مفهوم شناسی، قلمروبحث وجایگاه جبران خسارت بزه دیده درسیاست جنایی

اختصاصی از فی دوو مفهوم شناسی، قلمروبحث وجایگاه جبران خسارت بزه دیده درسیاست جنایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مفهوم بزه دیده وبزهکار، از بزه جدانیست ودرنتیجه هرمعنایی که بزه دارد، در بزه دیده وبزهکار وسایر مشتقات این واژه، نمود دارد.به عبارت دیگر گرچه به طور بسیارساده می توان گفت بزه یعنی جرم وبزهکار به معنای مجرم و مرتکب جرم و بزه دیده به معنای مفعول وقربانی بزه است، اما توسعه و ضیقی که درمعناومفهوم بزه وجود دارد، طبیعتا به معنا ومفهوم بزهکار وبزه دیده سرایت می کند.براین اساس لازم است ابتدا از مفهوم دقیق بزه بحث کرد تادرنهایت مفاهیم واژگان بزهکار وبزه دیده روشن شود.

تعداد :53 صفحه

 چیزی که این مقالات را متمایز کرده است آماده بودن مقالات و ظاهر زیبای آنها می باشد تا خریدار از خرید خود راضی باشد
مقالات را با ورژن  office2010  به بالا باز کنید

دانلود مقاله جبران زیان ناشی از تولد و زندگی

اختصاصی از فی دوو دانلود مقاله جبران زیان ناشی از تولد و زندگی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مرگ واقعه ناخوشایندی است . بسیاری از مباحث مسئولیت مدنی هم مصروف جبران زیانهای ناشی از مرگ است . به عکس، تولد و زندگی به خودی خود وقایع مبارکی هستند . اما ممکن است زن وشوهر بدلایل شخصی، به اینکه صاحب فرزند شوند علاقه‌ای نداشته باشند . از سوی دیگر زن و شوهری که در شرایط عادی خواهان داشتن فرزند هستند، ممکن است پس از حاملگی به دلیل معلولیت جنین خواهان خاتمه دادن به حاملگی باشند . بدون تردید در

نظامی که سقط جنین جرم است، خاتمه دادن به حاملگی، حقی برای والدین محسوب نمی‌شود و درمقابل برای پزشک تعهدی به سقط وجود ندارد . قوانین بسیاری از کشورها که در ابتدا سقط جنین را به طور کلی غیرمجاز می‌دانسته‌اند بتدریج در موارد مختلفی به جواز آن حکم کرده‌اند. در ایران برای نخستین بار قانون سقط درمانی در خرداد ماه 1384 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید . براساس این قانون (ماده واحده) :" سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تائید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن موجب حرج مادر است و یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توام باشد قبل از ولوج روح (چهار ماه) با رضایت زن مجاز می‌باشد و مجازات و مسئولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود . متخلفین از اجرای مفاد این قانون به مجازات‌های مقرر در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد."  

اکنون مسئله این است که اگر پزشک یا موسسه درمانی در جلوگیری از حاملگی یا خاتمه دادن به آن در مواردی که مجاز است مرتکب خطایی شود و فرزند حسب مورد به گونه‌ای سالم یا معلول متولد شود، آیا می‌توان پزشک یا موسسه درمانی را مسئول دانست ؟ آیا پزشک مرتکب تقصیر شده است؟ چه کسی می‌تواند دعوای مسئولیت را اقامه کند ؟ چه زیانهایی قابل مطالبه است ؟ مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش‌ها و پرسش‌های مرتبط دیگر است .

برای این منظور مطالب طی چهار گفتار ارائه می‌شود: گفتار اول : ضرر  گفتار دوم :رابطه سببیت گفتار سوم : تقصیر و گفتار چهارم : خواهان دعوای مسئولیت مدنی .

مبنای مسئولیت پزشک در این زمینه چیست ؟ آیا مواد قانون مجازات اسلامی در موضوع بحث ما که ناظر به تولد کودک ناخواسته یا معلول می‌باشد  نیز حاکم است ؟

1-ماده 322 قانون مجازات اسلامی که برای پزشک فرض مسئولیت را مقررمی‌دارد در بحث ما قابل اعمال نیست . این ماده ناظر به فرضی است که اقدام پزشک منجر به نقص عضو یا مرگ بیمار شود، در حالیکه در موضوع این مطالعه ناظر به فرضی است که در اثر تقصیر پزشک، فرزند سالمی متولد می‌شود . یا فرزند معلولی به دنیا می‌آید، در حالی که معلولیت ناشی از اقدام پزشک نبوده است . پزشک از این جهت مورد مواخذه قرار می‌گیرد که مانع تولد فرزند معلول نشده است . بنابراین مسئولیت مقرر پزشک تابع قواعد عمومی است . زیاندیده باید تقصیر پزشک را به اثبات برساند .

2-مسئولیت قراردادی پزشک (که ناظر به عدم توفیق در معالجه است) غالباً بر مبنای نقض تعهد به وسیله استوار است : عمدتاً پذیرفته شده است که تعهد پزشک یک تعهد به وسیله است؛ شفای بیمار به عوامل متعددی بستگی دارد و پزشک تنها مکلف است تمام تلاش خود را در راه به کار برد . با وجود این، در فرض مورد بحث ما باید ماهیت به "نتیجه" تعهد پزشک را پذیرفت . تعهد پزشک در عقیم‌سازی یک تعهد به وسیله نیست، طرف قرارداد پزشک در اینجا بیمار نیست و پزشک نمی‌خواهد او را معالجه کند . حتی در مورد سقط جنین معلول هم وضع به همین منوال است .

3- نتیجه آنکه بر خلاف موارد معمول مسئولیت پزشکی که نفع زیاندیده در استناد به مسئولیت قهری است، در این فرض، استناد به مسئولیت قراردادی منافع زیاندیده را بیشتر تامین می‌کند . در موارد معمول تعهد قراردادی پزشک، تعهد به وسیله است و برعکس مسئولیت قهری او بر مبنای ماده 322 (فرض مسئولیت) استوار است . برعکس، در زیان مربوط به تولد و زندگی، تعهد قراردادی پزشک، تعهد به نتیجه است و مسئولیت قهری او بر مبنای تقصیر استوار است .

