دانلود مقاله تررم

اختصاصی از فی دوو دانلود مقاله تررم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

ترم

اساس کار ترمز بر مبنای اصطکاک بین دو سطح است. مقدار اصطکاک بسته به نیروی اعمال شده بین دو سطح، زبری و جنس سطوح تغییر می کند.
وقتی راننده پدال ترمز را فشار می دهد و ترمزها به کار می افتند، سیالی از داخل لوله های روغن عبور می کند و به مکانیسمهای ترمزگیری در چرخها می رسد. این مکانیسمهای ترمزگیری به قطعات چرخان نیرو وارد می کنند تا حرکت چرخها کند شود یا چرخها از حرکت باز ایستند. مکانیسمهای ترمز چرخ بر دو نوعند : کاسه ای و دیسکی. در ترمز کاسه ای فشار روغن، کفشکهای ترمز لنت کوبی شده را به یک کاسه چرخان یا کاسه چرخ می فشارد. در ترمز دیسکی، فشار روغن لنتهای ترمز را به دیسکی چرخان می فشارد. اصطکاک بین کفشها یا لنت ترمزهای ساکن با کاسه یا دیسک چرخان منشا عمل ترمزگیری است که سبب کند شدن حرکت یا توقف چرخها می شود.
اگر راننده خیلی محکم ترمز بگیرد، بطوریکه چرخها قفل شوند، اصطکاک بین لاستیکها و سطح جاده از نوع جنبشی خواهد بود. اگر ترمز خیلی محکم گرفته نشود، چرخها به چرخیدن ادامه خواهند داد، در این حالت با اصطکاک ایستائی سروکار داریم؛ یعنی اصطکاک در آستانه حرکت که مقدار آن نیز از اصطکاک جنبشی بیشتر است. در صورتیکه چرخها قفل نشوند، خودرو پیش از توقف مسافت کمتری را می پیماید و زودتر متوقف می شود. اما ترمز را همواره باید چنان گرفت که چرخها در آستانه قفل شدن باشند. این اصل اساس کار سیستم ترمز قفل نشو یا ABS است. این سیستم مانع قفل شدن چرخها و سر خوردن لاستیکها در هنگام ترمزگیری شدید می شود. در نتیجه خودرو سریعتر، در فاصله کوتاهتر و با کنترل خوب متوقف می شود.
اجزای ترمز
سیستم ترمز پائی شامل دو بخش اصلی است. این بخشها عبارتند از سیلندر اصلی یا پمپ زیر پا و مکانیسمهای ترمز کاسه ای یا دیسکی در چرخها. پمپ زیر پا یک پمپ پیستونی رفت و برگشتی است. وقتی راننده پدال را فشار می دهد، این فشار به سیستم هیدرولیکی منتقل می شود، روغن ترمز از پمپ زیر پا وارد لوله های روغن می شود و به مکانیسمهای ترمز می رسد. (شکل4-1) با افزایش فشار هیدرولیکی کفشکها یا لنت ترمزها به کاسه ها یا دیسکهای چرخان فشرده می شوند، در نتیجه نیروی مکانیکی پدال ترمز به نیروی هیدرولیکی وارد بر مکانیسمهای ترمز چرخ تبدیل می شود.

شکل 4-1 اجزای ساده سیستم ترمز
در اکثر خودروها، ترمزهای چرخها دو به دو با هم عمل می کنند. بدین صورت که معمولاً در خودروهای دیفرانسیل عقب دو چرخ عقب از یک لوله روغن و چرخهای جلو از یک لوله روغن مجزا استفاده می کنند. در بسیاری از خودروهای دیفرانسیل جلو نیز چرخها بصورت ضربدری هرکدام به یک لوله متصلند. (شکل4-2) مجزا کردن سیستم هیدرولیکی به دو بخش ، ایمنی خودرو را افزایش می دهد. اگر یکی از بخشها نشتی روغن داشته باشد و کار کند، بخش دیگر به کار خود ادامه می دهد و خودرو را متوقف می کند. به ندرت ممکن است هر دو بخش همزمان از کار بیفتند. در سیستمهای قدیمی، سیلندر اصلی یا پمپ زیر پا فقط یک پیستون داشت. در این سیستمها وقتی در نقطه ای از سیستم هیدرولیکی عیبی بروز می کرد، خودرو دیگر ترمز نمی گرفت.

شکل4-2 نحوه تقسیم فشار هیدرولیک بین چرخها
ترمز بوستری
اکثر خودروها به سیستم ترمز بوستری مجهزند. در این نوع سیستم وارد کردن نیروی نسبتاً کمی بر پدال ترمز برای کاهش سرعت یا متوقف کردن خودرو کافی است. در صورتی که موتور خاموش باشد یا بوستر خراب شده باشد، ترمز عمل می کند، اما راننده باید نیروی بیشتری به پدال ترمز وارد کند.
بوستر ترمز خلئی، سیلندری دارد که در آن پیستون یا دیافراگمی تعبیه شده است. وقتی پدال ترمز رها می شود، پیستون در نتیجه خلا معلق می ماند چرا که خلا در دو طرف آن برابر است. این خلا مورد نیاز بوسیله لوله ای از منیفولد بنزین یا یک پمپ خلا تامین می شود. با فشار دادن پدال ترمز، فشار در یک طرف پیستون به فشار جو می رسد، بنابراین پیستون به طرف دیگر کشیده می شود و نیروی کمی که راننده به پدال وارد می کند به کمک فشار جو افزایش می یابد. (شکل4-3)

شکل4-3 اساس کار بوستر خلئی ترمز
با فشار دادن پدال ترمز، میله پشت پدال ترمز شیر هوا را از شیر تنظیم متحرک دور می کند. هوا با فشار جو از شیرها می گذرد و وارد فضای بین پیستون و پوسته عقب می شود. در نتیجه دیافراگم و میله پشت پمپ زیر پا به طرف پمپ زیر پا حرکت می کنند. وقتی پیستونها در داخل پمپ زیر پا عمل کنند، ترمز عمل می کند. با رها کردن پدال ترمز شیر هوا دوباره با شیر تنظیم متحرک تماس پیدا می کند. در نتیجه محفظه پشت پیستون و دیافراگم، نسبت به ورود هوا درزبندی می شوند. (شکل4-4)

شکل4-4 ساختمان مجموعه پمپ اصلی و بوستر خلئی ترمز
ترمز کاسه ای
ترمز کاسه ای یک کاسه ترمز فلزی دارد که مجموعه ترمز هر چرخ را در بر می گیرد. درون این کاسه ترمز دو کفشک ترمز خمیده به سمت خارج حرکت می کنند تا سرعت چرخش کاسه ترمز را که همراه چرخ می چرخد کاهش دهند یا آن را متوقف کنند. بدین صورت که وقتی راننده پدال ترمز را فشار می دهد، روغن ترمز از محفظه فشار پمپ زیر پا و از طریق لوله های روغن به سیلندر روغن درون چرخ می رسد . سیلندر چرخ فشار هیدرولیکی پمپ زیر پا را به حرکت مکانیکی تبدیل می کند. وقتی فشار افزایش می یابد، پیستون درون سیلندر بر نیروی فنرهای برگشت کفشک ترمز غلبه می کند و کفشکها را به طرف بیرون می راند تا به کاسه بچسبند.
کفشکهای ترمز معمولاً از فلز ساخته می شوند و روی این کفشکها لنت ترمز چسبانده یا پرچکاری می کنند. لنت ترمز را غالباً از مواد بدون آزبست مانند فایبرگلاس یا ماده نیمه فلزی می سازند که می تواند در برابر گرمای ناشی از عمل کردن ترمز پایداری کند. قبلاً از آزبست هم در ساخت لنت ترمز استفاده می شد، اما امروزه به سبب زیانهایی که آزبست برای سلامتی انسان دارد کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
بر اساس نحوه قرار گرفتن این کفشکها درون کاسه چرخ، این ترمز به انواع گوناگون تقسیم می شوند:
Leading and trailing shoe brakes : در این ترمزها فنرهای برگشت دهنده دو کفشک را در بالا به سیلندر چرخ و در پایین به پینهای ثابت نگهدارنده کفشک فشار می دهند. فشار دادن پدال ترمز سبب می شود که پیستونهای سیلندر چرخها، سر کفشکها را به طرف بیرون جابجا کنند و آنها را به کاسه ترمز بچسبانند. اصطکاک بین کفشک جلو و کاسه ترمز سبب می شود که کفشک جلو سعی کند همراه با کاسه بچرخد. این عمل کفشک جلو، ته کفشک را به پین نگهدارنده کفشک می فشارد، در نتیجه بیشتر عمل ترمزگیری را کفشک جلو انجام می دهد. وقتی کفشک عقب با کاسه تماس پیدا می کند، کاسه در حال چرخش می کوشد تا کفشک را از خود دور کند. بنابراین کفشک عقب کمتر از کفشک جلو ساییده می شود. وقتی خودرو دنده عقب می رود نقش کفشکهای جلو و عقب با هم عوض می شوند. (شکل4-5)

