در تمام رشته‌های طراحی (طراحی منزل، طراحی باغ، طراحی ساختمان و ....) هم‌آهنگ بودن اجزاء طرح اهمیت بسیار دارد. برای هم‌آهنگ کردن طرح‌ها، طراحان روش‌ها و اصولی خاص برای استفاده از خط، فرم، بافت، رنگ، مقیاس، تکرار، تنوع و تعادل وضع نمودند. رعایت این اصول در طرح تمام آثار هنری ضروری است. طراحی منظره و باغ‌سازی خاصیتی منحصر به فرد دارد و آن چند بعدی بودن فضای طراحی شده است.
یک تابلوی نقاشی را بر سطح صاف یک بوم خلق می‌کنند و یک مجسمه را بر پایه‌ای قرار داده و از دور نظاره می‌کنند. برای دیدن اغلب آثار هنری، تماشاگر باید تمام حواس خود را در زیبایی‌هایی که در فضایی محدود و کوچک خلق شده، جمع و نظاره کند. حال آنکه طراح باغ فضایی سه بعدی را می‌آراید و نتیجه کار او از جهات مختلف و از داخل و زیر و رو قابل دید و لمس کردن است. در ضمن مقیاس اجسام شناخته شده با مقیاس خود نظاره کننده همگام است. به علاوه در ساعات مختلف روز و در فصل‌های مختلف سال، ترکیب طرح منظره تغییر می‌کند. مثلاً تغییر مکان سایه روشن‌ها در طول روز و حرکت ابرها، مناظر مختلف قابل دید از زوایای مختلف، تاثیر تغییر فصول در گیاهان در هر زمان حالتی خاص دارند. این خاصیت منحصر به فرد، کار پردیس‌سازان را مشکل‌تر می‌سازد.
حال به طور اختصار، خواص و معنی خط و فرم و بافت، مقیاس، رنگ، توالی و تنوع و تعادل بیان میگردد.
1. خط یا محور:
محور خط و الگویی برای کنترل طرح است. طراح برای کنترل حرکت بصری و کنترل فیزیکی از خطوط استفاده می‌کند. به این معنی که طراح توسط خط میتواند دید ناظر را به جسم یا مکانی خاص هدایت نماید. به علاوه مسیر و سرعت حرکت بازدیدکنندگان از باغ نیز به کمک خطوط یا محور مشخص میشود. مثلاً پیاده‌روهای وسیع و مستقیم و بلامانع برای حرکت سریع بکار می‌رود و بر پیاده‌روهای مارپیچ و خطوط منحنی حرکت آهسته‌تر است. اغلب در پارک‌های جنگلی و پارک‌هایی که به سبک انگلیسی ساخته میشود، خطوط منحنی استفاده میشود. پرچین‌ها، دیوارها، لبه و حاشیه پیاده‌روها و حاشیه خود گیاهان خطوط و محورهای بارز طرح به شمار می‌آیند.
2. فرم:
شکل نهایی توده هر جسم را فرم آن جسم می‌نامند. مثلاً فرم گیاهان از مجموع شکل و فرم تنه و شاخه‌ها و برگ‌ها بوجود می‌آیند. فرم اجسام بلند و باریک را فرم عمودی می‌نامند و شکل توده نهایی اجسام کوتاه و پهن را فرم افقی نامیده و فرم اجسام مثلثی را فرم مخروطی می‌دانند.
برخی از گیاهان (درختان و درختچه‌هایی) را که شاخ و برگ انبوه دارند؛ میتوان به کمک هرس کردن به شکل‌ها و فرم‌های مختلف درآورد. در قرن هفدهم در هلند و انگلستان، توجه خاصی به درختان و درختچه‌های هرس شده به فرم‌های گوناگون می‌شد. خلق و نگاه‌دار این فرم‌های گیاهی به دقت و وقت و هزینه‌ای گزاف نیاز دارد. امروزه ایجاد و نگاهداری گیاهان هرس شده مقرون به صرفه نیست.
شامل 27 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله اصول بنیادی طراحی باغ