البته باید توجه داشت که در مواردی که فرزند معلول می‌خواهد علیه پزشک یا موسسه درمانی دعوای زیان ناشی از تولد و زندگی را مطرح کند، تنها می‌تواند به اقامه یک دعوای مسئولیت قهری اقدام کند زیرا او نه طرف قرارداد بوده است و نه ذینفع یک تعهد صریح یا ضمنی به نفع ثالث . مع الوصف او برای اثبات تقصیر پزشک یا موسسه درمانی، ناچار است به قراردادی که میان والدین او و پزشک منعقد شده است "استناد" کند . قرارداد نیز در صورتی معتبر است که مخالف صریح قانون نباشد از جمله این قوانین، قانون سقط درمانی مصوب 1384 است که متن ماده واحده مقرر می‌دارد :"سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تائید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن موجب حرج مادر است و یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توام باشد ، قبل از ولوج روح (4ماه) با رضایت زن مجاز می‌باشد ..." طبق این قانون سقط جنین در صورت عسر و حرج مادر بخاطر عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن جنین و یا بیماری خطرناک مادر (قبل از ولوج روح)، مجاز است و می‌تواند موضوع قرارداد واقع شود . به تبع آن بخشنامه شماره 4176/1 مورخ 11/9/82 سازمان پزشکى قانونى کشور موارد مجاز سقط جنین را اعلام نمود، بخشنامه مزبور دامنه اعمال قانون سقط درمانی را محدود کرد و این در حالی است که بخشنامه قدرت چنین اقدامی را ندارد . کارشناس سازمان جهانی بهداشت، در این باره گفت: قانون سقط درمانی با توجه به لیست بیماری‌های اعلام شده هیچ تاثیری در کاهش تولد نوزدان معلول نخواهد داشت.
پروفسور داریوش فرهود، متخصص ژنتیک، افزود: لیستی که برای اجازه سقط درمانی قانونی ارائه شده،50 بیماری مختلف را شامل می شود اما مبتلایان به بیماریهایی که در این قانون به آنها اشاره شده است به طور طبیعی چند روز پس از زایمان می‌میرند و سقط آنان تاثیری در کاهش معلولیت‌های مادرزاد ندارد، معلولیت‌های زیادی مانند نابینایی، ناشنوایی، مشکلات عضلانی و منگولیسم وجود دارد که نوزاد به دنیا آمده را تا آخر عمر درگیر می‌کند در حالی که این بیماری در لیست ارائه شده برای سقط وجود ندارد.

حتی این بخشنامه بیماری هموفیلی را شامل نمی‌شد، با این توجیه که هموفیلی از جمله بیماری‌های قابل پیشگیری است و شرایط پیش بینی شده در قانون سقط درمانی را ندارد. این نقص، با تلاش گسترده کانون بیماران هموفیلی ایران، برای پیشگیری از تولد بیمار هموفیلی سرانجام به نتیجه رسید و در خردادماه سال 1386 سقط جنین هموفیلی‌‌ها، قانونی شد .

نکته دیگر اینکه مسئولیت قراردادی زمانی مصداق می‌یابد که خواهان دعوا ولیِ طفل ناخواسته یا معلول باشد . اما در صورتی که طفل بعنوان خواهان به طرفیّت پزشک طرح دعوا نماید، دیگر نمی‌تواند به مسئولیت قراردادی پزشک استناد نماید، زیرا هیچ قراردادی بین او و پزشک وجود نداشته است و صرفاً او از قراردادی متضرر شده است . بنابراین طفل باید به استناد مسئولیت قهری پزشک اقامه دعوی و مطالبه خسارت نماید و اینجاست که ماده 319 به کمک او خواهد آمد .

شامل 21 صفحه فایل word قابل ویرایش

مقاله در مورد تاثیرات بانک خازنی و جبران گرها

اختصاصی از فی دوو مقاله در مورد تاثیرات بانک خازنی و جبران گرها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحه72

بخشی از فهرست مطالب

چکیده............................................................................................................................................................................

1

مقدمه...........................................................................................................................................................

2

فصل اول-خازن وساختار..................................................... ...................................................................

3

1-1

توان ها.........................................................................................................................................................

3

1-2

ضریب توان  ................................................................................. .........................................................

6

1-2-1

ضرورت اصلاح ضریب توان ................................................... ...................................................................

7

1-2-2

ضریب توان اقتصادی........................................................................... .......................................................

7

1-3

خازن وساختار داخلی آن.............................................................. ...............................................................

9

1-3-1

خازن قدرت............................................................................................ .............................................

9

1-3-2

مکانیسم عملکرد خازن ............................................................................ ..................................................  

11

1-4

ظرفیت آزاد شده..............................................................................................

15

1-5

انواع خازن در مدار......................................................................................... ............................................

15

1-5-1

استفاده از خازن سری.............................................................................. ....................................................

16

1-5-2

خازن موازی.................................................................................................................................................

18

1-6

تقسیم بندی خازن ها..................................................................................................................................

21

1-7

ضرورت خازن گذاری ...............................................................................................................................    

22

1-8

تاثیر ضریب توان در تولید و انتقال انرژی..............................................................................................

23

1-8-1

تاثیر ضریب توان در میزان جریان کشیده شده ..............................................................................................

24

1-8-2

تاثیر ضریب توان در قیمت ثابت تجهیزات....................................................................................................

24

1-8-3

تاثیر ضریب توان در تجهیزات مورد استفاده .................................................................................................

25

1-8-4

  تاثیر ضریب توان در ولتاژ .........................................................................................................................

25

فصل دوم  - طراحی و  بانکهای خازنی.................................................... .............................................

26

2-1

عوامل موثر در طراحی  ......... .......................................................... ..................................................

27

2-2

 محلهای خازن گذاری..................... ..................... ..................... ..................... ..................... .................

27

2-3

انواع بانکهای خازنی..................... ..................... ..................... ..................... ..................... .....................

28

2-4

تجهیزات بانکهای خازنی..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ...............

29

2-5

مزایای استفاده از بانک های خازنی........... ..................... ..................... ..................... ..................

33

2-6

ابعاد خازن ها و نحوه قرارگیری و نصب آن در مدار ............. ............. ............. ............. ............. .............

35

2-7

تست خازن    ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

36

2-8

انواع حفاظت در بانکهای خازنی............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............   

36

فصل سوم  - جبران سازی............. ............. ............. ............. ............

38

3-1

اصول واثر جبران سازی............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

38

3-2

جبران‌سازی   ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

39

3-3

انواع جبران سازی............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .......

40

1-جبران‌سازی انفرادی............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............   

40

2-جبران‌سازی گروهی ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............  

41

3-جبران‌سازی مرکزی ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............  

42

 4-جبران‌سازی مخلوط............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

44

3-4

ادوات FACTS............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ..........

44

 فصل چهارم  - هارمونیک............. ............. ............. ............. ............. ..........

46

4-1

هارمونیک ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

46

4-2

محل به وجود هارمونیک‌ها ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

47

4-3

اثر بانک خازنی بر دامنة هارمونیک‌ها............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

48

4-4

طراحی بانک خازنی برای شبکه هارمونیکی ............. ............. ............. ............. ............. .............  

