لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:19
فهرست و توضیحات:
بیابان ها وکویرهای ایران
وضعیت بیابان های ایران
تعاریف بیابان
- مناطق خشک
نابرابر از بندر گواتر در مشرق تا خوزستان در جنوب غرب ایران در سواحل شمالی دریای عمان و خلیج فارس گسترده شده است.
بزرگترین مشخصة این بیابان ها که مهمترین عامل تفکیک آنها از بیابان های داخلی نیز می باشد، وجود رطوبت نسبی بالا به ویژه در فصل گرم به علت مجاورت با اقیانوس هند و جهت بادهای مرطوب دریایی در فضای این بیابان می باشد.
حضور این پدیده موجبات تغییرات چشمگیری را در نحوة دخالت فرآیندهای حاکم بر نواحی کم آب بوجود می آورد. تراکم پوشش گیاهی را افزایش داده و میزان تبخیر را کاهش می دهد. در بیابان های ساحلی بر اثر جذب رطوبت هوا بوسیلة خاک، قشر سطحی نسبتاٌ سختی تشکیل می شود. اما در بیابان های داخلی چنین قشر سطحی سختی با ترکیب کانی شناسی متفاوت بر اثر تبخیر شدید یعنی دقیقاً در جهت عکس تحول پدیدة بیابان های ساحلی بوجود می آید.
پهنای این بیابان در ارتباط با شرایط توپوگرافی متفاوت است. زمانی که کوهستان ها تا نزدیکی ساحل پیش آمده باشند عرض آن کاهش می یابد (استان ساحلی) و گاهی که توپوگرافی به صورت جلگة هموار ظاهر شود تا دهها کیلومتر به سمت شمال توسعه می یابد (خوزستان).
با توجه به موقعیت جغرافیایی و دخالت عوامل محلی، این نوار ساحلی را به دو بخش متمایز شرقی و غربی می توان تقسیم نمود.
بخش شرقی شامل سواحل دریای عمان در استان سیستان و بلوچستان و بخش غربی، سواحل شمالی خلیج فارس از تنگه هرمز تا خوزستان را در بر می گیرد.
ب) بیابان های داخلی
این بیابان ها در مرکز و مشرق و جنوب شرقی ایران به صورت حوضه های بسته مستقل یا نیمه مستقل پراکنده شده اند. رشته های مرکب چین خورده و شکسته با توجه به روند ساختمان های اصلی و ناحیه ای این چاله ها را از یکدیگر جدا ساخته اند.
چون تعدادی از این چاله ها حداقل از اواسط دوران سوم به صورت حوضه هایی مستقل شکل گرفته اند لذا تمام بیابان ها سرنوشت زمین شناسی مشابهی نداشته اند. بلکه هر حوزه بر اساس شرایط حاکم به نحوی در حال تحول بوده است. تمام این چاله ها در اواخر دوران سوم محل تمرکز رسوبات تخریبی یا تبخیری بوده اند و از ساختمان زمین شناسی یکسانی برخوردار نمی باشند.
چون تعدادی از این چاله ها حداقل از اواسط دوران سوم به صورت حوضه هایی مستقل شکل گرفته اند لذا تمام بیابان ها سرنوشت زمین شناسی مشابهی نداشته اند. بلکه هر حوزه بر اساس شرایط حاکم به نحوی در حال تحول بوده است. تمام این چاله ها در اواخر دوران سوم محل تمرکز رسوبات تخریبی یا تبخیری بوده اند و از ساختمان زمین شناسی یکسانی برخوردار نمی باشند، لذا رسوبات داخلی آنها در برابر حرکات زمین ساخت پلیوکواترنر به صور متفاوتی تغییر شکل یافته اند. بطور مثال بلوک نیمه سخت لوت که زیربنای بیابان های طبس، لوت و جازموریان را تشکیل می دهد، مانع انعکاس این حرکات در رسوبات سطحی خود شده و دشت های هموار را بوجود آورده اند در صورتیکه رسوبات سایر چاله های بیابانی کم و بیش تحت تأثیر حرکات زمین ساخت قرار گرفته و اغلب به شدت چین خورده اند.
توپوگرافی هموار و وسعت قابل توجه و بالاخره ارتفاع کم بعضی از این حوضه ها (دشت کویر- دشت لوت- جازموریان و ..) در تشکیل و تقویت سلول های پرفشار مجاور حاره ای بسیار مؤثر بوده و از آنجا که منشأ جریان های مرطوب از شمال غربی و غرب فلات ایران است ناچار در حرکت به سوی مشرق و جنوب شرق، توده های هوای مرطوب قسمت اعظم رطوبت خود را از دست می دهند.
به عبارت دیگر هر چه به مشرق ایران نزدیک می شویم درجه بری بودن هوا افزایش می یابد و نقش آن در تشدید شرایط بیابان زایی حوضه ها ظاهر می شود.
ارتفاعات شمالی- جنوبی کرمان در مشرق حوضة‌لوت و امتداد شرقی- غربی البرز در جنوب دریای خزر به صورت دیواره های عظیمی مانع ورود جریان های مرطوب به حوضه های مجاور خود می شوند و در نتیجه این کوهستان ها در برابر جریان های مرطوب، به عنوان عامل تشدید کنندة دیگری نقش خود را به حوضه های مجاورش تحمیل می کند.
- با در نظر گرفتن مسائل متنوع زمین ساختی و اقلیمی حاکم بر فلات ایران، مجموعه حوضه های بیابانی داخلی را به دو گروه زیر تقسیم می کنند:
تحقیق درباره بیابان ها وکویرهای ایران