مشخصات این فایل
عنوان: تاثیر اعتقادات مذهبی بر سلامت روان دانشجویان
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 11
این مقاله درمورد تاثیر اعتقادات مذهبی بر سلامت روان دانشجویان می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله تاثیر اعتقادات مذهبی بر سلامت روان دانشجویان می خوانید :
پیشینه نظری تحقیق
مفهوم بهداشت روانی
Mental healt : فرهنگ روانپزشکی کمپل این اصطلاح را در احساس رضایت بهبود روانی و تطابق کافی اجتماعی با موازین مورد قبول هر جامعه تعریف کرده است.پورافکاری 1373)
اما برای این اصطلاح از سوی صاحب نظران تعاریف ارائه شده است بطور مثال:
کارل منینجر : سلامت روان را سازش فرد با جهان اطرافش با حداکثر امکان به طوری که باعث شادی و برداشت مفید و مؤثر گردد، تعریف می کند.
واستون : رفتارهای عادی را که از سوی افراد عادی سر می زند را نشانه ای از بهداشت روانی می داند.
کینز برگ : سلامت روان را تسلط و مهارت در ارتباط صحیح با محیط به ویژه در سه فضای مهم زندگی، عشق ، کار و تفریح می داند. به نظر وی استعداد یافتن در ادامه کار، داشتن محیط خانوادگی خردسند، فرار از مسائلی که با قانون درگیری دارد، لذت بردن از زندگی و استفاده درست از فرصتها ملاک تعادل و سلامت روان است. میلانی فر 1370)
سازمان بهداشت جهانی سلامت روان چنین تعریف می کند«بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای می گیرد و بهداشت روانی یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای اجتماعی روانی و جسمی بهداشت تنها نبود بیماری با عقب ماندگی نیست حمزه گنجی 1376)
بهداشت روانی . نماز
روانشناسی بهداشت,در سالهای اخیر اهمیت زیادی برای نقش راهبردهای مقابله و سبک زندگی افراد در چگونگی وضعیت سلامت جسمانی و روانی آنها قائل شده است . شیوه های مقابله,تواناییهای شناختی و رفتاری ای هستند که فرد مضطرب به منظور کنترل نیازهای خاص درونی و بیرونی فشارآور به کار می گیرد .
در مقابله مذهبی از منابع مذهبی مثل دعا و نیایش,توکل و توسل به خداوند و .... برای مقابله استفاده می شود. یافته های اخیر نشان داده اند از آنجایی که این نوع مقابله ها هم منبع حمایت عاطفی و هم وسیله ای برای تفسیر مثبت حوادث زندگی هستند,می توانند مقابله های بعدی را تسهیل نمایند,بنابراین به کارگیری آنها برای اکثر افراد,سلامت ساز است. http://www.mydocument.ir)
رفتارهای مذهبی ارزش مثبتی در پرداختن به نکات معنی دار زندگی دارند. رفتارهایی از قبیل توکل به خداوند,زیارت و غیره .... می توانند از طریق ایجاد امید و تشویق به نگرش های مثبت,موجب آرامش درونی فرد شوند. باور به این که خدایی هست که موقعیت ها را کنترل می کند و ناظر بر عبادت کننده هاست,تا حد زیادی اضطراب مرتبط با موقعیت را کاهش می دهد. به طوری که اغلب افراد مؤمن ارتباط خود را با خداوند مانند ارتباط با یک دوست بسیار صمیمی توصیف می کنند و معتقدند که می توان از طریق اتکاء و توسل به خداوند,اثر موقعیت های غیر قابل کنترل را به طریقی کنترل نمود. به همین دلیل گفته می شود که مذهب می تواند به شیوه فعالی در فرآیند مقابله مؤثر باشد. به طور کلی مقابله مذهبی,متکی بر باورها و فعالیت های مذهبی است و از این طریق در کنترل استرس های هیجانی و ناراحتی های جسمی به افراد کمک می کند. داشتن معنا و هدف در زندگی,احساس تعلق داشتن به منبعی والا,امیدواری به کمک و یاری خداوند در شرایط مشکل زای زندگی,برخورداری از حمایت های اجتماعی,حمایت روحانی و ..... همگی از جمله منابعی هستند که افراد مذهبی با برخورداری از آنها می توانند در مواجهه با حوادث فشارزای زندگی,آسیب کمتری را متحمل شوند. .احمدون 1382)
مذهب و انسان
انسان چیست ؟چه ماهیتی دارد ؟ چه تلقی از آن می توان داشت ؟ و چه نگاهی نسبت به آن باید داشت ؟ حکما , عرفا و اندیشمندان , چه در شرق و چه در غرب ، در مورد انسان بسیار سخن گفته اند اما تصویر واحدی ارائه نداده اند . آراء دانشمندان علوم انسانی جدید ، اعم از روانشناسان و جامعه شناسان و اندیشمندان علوم اجتماعی نیز مختلف و گاه چنان متضاد است که بر سرگردانی و حیرت انسان می افزاید .