48

4-5

مقابله با هارمونیک‌ها............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

48

فصل پنجم  - حفاظت از محیط زیست با اصلاح ضریب توان............. ............. .............     

50

5-1

خلاصه ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............  

50

5-2

کنوانسیون تغییرات محیط زیست ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

51

5-3

پروتکل کیوتور............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

52

5-4

حفاظت از محیط زیست با استفاده از اصلاح ضریب توان  ............. ............. ............. ............. ............. ....  

53

5-5

طرح ملی خازن‌گذاری در شبکه‌های فشار ضعیف ایران............. ............. ............. ............. ............. ........

53

5-6

وضعیت موجود و برنامة توسعه در ایران............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

57

5-7

اثرات اقتصادی اصلاح ضریب توان   ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .....

58

5-8

ضریب توان، میزان بارگذاری فعلی شبکه، تلفات شبکه............. ............. ............. ............. ............. ..........

59

نتیجه گیری   ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. 

60

  منابع ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .....

61

وب سایت ها  ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............  

61

         فهرست اشکال و جداول

عنوان                                                                   صفحه

1-1

انتقال توان....................................................................................................................................... .........

3

1-2

دیاگرام قدرت................................................. ............................................................ ............................

6

1-3

خازن قدرت..................................................... ................................................................... .......................

11

1-4

خازن 150 کیلووار......................................................................................................................................

11

1-5

جریان توان  اکتیو -راکتیو................................................................................. ...............................

12

1-6

بانک خازن موازی................................................... ...................................................................

16

1-7

بانک خازن سری........................................................................... .......................................................

17

1-8

سری کردن خازن در مدار.............................................................. ........................................................

20

2-1

اتصال خازن به شبکه........................................................................ ...........................................................

29

2-2

میزان تلفات نسبت به ضریب توان................................................................................... ............. ............. 

34

2-3

میزان قدرت قابل انتقال به ضریب توان.................................. ............. ............. ............. ............. .............

35

3-1

دیاگرام اثر جبران سازی......................................................................................... ................... .................

39

3-2

جریان اکتیو و راکتیو در شبکه بدون تجهیزات جبران سازی....................... ....................... .......................

40

3-3

جریان اکتیو و راکتیو در شبکه به همراه تجهیزات جبران سازی.......... ....................... ....................... .........

40

3-4

جبران‌سازی انفرادی  ....................... ....................... ....................... ....................... ....................... .......... 

41

3-5

جبران‌سازی گروهی  ....................... ....................... ....................... ....................... ................................... 

42

3-6

جبران‌سازی مرکزی  ....................... ....................... ....................... ....................... ....................... .......... 

44

3-7

 جبران‌سازی مخلوط....................... ....................... ....................... ....................... ....................... ...........

44

4-1

یکسوساز تکفاز....................... ....................... ....................... ....................... ....................... ..................

47

4-2

جریان مغناطیس کننده ی ترانسفورمر....................... ....................... ....................... ....................... ...........

47

4-3

درایور موتور سه فاز....................... ....................... ....................... ....................... ....................... ...........

47

5-1

مقایسه تلفات شبکه آلمان با اصلاح ضریب توان....................... ....................... ....................... .................

55

5-2

مقایسه حفاظت از محیط زیست با اصلاح ضریب توان‏.................................................................................

56

جداول

1-1

ضریب توان با افزایش توان اکتیو..................................................................................................................

8

1-2

ضریب توان مطلوب و ضریب توان واقعی........................................................................................ ............   

14

1-3

- توان ظاهری متناسب با ضریب توان برای توان اکتیو 100kw...................................................................

24

2-1

اضافه ولتاژها...............................................................................................................................................

27

2-2

انتخاب پایه فیوز براساس قدرت خازن..........................................................................................................

30

2-3

انتخاب کابل برای خازن های فشار ضعیف.................................................................................................

31

5-1

  برنامة توسعه در ایران.........................................................................................................................

57

5-2

خازن‌گذاری....................... ....................... ....................... ....................... ....................... .......................

58

5-3

در صدکاهش تلفات....................... ....................... ....................... ....................... ....................... ............

59

چکیده

    در ابتدای این پروژه به معرفی تعاریفی کوتاه و اجمالی در مورد خازن و ساختمان آن و همچنین چگونگی رفتار آن در سیستم های الکتریکی پرداخته شده است.پس از معرفی کلیاتی در مورد خازن به بررسی ارتباط ضریب توان واصلاح آن و ، توان اکتیو و راکتیو و همچنین به توضیحاتی در زمینه اصول اصلاح ضریب توان در مسیر اجرای عملیاتی آن و جزئیاتی کوتاه در مورد مقدار خازن های مصرفی و چیدمان می پردازیم.

     در بخشی از گزارش پروژه به تشریح عملکرد بانک های خازنی در حالت عادی و یا در شبکه های دارای هارمونیک می پردازیم و با ذکر تجهیزات بکار رفته در ساختمان آن به ادامه گزارش رهسپار می گردیم.و همچنین در بخش پایانی به اهمیت بانک های خازنی و اصلاح ضریب  توان در حفاظت محیط زیست می پردازیم.

مصرف کننده های صنعتی، کشاورزی و حتی مصرف کننده های خانگی علاوه بر توان اکتیو، نیاز به تامین توان راکتیو دارند اما انتقال تامین انرژی راکتیو، باعث افزایش جریان در شبکه الکتریکی خواهد شد انتقالش نیازمند به کابل با سطح مقطع بزرگتر، دکل‌های فشار قوی مقاوم‌تر و در نتیجه هزینه‌های مازاد است. همچنین افزایش تلفات الکتریکی و کاهش راندمان شبکه را نیز به همراه دارد. و نیز باعث افت ولتاژ بیشتر در مسیر عبور جریان خواهد شد.

در حالت کلی همواره توان ظاهری از توان حقیقی بیشتر بوده و نسبت این دو ضریب قدرت (cosφ) است، شکل زیر توان اکتیو و توان راکتیو و نیز توان ظاهری را بصورت دیاگرام برداری نشان می دهند.

Active Power

Reactive Power

φ

Q

S

S= p + jQ

Q

S

S= p + jQ

φ

P

Active Power

Reactive Power

Q

S= p + jQ

φ

   در مصرف  کننده هایی که  بین  ولتاژ و جریان آنها اختلاف فاز وجود دارد توان دارای دو مقدار مثبت (سلفی) ومنفی (خازنی) است. به این معنی که مصرف کننده، گاهی از شبکه توان می کشد و گاهی به آن توان می دهد . این موضوع سبب ایجاد توان راکتیو می شود . و این توان برای شبکه برق مضر می باشد.