شکل4-5 Leading and trailing shoe brakes
Duo-servo shoe brakes : در این نوع از ترمزها سر کفشکها به یک پین نگهدارنده تکیه دارد. ته کفشکها با یک پیچ تنظیم متحرک به هم متصل است. کفشک به طرف جلو خودرو، کفشک اولیه و کفشک به طرف عقب خودرو کفشک ثانویه نام دارد. وقتی کفشکها با کاسه در حال چرخش تماس پیدا می کنند، اصطکاک سبب می شود که هر دو کفشک سعی کنند همراه کاسه بچرخند. سر کفشک اولیه تمایل به کشیده شدن به داخل کاسه را دارد و پایین می آید. سپس ته کفشک پیچ تنظیم را به طرف عقب می راند. در نتیجه این عمل، ته کفشک ثانویه به کاسه فشرده می شود و کاسه، کفشک ثانویه را به طرف بالا جابجا می کند و به پین نگهدارنده کفشک می فشارد. کاسه با ادامه چرخش تمایل پیدا می کند که هر دو کفشک را تنگتر به طرف خود بکشد، در نتیجه عمل تقویتی کفشک ثانویه شدت بیشتری می یابد. در این ترمزها عمل تقویتی دو کفشک سبب می شود که نیروی کل ترمز گیری از نیرویی که سیلندر چرخ تامین می کند بیشتر شود. (شکل4-6)

شکل4-6 Duo-servo shoe brakes
دو نوع ترمز کفشکی Two leading shoe brakes و Two trailing shoe brakes نیز وجود دارند که در این نوع ترمزها هر دو کفشک یک نقش را بازی می کنند یعنی با توجه به نحوه قرار گرفتن کفشکها یا هر دو leading و یا هر دو trailing هستند.
تنظیم کننده های خودکار ترمز کاسه ای
بیشتر ترمز های کاسه ای خود تنظیمند تا بتوانند سایش لنت را جبران کنند. دو نوع تنظیم کننده خودکار مورد استفاده در ترمزهای با کفشک عقب و جلو عبارتند از :
تنظیم کننده خودکار یکباری : در این نوع وقتی که خلاصی بین لنت و کاسه به اندازه معینی رسید، فقط یک بار کفشکها را تنظیم می کند. پس از آن تنظیم مجدد امکان پذیر نیست و کفشکها را باید عوض کرد و تنظیم کننده خودکار را دوباره آماده کار ساخت.
تنظیم کننده خودکار تدریجی : در اینجا وقتی که فاصله لنت با کاسه به اندازه ای برسد که برای پیچیدن پیچ تنظیم کافی باشد، این تنظیم کننده کفشک را به طرف کاسه می راند. تنظیم در هنگام ترمز گرفتن، در حین حرکت رو به جلو یا عقب، انجام می شود. وقتی کفشک ترمز باز می شود، فنر برگشت پیچ تنظیم اهرم تنظیم را به طرف بالا می راند. اگر لنت به اندازه کافی ساییده شود، اهرم از دندانه بعدی چرخ تنظیم بالاتر می رود. وقتی پدال ترمز رها می شود، اهرم تنظیم به طرف پایین می آید، در نتیجه دندانه می پیچد. آن گاه پیچ تنظیم اندکی طویل تر می شود تا کفشک را به کاسه نزدیکتر کند.
ترمز دیسکی
در ترمز دیسکی بجای کاسه ترمز از یک دیسک چرخان و بجای کفشکهای خمیده از یک جفت کفشک مسطح بنام لنت ترمز استفاده می شود. در هنگام ترمز گرفتن این لنتها به دیسک در حال چرخش فشرده می شوند. همچنین لنتها از پشت به یک سیلندر و پیستون متصل هستند.(شکل4-7) در هنگام ترمز گرفتن، فشار روغن پشت هر پیستون، آن را به طرف بیرون می راند، در نتیجه لنتها به دیسک فشرده می شوند. در اثر تماس لنتها با دیسک، سرعت چرخش دیسک و چرخ کاهش می یابد و چرخ متوقف می شود.

شکل4-7 ترمز دیسکی و اجزای آن

نظیم خودکار ترمز دیسکی
ترمز دیسکی نیز با ساییده شدن لنت، خود به خود تنظیم می شود. سوراخ سیلندر ترمز شیاری دارد که یک لاستیک در آن قرار گرفته است. این لاستیک پیستون را محکم دربرگرفته است. وقتی ترمز گرفته می شود، پیستون به طرف دیسک حرکت می کند؛ در نتیجه لاستیک تغییر شکل می دهد، اما باز هم به پیستون چسبیده است. وقتی ترمز رها می شود، لاستیک هم آزاد می شود و به وضعیت اولیه خود بر می گردد. با بازگشت لاستیک به وضعیت قبلی پیستون هم به آهستگی از دیسک دور می شود، اما لنت ترمز ممکن است اندکی با دیسک در تماس باقی بماند. با سایش لنت ترمز، مسافتی که پیستون در هنگام گرفتن ترمز باید بپیماید طولانیتر از آن می شود که لاستیک بتواند با تغییر شکل خود باز هم پیستون را دربربگیرد. در این حالت پیستون از لاستیک بیرون لغزیده و در وضعیت جدیدی قرار خواهد گرفت. این تنظیم خودکار سبب می شود که لنت ترمز به دیسک نزدیکتر شود و سایش لنت را جبران کند. (شکل4-8)

شکل4-8 تنظیم کننده خودکار ترمز دیسکی
بسیاری از لنتهای ترمز دیسکی سایش نمای صوتی دارند. وقتی لنت ترمز به اندازه ای نازک می شود که زمان تعویض آن فرا می رسد، سایش نما به دیسک ترمز ساییده می شود. در نتیجه این عمل صدای خراشیدن بلندی به گوش راننده می رسد و راننده را از ساییده شدن لنت ترمز آگاه می گرداند.
ترمز ABS
وقتی سرعت لاستیکها، با آهنگی تندتر از سرعت خودرو کاهش یابد، لاستیکها روی سطح جاده سر می خورند. یکی از راههای جلوگیری از سر خوردن لاستیک، جلوگیری از قفل شدن ترمزهاست. این همان کاری است که سیستم ترمز ABS انجام می دهد. در حین ترمزگیری عادی، سیستم ترمزABS هیچ اثری بر ترمز پایی ندارد. اما وقتی راننده به شدت ترمز می گیرد، این سیستم مانع قفل شدن چرخها می شود. این سیستم به ترمزها اجازه می دهد تا آستانه سر خوردن لاستیکها عمل کنند. در این هنگام سیستم ABS فشار روغن ترمز هر چرخ را تغییر می دهد. بدین ترتیب پمپ کردن سریع سبب می شود که آهنگ کاهش سرعت چرخ، از آهنگی که سبب قفل شدن چرخها می شود کمتر بماند.
نحوه عمل ترمز ABS
لوله های هیدرولیکی که از پمپ زیر پا می آیند، به یک کارانداز هیدرولیکی متصل می شوند. لوله های دیگری از این کارانداز به ترمز هرچرخ کشیده می شوند. کارانداز را مدول کنترل سیستم ترمز ABS کنترل می کند. حسگرهای سرعت چرخ در هر چرخ بطور پیوسته سرعت چرخ را به مدول کنترل سیستم ترمز ABS اطلاع می دهند. این سیستم ترمز عمل نمی کند مگر اینکه کلید چراغ ترمز به مدول کنترل سیگنال بدهد که پدال ترمز فشرده شده است. وقتی مدول کنترل افت سریع سرعت چرخ را حس می کند، به کارانداز سیگنال می دهد که فشار روغن ترمز آن چرخ را تغییر دهد، در نتیجه چرخ قفل نمی شود. این عمل به صورت زیر اتفاق می افتد :
مدول کنترل سرعت چهار چرخ را بطور پیوسته مقایسه می کند. تا وقتی که هر چهار چرخ با سرعت تقریباً برابر می چرخند، مدول کنترل اقدامی نمی کند. وقتی که سرعت چرخش چرخی سریعتر از چرخهای دیگر کاهش می یابد، مدول کنترل به رله سیستم ترمز ABS سیگنال می دهد که واحد هیدرولیکی را فعال کند. یک یا دو سلنوئید در واحد هیدرولیکی شیرهای تنظیم جریان یا شیرهای سلنوئیدی لوله های ترمز را باز و بسته می کنند. با عمل کردن این شیرهای سلنوئیدی فشار هیدرولیکی پشت هر ترمز قطع یا وصل می شود. (شکل4-9)

شکل4-9 سیستم ترمز ضد قفل نسه راهه . ترمزهای جلو جداگانه و ترمزهای عقب با هم کنترل می شوند.
Full-contact Disc brake
با ساخت این نمونه از ترمزها تقریباً تحول بزرگی در زمینه ترمزها بوجود آمد، اما چون اساس کار آنها با نمونه های قبلی تفاوتی نداشت، این تحول چندان به چشم نمی آید. در واقع ساخت این نمونه فراتر از یک بهبود تدریجی نمونه های قبلی است و می توان آن را تحولی جدید در ساختمان آنها محسوب کرد. این طرح شبیه ترمزهای دیسکی است، با این تفاوت که در ترمزهای دیسکی هنگام ترمزگیری تنها حدود 15 درصد سطح دیسک گردان با لنتها در تماس می باشند، اما با تغییر در طراحی آنها و ساخت این نمونه که به عنوان ترمز دیسکی تمام درگیر نامیده می شود، تقریباً 75 درصد سطح دیسک گردان در یک لحظه با لنتها می توانند در تماس باشند.
در استفاده از دیسکها و لنتهای معمول، دیسک گردان بین لنتها درگیر می شود. اما در این نمونه (Full-contac) همانطور که در شکل 4-10 مشاهده می شود، یک سطح عنکبوت مانند، دیسک ترمز را در برمی گیرد که شش لنت ترمز نیز درون این سطح و روی دیسک قرار می گیرد. سیستم عملگر نیز بصورت هیدرولیکی برروی لنت مدوری که پشت دیسک قرار دارد عمل می کند.
برای اطمینان از انتقال حرارت ترمز و خنک نگه داشتن آن، سیستم بوسیله پره های خنک کننده ای که به لنتهای بیرونی متصل است، پوشیده شده است. لنتهای درونی درون یک قالبی از جنس مواد کامپوزیت قرار گرفته اند. برای اطمینان از عملکرد بهینه ترمز تحت شرایط گوناگون از انواع مختلفی از مواد بعنوان لنت استفاده می شود.
مزایای اینگونه ترمزها که نسبت به گونه های قبلی آن قابل ملاحظه است، عبارتند از : خنک کاری بهتر، توان ترمز گیری بیشتر و کاهش سروصدا و ارتعاشات.


