایین نیستند. با بررسی‌های‌انجام‌شده‌توسط‌محققان، به‌نظر می‌رسد که‌برای‌انجام‌یک‌کارورزی‌صحیح‌و مؤثر عواملی‌همچون‌مدیریت، برنامه‌ریزی‌صحیح، نوع‌کارارائه‌شده‌به‌کارورز،میزان‌اعتبار دورهِ‌کارورزی‌و حمایت‌های‌جانبی‌از کارورز دخیل‌هستند. در ضمن لازم است دانشگاهها از طریق برگزاری کلاسها و جلساتی دانشجویان را با اهمیت و ضرورت استفاده بهینه از دوره کارورزی آشنا سازند. به طور ایده‌آل، امید می‌رود کارورزی به شغل نهایی دانشجویان در آینده تسری یابد. تجربه کارورزی و تجربه‌های مشابه می‌توانند ابزار ارزشمندی برای کنکاش شغلی باشند به شرط آنکه دانشجویان با تعهد و صداقت به آنها بپردازند. اگر کارورزی، فرایند تفکر بر روی عملکرد و خودسنجی را به دانشجویان بیاموزد، بسیار مفید واقع شده است.رسالت مراکز آموزش عالی در تولید علم و گسترش دانش بر اساس ارزشها و فرهنگ جامعه ، خود مبتنی بر ارزشها و فرهنگ بومی جامعه ، خود مبتنی بر گام های ابتدایی در آشنا سازی کودکان و نوجوانان در مقاطع پائینتر تحصیلی با روش های گروهی ،اکتشاف ، حل مساله و رشد تفکر انتقادی و در ادامه پیگیری تخصصی آنها در مقاطع مختلف آموزش عالی است. در این راستا مدیران مراکز آموزشی که با انسان و تربیت او سر و کار دارند باید به اهمیت نقش و وظیفه خود آگاه باشند.توسعه و اثر بخشی سازمان های آموزشی (بویژه مدرسه) از طریق خلق و تعلیم معارف و در سایه ی تجربه امکان پذیر است .اگر عمل بدون اندیشه موجد فساد و دوری از اهداف می شود، علم بدون عمل نیز موجب انباشته شدن نظریات نامربوط در مغز شده و آنگونه می شود که کارآیی مدیران و اثر بخشی سازمانی مدیران مدارسی که در رشته ی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی تحصیل کرده اند تفاوت معناداری با مدیرانی که در سایر رشته ها درس خوانده اند و بر مبنی تجربه و منش مدیریتی به این پست رسیده اند و این احتمالا بهانه و حتی دلیلی موجه برای تردید مسئولان آموزش و پرورش در کارآیی دروس و فارغ التحصیلان رشته های دانشگاهی بویژه علوم تربیتی باشد. در پی جویی علت این امر آنچه بیش از همه جلب نظر می کند فقدان تجربه ی کاری فارغ التحصیلان در مدارس است آن سان که حتی بعضی از اساتید این رشته نیز محصول فرآیند تدریس و تحصیل در این رشته را تربیت متخصصان پژوهشگر در عرصه ی مدیریت و نه پرورش مدیر آموزشی می دانند. ارائه دو یا حداکثر چهار واحد کار عملی مدیریت نیز اگر چه تاثیر گذار خواهد بود اما برای حل این مساله کافی نخواهد بود. در راستای پاسخ به این مسئله چند پیشنهاد مطرح می شود: اول اینکه دانشجویان متقاضی ورود به رشته ی مدیریت آموزشی در بدو ورود مورد مصاحبه ی تخصصی و بررسی شخصیت قرار گیرند تا از وجود کاراکترها ی مدیریتی در آنها اطمینان حاصل شود، چه اینکه مدیریت غیر از علم بودن هنر نیز هست. دوم: دانشجویان این رشته از همان ترم های آغازین (همانند دوره های انترنی دانشجویان پزشکی ) دوره های عملی را در مدارس و سایر مراکز آموزشی گذرانده و بازدید های جمعی از مدارس (بویژه آنهایی که به لحاظ مدیریتی ، موفق شناخته می شوند) داشته باشند.سوم : از مدیران مدارس خواسته شود تا کار ورز را نه بعنوان مزاحم و یا کارگر رایگان محکوم به بیگاری در مدرسه – آنگونه که برخی دانشجویان تعریف می کنند- بلکه به عنوان مدیر فردای فرایند تعلیم و تربیت بنگرند.