از آنجایی که در این مصرف کننده ها امکان صفر کردن اختلاف فاز ممکن نیست نتیجه این می شود که توان راکتیو را باید از بین برد. و ما می توانیم توسط خازن ها این توان راکتیو را جبران کنیم.

1-1- توان ها

قبل از اینکه به توضیح ضریب توان بپردازیم باید مختصری به مفاهیم اولیه واصلی مربوط به موضوع راشرح دهیم.

1-1-1 توان اکتیو

توان اکتیو به فرمی غیرالکتریکی (مثل حرارت، نور، توان مکانیکی) تغییر شکل می‌یابد و از طریق کنتور ثبت می‌شود.

در بار اهمی خالص، توان اکتیو از حاصل ضرب مقدار مؤثر جریان(I)و ولتاژ(v) محاسبه می‌شود.

                                    (1-1)                                                                                  

شکل(1-1)- انتقال توان

P کمیتی است که کلمه توان به آن اطلاق می شود. P به توان حقیقی[1] یا توان موثر[2] نیز مشهور است. واحد اساسی توان لحظه ای p (t) و توان حقیقی P وات است ولی معمولاً از مقادیر کیلو وات و مگاوات برای P استفاده می شود

 توان اکتیو به کار مفید مکانیکی تبدیل می‌شود، در حالی که توان راکتیو برای برقرار نگه داشتن میدان مغناطیسی موتور لازم است. توان راکتیو به طور متناوب بین ژنراتور و بار در حال رفت و برگشت است.

1-1-2 توان راکتیو

     در موتورها و ترانسفورماتورهای بی‌بار، اگر تلفات کابل‌ها، آهن و اصطکاک نادیده گرفته شود، آنچه باقی می‌ماند تنها توان راکتیو سلفی است.

    توان راکتیو که برای به وجود آوردن میدان الکترومغناطیسی بین ژنراتور و مصرف‌کننده در حال نوسان است، از رابطة درون کادر زیر به دست می‌آید:

(1-2)                                                       [VAR]

اثرات توان راکتیو

اپراتورهای ژنراتورها و خطوط انتقال باید مقداری توان ظاهری را در اختیار داشته باشند و ارسال کنند. این به مفهوم آن است که ژنراتورها‏، ترانسفورماتورها، خطوط توان، کلیدها و غیره باید براساس توان ظاهری طراحی شوند و نه توان اکتیو.

     در نتیجه شرکت‌های برق در تولید و تلفات توان با هزینة مضاعف روبرو می‌شوند. بنابراین آنها برای صرف توان راکتیو بیشتر از حد تعیین شده جریمه دریافت می‌کند. معمولاً ضریب توانی بین 0/1 تا 9/0 به عنوان ضریب توانی مطلوب اعلام می‌شود.

مفهوم فیزیکی توان اکتیو و راکتیو

مفهوم فیزیکی توان اکتیو P به راحتی قابل درک است کل انرژی جذب شده توسط بار در مدت زمان T در یک سیکل، معادل PT وات ثانیه (Ws) می باشد. در مدت زمان n سیکل، انرژی جذب شده P (n) T وات ثانیه است که تمام آن توسط جزء مقاومتی بار جذب می شود. دستگاه اندازه گیری کیلو وات ساعت برای محاسبه انرژی جذب شده توسط بار در مدت زمان  به وسیله انتگرال گیری توان اکتیو روی بازده ی زمانی  طراحی می گردد.

درک مفهوم فیزیکی توان راکتیو Q ساده نیست. Q ماکزیمم مقدار توان لحظه ای جذب شده توسط قسمت راکتیو بار است. توان راکتیو متناوباً مثبت و منفی می شود و این نشانگر جاری شدن انرژی به سوی المان راکتیو به صورت تناوبی است. بسته به اینکه علامت مثبت باشد یا منفی. که نشان دهنده ی این است که توان راکتیو آن جزی از توان است که انرژی مصرف می کند ولی کار انجام نمی دهد.

1-1-3-توان ظاهری:

   توان ظاهری یک شبکه مشخص‌کنندة میزان بارپذیری آن شبکه است و از حاصل ضرب مقدار ولتاژ و جریان بدون در نظر گرفتن اختلاف فاز آنها است.

در واقع توان ظاهری از جمع هندسی توان مؤثر و توان راکتیو به دست می‌آید.

(1-3)                 

شکل (1-2)-دیاگرام قدرت

1-2- ضریب توان

    ضریب توان، معیار برای سنجش میزان توان راکتیو مورد نیاز دستگاه مصرف کنندة برق، برای انجام تبدیل انرژی می‌باشد.

     از کسینوس زاویة اختلاف فاز جریان و ولتاژ می‌توان اجزاء ظاهری و مؤثر توان‌ها، ولتاژ‌ها، و جریان‌ها را محاسبه نمود؛ و ضریب توان بر اساس تعریف نسبت توان اکتیو مورد نیاز به کل توان الکتریکی تعریف می‌گردد و همیشه بین 1+ و 1- تغییر می‌کند و از 1+ الی صفر برای بارهای القایی و از صفر الی 1- برای بارهای خازنی می‌باشد. طبق دیاگرام آن که بالا نشان داده شده رابطه زیرا بیان می کند.

 عمل ضریب توان بدین صورت تعریف می‌شود:

(1-4)                                            

    از معادلات و  به صورت هم می توان نوشت:

(1-5)                                                                                                           

1-2-1-ضرورت اصلاح ضریب توان    اصلاح ضریب توان به این معناست که توان راکتیو مورد نیاز بار به جای آنکه از شبکه تامین گردد، در محل نزدیک بار تولید گردد. اغلب بارهای صنعتی دارای ضریب توان پس فاز هستند یعنی توان راکتیو جذب می کنند. بنابراین ج

[1] - Real Power

[2] - Active Power

دانلود تحقیق کامل درمورد اصل جبران کامل زیان

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد اصل جبران کامل زیان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 58
فهرست و توضیحات:

مقدمه

پیشینه تاریخی حقوق

فصل اول- معرفی اصل جبران کامل

مبحث اول قواعد حاکم بر جبران

بند اول- قاعده منفی.