شکل4-10 نمونه باز شده و بسته Full-contact Disc brakes
لنتهای ترمز
بسته به شرایط مختلف از مواد مختلفی در ساختمان لنتها استفاده می شود، در گذشته بیشتر از آزبست در لنتها استفاده می شد که امروزه بعلت مشکلات زیست محیطی استفاده از آنها تقریباً منسوخ شده و بجای آنها از مواد ترکیبی و کامپوزیتی استفاده می شود. مواد اصطکاکی که امروزه در لنتها استفاده می شوند عبارتند از :
مواد آلی (Organic) : این لنتها برای استفاده در خودروهای شهری بسیار مناسبند، چرا که دوام خوبی دارند، سروصدای کمی ایجاد می کنند، سبب ساییده شدن دیسک نمی شوند و هنگامیکه خنک هستند عملکرد خوبی دارند، اما مشکل عمده آنها این است که وقتی گرم می شوند بخوبی قبل عمل نمی کنند.
نیمه فلزی (Semi-metallic/sintered) : این گونه از لنتها نمونه خوبی برای استفاده در خودروهای درون شهری و جاده ای هستند. همچنین گزینه خوبی برای استفاده در اتومبیلهای مسابقه ای هستند. این لنتها هنگامیکه سرد هستند به خوبی مواد آلی کار نمی کنند و برعکس هنگامیکه گرم می شوند، به عملکرد خوب خود می رسند.
در این لنتها صفحات نیمه فلزی توسط قیدهای فلزی بهم متصل شده اند و گهگاه ممکن است این اتصال ضعیف از بین برود و سطوح مختلف صفحات نیمه فلزی از هم جدا شوند، که البته این اتفاق به ندرت اتفاق می افتد.
فلزی (Metallic) : بطور عمده اینگونه از لنتها در خودروهای مسابقه ای یا خودروهای بسیار گرانبها استفاده می شود. سروصدای زیادی ایجاد می کنند و بعلت سختی فلز اثراتی روی دیسک دارند. هنگامیکه سرد باشند نیز به خوبی کار نمی کند.
سرامیکی (Ceramic) : لنتهای سرامیکی هنوز در حدود 15 – 40 درصد الیاف فلزی دارند که معمولاً از الیاف مس بجای فولاد استفاده می شود که علاوه بر فرسایش کمتر، حرارت را نیز بهتر منتقل می کند. این لنتها به سادگی لنتهای دیگر از بین نمی روند و دوام بیشتری دارند، زودتر خنک می شوند و تقریباً بی سروصدا عمل می کنند.
عملگرهای ترمز
روشهای گوناگونی برای انتقال نیروی راننده به ترمزها وجود دارد که در زیر به آنها اشاره می کنیم :
میله بندی مکانیکی یا سیمی (Solid bar connection or Cable-operated )
در این نوع عملگرها بین پدال ترمز و کفشک ترمز یک اهرم بندی مکانیکی قرار می گیرد که عامل انتقال نیرو از پا یا دست راننده به ترمز می باشد. این نوع میله بندیها، معمولاً با بکار بردن اهرمهایی نیروی وارده توسط راننده را چند برابر می کنند. (شکل4-11)

شکل4-11 میله بندی مکانیکی عملگر ترمز
در برخی از موارد که از سیستمهای مکانیکی بعنوان عملگر استفاده می کنند، بجای سیستم میله بندی اهرمی از سیم استفاده می کنند. از این سیستمهای انتقال نیرو در خودروها کمتر استفاده می شود و بیشتر در ترمز چرخهای عقب موتور سیکلتها استفاده می شود. (شکل4-12)

شکل4-12 مکانیزم سیمی بعنوان عملگر ترمز
عملگر هیدرولیکی تک مرحله ای (Single-circuit hydraulic )
در این عملگر که امروزه در بیشتر خودروها و موتورسیکلتها استفاده می شود، میله و سیم بوسیله سیستم سیلندر، پیستون، منبع و سیال هیدرولیکی جایگزین می شود. سیستمهای هیدرولیکی منفرد سه جز اساسی دارند: سیلندر اصلی، سیلندر ثانویه و منبع که این اجزا توسط لوله هایی به هم مرتبطند. این لوله ها و منبع توسط سیال غیر قابل تراکمی پر می شوند. هنگامیکه پدال ترمز فشرده می شود، در واقع پیستون کوچکی که درون سیلندر اصلی قرار دارد فشرده می شود. از آنجاییکه سیال درون سیلندر غیر قابل تراکم است، فشار بطور همزمان و از طریق لوله های انتقال سیال به سیلندر ثانویه می رسد. همین فشارتوسط پیستون سیلندر دوم و از طریق یک اهرم به پشت لنت می رسد و جهت بکار انداختن ترمز از آن استفاده می شود. البته گاهی نیز بدون نیاز به اهرمی خاص، پیستون به صورت مستقیم با لنت درگیر است. (شکل4-13) در این حالت این مزیت نیز بوجود می آید که حرارت ایجاد شده در لنت به سیال هیدرولیکی منتقل شود.

شکل4-13 عملگر هیدرولیکی تک مرحله ای

عملگر هیدرولیکی دو مرحله ای (Dual-circuit hydraulic)
این گونه از عملگرهای هیدرولیکی امروزه بیشتر در خودروهای گرانبها و همچنین برروی برخی از موتورسیکلتهای جدید استفاده می شود. این سیستم دو مدار جداگانه دارد. مدار فرمان که از راننده و توسط فشار پدال فرمان می گیرد و یک مدار جداگانه که توسط یک مدول کنترل هدایت می شود و در واقع همان مداری است که سرانجام بر روی لنتها اعمال فشار می کند. چنانچه پدال ترمز فشار داده شود، یک سیگنال فشار از طریق مدار اول به مدول کنترل می رسد، توسط این سیستم کنترلی، مقدار نیروی اعمالی وارده به پدال اندازه گیری می شود، سپس با استفاده از یک پمپ و از طریق مدار دوم همان مقدار نیرو را به پشت لنتها می رساند. اگر راننده سعی کند هنگامیکه سرعت خودرو بسیار زیاد است، ناگهان ترمز کند، مدول کنترل سیستم، تمام نیروی اعمالی از طریق راننده را به مدار دوم انتقال نمی دهد، بلکه با توجه به شرایط موجود و سرعت خودرو، نیروی بهینه را به مدار دوم منتقل می کند. (شکل4-14)

شکل4-14 عملگر هیدرولیکی دو مرحله ای
عملگر هیدرولیکی-الکترونیکی (Brake-by-wire )
این نمونه از پیشرفته ترین نمونه ها در نوع خود است که معمولاً در خودروهای مسابقه ای فرمول یک استفاده می شود. از لحاظ ساختمانی شبیه عملگر هیدرولیکی دو مرحله ای است با این تفاوت که بجای مدار فرمان هیدرولیکی، یک مدار فرمان الکترونیکی جایگزین شده است. بدین صورت که پدال ترمز به یک رئوستای فوق العاده حساس متصل شده است و هرچه پدال بیشتر فشرده شود، سیگنال بزرگتری به مدول کنترل فرستاده می شود. (شکل4-15) اما مدار هیدرولیکی دوم شبیه حالت قبل است. از مزایای این سیستم این است که می توان محل پدال را بدون محدودیت هرجای دلخواهی در نظر گرفت.

شکل4-15 عملگر هیدرولیکی-الکترونیکی
ز

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله24    صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله در انتظار او

اختصاصی از فی دوو دانلودمقاله در انتظار او دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

