اهمیت و نقش ارتباطات و مخابرات در جامعه
واکنش هر موجود زنده در برابر محیط و اجتماع خود بر اساس یک سلسله اطلاعات صورت می گیرد و این اطلاعات فراهم نمی گردد جز با برقراری ارتباط با محیط و همنوع خویش . بدین ترتیب هرچه امکانات ارتباطی وسیع تر و پیشرفته تر باشد دستیابی به منابع اطلاعاتی افزونتر خواهد بود و به تبع داشتن اطلاعات غنی فرد یا جامعه را دارای پویایی و تحرک سریعتر و معقول تری می نماید.
دستیابی به اطلاعات صحیح مطمئن و سریع در اتخاذ تصمیم گیری ها از اعتبار بالایی برخوردار است که در نتیجه ارتباط سالمی را طالب است. غالبا برقراری ارتباط و کسب اطلاعات خارج از قلمرو مشاهده مستقیم و تماس شخصی نیاز به امکانات ویژه ای دارد. از میان طیف وسیع امکانات ارتباطی می توان از مخابرات به مفهوم متعارف در جامعه کنونی نام برد.
صور ابتدایی ارسال خبر . افروختن آتش و ایجاد دود بر فراز کوهها . نواختن طبل و قاصدان پیاده یا سواره بوده است. اما از سال 1840 که الفبای مورسی تلگراف مورد استفاده قرار گرفت پیشرفت تکنولوژی مخابرات سرعت زاید الوصفی داشته است بطوریکه امروزه مخابرات بعنوان سریعترین روش شناخته شده انتقال اطلاعات مهم و بنا بر تعبیری متضمن غنای فکری جوامع سیاسی و تسریع کننده آهنگ پیشرفت در عرصه های گوناگون اقتصادی . فرهنگی و اجتماعی نقش ارزشمند و والایی را نصیب خود ساخته. بنحویکه توسعه و گسترش تکنولوژی مخابرات از جمله عوامل مهم پیشرفت و ترقی آنها قلمداد می گردد. بعبارت دیگر تا کشوری به تکمولوژی پیشرفته مخابراتی و سیستمهای نوین این صنعت قرن دست نیابد و تجهیز نگردد به مفهوم واقعی و حقیقی به توسعه و ترقی دست نخواهد یافت و به راهیابی در قافله پر شتاب کشورهای مترقی نائل نخواهد شد.
جدا از مطلب بالا و در واقع مهمتر از این مسائل رسالت ارزشمندی است که در جوامع بشری بر دوش مخابرات قرار گرفته و الحق مخابرات هم بخوبی از عهده آن بر آمده است و آن بیدار ساختن و آگاهی دادن به ملت های ستمدیده و عقب نگه داشته شده در راه مبارزه و مقابله با قدرت های زورگو و استکباری جهانی برای بدست آوردن آمال آزادیخواهی و اعمال قدرتهای مردمی خویش است که تجلی بارز و زندئه آن در جمهوری اسلامی طلیعه پیروزی انقلاب اسلامی ایران ظاهر گردیده است.
بنابر علل بالا ئو بسیاری از دلایل دیگر امروزه ملت ها بسیج شده اند تا در زمینه تولید و استفاده از تکنیک های پیشرفته مخابراتی طرح های گسترده و نوینی را اجرا نمایند و در این راستا شرکت مخابرات استان مرکزی با توجه به موقعیت حساس استان به لحاظ داشتن مجتمع ها و مراکز عظیم صنعتی و تجاری در جهت تسهیل و تحقق موارد فوق و توسعه مخابرات نقش مهم و بسزایی را ایفا نموده است.
تاریخچه اتباط مخابراتی در ایران
15 سال پس از ارسال علائم الکتریکی توسط مورس در ساعت 8 روز 24 ماه مه 1844 میلادی اولین خط تلگرافی بین تهران و اردوگاه چمن سلطانیه مورد بهره برداری واقع گردید این خط در سال 1243 از طریق جلفا به روسیه متصل گردید.