در مدیریت مدرسه بعنوان یک سازمان اجتماعی باز از علوم مختلفی از جمله روانشناسی ، فرهنگ و رفتار سازمانی، آمار و روش های تحقیق و نیز نظریه های مدیریت ، روابط انسانی و نظارت و راهنمایی تعلیماتی و ... بصورت گسترده ای استفاده می شود . اموری چون کار گروهی و تیمی ،ایجاد انگیزه و روابط اجتماعی مورد توجه است و روانشناسی سازمانی نیز فرآیندهایی مانند مدیریت کلاس ،ایجاد انگیزه در معلمان ،توجه به نیازها و خواسته های افراد و مشارکت دهی آنها در تصمیم گیری را با هدف ایجاد تعهد بیشتر به پیگیری تصمیمات سازمانی دنبال می کند. تمام این دانشهاباید با تجربه جمع شوند تا بتوانند موجب اثر بخشی مدرسه شوند. اثر بخشی(به معنای حرکت صحیح در راستای اهداف سازمانی ) خود به کارآیی افراد سازمان بستگی تام داشته و مدیر در این میان بدلیل اثر گذاری بر کل سازمان مورد عنایت ویژه ای است. کارورزی و کارآموزی می‌تواند ابزار بسیار مهمی در راستای آمادگی شغلی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان باشد اما بنا به دلائل مختلفی به تدریج در فرهنگ دانشگاههای ایران رو به اضمحلال است. دوره کارورزی امکان و فرصتی برای آشنایی دانشجویان با محیط کار محسوب می‌شود که نه تنها باعث افزایش قابلیتهای آنان برای اشتغال در آینده می‌شود بلکه به کارورزان قدرت انتخاب بیشتری در انجام وظایف ارائه شده می‌دهد تا بتوانند بهتر به علاقمندی‌ها و گرایش‌های خود در زمینه‌های مختلف پی برده و نقاط ضعف و قوت کار خود را ارزیابی کنند.
و– جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:
امروزه به مدد تکنولوژی رشته های زیادی در دانشگاه بوجود آمده است و از آنجایی که تعداد قابل توجهی از این رشته ها در آینده با کارهای عملی سروکار دارند این نیاز احساس می شود که برای آشنایی دانشجویان با این رشته ها و فعالیت های شغلی آینده شان درسی به نام کارآموزی شکل بگیرد.
و موارد دیگری که می توانند با برنامه ریزی دقیق در ارتباط با برنامه ی کارآموزی حاصل شوند.
البته شیوه ی برگزاری درست کاراموزی و اینکه چگونه می توان کاراموزی را به سمتی هدایت کرد که اثر بخشی بیشتری داشته باشد باید بحث شود
ز- اهداف مشخص تحقیق:
با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی و فناوری ارتباطات و تغییر و تحول های سریعی که در اکثر رشته های تحصیلی شکل می گیرد و با توجه به اینکه اکثر درس های ارائه شده در دانشگاههای ما درسهایی تئوری هستند ارائه درسهایی با عنوان کارآموزی ضرورت بیشتری پیدا می کند.
آشنایی دانشجویان با کارهای عملی و اجرایی و مسائل کارگاهی از نزدیک به طوری که فرصت تطبیق آموخته را با عمل، درک کنند و در رفع کمبودها و نواقص احتمالی بکوشند.
برخورد با مسائل کارگاهی، کارگری، اجتماعی و روبرو شدن با واقعیت های عینی.
واقف شدن به اهمیت مهارت های علمی و رابطه بین آنها و نحوه همکاری صاحبان مهارت ها و تخصص های مختلف و نقش هر کدام در پیشبرد کارها.
آگاهی یافتن به نحوه اداره کارگاه و لزوم تسلط کافی به کارهای عملی و اجرایی.
ایجاد فرصتی مناسب برای شکوفایی خلاقیت های دانشجویان و ارائه روش های بهتر در ایجاد عملیات.
