22 ص
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان قزوین
استان قزوین از شمال به استان گیلان، از جنوب به استان مرکزی، از مشرق به استان تهران و از مغرب به استان زنجان و همدان محدود است و 1304 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
استان قزوین با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، مانند پلی، پایتخت کشور را به مناطق شمالی و غربی و کشورهای قفقاز و اروپا متصل می کند و به دلیل موقعیت مناسب، ضمن توسعة کشاورزی، صنعتی و خدماتی به یکی از قطب های مهم توسعة کشور تبدیل شده است.
شهر قزوین تا سال 1375 جزو محدودة سیاسی – اداری استان تهران بود. در این سال، این شهر از استان تهران جدا شد و همراه با شهرستان تاکستان از استان زنجان، به عنوان استان قزوین در تقسیمات کشوری جای گرفت. این استان، بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، دارای 2 شهرستان، 10 بخش، 12 شهر، 37 دهستان . 936 آبادی دارای سکنه است و شهرستان قزوین و تاکستان مجموع شهرستان های آن را تشکیل می دهند.
عشایر استان به لحاظ وابستگی های قومی عبارت‌اند از:
لرها و کردها: این گروه به احتمال زیاد در زمان شاه عباس به این منطقه کوچ داده شده اند. طایفه های کرد در نواحی طارم، قازقان، دودانگه، رودبار الموت، بشاریات و پشگلدره زندگی می کنند و تا این اواخر، زندگی چادرنشینی داشته و ییلاق و قشلاق می کرده اند.
طایفه های معروف کرد ساکن در استان قزوین عبارت‌اند از: چگنی، غیاثوند، کاکاوند، رشوند، مافی، بهتونی، جلیلوند، باجلان و کرمانی.
شهسون ها: شاهسون ها از ایل هایی هستند که در محدودة استان قزوین زندگی می کنند. بر اساس نوشته های اغلب مورخان، ایل های شاهسون در زمان شاه عباس صفوی به منظور مقابله با شورش طایفه های قزلباش سازماندهی شده اند. طایفه های مختلف شاهسون در استان قزوین شامل بغدادی ها و اینانلوها می باشند و بیش تر آن ها، در نواحی رامند، زهرا، خرقان و افشاریه یکجانشین شده اند و به کار دامپروری و کشاورزی اشتغال یافته اند. تعداد معدودی از شاهسون ها در محدوده ای میان کوه های خرقان و نواحی بزینه رود و کوه شاه کولک خمسه از یک طرف، و دهستان های زهرا، رامند و نواحی ساوه در استان مرکزی و استان قم ییلاق و قشلاق می کنند.
مراغی ها یا کله بزی ها: علاوه بر طایفه های یاد شده، در استان قزوین، و به ویژه در منطقة رودبار، گروهی مشهور به «مراغی» یا «کله بزی» نیز زندگی می کنند که گویش، نوع پوشش، آداب و رسوم و وابستگی قومی آنان بسیار جالب توجه و درخور توجه ویژه است.
فهرست
عنوان
صفحه
جغرافیای طبیعی و اقلیم استان
1
جغرافیای تاریخی استان قزوین
1
رودخانه ها
2
ارتفاعات و قله ها
5
قله آوان
5
بناها و یادمان های تاریخی
6
کاخ ها و عمارت ها
6
سر در عالی قاپو
6
عمارت چهل ستون
7
قلعة الموت
7
قلعة نویزر شاه
9
قلعة سنگرود
9
قلعة شیرکوه
10
قلعة دختر (قزقلعه)
10
پل ها و سدهای تاریخی
11
پا شاه عباسی
11
پل لوشان
12
سد قدیمی سید علی خان
13
سد قدیمی سپهسالار
13
بناها و اماکن مذهبی
14
مساجد قدیمی
14
مسجد جامع کبیر
14
مسجد حدیریه
15
آرامگاه ها، بقعه ها و امزاده ها
16
آرامگاه خلیل بن غازی قزوینی
16
آرامگاه شیخ احمد غزالی
17
آرامگاه میرابراهیم بن معصوم
17
آرامگاه پیر سفید
17
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان قزوین 22 ص