بند دوم قاعده مثبت

بند سوم اصل جبران کامل و جمع غرامات

الف- تعدد مسئولان

• بیمه اشخاص
• بیمه خسارت

الف- کمک‌های رایگان و جبران خسارت از سوی اشخاص ثالث

ب- خصلت‌ مبلغ مقطوع بیمه شده

د- مبلغ بیمه شده

مبحث دوم گستره اصل جبران کامل

بند اول اصل جبران کامل از لحاظ خسارت

بند دوم گستره اصل جبران کامل از لحاظ جبران

مبحث سوم عوامل ایجاد اصل جبران کامل

بند اول- جدایی حقوق کیفری از ترمیمی

بند دوم- تغییر نظام جبران

رخدادهای اجتماعی و اقتصادی

• دگرگونی در مبانی مسئولیت مدنی
• تحول در مفهوم زیان و گسترش شیوه‌های جبران

فصل دوم- نقد و بررسی اصل جبران کامل

فصل سوم جایگاه اصل جبران کامل در حقوق ایران

گفتار اول: به اجرا گذاردن اصل جبران کامل

بند نخست اختیارات گسترده دادرسان ماهوی

جایگاه اصلی

با توجه به نیازهای زندگی که امروز و پیچیدگی روابط اجتماعی که خود ناشی از پیشرفت علوم و فنون و تحولات اقتصادی جوامع می‌باشد مسئولیت مدنی در کلیه شئون روابط اجمتاعی نقش موثری را ایفا می‌نماید. در صورتی که هر روز و شاید هر لحظه جرایم، حوادث و یا فراتراز آن روابط عادی اقتصادی مردم مثل خرید و فروش، هم می‌تواند منشا بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی باشد و افرادی را دچار زیان مادی و معنوی سازد. و نیاز به جبران این زیان استفاده از قوانین مسئولیت مدنی را ضرورتی انکار ناپذیر می‌سازد. در واقع گستره این قانون را به مثابه چتر حمایتی می‌داند که بزرگی آن فراتر از محدوده اجتماعات کوچک و بلکه به وسعت جهانی است که ما در آن زندگی می‌کنیم بنابراین نیاز به  آن و جبران ضرر اشکال و بسترهای گوناگونی که دارد با شناخت و درک صحیح این قوانین و احتیاجات جامعه بشری می‌توان به مفهوم والای عدالت دست یافت و آن را در متن زندگی مردم مشاهده نمود.

نگاهی به تاریخچه زیان و جبران آن

حقوق در جوامع بدوی چهره‌ای تنبیهی و خشن با مجازات‌های سخت و غیر قابل انعطاف داشت و بیش از جبران زیان زیاندیده نظر به تنبیه مقصر و یا مجرم و از طریق ارعاب جامعه داشت در دوران سلطه خانواده پدر یا رئیس خانواده بر همه افراد تابع خود و فرزندانش سلطه بی چون و چرا داشته و حق مرگ و حیات آنان را در دست  خود داشت و اختیار تادیب و تنبیه هر فردی را که می‌خواست داشت و هیچ یک از افراد استقلال مالی نداشتند و در واقع حکومت با سلطه پدر بر خانواده بود و اگر فردی از یک قبیله به فردی از قبیله دیگر تعدی می‌کرد تعدی او تجاوز به قبیله محسوب و مورد انتقامجویی و جنگ‌های قبیله‌ای واقع می‌شد. در این جوامع کسی که مرتکب جرم شدیدی می‌شد از خانواده اخراج و یا از دارایی‌های خانواده محروم می‌شد.

پس از این دوره کم کم حکومت و دولت‌ها در جوامع بشری شکل گرفتند و در دولت‌ها مقررات کیفری وضع کردند و در این مقررات دولت‌ها بیشتر طرفدار کیفر‌های مالی بودند زیرا قسمتی از مالی که به عنوان کیفر مجرم اخذ می‌شد متعلق به دولت بود مخصوصا این مجازات ‌ها در یونان رونق داشت پس در این دوره غرامت زیاندیده به صورت محدود و ناقص مورد توجه بوده است ولی در حکومت مصر به عکس مجازات‌های بسیار سنگین مدنظر بوده و متعدیان و تخلف کنندگان را سخت می‌زدند و در جرایم شدید آنها را به قتل می‌رساندند.

در دوره قانونی قدیمی‌ترین قانونی که به دست بشر وضع شده و تاکنون به دست آمده «قانون حمورابی» است که در حدود دو هزار و پانصد سال پیش از میلاد وضع شده و مشتمل بر دویست و پنجاه  ماده است. در قانون حمورابی و در بسیاری از قوانین قدیم متهم مورد آزمون اردالی قرار می‌گرفت و کیفر بر حسب طبقه مجنی علیه انجام می‌گرفت و مبنای تعیین آن در مورد همه طبقات یکسان نبود و به زیان وارده به قربانیان توجهی نمی‌گردید. مثلا اگر کسی از کاخ‌های سلطنتی یا از خزانه نذورات معابد سرقت می‌کرد کیفر وی قتل بوده و یا ممکن بود با رد تا سی برابر مال ربوده شده از کشته شدن نجات یابد. در حالیکه سرقت در سایر مجازاتش فقط رد ده  برابر  مال دزدیده شده بود و یا اگر کسی در ضمن نزاع دیگری را  می‌زد و  او را مجروح می‌ساخت و قسم یاد می‌کرد که عمدا چنین کاری را انجام نداده است  تنها حق‌الزحمه طبیب بر عهده او بود و هر گاه آسیب دیده از آن جراحت می‌مرد در صورت آزاد بودن مجنی علیه یک مین نقره و در صورت برده بودن ثلث  مین نقره بر عهده مجرم بود.

در قانون الواح دوازده گانه که چند قرن قبل از میلاد تدوین شده بود و در جرایم عمومی و خصوصی پیش بینی می‌گردید از ویژگی‌های این قانون اعلام تساوی عمومی و نفی اردالی بود.[1] و در مورد لطمات و صدمات جسمانی و کیفری معین داشت و در صورتی که مجنی علیه توافق می‌کرد مجازات تبدیل به غرامت و جریمه نقدی می‌شد. [2]در قانون الواح دوازده گانه رم چنین می‌گوید: امروزه قاضی می‌تواند تا سی و نه ضربه مجازات بدنی حکم دهد و جرم علیه مالکیت فقط موجب استرداد اموال و جزای نقدی است در  این قانون سارق بر حسب بعضی نصوص باید پنج برابر مال دزدیده شده را پرداخت کند و بر حسب بعضی از نصوص دیگر فقط یک پنجم مال مسروق را به عنوان جریمه اضافه می‌دهد.