امپراطوری استعماری انگلیس به منظور حفظ مستعمرات خود خصوصا در هندوستان نیاز شدیدی به خطوط تلگرافی داشت و با پا فشاری خود نظر موافق دولت ایران را برای احداث خطوط تلگرافی خانقین . باختران. همدان. تهران. شیراز و بوشهر کسب نمود تا از طریق کابل دریایی بین بوشهر تا مرزهای شرقی ایران ارتباط داشته و به خط هندوستان متصل شود.
توسعه خطوط هوایی تا سال 1344 که خط سرتاسری مایکروویو مورد بهره برداری قرار گرفت ادامه داشت و بعد از ان آهنگ توسعه خطوط کاهش یافت و حتی خطوط موجود در بسیاری از مسیرها مورد استفاده قرار نگرفت تا سرانجام در سال 1358 با توسعه برنامه روستایی استفاده از این خطوط مجددا آغاز و آهنگ رشد آن حتی از دوران قبل از مایکروویو فزونی یافت و هنوز هم این توسعه به نحو چشمگیری ادامه دارد.
ارتباط تلفن شهری در ایران 9 سال بعد از مکالمه تلفنی گراهام بل( بیستم اسفند ماه )1255
در مسیر قطار تهران – ری مورد استفاده واقع شد و در سال 1292 با تاسیس شرکتی واگذاری تلفن در تهران شروع گردید. در سال 1316 تعداد شش هزار شماره در تهران نصب و سریعا این شماره ها به فروش رسید.
ارتباط بین شهری کشور پس از تاسیس تلفن شهری با اجرای خطوط تک سیمه شروع شد اما توسعه آن به کندی صورت می گرفت و خطوط هوایی به انتقال تلگراف اختصاص داشت. پس از اشغال کشور در شهریور 1320 خطوط جدیدی توسط اشغالگران دایر گردید بطوریکه پس از تخلیه کشور حدود 2522 کیلومتر خط با پایه با مجموع 5610 کیلومتر باضافه دو ترمینال کاریر بین تهران و باختران . دو ترمینال سه کانالی بین تهران و اهواز . دو ترمینال بین همدان و تهران و یک ترمینال در باختران جهت ارتباط با بغداد به دولت ایران فروخته شد.
بدین لحاظ تکنیک خط هوایی و کاریر به شرکت پست و تلگراف منتقل شده و این سیستم بعنوان سیستم اصلی ارتباط شهری پذیرفته شد. در حالیکه در آن سالها استفاده از خطوط کواکسیال در ارتباط سایر نقاط دنیا متداول گردیده بود.
ارتباط اتوماتیک بین شهری از سال 1350 در کشور شروع شده و تعداد سه شهر در این سال به شبکه اتوماتیک بین شهری پیوست متعاقب آن تعداد 28 شهر در سال 1351 . 53 شهر در سال 1352 . 70 شهر در سال 1356 و تعداد 78 شهر در سال 1359 به شبکه کشوری پیوست.
در جهت ارتباط رادیویی در سال 1326 تعداد150 دستگاه 50 واتی تلگرافی خریداری و در شهرهای مختلف ایران نصب گردید. در سال 1331 نصب دستگاههای رادیویی چهارصد واتی شروع و تا سال 1337 تعداد 36 شهر ایران از طریق این سیستم ارتباط گرفتند. استفاده از سیستمهای رادیویی UHF و VHF قبل از سال 1358 منحصر به چند سیستم می شد که در پروژه INTS در فاصله سالهای 1347 تا 1351 نصب گردید و بعد از آن استفاده از سیستم های UHF و VHF محدود و صرفا به چند سیستم مجاری و ژاپنی محدود می شد . اما بعد از سال 1358 استفاده از UHFو VHF در شبکه های روستایی متداول گردید. ارتباط بین المللی نیز در روز 29 شهریورماه 1327 با ایران و لندن افتتاح گردید و امروزه این ارتباط از طریق ماهواره و شبکه های مایکروویو بصورت اتوماتیک و نیمه اتوماتیک با اکثر کشورها برقرار است.