غالب دانشمندان دوران جدید ، انسان را موجودی تک ساختی ، طبیعی و مادی تلقی می کنند و هیچ هویت ، اصل و طبیعت مشخصی برای وی قائل نمی باشند . هیچ طرح از پیش تهیه شده ای در وجود و آفرینش آدمی نمی یابند .
از نظر اینان انسان حیوانی است که تنها ساختمان مغزی پیچیده تری دارد و به ماشینی تشبیه می شود که در مجرای قوانین طبیعت به ظرافت و پیچیدگی و تکامل رسیده است .
انسان ماشینی است که از درون مدیریت می شود . برخی انسان را موجودی فاقد طبیعت می دانند که همه هویتش را «خودش » می سازد ژان پل سارتر) .
برخی مانند قائلین به اصالت جامعه نیز انسان را فاقد طبیعت ثابت و ساخته و پرداخته «جامعه » بشمار می آورند .دورکیم). برخی طبیعت انسان را تنها در نیازهای زیستی او خلاصه می کنند و منشاء همه حرکتها و فعالیتهای فردی واجتماعی او را«شرایط و عوامل اقتصادی» دانسته و زندگانی بشر را محکوم جبر تاریخی می دانند . (مارکس و پیروانش ).
برخی دیگر برای انسان طبیعت و سرشتی قائلند ، اما همه طبیعت انانی را در «غریضه جنسی» منحصر می دانند و آن را تعیین کننده رفتار و جهت دهنده جلوه های گوناگون حیات بشری از جمله : علم ، هنر ، باورهای دینی و اخلاقیات تلقی میکنند فروید). یا «میل به برتری جویی» را عامل مسلط در طبیعت و عامل محرک رفتار و کردار آدمی بشمار می آورند (آدلر ص 26- 1998) .
یا طبیعت انسان را دو قطبیو دارای نیروهای متضاد می دانند یونگ). برخی از آنها که برای انسان طبیعت و ذاتی قائلند ، آنرا تماماً مبتنی بر شر و بدی و انسان را موجودی ذاتاً شرور توصیف می کنندتوماس هاپس) و برخی دیگر طبیعت انسان را نیک می دانند و شر و بدی را محصول محیط اجتماعی و تمدن بشمار می آورند . ژان ژاک روسو).
تاریخچه سلامت و روان در جهان
مسئله بیماریهای روانی و سلامت روان یکی از مسائلی است که از زمان پیدایش بشر وجود داشته و همیشه مورد توجه قرار گرفته است. این مسئله از زمانی که بشریت زندگی اجتماعی را شروع کرد بیشتر نمایان شده است. میلانی فر 1370)
در طول تاریخ برای بیماری های روانی نامهای مختلفی ذکر شده و تا قبل از میلاد مسیح رفتار جنون آمیز به عنوان تنبیهی بود که در مقابل توهین به خدایان صورت می گرفت و همچنین واژه جن زده در مورد این بیماران تاریخ کهن دارد که برای درمان آن از سحر و جادو استفاده می شده که هنوز هم این نگرش غلط در بسیاری از کشورهای و بخصوص مناطق روستایی وجود دارد.فخریان، فولادی 1375)
در زمینه درمان بیماریهای روانی و اعتقاد به مبانی عضوی بیماریهای روانی قدیمی ترین اطلاعاتی که در دست است مربوط به تمدن قدیم مصر و دوران ایمهوتپ مصری است که به عنوان مظهر حرفه پزشکی در دو هزار سال قبل از بقراط شناخته می شود.