در مقررات و حقوق یهود قصاص در مورد جرایم مدنظر بود و دیه جز در موارد محدود پذیرفته نمی‌شد. چه موسی می‌گوید: از کسی که خواهان بازخرید مرگ خودش می‌شود یعنی بخواهد به جای قصاص، خونبها بدهد خونبها به هیچ وجه از او نپذیرید، بلکه او فورا باید بمیرد بعنی در اینجا صرفا به جنبه اقتصادی کیفر توجه می‌شود و جبران زیان دیده  از جرم را که همانا خانواده مقتول بودند با تشفی خاطر آنان از مجازات قاتل می‌دانستند. سابقا کلیه افراد قبائل مسئول اعمال یکدیگر بودند و این مسئولیت، مسئولیت تضامنی بود اما حضرت موسی این وضعیت را دگرگون ساخته و با اعلام این مطلب که از پدر به جای فرزند و از فرزند به جای پدر قصاص نخواهد شد. در واقع شخصی بودن مجازات‌ها را مطرح می‌کند اما با این همه در موارد محدودی دیه را نیز می‌پذیرد مثلا ضرب و جرحی که در اثر نزاع پیش می‌آید قابل بازخرید می‌باشد. و جرم علیه مالکیت که موجب استرداد مال می‌باشد نشانی از اولین ظهور در تلاش بشری را برای جبران زیان کامل می‌باشد یعنی بازگرداندن مال به زیان دیده به مفهوم بازگرداندن وضعیت به قبل از انجام فعل زیانبار می‌باشد که البته با درنظر نگرفتن خسارت وارده بر شی و اموال و زیان متضرر از جرم در صورت فقدان مال ضعیف و ناقص بودن این قوانین را نشان می‌دهد.

مطابق قوانین اوستا کتاب دینی زرتشتیان در ایران باستان مجازات جنایات عادی علیه اشخاص پنج تا نود ضربه شلاق بود و هر ضربه شلاق قابل خرید با شش درهم بود و در صورت تکرار جرم مجازات دو برابر می‌شد و مجازات‌های کندن یک چشم و یا بریدن دست یا یک پا وجود داشته است همانگونه که مصریان قدیم به تصریح قرآن کریم در مجازات ساحران که به حضرت موسی ایمان آورده بودند دستور بریدن یک دست و پای مخالف آنها را داد.[3] در ایران قدیم مجازات سرقت کشتن سارق بود مجازات با قیمت شی مسروق بستگی نداشت مجازات قتل قصاص بود و حق عفو تنها مخصوص والدین بود و هیچ کس حتی پادشاه این حق را  نداشت و خونبهای میان وارثان تقسیم می‌گردید یعنی در ایران باستان ضرر و زیان زیان دیده و یا مجنی علیه و جبران آن مورد نظر نبود و جز در مورد قتل به خانواده مقتول پرداخت نمی‌گشت و مجازات‌ها عموما بدون رابطه منطقی با جرم و در نظر گرفتن زیان متضرر از جرم یا تقصیر عامل آن و به صورتی خشن و ابتدایی در نظر گرفته می‌شد.

در اسلام علاوه بر قصاص مجازات‌هایی نیز پذیرفته شد که جایگزین قصاص می‌شود هم چنانکه در قانون یهودیه قتل وجود نداشت و تنها به قصاص حکم می‌شد در مسائل مالی نیز چنانکه می‌دانیم قواعد ضمان غرور قاعده اتسمان و اقدام نشان از توجه شارع به جبران زیان زیان‌دیده دارد که در  جای خود هر یک بحث مبسوطی را می‌طلبد.

معرفی اصل جبران کامل

در کشور فرانسه و بعضی از نظام‌های حقوقی «اصل جبران کامل زیان» یا (تعادل میان زیان و جبران به عنوان یک اصل پایه در برآورده خسارت در نظر گرفته می‌شود آنچه  که در مسئولیت مدنی مورد نظر است مسئله جبران کردن است و این جبران می‌بایست مساوی با ضرر باشد و در واقع باید کاملا کافی بوده و در تمام جنبه‌های مالی موثر در رفع زیان حادث را در نظر بگیرد.

منظور از این اصل این است که غرامت باید تمام زیان را بدون اینکه موجب تنگدستی و فقر و زیان دیده در اثر نادیده گرفتن جبران آن می‌گردد در بر گیرد و اما آنچه به عنوان خسارت به زیان دیده پرداخت می‌گردد برابر زیان وارده است بدون اینکه موجب دارا شدن زیان دیده از فعل زیانبار و دریافت خسارات حاصل از آن گردد.

یا به عبارت دیگر جبران باید مساوی با زیان باشد و جز در مواردی که قانون یا طرفین دعوای مسئولیت محدودیتی را در این مورد پیش بینی کنند لازم است که  غرامت کامل باشد. یعنی اصل فوق بر تمام قلمرو مسئولیت مدنی اعم از مسئولیت قهری و یا مسئولیت قراردادی حاکم است و به عنوان مثال در باب ضمان قهری به غیر از بعضی از مشکلاتی که در عمل موجود است اصل بر این است که جبران کامل خسارت وارد بر اشیا به وسیله پرداخت کلیه هزینه‌های تعمیر و بازسازی آن به حالت اولیه یعنی پیش از حدوث زیان تامین گردد و یا در صورتی که انجام آن عملی نباشد وشرایط آن مال و یا شی اجازه تحدید بقای آن را ندهد جبران خسارت از طریق پرداخت مبلغی پول  که معادل شی آسیب‌دیده باشد صورت می‌گیرد.

در بعضی از نظام‌های حقوقی به دادرس اختیار تعدیل خسارت را اعطا کرده‌اند که او را مختار می‌دارد با توجه به وضعیت قوانین  دعوا میزان خسارت را تعدیل نموده و محاسبه نماید  اما اصل جبران کامل به جز زیان به چیز دیگری توجه نداشته و لحاظ نمی‌کند.

مبحث نخست

قواعد حاکم بر جبران کامل زیان

اصل جبران کامل در برآورده خسارت دادرس را با دو قاعده هدایت می‌کند که یکی از این دو تا قاعده جنبه منفی و دیگری جنبه مثبت دارد.