انتقال یافته های دانشگاهی و پژوهشی، از دانشگاه به صنعت و به تعبیر دیگر کارآموزی دانشجویان، پلی است بین دانشگاه و صنعت به شرط آن که، دانشجویان از نظر مبانی علمی قوی و حرف جدیدی برای کارگران بخش صنعت داشته باشند.
ح –هدف کاربردی:
افراد و گروههای مختلفی قادر به استفاده از این پژوهش خواهند بود که مهمترین آنها عبارتند:
دانشجویان و مربیان و سرپرستان کارآموزی
نهادها و سازمان های ناظر بر دانشگاه ها
سازمان هایی که کار آنها مطالعات علمی است.
کلیه اساتید،محققان ودانشجویانی که قصد انجام تحقیقات علمی در این حوزه را دارند.
ص –مدل مفهومی تحقیق
نگاره 1-1. مدل مفهومی تحقیق
ط- فرضیههای تحقیق:
باتوجه به مبانی نظری مطروحه در ارتباط با کارآموز فرضیه هایی بشرح زیر طراحی می گردد:
• آشنا شدن دانشجویان با رشته ی تحصیلی خود نیاز به دوره کارآموزی دارد.
• آشنا شدن دانشجویان با زمینه ی شغلی خود که در آینده با آن سرو کار دارند نیاز به دوره کارآموزی دارد.
• آشنا شدن دانشجویان با کاربران آینده ی خود و نحوه ی برخورد با آنها نیاز به دوره کارآموزی دارد.
• همگام شدن با برنامه های و تکنولوژی های روز در ارتباط با رشته ی تحصیلی خود نیاز به دوره کارآموزی دارد.
• مواجه شدن با مشکلات سر راه خود در ارتباط شغل آینده ی خود نیاز به دوره کارآموزی دارد.
• ارتباط با محیط بیرون و آشنا شدن با افراد درگیر در کار نیاز به دوره کارآموزی دارد.
ی- تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی:
کارورز یا کارآموز:
کارورز یا کارآموز داوطلبی است که بر حسب توانمندیهای خود و با برخورداری از دانش مقدماتی برای کسب علم (یا یک مهارت) به واحد کارورزی مراجعه می‌نماید. این فرد داوطلبی است که بطور پایه‌ای اقدام به کسب مهارتی می‌نماید. همچنین کارورز یا کارآموز داوطلبی است که با داشتن دانش تئوریک در رابطه با یک شغل یا مهارت اقدام به کسب معلومات به صورت عملی یا کاربردی میکند.
• دانشجوی مشغول به تحصیل که به دنبال محلی برای گذراندن دوره کارآموزی خود می گردد.
• دانشجویی که تمایل دارد در دوران تعطیلات تابستان در یک محیط که مرتبط با زمینه درسی خود است ضمن کار به کسب تجربه بپردازد.
• فارغ التحصیل جویای کار که به علت نداشتن آشنایی با محیط کاری رشته خود قادر به پیدا کردن کار مناسب خود نیست.
• فارغ التحصیل جویای کاری که نداشتن سابقه کاری مانع از آن می شود که بتواند در محل دلخواه خود مشغول به کار گردد.
امروزه و به خاطر آنکه واژه کارورزی کاربردهای فراوانی دارد، گاهی اوقات به سختی می‌توان منظور گوینده را از واژه کارورزی استنباط کرد. در حقیقت می‌توان هر تجربه آموزشی را که با شغل ترکیب شود، کارورزی نامید و همین ترکیب است که کارورزی را به ابزاری منحصر به فرد برای کنکاش شغلی تبدیل میکند.