اما اولین پزشکی که به طبیعت آدمی و بیماریهای روانی از دیدگاه علمی نگریست و در حقیقت او را باید پدر علم پزشکی به حساب آورد بقراط 377-460 ق-م) بود. محرری 1373)
بقراط بیماریهای روانی را ناشی از عدم تعادل اخطاط چهارگانه سودا، صفرا، خون، بلغم) می دانست.
او مغز را به عنوان عامل هوشیاری و مهمترین عضو بدن می دانست و حملات صرع را علت آسیب مغزی می دانست. او همچنین درباره افسردگی، حالات گم گشتگی، ترسهای غیر منطقی روان پریشی و هیستری مطالبی نگاشته است.فخریان، فولادی 1375)
در مورد نظریات بقراط باید گفت که او به طور کلی از دخالت دادن جن و جن شناسی در امر پزشکی خود را به دور می داشت. و در زمینه بیماریهای روانی به گفته فیثاغورت که مغز را مرکز فرماندهی و مسئول خوشی ها و ناخوشی ها می دانست صحه گذاشت. افلاطون 347-429 ق.م) بدین موضوع توجه کرده بود که رفتار بشریت تأثیر و نتیجه احتیاجات جسمانی و غرائز اوست. ارسطو در دنباله نظریه بقراط درباره اخلاط چهارگانه برای هر کدام از آنها یک سلسله ویژگیهای روانی قایل می شد و بالاخره جالینوس با توجه به فرضیه های که درباره علم تشریح وضع نمود بدین نکته رسید که بیماری دماغ موجب بروز اختلال و یا بیماری های روانی است.
بالاخره با مرگ جالینوس در سال 201 میلادی روزگار تیره و تار علم امراض دماغی آغاز گردید و نظریات بقراط و پیروان او در یونان و روم که در حقیقت بسیاری از نظریات امروزی ما در باره ناخوشی ها روانی پیش بینی کرده بود در میان ابرهای سیاه موهومات و خرافات ناپدید کرد و بیشتر پزشکان دوباره به روشهای جن گیری و طلسم و مانند آن بازگشتند. این امر در تمام قرون وسطی ادامه داشت تا اینکه از اواخر قرن 15 میلادی جنبشهای افشاگرانه بر علیه جن و جن گیری و جادو و طلسم بوسیله باراکوس 1541-1493 م) جان ویر 1588-1515 م) و ویرجینیا اسکات 1599-1538 م) آغاز و به دنبال آن اکتشافات و پیشرفتهای علمی روشنگر همه جنبه های پزشکی از جمله روانپزشکی گردید محررّی، 1376)
در ادامه همین تلاشها در قرن 17 ارتباط بین جسم و روان و محل این ارتباط در سلسله اعصاب مورد بحث قرار گرفت و در کارت و مالپکی و … مراکزی برای این ارتباط تعیین کردند.