استفاده از شبکه های مایکروویو از سال 1343 با اولین خط مایکروویو بین حلقه دره و تهران معمول و امروزه اکثر شهرهای کشور زیر پوشش ارتباط مایکروویو قرار گرفته است.
استراتژی
استراتژی تعیین تکنولوژی مخابرات بر اساس قبول تدریجی سیستمهای دیجیتال قرار گرفته و تکنولوژی روستایی به استفاده از سیستمهای رادیویی و کابل هوایی بجای سیستمهای قدیمی کاربر تاکید نموده است.
ارتباط روستایی
هدف از ارتباط روستایی در اصطلاح بین المللی آن نصب یک شماره تلفن در منازل روستایی است. لذا انتقال تلفن به این منازل که در نقاط دور قرار گرفته اند به آسانی صورت نگرفته و تکنیک خاصی بنام انتقال تلفن به مراکز روستایی مطرح شده است.
تکنیک انتقال تلفن به نقاط روستایی به چند طریق صورت می گیرد که چند نمونه آن در اشکال ذیل نمایش داده شده است.
الف:
نصب یک مرکز کوچک 100تا 500 شماره در یک روستای بزرگ و انتقال شماره ها به منازل روستا و انتقال تعدادی از آنها به مراکز روستایی دورتر. ( شکل 1 )
مرکز
سوئیچ روستایی
شکل (1) – نصب مرکز تلفن در روستا منازل روستایی
خط انتقال
روستای کوچکتر
ب:
انتقال تعدادی از سوئیچهای مرکز نزدیک با خط انتقال مناسب به یک روستای بزرگ و توزیع تلفن ها در منازل روستایی ( در حقیقت تلفن )- شکل 2
خط انتقال
مرکز تلفن شهری
نقطه توزیع
منازل روستایی
شکل (2) – انتقال تعدادی شماره به مرکز روستایی
ج:
استفاده از متمرکز کننده Concentrator و انتقال تعدادی از شماره های مرکز به فاصله دورتر.
د:
استفاده از سیستم MAR (RSS) دیجیتال در طریقه های جدید که بصورت روز افزون در حال استفاده است. در این طرح یک سیستم مادر در مرکز سوئیچ نصب شده و در فواصل تا 40 کیلومتر منازل روستایی پراکنده زیر پوشش قرار می گیرد.
ارتباط روستایی در ایران
ارتباط روستایی در ایران منحصر به نصب یک یا چند شماره تلفن از نزدیکترین مرکز به دفتر مخابرات می باشد. لذا می توان گفت که در کشور ما مسئله اصلی خط انتقال شهر به روستا است و مسائلی همچون نصب سوئیچ و تکنیک های جانبی آن همچون طرح شماره گذاری . مسیریابی . سیگنالینگ و حتی طرح انتقال کشوری مطرح نمی باشد.
بدیهی است عدم رعایت طرح انتقال کشوری نمی تواند قابل چشم پوشی باشد. در این طرح لازم است رعایت افت مجاز و نویز مجاز بشود بطوریکه امکان دریافت صدا تا هر نقطه کشور بوده بدون اینکه در آهنگ صدای طرفین خلل ایجاد نشود.
( مکالمه کنندگان با اولین مکالمه همدیگر را از آهنگ صدا تشخیص دهند ). طرح انتقال کشوری افت مجاز تلفن تا تلفن را در دو شهر تعریف می نماید. لذا اطلاع از نکات فنی دستگاه تلفن . خط مشترک. خط جانکشن. مرکز تلفن. مرکز اس.تی.دی خط انتقال ترانسمیشن. مراکز SC / PC و ....................... ضروری است.
ترافیک روستایی
یکی از موارد مهم و پیچیده محاسبه ترافیک روستایی می باشد. ترافیک روستایی به چند عامل بشرح ذیل بستگی دارد:
الف: تعداد مراجعین.
ب: ساعت پر ترافیک ( تعداد مراجعین در ساعت شلوغ ).
ج: زمان اشغال خط ( مدت مکالمه).
د: درجه ارتباط.