اصل کلمه کارورزی به واژه کارورز برمی‌گردد و به فردی گفته می‌شود که در حین تحصیل در آموزش عالی و یا بلافاصله بعد از پایان دوران تحصیل و تنها با هدف کسب تجربه و مهارت کاری و عملی در مؤسسه‌ای مشغول بکار می‌شود کارورزی می‌تواند برای افراد حالت اجباری یا اختیاری داشته باشد. یعنی کارورز گاهی اوقات باید برای گذراندن دو یا سه واحد درسی در دانشگاه به دوره کارورزی روی بیاورد و یا اینکه خودش به طور داوطلبانه در یک واحد صنعتی یا اداری مشغول کاربدون دستمزد شود. دوره کارورزی امکان و فرصتی برای آشنایی دانشجویان با محیط کار محسوب می‌شود که نه تنها باعث افزایش قابلیتهای آنان برای اشتغال در آینده می‌شود بلکه به کارورزان قدرت انتخاب بیشتری در انجام وظایف ارائه شده می‌دهد تا بتوانند بهتر به علاقمندی‌ها و گرایش‌های خود در زمینه‌های مختلف پی برده و نقاط ضعف و قوت کار خود را ارزیابی کنند. مثلاً حضور در کتابخانه برای کارورز، برخورد با واقعیت‌ها را به دنبال دارد. در واقع می‌توان اصول نظری که اساس یک مصاحبه خوب در بخش مرجع را تشکیل میدهند به بهترین شکل در کلاس درس تدریس کرد اما روش‌های ارتباطی واقعی را فقط از طریق تمرین و برخورد با مراجعه‌کننده می‌توان کسب کرد و در مرحله عمل است که کارورز قادر به برقراری ارتباط گفتاری یا کلامی و افزایش مهارتهای ارتباطی گفتاری و غیر گفتاری خواهد شد.
محل کارورزی و کارآموزی
محل کارورزی و کارآموزی محلی است که با توجه به تعریف قانون کار و مبحث حمایت‌های شغلی از تمامی شرایط لازم برخوردار باشد. محل کارورزی و کارآموزی برای کارورز یا داوطلب، محلی است که مدیریت آن از دانش فنی و به روز برخوردار بوده و به مهارت یا مهارتهای لازم مسلط باشد. در این مکان امکانات آموزشی (تئوریک) و عملی از حد نصاب آموزشی بالاتر است تا مانعی برای یادگیری ایجاد نگردد.
5-روش شناسی تحقیق:
الف- شرح کامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجرا:
از لحاظ طبقه¬بندی تحقیق بر مبنای هدف، این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است. تحقیق حاضر از لحاظ طبقه¬بندی برحسب روش، از نوع تحقیقات توصیفی است. تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش¬هایی است که هدف آن¬ها توصیف کردن شرایط یا پدیده¬های مورد بررسی است. از بین تحقیقات توصیفی با توجه به اینکه در تحقیق حاضر هردوی متغیرهای مستقل و وابسته در گذشته رخ داده است، از نوع تحقیقات پس رویدادی می¬باشد.
ازطرفی دیگر این تحقیق ازلحاظ تئوریک از نوع تحقیقات اثباتی و از لحاظ استدلال ازنوع استقرایی می¬باشد. همچنین این تحقیق ازنوع تحقیقات شبه‌تجربی در حوزه تحقیقات پژوهشی میباشد. در واقع تحقیقات شبه‌تجربی به منظور نزدیک ساختن تحقیق به شرایط تجربیات حقیقی، در مواردی به¬کار گرفته می‌شودکه امکان کنترل یا به‌کارگیری تمام متغیرهای مربوط وجود ندارد. در این نوع از تحقیقات، محقق باید پژوهش خود را با توجه به همه محدودیت‌ها به انجام برساند. کلیه تحقیقات مشهور به تحقیقات میدانی، تحقیقات عملی و اجرایی و نیز اشکال پیچیده‌تر تحقیق کاربردی که کنترل متغیرها به طور نسبی امکان دارد جزء تحقیقات شبه تجربی قرار می¬گیرند.
ج – شرح کامل روش و ابزارگردآوری داده‌ها :
اطلاعات موردنیاز بخش ادبیات تحقیق از کتب، مجلات تخصصی فارسی و لاتین و مقالات استخراج شده از اینترنت، گردآوری شده است (روش کتابخانهای). داده‌های موردنیاز برای آزمون فرضیههای تحقیق از طریق مراجعه به دانشگاه ها انجام می گیرد.
د – جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه :
جامعه آماری این تحقیق می تواند شامل تمامی دانشجویان مقطع کاردانی تبریز ¬باشد.
هـ - روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها:
در این تحقیق به منظور تدوین مبانی و مفاهیم نظری می توانیم از روش کتابخانه¬ای استفاده نمائیم.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 12 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله اهمیت و مراحل دوره کارآموزی
