به دنبال اعطاى امتیاز استخراج و بهره بردارى از نفت سراسر ایران – به غیر از ٥ استان شمالى – در سال ١٢٨٠ (هـ . ش) از سوى مظفر الدین شاه قاجار به «ویلیام ناکس دارسی» انگلیسى، مته حفارى اولین چرخش هاى خود در خاک خاورمیانه را تجربه کرد و به این ترتیب نام ایران به عنوان خاستگاه نخست صنعت نفت خاورمیانه، در تاریخ عملیات نفتى ایران منطقه زرخیز جهان ثبت شد. اکنون یک قرن تمام، از آن تاریخ مى گذرد و صنعت نفت ایران خود را براى آغاز دومین سده از حیات خویش آماده مى کند.
صنعت نفت طى این دوران یکصد ساله، ازسویى به عنوان یک پدیده فنى و صنعتى دریچه علم روز دنیا را به روى ایرانیان گشود و از سوى دیگر در پیوند با مطامع خارجیان، منشأ و محور رویدادهاى بسیارى در زمینه هاى سیاسى، اقتصادى و اجتماعى کشور شد که پرداختن به هر یک مستلزم بازنگرى دقیق و ژرف در تاریخ تحولات یکصد ساله این سرزمین است.
تاریخچه شرکت نفت ایران