در ایران از همان ابتدا بیمارستان ها و مراکزی برای درمان و نگهداری بیماران روانی وجود داشته است. بطور مثال در قرن پنجم هجری در دارلعباده یزد مرکز بزرگ پزشکی به نام دارلشفا وجود داشته، مجهز به بخشهای مختلف که به آنها مجلس المجانین یا محفل المجانین می خواندند. و حتی در دیگر بیمارستانهای اسلامی ایران از قصه گویان و نقلان برای مشغول نگه داشتن بیماران استفاده می کردند.محر ری 1373)
در اردیبهشت سال 1358 پس از ادغام سازمان توان بخشی فعالیت بهداشتی و درمان این سازمان به سازمان های بهداری منطقه ای تهران و فعالیت آموزشی آن به انستیتو روان پزشکی تهران واگذار شد که این انستیتو فعلا جزء دانشکده علوم پزشکی ایران فعالیت آموزشی پژوهشی و طرح برنامه ریزی و مشورتی درباره مسائل بهداشت روانی را بر عهده دارد میلانی فر 1370)
بهداشت روان از دیدگاههای مختلف
از نظر آمار دانان
کسانی که با آمار سر وکار دارند برای تعریف افراد بهنجار از میانگین یا منحنی توضیع عمومی استفاده می کنند و افراد جامعه را با خصویات افراد میانگین مقایسه می کنند. این روش جنبه آماری دارد و فاقد جنبه ی بالینی و درمان است برابر این دیدگاه کسانی که از میانگین جامعه انحراف دارند از بهداشت روانی بهرمند نمی باشند. احمدوند 1382)
از نظر پزشکان
پزشکان سالم بودن را نداشتن علایم بیماری تلقی می کنند. این استدلال در مورد برخی از بیماریهای جسمی نظیر بیماریهای عفونی ممکن است صدق کند ولی در مورد بیماریهای روانی قابل تعمیم نیست میلانی فر ، 1370)
روانپزشکان
اکثر روانپزشکان توانایی سازش با محیط، انعطاف پذیری ، قضاوت عادلانه و منطقی در مواجهه با محدودیتهای و فشارهای روانی را ملاک سلامت و تعادل روان می دانند و هدف اصلی از درمان بیماران روانی نیز قادر کردن آنها به زندگی در خانواده و اجتماع و به اصطلاح سازش با محیط است. احمدوند، 1382)
روانپزشکان فردی را از نظر روانی سالم می دانند که بین رفتار و کنترل او در برخورد با مشکلات اجتماعی تعادلی وجود داشته باشد. انسان و رفتارهای او در مجموع یک سیستم تلقی می شود. برابر این نگرش سیستمی عوامل متنوع زیستی انسان بر عوامل روانی اجتماعی او اثر گذاشته و برعکس از آن اثر می پذیرد. از این رو در بهداشت روانی آنچه مورد بحث قرار می گیرد پدیده های است که در اطراف انسان وجود دارد و بر کل سیسیتم او تأثیر می گذارند و یا از آن متأثر می شوند.(میلانی فر. ص 87- 1370)
اصول بهداشت روانی
همانطور که می دانیم هدف از بهداشت روانی ارشاد و راهنمایی و آشنا ساختن مردم به اصول و روابط صحیح انسانی و بر حذر داشتن آنها از مخاطراتی است که سلامت روان را تهدید می کند. این منظور بوسیله ایجاد محیط فردی و اجتماعی مناسب حاصل می گردد و چون بهداشت روانی هم افراد اجتماع را منفرداً و هم به طور دسته جمعی در بر می گیرد، لذا اصل کلی برای ایجاد بهداشت روانی ، سالم سازی محیط فردی و اجتماعی است و برای نیل به این منظور اصول زیر را باید بکار برد.
هدف ایجاد بهداشت روان
برای ایجاد بهداشت روان عوامل زیادی را باید کنترل کرد. سلامت روان را می توان به وسیله پیشگیری از ابتلاء به بیماری های روانی، عوامل مؤثر در بروز بیماریهای روانی، تشخیص زودرس بیماریهای روانی، پیشگیری از عوارض ناشی از برگشت بیماری های روانی و ایجاد محیط سالم برای برقراری روابط صحیح انسانی به وجود آورد.