بند اول قاعده منفی

منظوراز قاعده منفی در اصل جبران کامل این است که اصل مذکور به تنهایی و بدون درجه تقصیر در نظر گرفته می‌شود و شدت تقصیر مسئول هیچ اثری بر خسارت ندارد بنابراین در صورتی که عامل ورود زیان یک تقصیر ساده را مرتکب شده است و یا حتی در برخی موارد مرتکب هیچ تقصیری نگردیده باشد ممکن است به غرامتی بسیار سنگین محکوم گردد و دادرسان نمی‌بایست جبران زیان را به شدت تقصیر عامل ورود زیان ارتباط دهند یا به عبارت دیگر به صورت مجرد و انتزاعی با وی برخورد نمایند. به دلیل اینکه در مسئولیت مدنی به خلاف مسئولیت کیفری و اخلاقی که با درجه مجازات و کیفر با شدت تقصیر مرتبط است، ارتباط و تناسبی میان اشتباه، بی‌احتیاطی و یا نیت سوء عامل زیان و وسعت زیان ایجاد شده وجود ندارد. و بحث بر سر کیفر و مجازات عامل زیان نیست و این حقوق کیفری است که عهده‌دار کیفر و تنبیه اشخاص است و در واقع عدم لزوم تناسب میان خطا و مجازات یکی از وجوه افتراق مسئولیت مدنی از مسئولیت‌های دیگر است. به وجود آمدن این تفکر یعنی عدم توجه به درجه تقصیرمرتکب را می‌توان در نظر دیوان عالی کشور فرانسه مشاهده کرد این دیوان با پذیرش این اصل صریحا اعلام داشت «جبران مدنی خسارت وارد شده که به موجب قانون عامل یک جرم یا شبه جرم می‌باید بر عهده گیرد شامل تمامی خسارت و زیان‌های محل شده است حال شدت و درجه تقصیر یا بی‌احتیاطی مسئول هر قدر باشد تفاوتی نمی‌کند» در واقع می‌توان گفت وجه مشخصه و امتیاز جبران کنندگی در مسئولیت مدنی نسبت به کارکرد سرکوبگرانه مسئولیت کیفری مورد قبول و تایید کلیه حقوقدانان  عصر حاضر است. اما در واقع این قاعده بیش از آنکه در عمل مورد استفاده قرار گیرد نظری است و از طرفی هم به شدت تعدیل می‌گردد.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود تحقیق کامل درمورد جبران خسارت معنوی

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد جبران خسارت معنوی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 23

خلاصه

بحث از خسارات معنوی و مصادیق مختلف آن و روش محاسبه و جبران زیانهای معنوی و در نهایت رویه محاکم قضائی در مقام رسیدگی به دعاوی راجع به این گونه خسارات از موضوعات جالب و در عین حال نسبتا پیچیده علم حقوق و تحقیقات حقوقی است. علیرغم وجود زمینه های مناسب در متون قانونی جهت امکان جبران خسارات معنوی هنوز اکثریت قریب به اتفاق محاکم از صدور حکم در مورد دعاوی بخواسته خسارات معنوی خودداری می نمایند و بر نظریه مورخه 5/9/64 شورای نگهبان پافشاری می کنند، در صورتی که متون قانونی فعلی به اندازه کافی روشن می باشد و موجبات احقاق حقوق بسیاری از خسارت دیدگان که در قلمرو حقوق معنوی زیانهای جبران ناپذیری تحمل کرده اند کاملا فراهم است. سعی ما بر این است تا در این نوشته پس از شرح کوتاهی از معنی و مصادیق خسارات معنوی به توضیح مقررات متعدد و ضوابط موجود در این زمینه بپردازیم و ضمن نقد، رویه های قضائی مربوط به خسارات معنوی را مدلل سازیم. طبیعی است که مقاومت در مقابل این خواست منطقی جامعه نوعی امتناع از احقاق حق محسوب می گردد و مآلا ضایعات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. کوشش ما برا این است که جهت اثبات این ادعا علاوه بر تبیین متون قانونی موجود نقطه نظرات فقهاء عظام را نیز مطرح و در حد توان بررسی نمائیم و در هر مورد برداشتهای خود را عرضه داریم تا موافقات را علامت طی طریق و مخالفان را انگیزه ای جهت نقد و ارائه دیدگاههای ارجح باشد.

1- مقدمه

خسارات معنوی اصطلاح شایع و در عین حال پر ابهامی است که تعیین مصادیق و ترسیم دقیق قلمرو آن کار آسانی نیست زیرا با این که در متون قانونی متعدد به کار رفته و در نوشته ها و تألیفات حقوقدانان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اما در هیچ یک از متون مزبور تعریفی از خسارت معنوی به عمل نیامده است و حقوقدانان نیز در تعریف آن وحدت نظر ندارند. البته در بعضی مواد قانونی به ذکر پاره ای از عناصر مهم تشکیل دهنده خسارت معنوی اشاره شده است. مثلا در صدر ماده 8 قانون مسؤولیت مدنی آمده است: کسی که در اثر تصدیقات یا انتشارات مخالف واقع به حیثیت یا اعتبارات یا موقعیت دیگری زیان وارد آورد مسئول جبران آن است. یا در ماده 10 همین قانون آمده است کسی که به حیثیت و اعتبارات شخصی یا خانوادگی او لطمه وارد شود می تواند از کسی که لطمه وارد آورده است جبران زیان مادی یا معنوی خود را بخواهد.در ماده 9 ق. آ. د. ک نیز آمده است: ضرر و زیانی که قابل مطالبه است به شرح ذیل می باشد. ضرر و زیان معنوی که عبارت است از کسر حیثیت یا اعتبار اشخاص یا صدمات روحی.

ذیل ماده 58 ق. مجازات اسلامی مصوب 1358 نیز آمده است:... و در موارد ضرر معنوی چنانچه تقصیر یا اشتباه قاضی موجب هتک حیثیت از کسی گردد باید نسبت به اعاده حیثیت او اقدام نمود.«1» از مجموع مواد مزبور چنین استفاده می شود که خسارات وارده بر حیثیت و آبروی افراد یا اعتبار اجتماعی اشخاص از جمله خسارات معنوی است ولی بی تردید خسارات معنوی محدود به این نبوده و مصادیق بسیار دیگر نیز دارد که در مواد قانون مورد عنایت قرار نگرفته است از جمله:

1ـ صدمات عاطفی مانند بی توجهی غیرقابل تحمل که هر یک از زوجین به دیگری، آزردن فرزند در مقابل مادر یا پدر او یا برعکس.

2ـ بعضی لطمات روحی از قبیل تهدید یا ترساندن شخص یا دادن خبرناگوار یا اهانت به معتقدات مذهبی و مقدسات اشخاص و امثال آن که معمولا نه جنبه حیثیتی دارد و نه به اعتبار اجتماعی یا شخصی فرد خدشه وارد می سازد.