واحد اندازه گیری ترافیک
واحد اندازه گیری ترافیک ارلانگ است اشغال کامل یک مسیر در یک ساعت بر روی یک خط یا چند خط را یک ارلانگ می گویند. برای مثال اگر 15 مدار تلفنی در یک ساعت شلوغ توسط مشتری ها اشغال شود مقدار ترافیک 15 ارلانگ خواهد بود. بنابراین اگر یک مشتری یک مدار را یک ساعت اشغال نماید دو مشتری هرکدام نیم ساعت آن مدار را اشغال می نمایند و چهار مشتری هرکدام 15 دقیقه و چهل مشتری هرکدام 1/5 دقیقه قادر به اشغال مدار خواهد بود.
محاسبات ترافیکی
با استفاده از فرمول: E= AXBXT
مقدار ارلانگ محاسبه می گردد. در این فرمول:
ارلانگ E=
تعداد مشتری ها ( یا دفاتر ) A=
تعداد مکالمات در شلوغترین ساعت B=
زمان مکالمه به ساعت T=
تعداد مراجعین به دفاتر روستایی
تعداد مراجعین به دفاتر مخابرات روستایی موجود با مراجعه به دفاتر روستا و یا اخذ اطلاعات از متصدی دفاتر مخابرات قابل دسترسی است. بدیهی است صرفا نباید به این آمار متکی شد زیرا روستاییان را به ارتباط تشویق خواهد نمود و عدم ارتباط مناسب باعث عدم مراجعه آنها خواهد شد. خصوصا اگر روستا نزدیک شهر باشد. تخمین تعداد مراجعین به دفاتر روستایی در طرح می تواند به طرق مختلف صورت گیرد اما به نظر می رسد که بهترین روش طریقه نمونه برداری است بدین ترتیب که منطقه کوچکی با خصوصیات مشابه را در نظر گرفته . معدل تعداد مراجعین به دفاتر موجود را محاسبه کرده به سایر روستاهای در طرح تعمیم دهیم. در این بر آورد عامل جمعیت نقش مهمی دارد. لذا لازم است به جمعیت واقعی روستا مراجعه کرد و اگر این جمعیت برابر آمار رسمی در دسترس نباشد.
تعداد مراجعین در ساعت شلوغ
آمار بدست آمده از دفاتر مخابراتی حاکی بر آن است که نعداد مراجعین در شلوغ ترین ساعت حدود 20% از کل مراجعین روزانه است.
شلوغ ترین ساعت دفاتر مخابراتی معمولا بین ساعت 11تا 12 صبح تخمین زده می شود و روزهای دوشنبه و چهار شنبه تعداد مراجعین بیشتر است.لذا اگر تعداد مراجعین روزانه روز دوشنبه به یک دفتر 40 نفر و روز چهارشنبه 36 نفر باشد میانگین مراجعین:
38 = 36+40
2
بهتر است برآورد کرد:
نفر 8 = 760 = 20×38 = مراجعین ساعت شلوغ
100 100
زمان اشغال خط
زمان مکالمه از دفاتر مخابراتی به شهر بر خلاف سایر ممالک زیاد است. حد متوسط یک مکالمه دفاتر مخابراتی ایران از زمان شروع شماره گیری تا خاتمه مکالمه 6 دقیقه بر آورد شده است. بدیهی است در محاسبه فرض بر آن بوده است که درجه ارتباط شبکه حداکثر 3% باشد. یعنی اپراتور تقریبا با اولین شماره گیری به مقصد متصل شود. بدیهی است در شرایط کنونی از زمان شماره گیری تا خاتمه مکالمه بیش از 6دقیقه طول می کشد و این به علت نقص در سیستم اس.تی.دی کشور است که با اقداماتی که انجام گرفته است انشاا... این نقیصه برطرف خواهد شد.