پس سلامت روان علمی است برای بهزیستی رفاه اجتماعی و سازش منطقی با پیشامدهای زندگی، در سلامت روان آنچه بیش از هر چیز مورد نظر است احترام به شخصیت و حیثیت انسان است. روی این اصل سلامت روان را دانش یا هنری می دانند که به افراد کمک می کند که با ایجاد روشهای درست روانی و عاطفی بتوانند به محیط خود سازگاری حاصل نموده و برای حل مشکلات از راههای مطلوب اقدام نمایند. احمدوند 1382)
پیشینه عملی تحقیق
همه گیر شناسی در ایران
اگر به مطالعات انجام شده در زمینه همه گیر شناسی در ایران مروری داشته باشیم خواهیم دید که این مطالعات انجام شده بسیار محدود و اندک است. اولین بررسی که در ایران انجام شد در سه روستای قاسم آباد، زنگی آیاد و کناره از توابع شهرستان شیراز در استان فارس توسط باش و همکاران 1342) بوده است که از جمعیت کلی 3984 نفر 505 نفر به عنوان نمونه تصادفی انتخاب شده است. از افراد نمونه مورد بررسی ادر این پژوهش 8 نفر به علت نابینا بودن از کل نمونه حذف شده و پژوهش بر روی 497 نفر افراد 5 سال به بالا انجام شد که 261 نفر مرد 236 نفر زن بودند. نتایج به این صورت بود که 59 نفر 9/11% از جمعیت مورد بررسی دچار نوع بیماری بودند میزان اختلال در زنان 5/16 درصد و در مردان 7/7 درصد گزارش شد.
باش در سال 1343) 482 نفر از اهالی 5 روستای خوزستان را در دو گروه 5 سال و بالاتر مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که 72 نفر بیمار روانی بوده و میزان آن در جمعیت نمونه 2/14 درصد برآورده شده است. توسط همین محقق در سال 1347 پژوهشی بر روی نمونه جمعیت شهری 15 سال و بالاتر شیراز صورت گرفته است. که در این بررسی 622 نفر مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج نشان داد 116 نفر با میزان شیوع 64/18 نفر در جمعیت نمونه به عنوان بیمار شناخته شدند و براساس داده های این پژوهش میزان اختلال در زنان 4/22 درصد و در مردان 9/14 درصد بوده است. در سال 1350 داویدیان و همکاران در بررسی همه گیر شناسی خود 488 نفر جمعیت 15 سال و بالاتر را در منطقه رودسر در استان مازندران مورد مطالعه قرار دادند.
نتایج بدست آمده نشان داد که میزان شیوع اختلالهای روانی در جامعه مذکور 6/16 درصد می باشد. و بیشترین نوع اختلالها به ترتیب اختلالهای خلقی با 53/10 درصد می باشد و سپس اختلالهای اضطرابی با 87/3 درصد بوده است. اختلالهای خلقی عضوی با 08/1 درصد اسکیزوفرنیا با 65/0 درصد اختلال های تبدیلی با 43/0 درصد سایر اختلال های مشاهده شده در این بررسی بودند. همچنین نتایج نشان داد که شیوع بیماری در زنان 5/1 برابر مردان بود. اما بین سواد و سن تأهل و شغل از نظر آماری با میزن شیوع بیماری رابطه معنی داری بدست نیامد. فخریان، فولادی، 1375)....
بخشی از فهرست مطالب مقاله تاثیر اعتقادات مذهبی بر سلامت روان دانشجویان
چکیده
مقدمه
معنی ومفهوم نماز :
اهمیت و ضرورت تحقیق«کارکردهای نماز در زندگی انسان»
فرضیه و سوالات تحقیق
فرضیه تحقیق
تعاریف عملیاتی و مفهومی
پیشینه نظری تحقیق
مفهوم بهداشت روانی
بهداشت روانی . نماز
بهداشت روان از دیدگاههای مختلف
از نظر آمار دانان
اصول بهداشت روانی
پیشینه عملی تحقیق
همه گیر شناسی در ایران
بررسی همه گیر شناسی در جهان
اعتبار پرسشنامه
روش جمع آوری اطلاعات و اجراء
تجزیه و تحلیل داده ها
بحث و نتیجه گیری
محدودیتهای تحقیق
5-4 پیشنهادات
منابع و مآخذ
دانلود مقاله تاثیر اعتقادات مذهبی بر سلامت روان دانشجویان