3ـ تألمات جسمانی ماند شکنجه بدنی یا درد ناشی از ضرب و جرح و امثال آن که باز با مقولات قبل کاملا متفاوت است.«2»

لذا به منظور یافتن تعریفی جامع و مانع از این پدیده ابتدا نظرات برخی نویسندگان و محققین را در این قلمرو مرور و در نهایت تعریفی که کاملتر به نظر می رسد انتخاب می کنیم. احمد ادریس زیان معنوی را چنین تعریف می کند: زیان معنوی (یا ادبی) زیانی است که بر شعور، احساسات، آبرو، شخصیت و اعتبار انسان مترتب می شود.«3»  جعفری لنگرودی خسارت معنوی را چنین تعریف می کند: ضرری است که به عرض و شرف متضرر یا یکی از اقارب او وارد می شود.«4» حسینی نژاد در شبه تعریفی از خسارت معنوی آورده است: خسارت معنوی عبارت است از آسیب رساندن به حق شخصیت و تألم جسمی و یا آسیب روانی و یا آسیب به احساسات عاطفی.«5»   کاتوزیان در تعریفی کوتاه خسارت معنوی را صدمات وارد به منافع عاطفی و غیرمالی دانسته است.«6» در بین تعاریف فوق تعریف اول کاملتر و جامع تر به نظر می رسد، اما به لحاظ این که در تعریف مذکور نیز به درد جسمانی اشاره روشنی نشده است و از طرفی بین شعور و احساسات مرز روشنی نمی توان ترسیم کرد، بهتر است خسارت معنوی چنین تعریف شود: هر گونه ضایعه و زیان غیرمجاز را که از هتک حیثیت و یا لطمه به اعتبار اجتماعی یا فردی شخص و یا به لحاظ تألمات جسمانی و یا روحی و بالاخره به سبب صدمت عاطفی حاصل می شود، خسارت معنوی گویند.

2ـ جایگاه خسارت معنوی در قوانین جاری کشور

به وجهی که قبلا اشاره شد در قوانین جاری ایران خسارت معنوی به طور جدی مورد عنایت قرار گرفته و قانونگذار چه در قانون اساسی و چه در قوانین مدنی و عمدتا در قوانین کیفری خسارات معنوی را از موجبات مسؤولیت و مستلزم جبران دانسته است. به این نحو که:اول در قانون اساسی، در اصل 171 آمده است: «هر گاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا حکم یا در تطبیق حکم بر مورد خاص ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد در صورت تقصیر مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت خسارت به وسیله دولت جبران می شود.» در این قانون که اصول مهم حقوقی و بنیادهای اصلی نظام مطرح گردیده ضرر معنوی در عرض و هم عرض ضرر مادی مطرح و مورد عنایت قانونگذار قرار گرفته و به وضوح وارد کننده خسارت معنوی را در مسئول یا ضامن قلمداد کرده است و طبعا متضرر را مستحق مطالبه خسارت ناشی از ضرر معنوی می شمارد و به تفصیلی که خواهیم دید یکی از شایع ترین روشهای جبران خسارت، پرداخت مابازاء مالی به خسارت دیده است.

دوم این که در قوانین مدنی از جمله قانون مسؤولیت مدنی (1339) که مناسبترین جا جهت طرح خسارات مادی و معنوی است نیز با شرح کامل خسارت معنوی مطرح و مورد توجه قرار گرفته است. در ماده یک این قانون آمده است: «هر کس... به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شرف تجارتی یا حق دیگر که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگر شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد.» در این ماده همانند ق.اساسی خسارت معنوی در عرض خسارت مادی تلقی شده، عامل را صریحا مسئول جبران خسارت وارده دانسته و در مواد 2 و 8 و 9 و 10 همین قانون باز هم خسارت معنوی مورد توجه و حکم قرار گرفته است.در مواد 2 و9 و 10 زیان معنوی با صراحت مطرح ولی در ماده 8 قانون مزبور از خسارت معنوی به زیان وارد بر حیثیت و اعتبارات و موقعیت (شخصی یا خانوادگی) تعبیر شده است.

به هر حال در موارد چهارگانه مذکور خسارت معنوی موجب مسؤولیت و درنتیجه مستلزم جبران شناخته شده است.در ماده 30 قانون مطبوعات سال 1364 نیز مسئله خسارات مادی و معنوی به طور تلویحی مطرح شده است که البته روند تصویب ماده مزبور دلالت بر نظر مثبت قوه مقننه بر ضرورت توجه خاص به خسارات معنوی دارد.«7»  پیش از قوانین مدنی، در قوانین کیفری نیز خسارات معنوی مطرح و موضوع حکم قرار گرفته است.

جمله ای از این موارد به شرح زیر می باشد:

 1ـ صریحتر از سایر متون قانونی کیفری در ماده 9 قانون آئین دادرسی کیفری مقرر گردیده:» ضرر و زیانی که قابل مطالبه است...

 2ـ ضرر و زیان معنوی که عبارتست از کسر حیثیت یا اعتبار اشخاص یا صدمات روحی.»

در ماده 141 قانون تعزیرات 1362 نیز خسارت معنوی در کنار خسارات مادی مورد توجه واقع شده است. در متون قوانین کیفری سابق که بعضی از آنها هنوز منسوخ نگردیده بیش از متون موجود بر این مهم تأکید شده است. از جمله در مواد 212 مکرر قانون مجازات عمومی سابق و تبصره 1 ماده 20 ق. مطبوعات سابق قانونگذار با صراحت ترتیب تعیین مابازاء مالی در قبال خسارت معنوی را مقرر داشته است.

منابع و یادداشت ها:

1ـ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل .171 / قانون مسؤولیت مدنی ،1339 مواد 1و8و.10

2ـ احمد ادریس، عوض، دیه، ترجمه دکتر علیرضا فیض، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ،1372 جعفری لنگرودی، محمدحسن، ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات ابن سینا،

3ـ حسینی نژاد، حسینقلی، مسؤولیت مدنی . تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، ،1370

4-کاتوزیان، ناصر. ضمان قهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ،1370

5ـ نجفی خونساری، شیخ موسی، منیه الطالب ج .2 نجف: انتشارات موتضوی، 1358

6ـ مراغی، میرعبدالفتاح. عناوین. چاپ سنگی (فاقد نام ناشر و تاریخ انتشار)

7ـ آیةاله مکارم شیرازی، قواعد الفقهیه ج .1 قم: انتشارات مدرسه امام امیرالمؤمنین، 1411

8ـ انصاری، شیخ مرتضی، مکاسب. تبریز: چاپخانه اطلاعات، 1375 هـ ق،

9- موسوی بجنوردی، سیدحسن، قواعد فقهیه ج .1 قم: دارلکتب العلمیه، 1391 ق، ص .63

10ـ آیة اله مرعشی، محمد حسن، دیه و ضرر و زیان ناشی از آن. مجله قضائی و حقوقی دادگستری. شماره ،1 سال ،1370 ص .19

11- احمد السنهوری، عبدالرزاق. الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید ج. اول، قاهره: دارالنشر لجماعات المصریه، ،1952

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید