لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:5
160سال قبل وقتی جان مورتون بیمارش را با تکه پارچه آغشته به اتر، از دردهای جانکاه اعمال جراحی آسوده کرد نخستین مبنا و پایه علمی و رسمی ورود این علم به عرصه دانش پزشکی و سلامت بود.
زیرا پیش از آن هم این بحث نه به صورت علمی که به طور غیر رسمی مطرح بود و حتی سابقه آن به اساطیر و تاریخ می‌رسد چنانکه رد پای دانش بیهوشی را در اشعار و داستانهای افسانه‌ای که دور از واقعیتهای جامعه هم نیست می‌یابیم.
از نخستین شواهد این بحث که با الکل هم انجام شده به تاریخ سرزمین ما ایران زمین برمی‌گردد زمانی که فردوسی در شاهنامه خود آن هنگام که رستم به توسط سزارین زاده می‌شود، می‌گوید:
بیامد یکی موبد چیره دست
مر آن ماهرخ را به می‌کرد مست
شکافید بی‌رنج پهلوی ماه
مرآن بچه را سر برآمد ز راه
همه زخمگاهش فرو دوختند
به مرهم همه زخم بسپوختند
شبان روز مادر ز می‌خفته بود
زمی خفته و دل زهش رفته بود
این شعر خود از نخستین شواهد تاریخی بیهوشی برای جراحی است که با خوراندن الکل صورت می‌گیرد.
البته امروز همچنان الکل در مواردی به‌صورت تزریق داخل وریدی(سرم الکلی) در بیهوشی کاربرد دارد.
در واقع بیهوشی یا صحیح تر آن همان هوشبری سابقه‌ای دیرینه دارد، در قرون وسطی با کشف تریاک و بعدها با استخراج مرفین (از مرفوس رب‌النوع خواب گرفته شده)، پزشکان در اعمال جراحی برای کاهش درد و یا بی‌حسی و بیهوشی بیمار به سمت استفاده از آن رفتند.
آن روزها این مواد چنان جا افتاده بود که به گفته یکی از پزشکان قرون وسطی به نام "، Sidenheimاگر تریاک و فراورده‌های آن از پزشکی حذف می‌شد دارویی در پزشکی نمی‌ماند".
اما اینها انواع ابتدایی و شاید غیر رسمی و تاریخی از آنچه که امروز به عنوان تخصص بیهوشی مطرح است و نقش محوری در اعمال جراحی و ارتقای کیفیت زندگی بیمار دارد می‌باشد.
شاید نخستین باری که به طور رسمی فرآیند بیهوشی بر روی یک بیمار انجام شد ۱۶۰سال قبل حوالی سال ۱۸۴۶بود که ویلیام مورتون با استفاده از اتر و به صورت استنشاقی بیمار خود را برای جراحی بیهوش کرد.
در فاصله این ۱۶۰سال رشته بیهوشی که امروز روشهای متنوعی دارد می‌توان یکی از تخصصهایی دانست که سرعت تحول آن در میان شاخه‌های مختلف علوم پزشکی بسیار زیاد و در رده همان چند رشته اول قرار می‌گیرد.
اهمیت و تحولات این رشته به حدی است که اگر روزگاری خود پزشک ، پرستار ، بهیار ، مستخدم و هر کس دیگر انجام می‌شد ،امروز انجام این امر جز با حضور فردی متخصص ،دانش آموخته و در واقع متخصصی هوشیار و دستگاهها و ابزار بسیار پیچیده و حساس با ضرایب دقت بسیار بالا ممکن نیست که غیر آن جان بیمار به خطر می‌افتد.
آن روزها مریض را با چکاندن قطره قطره اتر بیهوش می‌کردند در حالی که دست و پای بیمار را در بند و زنجیر کرده و به چارمیخ می‌کشیدند تا مبادا در حین عمل دارو بی‌اثر شده و بیمار تحرک داشته باشد.
این شرایط خود موجب ترس شدید از عمل جراحی در میان مردم شد چنانکه بیمار با ورود به اتاق عمل به قول خودمان "اشهدش" را می‌خواند و هنوز هم اثار آن ترس را در جامعه می‌توان دید.
حال آنکه این روزها زمان دقیق بیهوشی بیمار هم با دادن دوز مشخصی از دارو تعیین می‌شود و جزیی‌ترین اعمال حیاتی بیمار در حین عمل با دستگاههای حساس و دقیق روز اندازه‌گیری و کنترل می‌شود.
شاید که نه، به طور قطعی یکی از مهمترین عللی که موجب این رشد سریع در این رشته شده، تاثیر شگرف دانش هوشبری بر روی نجات انسانها و نیز کیفیت زندگی انسان در این مدت کوتاه بوده است.
بسیاری معتقدند : باید پزشکان هوشبری را" "Rescue Physiciansیعنی نجات‌دهندگان جان انسانها نام نهاد و به راستی که رشته بیهوشی ضمن حفظ حیات بیمار، ارتقای کیفیت زندگی او را نیز در پی دارد.
در واقع بر این مبنا تردیدی نیست که این رشته با همان سرعتی که تا کنون پیش آمده است در سالهای آینده نیز به پیش خواهد رفت
دانستنی ها