زمان اشغال مدار به شرح ذیل است:
برداشتن گوشی 5 ثانیه
شماره گیری 7 رقم 20 ثانیه
انتظار تا پاسخ به مکالمه 15 ثانیه
مدت مکالمه 300 ثانیه
گذاشتن گوشی 5 ثانیه
جمع کل 345 ثانیه
درجه ارتباط:
منظور از درجه ارتباط آن است که در طراحی پیش بینی گردد که مشتری با چند مرتبه شماره گیری موفق به تماس با مقصد می گردد. برای مثال درجه ارتباط یک درصد به مفهوم آنست که درصد مرتبه شماره گیری یکمرتبه موفق به اخذ تماس نشویم و درجه ارتباط 3 در صد به مفهوم 3 اخطار در 100 شماره گیری است. لذا هرچه درجه ارتباط بهتر باشد به مدار بیشتری نیاز داریم.
مراکز هومینگ ( طرح مجتمع ):
در جهت تهیه طرح روستا یکی از مسائل فوق العاده مهم تهیه طرح مجتمع است. زیرا ارتباط یک روستا ممکن است تحت تاثیر سایر نقاط قرار گیرد. لذا در جهت جلوگیری از دوباره کاری و پیاده نمودن یک طرح که از جنبه های فنی و اقتصادی بررسی کامل شده باشد. تهیه طرح بصورت مجتمع لازم الاجرا است. برای مثال فرض نمایید که روستای A در برنامه سال جاری قرار گرفته باشد و پس از برآورد ترلفیک معلوم گردید که یک مدار برای این روستا کفایت می کند. لذا طرح احتمالا از طریق سیستم VHF ارتباط این روستا پیش بینی می کند اگر روستای B در سال بعد در برنامه قرار گیرد و ارتباط آن از طریق ترانزیت A مقدور باشد لذا لازم است سیستم VHF تعویض شود.
تغییرات پی در پی که هم اکنون در ارتباط روستایی مطرح است دلیل دو عامل اصلی است:
اول اینکه برنامه منظم روستایی در دسترس نبوده است.
دوم اینکه در گذشته به تهیه طرح های مجتمع کمتر توجه شده است.
از این نظر لازم و ضروری است که از تهیه طرح بصورت مجزا جدا خودداری شده و طرح ها بصورت مجتمع تهیه گردد.
طرح مجتمع
در طرح مجتمع لازم است روستاهای یک منطقه با خصوصیت مشابه و یکسان بررسی گردیده و حتی المقدور مرکزی بعنوان نقطه توزیع یا مرکز هوم انتخاب شود.
این نقطه لازم است دارای خصوصیت ذیل باشد:
الف: دارای مرکز سوئیچ خودکار بین شهری باشد.
ب: حتی المقدور تعدادی از ترافیک روستاها راتخلیه نماید.
پس از مشخص شدن نقاط روستایی و نقطه هوم ترافیک هر روستا به نقطه هوم تعیین می گردد. به شکل 4 مراجعه گردد.
( شکل 4- هومینگ روستایی )
بیش از 540 نقطه زیر بصورت مراکز TX در برنامه قرار گرفته است. طریقه ارتباط از نقاط TX به مراکز SC به صورت طرح سه سطحه می باشد . برای مثال اگر TX1 بخواهد با TX2 تماس تلفنی داشته باشد ارتباط بصورت ذیل انجام می گیرد.(شکل5)
( شکل 5 – طریقه ارتباط مراکز تلفنی – طرح سه سطحه )
الف: در مرحله اول مدار بین TX1 و PC1 تامین شده . اگر مدار آزاد بین PC1 و PC2 وجود داشته باشد ارتباط بصورت :
TX1 PC1
PC1 PC2
PC2 TX2
خواهد بود.
ب: اگر مسیر اول مسدود باشد ارتباط بصورت:
TX1 PC1
PC1 SC2
SC2 PC2
PC2 TX2
صورت خواهد گرفت.
ج: اگر مسیر اول و مسیر دوم اشغال باشد ارتباط بصورت:
TX1 PC1
PC1 SC1
SC1 SC2
SC2 PC2
PC2 TX
صورت میگیرد .
لذا ملاحظه می شود که با توجه به انتقال حدود 75 درصد از کل مکالمات از مرکز هوم به خارج از هوم لازم است ترافیک سنجی دقیقی از مکالمات روستایی بین مرکز هوم و نقاط صورت پذیرد. به شکل 6- مراجعه گردد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 32 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله نقش ارتباطات و مخابرات