شناخت امام زمان چه ضرورتی دارد؟
... بلی، اوضاع این گونه بود تا اینکه به شخصی آشنا شدم که به نظر می رسید می تواند به سؤالاتم پاسخ دهد. در اولین برخورد به او گفتم: آیا می تونم با شما بی پرده سخن بگم، به همه چیز در مورد امام زمان با دیده ی شک نگاه کنم و از صفر شروع کنم؟
او گفت: اگر غیر از این باشه اشتباه کردی. کسانی که ساختمان افکار و عقیده شونو از رو می سازدن و زیربنای فکرشونو محکم نمی کنن، با یک طوفان سؤالات یا یک سیل مختصر، شبهات ساختمون شون خراب می شه و همه ی ایمان و عقیده شون با سیل می ره.
گفتم: پس من قبل از هر حرفی می خوام بدونم اصلاً چه ضرورتی داره من امام زمان مو بشناسم و آیا اگه من بی توجه به او دنبال زندگی خودم باشم چیزی رو از دست دادم و ضرری کردم؟
گفت: این آیه رو شنیدی که خداوند می فرمای:« اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی الامر منکم »؟
گفتم: بله.
گفت: معنای این آیه چیه؟
گفتم:«از خدا، رسول و اولی الامر اطاعت کنین.
گفت: درسته، حالا چطور ممکنه ما از کسی که اونو نمی شناسیم اطاعت کنیم؟! مراد از اولی الامر در این آیه امام و حجت خدا در هر زمانه و اگه انسان امام خودشو نشناسه نمی تونه از او اطاعت کنه، پس باید اونو بشناسیم.
گفتم: از کجا معلوم که مراد اولی الامر تو این آیه امام زمان باشه؟
گفت: جالبه بدونی همین سؤال در صدر اسلام و هنگام نزول این آیه مطرح شد. جابر یکی از اصحاب رسول خدا (ص) به اون حضرت گفت یا رسول الله ما خدا و رسول رو می شناسیم اما نمی دونیم مراد از اولی الامر در این آیه چه کسانی هستن؟
حضرت فرمودند: مقصود از اولی الامر، علی و فرزندان معصوم اویند و تک تک اماما رو تا امام زمان نام بردن و این روایت علاوه بر مدارک ما شیعیان، در برخی کتب اهل سنت هم اومده.
من ضمن تشکر گفتم: حال فهمیدم که شناخت امام زمان یک تکلیف واجبه چون وقتی اطاعت از ایشون واجب شد مقدمه ی اون هم که شناخته، واجب می شه.
او گفت: بله و دلایل و انگیزه های دیگه هم برای شناخت امام زمان داریم، مثلاً این حدیث پیامبر عزیزمون که مورد اتفاق همه مسلموناست،«هر کس امام زمان خودشو نشناسه و بمیره به مرگ جاهلیت مرده» اگه ترک کاری(شناخت امام زمان) موجب می شه من در حکم جاهلان و مشرکان قبل از اسلام باشم، آیا انجام اون کار ضرورت پیدا نمی کنه؟ پس ملاحظه می کنی که مسأله ی آشنایی با امام زمان و شناخت اون حضرت خیلی مهم تر از اونه که ما با اون برخورد می کنیم.
وقتی صحبت به اینجا رسید، خیلی بیشتر از قبل مشتاق شدم سؤالاتم را در باره ی امام زمان نزد او مطرح و شناخت خود را کامل کنم، اما وقت گذشته بود و قرار شد ادامه ی گفتگو در جلسه ی بعد صورت گیرد.

حداقل شناخت
گفت: منظورت چیه، چه مطلبی درباره ی اون حضرت دست آوردی؟
من در حالی که دفترم را باز می کردم گفتم: اونچه به عنوان شناخت امام زمان به دست آوردم خلاصه کردم و تو این دفتر نوشتم؛ گوش کنین: نام امام زمان ام مهدی است و ایشان در سحرگاه نیمه ی ماه مبارک شعبان در سال 255 هجری قمری متولد شدند، نام پدرشان امام حسن عسکری و نام مادرشان نرجس و محل ولادتشان سامراء بوده است. دوران امات ایشان همزمان با شهادت امام حسن عسکری در هشتم ربیع الاول سال دویست و شصت هجری قمری شروع شده و از همان زمان به دلیل شرایط سخت حاکم و اینکه به شدت تحت تعقیب بودند ، مخفی گردیدند. دوران غیبت ایشان به دو دوره تقسیم می شود:
1) غیبت صغری که در آن مدت مدت افراد خاصی از محل حضرت اطلاع داشتند و چهارنفر به نوبت عنوان نمایندگان رسمی ایشان در بین مردم فعالانه حضور داشتند و ضمن ابلاغ دستورات آن حضرت به شیعیان، سؤالات مردم را به ایشان می رساندند و پاسخ های حضرت را به آنها منتقل می کردند.
این دوران با احتساب دوران زندگی مخفی آن حضرت قبل از امامت، به هفتاد و چهار و بدون آن به شصت و نه سال می رسد.
2) غیبت کبری: این دوران با فوت آخرین نائب خاص آن حضرت در سال سیصد و بیست و نه هجری آغاز می شود، که حضرت در روزهای آخر عمر او در نامه ای به او نوشتند تو به زودی از دنیا می روی و کسی را بعد از خودت به عنوان نائب خاص من تعیین مکن و از آن زمان غیبت کبری آغاز شد.
این نوشته را که خواندم به او گفتم: نظر شما چیه؟ این شناخت امام زمان کافیه یا نه؟
او گفت: شناخت درجات و مراتبی داره، در مورد امام هم اولین قدم و حداقل شناخت اینه که شخص اورو بشناسیم که کدام فرد امام ماست و بدونیم که او حجت خدا و پیشوای ما و جانشین پیامبر خدا در امور دین و دنیای ماست و اطاعت او بر ما واجبه، اما از این حداقل که بگذریم، هرچه بیشتر در باره ی امام خود بدونیم به خیر و سعادت و رستگاری نزدیک تر می شیم و بهره مندی ما از برکات وجود او بیشتر می شه. مثلاً همین که تو در فکر این هستی که پاسخ سؤالات خودت و دیگران رو نسبت به اون حضرت به دست بیاری، گامی در جهت ارتقاء شناخته که بسیار ارزشمنده.
طفل پنج ساله و امامت
گفتم: بله، من هنوز هم خیلی سؤال دارم اما قبل از همه دو سؤالی رو طرح می کنم که از نوشته های خودم برام پیش اومده. یکی اینکه با توجه به مطالعاتی که داشتم اون حضرت در پنج سالگی به منصب امامت رسیدن. راستی یک طفل 5 ساله که هنوز امتحانی نداده، سابقه ای نداره، چطور سابقه داشته که یک کودکی مقامی به این بلندی کسب کنه؟
او گفت: به نظر شما در چه سنی شایسته است کسی امام یا پیغمبر بشه؟
گفتم: البته من هم می دونم «بزرگی به عقل است نه به سال» و می دونم منظورم اینه که وقتی کسی مثل پیامبر سی ، چهل سال زندگی می کنه از عمل او برای ما مشخص می شه که شایستگی داره یا نه، اما در مورد یک کودک هنوز نمی تونیم قضاوت کنیم.
گفت: پس فایده ی این سی، چهل سال عمر کردن، شناخت ما نسبت به شایستگی های اون فرده؟ مگه نه؟

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  33  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کامپیوتر

اختصاصی از فی دوو دانلود مقاله کامپیوتر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تاریخچة کامپیوتر :
تلاش انسان همواره در جهت ساختن وسایلی بود که او را در زمینه شمارش یاری نماید و کامپیوتر آخرین دستاورد این تلاش است . تاریخچه اختراع کامپیوتر مراحل طولانی را طی کرده است که چرتکه اولین مرحله آن بود و سپس به مرور زمان دستگاه‌های دیگری به شرح زیر ساخته شد .
پاسکال ، اولین ماشین مکانیکی را ساخت به قادر به انجام عمل جمع و تفریق بود . این ماشین به نام ماشین جمع زن مکانیکی شهرت داشت .
لایب نیز پس از پاسکال ماشین محاسبه ای را ساخت که مکانیکی بوده و چهار عمل اصلی (جمع و تفریق و ضرب و تقسیم را انجام می داد .
چارلز بابیج (پدر کامپیوتر) سعی در ساختن ماشین محاسبه خودکار را داشت ولی به علت محدودیت های فنی و مهندسی زمان خود قادر به اتمام و ساخت آن نشد .
هرمان هالریث در سال 1890 اولین سری ماشین های دسته بندی و تفکیک کارت‌های منگنه شده را اختراع کرد .
هاوارد آیکن ، اولین ماشین محاسبه الکترومکانیکی را به نام مارک 1 ساخت .
نسل اول کامپیوتر در دهه بعد از 1944 به نام ENIAC ساخته شد که به دلیل استفاده از لامپ های خلاء حجم زیادی را اشغال می کرد . نسل دوم کامپیوتر در دهه بعد از
1959 به بازار آمد و از ترانزیستور به جای لامپ خلاء استفاده می کرد .
نسل سوم کامپیوتر در دهه بعد از 1964 به بازار عرضه شد که مدارهای مجتمع (IC) در آن به کار گرفته شد .
نسل چهارم در دهه بعد از 1970 به بازار آمد . در این نسل از مدارهای مجتمع با
تراکم زیاد استفاده می شود . ریز کامپیوتر در این نسل متولد شد .
نسل پنجم نسل کامپیوترهای هوشمند است که اولین بار طرح آن توسط ژاپنی ها در سال 1980 مطرح شد . در این کامپیوترها از مدارهای مجتمع با مقیاس فوق العاده بزرگ استفاده می شود .
تعریف سیستم :
مجموعه ای از عناصر به هم مرتبط است که برای هدف خاصی در کنار هم گرد آمده‌اند . هر سیستم باید دارای ورودی خروجی باشد .
ورودی :
مجموعه ای از عوامل ، که از محیط خارج بر سیستم تأثیر می گذارند .
خروجی :
مجموعه ای از عوامل ، که از درون سیستم بر محیط خارج تأثیر می گذارند .
داده ها (DATA)
مجموعه اطلاعاتی که از طریق دستگاه ورودی به کامپیوتر وارد می شوند .
پردازش داده ها
هر گونه عملیاتی که کامپیوتر بر روی داده ها انجام می دهد .
اطلاعات
به نتیجه حاصل از پردازش داده ها گویند .

اجزای اصلی ساخت افزار کامپیوتر :
1-حافظه
2-واحد حساب و منطق
3-واحد کنترل
4-واحد ورودی
5-واحد خروجی
حافظه
قسمتی از سخت افزار کامپیوتر می باشد که داده ها و دستورالعمل ها و نتایج حاصل از عملیات روی داده ها در آنجا به صورت ارقام دو دویی نگهداری می شود .
بیت
کوچکترین واحد حافظه است که می توان یکی از ارقام دودویی 0 یا 1 را در آن ذخیره نمود .
نیبل
به هر 4 بیت متوالی از حافظه یک نیبل گویند .
بایت
به هر 8 بیت متوالی از حافظه یک بایت گویند .
کاراکتر
هر یک از حروف ، ارقام و علایم قابل نمایش را کاراکتر گویند .
فیلد
به مجموعه ای از چند کاراکتر به هم مرتبط که راجع به یک موضوع اطلاعاتی را ارائه دهد .
رکورد
چند فیلد به هم مرتبط در رابطه با یک موضوع تشکیل یک رکورد را می دهد .
فایل
مجموعه ای از رکوردهای به هم مرتبط ، یک فایل را به وجود می آورد .
بانک اطلاعاتی یا پایگاه داده ها
چند فایل به هم مرتبط تشکیل یک پایگاه داده ها را می دهد .
انواع حافظه
1-حافظه اصلی (اولیه)
2-حافظه کمکی (ثانویه)
انواع حافظه اصلی
1-حافظه فقط خواندنی (ROM) حاوی اطلاعاتی است که توسط کارخانه سازنده به صورت دایمی در آن ذخیره شده است . روی این حافظه نمی توان مطلبی را نوشت و با قطع جریان برق اطلاعات آن پاک نمی شود .
2-حافظه خواندنی نوشتنی (RAM) مانند تخته سیاهی است که می توان بارها اطلاعات مختلفی را در آن نوشت و پاک کرد . اطلاعات در آن ناپایدار است ؛ یعنی با قطع جریان برق ، اطلاعات آن از بین می رود .
انواع حافظه ROM
1-PROM : می توان یک بار اطلاعات را در آن قرار داد و بعد دیگر قابل تغییر نیست و از بین هم نمی رود .
2-EPROM : می توان به دفعات اطلاعات را در آن نوشت و با نور ماورای بنفش آن را پاک کرد .
3-EEROM : درست مثل EPROM است ولی برای پاک کردن آن از جریان الکتریکی استفاده می شود .
حافظه پنهان
این حافظه به صورت IC است و مانند دفتر چرکنویس محل ذخیره موقت اطلاعات و دستورالعمل‌هایی است که در طی اجرای برنامه چندین بار مورد استفاده قرار می‌گیرند. با نصب حافظه پنهان در کامپیوتر سرعت پردازش افزایش می یابد .
ریزپردازنده (Microprocessor)
یک تراشه چند سانتیمتری است و نقش اصلی عملیات پردازشی را در ریز کامپیوترها ایفا می نماید .
اجزاء یک ریز پردازنده
1-واحد کنترل که وظیفه آن انتخاب ، تفسیر و نظارت بر اجرای دستورالعمل‌های
برنامه است .
2-واحد حساب و منطق که وظیفه آن انجام کلیه عملیات محاسباتی و منطقی است .
3-ثبات ها ، حافظه ای سریع و کوچک درون ریزپردازنده بوده و محل نگهداری موقت دستورالعمل‌ها و داده ها می باشند .
وظایف واحد کنترل
1-تفسیر دستورات موجود در حافظه
2-تعیین آدرس برای کلیه اطلاعات و دستورالعمل‌های اجرایی
3-تعیین زمان انتقال اطلاعات بین واحدهای حافظه و حساب و منطق
4-برقراری ارتباط بین واحد پردازشگر مرکزی ، واحد ورودی و واحد خروجی
5-نظارت بر انجام کلیه عملیات کامپیوتر
عوامل مؤثر در قدرت یک ریزپردازنده
قدرت یک ریزپردازنده به عوامل زیر بستگی دارد :

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مواد خشبی

اختصاصی از فی دوو دانلود مقاله مواد خشبی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اهمیت گونه های چرا کننده
 تقریبا یک سوم کره زمین(13.7 میلیون هکتار) خشکی است.
 3 تا 4 درصد برای هداف شهرنشینی و صنعتی استفاده شده است
 10 درصد زیر کشت است
 زمینهای غیر تولیدی حدود 15 درصد خشکی است
 زمینهای جنگلی 28 – 30 درصد خشکی است
 40 درصد کل خشکی زمین را چراگاه تشکیل داد

ماهیت مواد خشبی

 خوراک حجیمی است که وزن کمی بازای هر واحد حجم دارد.
 روشهای مختلفی برای طبقه بندی خوراک وجود دارد ولی هیچ تعریف جامعی وجود ندارد و همیشه استثاء هست
 بیشتر مواد خشبی دارای الیاف خام بیشتر از 18 درصد و قابلیت هضم پایین هستند یکی از استثنائات ذرت سیلو شده است( الیاف خام ≥ 18 درصد و TDN ≥ 70 درصد) گرامینه های جوان نیز الیاف بالا و قابلیت هضم بالا دارند
 NDF مواد خشبی کاملا بالاست( لیگنین بالا قابلیت هضم را می کاهد)
 هرچه سن گیاه بالاتر باشد لیگنین هم بیشتر است
 بالاترین غلظت لیگنین در ساقه هاست
 کاه های بالغ و خشک غلات بین 10 تا 15 درصد لیگنین دارند
 بیشتر مواد خشبی دارای کلسیم و منیزیم و پتاسیم بالا(بویژه لگومینه ها) و فسفر پایین است

مراتع:

 مراتع موقت: ساده ترین مراتع آنهایی هستند که با کشت یک گونه منفرد گیاه مرتعی ایجاد شده و عمر کوتاهی (4-1 سال) دارند
 مراتع دائم: مخلوطی از گیاهان مختلف در آن کشت می شود گرامینه و لگومینه
 مراتع طبیعی: علاوه بر گیاهان لگومینه و گرامینه دارای درختچه ها و بوته ها نیز هستند
 علوفه مرتعی برای نشخوارکنندگان خوراکی با ارزش غذایی بالا شناخته می شود.

مرتع گرامینه(گراس)
الگوی رشد
ترکیب شیمیایی
عوامل موثر بر ارزش غذایی
سیستم چرا
اختلالات تغذیه ای ناشی از تغذیه گرسها

الگوی رشد:

 مهمترین گرامینه ها شامل گندم و جو و ذرت می باشد
 در مناطق سرد و معتدل وقتی در بهار دمای خاک به 6-4 درجه سانتی گراد می رسد رشد می کند
 الگوی رشد مشابه دارند
 تولید برگ به سرعت انجام می شود
 با رشد مرتع در بهار ماده خشک گیاه افزایش می یابد
 در مناطق گرم دمای خاک در سرتاسر سال برای رشد گیاه بالاست ولی معمولا کمبود آب برای رشد وجود دارد
 در مناطق دارای فصول مرطوب و خشک متمایز رشد مرتع در فصل مرطوب به سرعت انجام شده با ظهور خشکی رشد متوقف شده گیاه می میرد به بقایای علوفه خشک باقی مانده در مرتع STANDING HAY می گویند.
 سرعت رشد مرتع به محیط، مقدار مواد مغذی و میزانی از برگهای گیاه که در برابر نور قرار دارند بستگی دارد
 پس از برداشت رشد مجدد آهسته و سپس رشد سریع و نهایتا بلوغ و رشد کم انجام می شود
 در مناطق معتدله سرعت رشد معمول در بهار 100-40 کیلوگرم ماده خشک در هر هکتار در روز می باشد.

ترکیب شیمیایی:

 پروتئین خام از اندک (3 درصد در گرامینه بالغ) تا 30 درصد در گرامینه جوان بخوبی کوددهی شده
 مقدار الیاف رابطه معکوس با CP دارد
 ADF از 20 تا 45 درصد در گیاه بسیار بالغ مناطق بایر فرق دارد
 رطوبت گیاه جوان 85-75 درصد است که با بلوغ گیاه به 65 درصد تنزل می یابد
 آب و هوا رطوبت گیاه را شدیدا تحت تاثیر قرار می دهد
 ترکیب ماده خشک به میزان دیواره سلولی و محتوای داخلی سلول بستگی دارد
 معمولا 20-30 درصد ماده خشک را سلولز و 30-10 درصد آن را همی سلولز
 محتویات سلولی بیشتر شامل کربوهیدراتهای محلول در آب و پروتئین است
 کربوهیدراتهای محلول در آب شامل: فروکتانها، قندهای گلوکز و فروکتوز و سوکروز و رافینوز و استاکیوز
 در گراسهای مناطق معتدله کربوهیدرات ذخیره ای فروکتان فراوانترین کربوهیدرات قابل حل بوده و عمدتا در ساقه یافت می شود
 در گراسهای مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به جای فروکتان، نشاسته ها را در بافتهای رویشی گیاه انبار نموده و این مواد عمدتا در برگها ذخیره می گردند.
 غلظت کربوهیدراتهای محلول در آب گراسها 25 تا 30 درصد متغییر است.
 پروتئین حقیقی گراسها 80 درصد کل ازت را تشکیل می دهد
 کل پروتئین با بلوغ گیاه کم می شود ولی مقادیر نسبی اسیدهای آمینه تغییر چندانی نمی کند
 بیش از نیمی از پروتئین سلولی گراسها به صورت آنزیم ریبولوز بی فسفات کربوکسیلاز است که در فتوسنتز نقش دارد
 پروتئین گراسها غنی از آرژینین، اسیدگلوتامیک و لیزین است.
 پروتئین گراسها نسبت به دانه دارای ارزش زیستی بالاتری برای رشد است و متیونین اولین و ایزولوسین دومین اسیدآمینه محدودکننده رشد در آنها محسوب می شود
 پروتئین گراسهای مناطق گرمسیری نسبت به مناطق معتدله کمتر است
 تجزیه پذیری و قابلیت هضم پروتئین گراسهای نابالغ کاملا بالاست(80-70%)با بلوغ علوفه کم می شود
 در گیاه بالغ بخشی از پروتئین با الیاف متصل و به صورت ADIN غیر قابل هضم می شود.
 هر چه شرایط رشد بهتر باشد NPN بیشتر است و با بلوغ گیاه کم می شود
 بخش اصلی NPN شامل اسیدهای آمینه و آمیدهایی مثل گلوتامین و آسپاراژین است کمی هم نیترات وجود دارد که می تواند سبب مسمومیت حیوانات چرا کننده شود
 لیپید گراسها پایین و حداکثر 6 درصد است بخش اصلی این گروه تری آسیل گلیسرولها، گلیکولیپیدها، موم ها، فسفولیپیدها و استرولها است
 تری اسیل گلیسرولها بخش اندکی از لیپیدها را شامل می شود و بیشتر آن گالاکتولیپید است(60% کل لیپید).
 اسید لینولنیک اسیدچرب اصلی است و بین 60 تا 75 درصد کل اسیدهای چرب را شامل می شود پس از آن اسیدهای لینولئیک و پالمیتیک بیشترین فراوانی را دارند.
 میزان مواد معدنی آن متغیر و در جدول زیر آمده است.
 گراس سبز منبع غنی از بتاکاروتن(پیشساز ویتامین A) است ممکن است تا 550 میلی گرم در هر کیلوگرم ماده خشک برسد
 مقدار ویتامین D در آنها پایین است و در گراسهای بالغ بیشتر است بعلت برگهای مرده که در آنها D2 از ارگوسترول اشعه دیده تولید می شود
 گراس سبز محتوی مقادیر معتنابهی ویتامین Eو ویتامینهای B بخصوص ریبوفلاوین است.

عوامل موثر بر ارزش غذایی علوفه

مرحله رشد

 مهمترین عامل موثر بر ترکیب و ارزش غذایی علوفه مرتعی است.
 با رشد گیاه غلظت پروتئین گیاه کاهش و الیاف و دیواره سلولی افزایش می یابد
 می توان با کاربرد کودهای ازته مانع کاهش شدید سطح پروتئین گیاه شد
 با بلوغ گیاه کل خاکستر نیز کم می شود
 با بلوغ گیاه و افزایش نسبت لیگنین و نیز افزایش نسبت ساقه به کل گیاه قابلیت هضم کم می شود لذا انرژی گراسها نیز با بلوغ کم می شود.

گونه

 گراسهای مناطق معتدله بعلت توزیع بارندگی یکنواخت نسبتا بکندی رشد نموده بالغ می شوند بنابراین می توانند در مراحل اولیه رشد که ارزش غذایی ابلا دارند استفاده شوند
 گراسهای مناطق خشک سریعتر بالغ می شوند و مقادیر پروتئین و فسفر آنها تا حد بسیار پایین نزول می یابد و الیاف آنها افزایش می یابد
 قابلیت هضم گراسهای مناطق گرمسیر 15-10 درصد کمتر از منطق معتدله است
 تفاوت دیگری که بین گونه گرمسیری و معتدله وجود دارد مقادیر فراوانتر مجموعه آوندی و غلافهای ضخیم آن و لیگنین فراوانتر و تراکم بیشتر سلولهای مزوفیل بافت مرکزی برگ در گراسهای مناطق گرمسیری است.
 این مساله سبب افزایش استحکام گراسهای گرمسیری و مقاومت بیشتر در برابر تجزیه شکمبه ای است
 بر همین اساس قابلیت هضم و مصرف اختیاری این علوفه پایین است

خاک و کود:

 نوع خاک و بخصوص میزان مواد معدنی آن ممکن است ترکیب گیاه را بر هم بزند
 کمبود یک عنصر محدود کننده در خاک می تواند رشد گیاه را محدود سازد
 در گرامینه ها کود ازته رشد گیاه را تسریع می کند
 کمبود یک عنصر خاص در جیره غذایی ممکن است بهره وری از جیره را بکاهد مثلا کمبود گوگرد در گوسفندان منجر به کاهش قابلیت هضم جیره می شود
 رایجترین کمبودهای مواد معدنی در گراسها شامل فسفر، منیزیم، مس و کبالت است.
 اسیدیته خاک بر جذب برخی عناصر (بخصوص عناصر کم مصرف) توسط گیاه اثر کند
 دو عنصر منگنز و کبالت توسط گیاه در خاکهی آهکی ضعیف است
 جذب مولیبدن در خاکهای اسیدی به کندی و سختی صورت می گیرد
 معمولا بالا بودن مولیبدن با کمبود مس همراه است(خاکهای اسیدی) که منجر به اسهال سیاه می شود.
 کاربرد کودها منجر به تغییر ترکیب مواد معدنی گیاه می شود
 استفاده از کودهای ازته منجر به افزایش میزان برگ گیاه و افزایش فتوسنتز می شود لذا میزان پروتئین خام و آمید و نیترات افزایش می یابد
 استفاده از کودهای ازته منجر به کاهش کربوهیدراتهای محلول در آب گراسهای مناطق معتدله می شود این گیاه ها به طور مطلوبی سیلو نمی شوند

سیستم چرا:

 در بسیاری از مناطق دنیا چرای پیوسته انجام می شود که رعایت نسبت دام به علوفه باید انجام شود
 چرای تناوبی به صورت یک مدت چرای فشرده و سپس ایجاد فرصتی برای احیای مجدد مرتع می باد
 در برخی مراتع به هیچ وجه چرا انجام نشده بلکه علوفه آن توسط ماشین برداشت شده و پس از انتقال در اختیار دام قرار می گیرد به این عمل چرای صفر(Zero grazing) می گویند

سایر عوامل موثر بر ارزش غذایی گراسها

 آب و هوا و فصل
 روز ابری: کربوهیدرات محلول گراس پایینتر از روز آفتابی است
 درتابستان لیگنین علوفه بیشتر قند آن کمتر می شود
 در اواسط تابستان کاروتن بیشتر از سایر فصول است
 در اول صبح مقدار کاروتن بیشتر است
 دوره خشکی: افزایش کلسیم گیاه
 رطوبت بالا: کاهش کلسیم گیاه و افزایش فسفر گیاه
 انرژی خالص گراس پاییزه پایینتر از بهاره است حتی وقتی در یک مرحله رشد و دارای یک انرژی قابل متابولیسم برابر باشند
 علوفه آخر فصل نسبت به اول فصل دارای کربوهیدرات کمتر و پروتئین بالاتر است و منجر به کاهش تولید پروتئین میکروبی در شکمبه می شود

بررسی خانواده گرامینه
ذرت:
 از نظر کلسیم و فسفر فقیر و قابلیت هضم مواد آلی آن خوب(73%) است
 ذرت علوفه ای از نظر کاروتن بسیار غنی است
 اگر دیرتر از مرحله خمیری شدن برداشت نشود غنی تر از همه علوفه های مرتعی است
 برگها ، کلاله و غلاف دارای ویتامین D می باشد
 زبر بودن ذرت بعلت وجود سیلیسیم است
ذرت خوشه ای:
 مخصوص نواحی گرم است ولی همه جا کشت می شود
 به علف شتری هم معروف است چون به بی آبی مقاوم است
 ساقه آن 5-2 متر می رسد و برگهای آن شبیه ذرت است
 به انواع زیر تقسیم می شود: 1)ذرت خوشه ای قندی(Sweat. S) که محصول زیادی دارد ولی دارای ماده سمی اسید سیانیدریک و ساپونین است. (2) ذرت خوشه ای علوفه ای(اطلسی)(Faraye. S) گیاهی جارویی و علف گاوی و قیاق نیز به آن گفته می شود3- ذرت خوشه ای علفی Yohnson.S (4)ذرت خوشه ای دانه ای grain.S 5- ذرت خوشه ای جاروئی Broom.s
ذرت خوشه ای سورانی Sudan grass:
 چون دارای ساقه های نازک میباشد خوش خوراک بوده و علفی تابستانی است گاو و گوسفند میباشد
 مانند سایر ذرتهای خوشه ای اگر قبل از خوشه بستن برداشت شود باعث مسمومیت میگردد از نظر ارزش غذایی مانند ذرت ولی تعداد دانه های آن بیشتر است که بعلت ریز بودن دانه معمولا گاو از آن استفاده نکرده و از مدفوع خارج میشود ولی گوسفند آنرا بخوبی میخورد
 میزان محصول ذرت خوشه ای بخصوص این نوع در دو تا پنج چنین50 تا 130 تن د رهکتار است در اغلب علفهای سبز و جوان ذرت خوشه ای ماده ای سمی بنام اسید پروسیک یا هیدروسیانیک وجود داشته که بیشتر در نواحی کم آب و خشک که باعث توقف رشد گیاه میشود این ماده زیاد شده و باعث مسمومیت میگردد ولی اگر این گیاه بعد از درو خشک و یا سیلو شود این اسید مقدارش کم میشود و یابکلی از بین میرود و این اسید در دانه وجود ندارد چنانچه کود ازته در خاک زیاد شده مقدار این اسید نیز بیشتر میگردد
 چنانچه جهت سیلو مصرف میشود باید قبل از سفت شدن دانه برداشت شود و اگر بصورت سبز مصرف شود بهتر است دانه ها تا اندازه ای سفت شود سیلوی ذرت خوشه ای زمانی استفاده میشود که گیاه رسیده دانه ها سفت شده باشد و اسیدیته آن مانند اسیدیته ذرت علوفه ای بوده و بخوبی مورد استفاده دام قرار بگیرد چنانچه خوشه ها بخوبی نرسیده باشند و سیلو شود سیلو بیش از اندازه اسیدی شده و ارزش غذائی آن کم میشود.
جو Hordeum:
 برای دانه کشت میشود ولی بعنوان تعلیف و علوفه تازه بهاری ویا مخلوط با سایر خانواده حبوبات کشت میشود
 باید محصول تازه را بمحض خمیری شدن دانه چید و مصرف نمود و چنانچه فرصت استفاده از آن نباشد میتوان آنرا سیلو نمود و در تابستان استفاده کرد چنانچه دانه آن سفت شده مورد علاقه دام نبوده از خوردن آن امتناع میورزد و در صورت استفاده باعث ایجاد ناراحتیهای آن و گلو و باعث بیماری قارچی Actinomysess میشود .
 مقدار محصول خیل جو 1 تا 8 تن و برای عادت دادن دام از علوفه خشک بمرتع جو بایستی دقت شود زیرا جو تازه خاصیت لینت آور دارد جهت جلوگیری از سرما بعنوان گیاه نگهدارنده معمولا باشبدرها ، ماش ، یونجه و غیره کشت میشود و دارای ارزش زیادی است.
گندم Triticum Sativum:
 اگر چه بعنوان دانه جهت مصرف انسانی کشت میشود ولی اگر زمین قوی و آب کافی باشد میتوان بعنوان دو بار چرای آزاد یا سر چرا استفاده شود
 اگر اواخر شهریور گندم کشت شود اوایل آنان قابل چریدن است و نیز در بهار قبل از ظهور و خروج جوانه سنبله نیز از علف آن استفاده میشود
 گاهی گندم نیز با شبدر و یونجه و غیره بعنوان نگهدارنده کشت میشود البته در بهار چرای مرتع علوفه گندم بعلت سلولز کم و آب زیاد دام با اشتهای زیاد خورده و باعث نفخ و یا اسهال میگردد و جهت جلوگیری و کم نمودن این مسئله میتوان در صبح زود یکبار دام را بسرعت از گیاه گذرانید تا شبنم یا رطوبت آن کم شود مقدار محصول تازه در بهار 10 تا 20 تن در هکتار است
 همچنین مصرف طولانی گندم سبز بعلت دارا بودن 38 % پروتئین و همچنین ، K Ca،P و زیادو Na کم باعث بهم خوردن تعادل مواد معدنی و ایجاد لرزش ، نا آرامی ، سفت شدن ماهیچه ، فحلی های پی در پی وحتی سقط جنین میشود.
چاودار:
 گیاهیست خوشخوراک در فصل پائیز کشت میشود و میتوان از علوفه آن در اواخر بهمن ماه استفاده نمود
 بعنوان قصیل ،تهیه دانه و گیاه نگهدارنده با شبدر و یونجه کشت میشود
 محصول آن زیاد 12 تا 20 تن در هکتار به آب کم احتیاج داشته و به تهیه زمین نیاز ندارد و بعلت مقاومت در مقابل سرما در زمستان کشت ودر اسفندماه بخوبی رشد کرده است در کوهستانها ونواحی خشک و کم رطوبت کشت می شود
 چون خیلی زود ساقه چوبی میشود حیوانات تا مرحله سنبله بستن بخوبی از آن استفاده میکنند مصرف آن بصورت سبز به همین علت بهتر است تا اضافه نمودن کود ازته میتوان پروتئین خام آنرا از ده درصد به 16 درصد برسانیم
جودوسر ( یولاف ) یا جو اسبیAvena Sativa :
 نوع وحشی آن بنام و مزارع و غلات بطور هر روز چون غذای اصلی است بنام جو اسبی یافت است .دانه برنگهای سیاه ، سفید و یا زرد و گیاه بعنوان علوفه سبز ، دانه یا کاه کاشته میشود
 چنانچه بعنوان علوفه مصرف شود بهتر است با گیاهان پروتئین دارد مثل ماش ، باقلا کاشته شود و بهترین زمان برداشت علوفه پس زا بسته شدن سنبله و زمان خمیری بودن دانه است بعلت شیرین بودن بخوبی مورد استفاده دام قرار گرفته
 البته دارای مقداری ساپونین است که ممکنست باعث تلخی شیر شده مثلا چنانچه شیری روزانه 15 کیلوگرم استفاده شود باعث تغییر کیفیت مزه و بوی شیر میشود
 همچنین بعلت داشتن نیترات باعث مسمومیت میشود البته امکان مسمومیت وقتی بوجود می آید که مقدار No3 از 0.7 % بیشتر باشد
 مصرف متعارف آن 8-6 کیلوگرم در گاو است مصرف سیلوی یولاف ،‌گندم ، جو و چاودار که حدود 40-30 % ماده خشک دارد بشرح زیر میباشد جهت گوسفند 1.9 تا 3.2 کیلوگرم ماده خشک برای 100 کیلوگرم است.
گندمیان:
آروای سفید ( علف فیورین ) :
 گیاهیست بلند ، زودرس و به نواحی مرطوب ودر محلهای خشک در قسمتهای سایه و نیمه سایه رشد میکند مثل بین درختان در جنگل و کنار جویبار . از نظر ارزش غذای متوسط و در نواحی ممکنست گیاه به انگلها از جمله کرمهای پهن آلوده باشد .
دم روباه ( دانه قناری ) :
 گیاهیست بلند و در نواحی مرطوب و آبگیر رشد کرده مصرف زیاد آن باعث تغییر نمره شیر و چربی میشود بهتر است قبل از گل کردن مورد استفاده قرار گید در غیر اینصورت گیاه بلند شده روی زمین افتاده و میپوسد .
پنجک یا علف با‌غ ( علف داکتیل )‌:
 بصورت دسته جمعی در مراتع جلگه ای ، کوهستانی و به استثناء مناطق باتلاقی و مرطوب روئیده و ساقه بلند ات بهترین موقع استفاده قبل از گل کردن است زیرا بعد از گل کردن بعلت داشتن خارهای ریز باعث زخم دهان و مری و حلق میشود و ایجاد کیسه های چرکی در دهان نموده و در نتیجه اشتهای دام کم شده و محصول کم میگردد د رمقابل سرما حساس و نسبت به آفتاب مقاوم نیست.
جوسیخک ( چمن زانوئی ):
 این گیاه دارای ساقه بلند و در مناطق گرم و زمینهای پرقدرت رشد میکند معمولا با یونجه کشت میشود و ساقه آن زود چوبی میشود و دارای مقداری ساپونین نیز میباشد که باعث تغییر مزه شیر میشود بعلت زود چوبی شدن از گیاهان درجه 2 محسوب میشود .
چمنی ها Lolium :
 یکدسته از علفهای مرتعی که بصورت چمن کشت میشوند که به چمنیها مشهورند که دارای انواع یک یا چند ساله است و جهت تزئین در پارکها ،‌ باغها و غیره ونیز بعنوان تولید علوفه کشت میشود .
 چمن اشکدار ،‌چمن ایتالیائی یکساله بوده و در نواحی گرم و مرطوب کشت میشوند.
 چمن انگلیسی ( یا دائمی ) که در تمام چمنها روئیده و حتی بعد از گل کردن مورد استفاده قرار میگیرد
 چمن تلخک یا چچیم : که دارای ماده سیانوک بوده و در اسب وحتی سگ ایجاد مسمومیت میکند.
 چمن ایرانی : در مناطق ابری و کوهستان بصورت خود و در منطقه ساده بنام چمن ( یارندی ) معروف میباشد که معمولا در مقابل سرما مقاوم است .
 علف تیموتی Timoty grass : گیاهان معروف خانواده مرتعیها میباشد گیاهیست چند ساله و تا حدودی دائمی ساقه بلند و در مقابل سرما و رطوبت مقاوم و معمولا با شبدر کاشته میشود ولی دارای ارزش غذائی خوب و خوش خوراک است اگر چه زود چوبی و خشک مشود ولی دارای ارزش غذا ی خوب بخصوص p بوده ولی Ca آن کم است و بهتر است قبل از گل کردن استفاده شود بعلت داشتن P زیاد بعنوان گیاهی متعادل کننده مورد استفاده قرار میگیرد و مصرف آن همراه با یونجه باعث بالا رفتن مقدار شیر و درصد چربی میشود ولی اگر بمقدار زیاد استفاده شود باعث عقیمی دام و تلخی شیر میشود .
اختلالات تغذیه ای ناشی از گراسها:
مسمومیت نیتراتی:
 نیترات می تواند در گرامینه ها تجمع یابند
 خود نیترات برای حیوانات سمی نیست
 در شکمبه نشخوارکنندگان نیترات به نیتریت تبدیل می شود
 نیتریت به هموگلوبین چسبیده تولید مت هموگلوبین(رنگدانه قهوه ای رنگ) می کند که قادر به حمل اکسیژن نیست
 نشانه های مسمومیت نیتریتی: لرزش، تلوتلوخوردن، تنفس سریع و مرگ
 در صورتی که علوفه حاوی کربوهیدرات محلول زیاد باشد اثر سمی نیترات کمتر خواهد شد
مسمومیت زایی مایکوتوکسینی:
 ممکن است گرامینه ها توسط قارچهای مولد مایکوتوکسین آلوده شوند
 عارضه " بی تعادلی ناشی از گراس چاودار" در اثر مصرف چاودار آلوده ایجاد می شود و علایم آن شامل: بی تعادلی و ایست قلبی
 قارچ ارگوت با تولید آلکالوئید ارگوتی بنام ارگووالین(ergovaline) موجب لنگش فستوکا می شود.
 آلودگی با قارچ پیتومایسیس کارتاریوم موجب صدمات کبدی و آزاد سازی صفرا در خون می شود و با تجزیه کلروفیل تولید فیتواریترین می نماید که باعث یرقان و حساسیت به نور می گردد و آن را اگزمای صورت می گویند.
بیماری گراس( grass sickness)
 این عارضه پس از چرای اسبها پس از یک دوره خشکی در مرتع بروز می کند و اسم علمی آن دیساتونومیای(dysautonomi) اسبی است و علایم آن عبارتند از: لرزش عضلانی، دشواری یا ناتوانی در بلع، استفراغ محتویات معدی، ایستادن غیر طبیعی، انسداد کولون و کاهش وزن که به دلیل صدمه به سیستم عصبی خودکار می باشد.

لگومها
 خانواده لگومینوز حدودا 18000 گونه دارد که معروفترین آنها در تغذیه دام یونجه و شبدر است.
 مزایای علوفه لگومینه:
1 – خوشمزگی و خوش خوراکی گیاه
2- بعلت غنی بودن مواد پروتیئنی
3 بالابودن کلسیم ویتامین A و D
4- کشت آنها توام با خانواده غلات باعث بالا رفتن پروتئین مرتع میگردد
 لگومها قابلیت همزیستی با باکتریهای تثبیت کننده ازت در خاک و مقاومت به خشکی دارند
 مصرف کودهای پتاسیم و آهک موجب افزایش رشد آنها می شود
 کود ازته که موجب تحریک رشد گراسها می شد رشد لگومها را مختل می کند
 هرچه فسفر خاک بیشتر باشد فسفر گیاه هم بیشتر می شود
 رایجترین لگومهای مراتع انواع شبدرها می باشد.
 شبدرها از نظر میزان پروتئین و مواد معدنی غنی تر از گراسها هستند و ارزش غذایی آنها با افزایش سن کمتر افت می کند
 لگومها دارای پروتئین زیاد هستند و ریشه آنها ازت هوا را گرفته در خاک تثبیت می کند
 بیشتر پروتئین آنها در برگ و دانه جمع می شود و گیاه جوان دارای مقدار زیادی پروتئین است
 پروتئین آنها بیشتر از نوع گلوبولین است و اسیدهای آمینه گلوتامیک، آرژینین و سیستئین آن کم است
 مقدار کلسیم و منیزیم آن بیشتر از گراسهاست
 سرعت هضم و عبور شبدرها در دستگاه گوترش از گراسها بیشتر بوده موجب مصرف خوراک بیشتر می شوند.
 مشابه گراسها قند اصلی موجود در شبدرها سوکروز است و فاقد فروکتان هستند و حاوی مقادیر نسبتا زیادی نشاسته هستند
 لگومهای مناطق گرمسیر و معتدله از نظر ترکیب و قابلیت هضم تفاوت چندانی با هم ندارند ( برعکس گراسها)
 لگومها نسبت به گراسها دارای پروتئین بالاتر هستند
 ساقه لگومها دارای الیاف بیشتری از گراسهاست و دارای کربوهیدراتهای محلول کمتری هستند
 سطوح کلسیم، منیزیم، گوگرد و مس آنها بالاتر و سطوح منگنز و روی آنها کمتر از گراسهاست
 لگومها به لحاظ دارا بودن پروتئینهای سیتوپلاسمیک و احتمالا پکتین ها استعداد ایجاد نفخ در نشخوارکنندگان را دارند.

یونجه
 گلهای یونجه بنفش رنگ ، خوشه ای شکل و از اجتماع 10 تا 20 گل تشکیل شده است بنور آفتاب احتیاج زیادی داشته و چنانچه رطوبت زیاد نباشد نسبت بدرجه حرارتهای بال مقاوم است گیا هسیت عمومی نواحی گرمسیر که به خشکی مقاوم است ولی کلا نسبت به کلیه آب و هواها مقاوم شده زمین آن نباید زیاد مرطوب بوده و حتما دارای آهک باشد .
 زمان کشت موقعی است که حداقل درجه حرارت محیط 8 باشد و هر چه مقدار گرما طولانی تر باشد محصول بیشتر است در جنوب هشت چین و در شمال تا 4 چین در سال برداشت میشود در نواحی گرمسیر مقدار رشد بستگی به دوز آبیاری دارد که معمولا متوسط دور آبیاری حداکثر 12 روز میباشد.
 یونجه به آهک و P زیادی احتیاج داشته و معمولا قبل از بذر پاشی کود فسفر و در پائیز کود آهک بصورت سرک برداشت در هر هکتار هشت تا 12 تن علف خشک و حدت بهره برداری با مدیریت خوب 15 الی 6 سال میباشد .
 نسبت انرژی به پروتئین در یونجه کم است و دارای مقدار کافیCa,P,VitA,D و کمپلس Vit.B میباشد
 درصد ترکیب مواد موجود در قسمتهای مختلف یونجه نسبت به ماده خشک
گل برگ ساقه اصلی ساقه فرعی
پروتئین خام 2214 2/22 8/10 6/14
ماده چرب 5/1 6/2 5/0 1
سلولز 5/16 5/15 52 6/34
مواد معدنی 6/9 3/16 2/6 2/12

اثر عوامل مختلف در ترکیب و ارزش غذائی یونجه
 الف ) چگونگی تهیه علوفه خشک : علوفه پر برگی که از رنگ آن سبز ، باران نخورده باشد ، کپک زده . شته تقریبا دارای ارزش علوفه سبز و تر میباشد چون برگ دارای پروتئین بیشتری میباشد لذا هر چه در طول عملیات خشک کردن برگ گیاه جدا شود ارزش غذائی آن کم میشود معمولا علوفه باران خورده دارای کاروتن کمتری بوده ولی علوفه کپک زده اصلا ارزش غذائی ندارد .
 ب ) مرحله برداشت معمولا از علوفه جوان پروتئین بیشتر و قابلیت هضم بالائی دارد و چنانچه یک دهم به گل نشسته باشد بهترین موقع در است چنانچه زودتر از این برداشت شده بهتر است بمصرف طیور برسد و چنانچه بعد از گل کردن کامل درو شود بهتر است بمصرف اسب و خوک برسد و یونجه ای که خیلی زود برداشت شود حالت اسهال آور داشته .
 -بطور کلی ارزش غذائی یونجه بمقدار 1 % برای هر روز تاخیر در برداشت بعد از گل دهی اولیه میباشد
 رابطه بین ماده خشک و سن در یونجه
مرحله رشد و سن درصد ماده خشک ارزشیابی
قبل از غنچه 18-15% پروتئین خیلی زیاد ، ماده خشک و سلولز کم دارند نباید چیده شود .
غنچه دار قبل از گل 21-20% پروتئین زیاد ، ماده خشک و سلولز کم دارند نباید چیده شود
شروع گل یا 10% گل 23-22% تعادل بین مواد غذایی برقرار مقدار محصول حداکثر بهترین موقع چیدن است
تمام گل 25-23% مقدار پروتئین نسبتا کم بموقع چیدن هر چه زودتر
بعد از گل دادن ‹25 سلولز و ماده خشک خیلی زیاد پروتئین کم برای چیدن دیر است.
 در چینهای بعدی معمولا در صد ماده خشک در مراحل مشابه حدود 1 % بیشتر است .
 ج ) دفعات برداشت چین: اول دارای برگ ریز و کمتر و دارای علفهای هرز بیشتر و پروتئین کمتری است ولی در چینهای بعدی بیشتر میشود ارزش نسبی چینهای مختلف یونجه بستگی بشرایط آب و هوا و محل دارد مثلا در بضی مناطق بهتر است مزرعه یونجه بمصرف طیور و در بعضی مناطق بمصرف چرای گوسفند برسد .
مرتع یونجه:
در بیشتر کشورها یونجه را بصورت خالص یا مخلوط با غلات کشت میکنند معمولا د رمناطق مرطوب 2 تا 3 سال و گرمسیر 3 و 5 سال مرتع دوام می آورد برای اینکه یونجه در فصل زمستان پایدار بماند و دارای ذخیره رشد بعدی باشد تاقبل از شروع زمستان ارتفاع یونجه 7تا 10 سانتیمتر رها میشود از چرای سنگین مرتع یونجه و یونجه مخیرده اجتناب شود.
سیلوی یونجه
سیلو یونجه ( گیاهانی که دارای پروتئین زیادی هستند بعلت تخمیر کند نمیتوانند سیلوی مرغوبی بدهند که برای دفع همین مشکل میتوان ملاس به آنها اضافه نمود و یا همراه با خانواده گندمیان مانند جو – ذرت خوشه ای و یا سایر گیاهان استفاده نمود معمولا در مناطق گرمسیر و خشک بعلت افت ماده خشک یونجه را سیلو نمیکنند چنانچه یونجه بمقدار زیاد ددر تغذیه گاو شیری مصرف شود بایستی مکملهای فسفر و نیز اضافه شده و الا کمبود P ظاهر و باروری گاو کم میشود وقتی یونجه بمرحله گل کامل و یا درپایان گل دادن باشد
اولا: دارای ماده تلخی بنام ساپونین که یکنوع ماده آلکالوئیدی است بوده که بعلت تلخی دام آنرا نمیخورد و ثانیا ساپونین باعث ایجاد تاول پوستی ( کولیک نیکروز ) و همچنین باعث حل گلبولهای قرمز خون میشود چون کلا باعث حل الکترونها میشود که باعث حفظ گلبولها است
- حداکثر مصرف یونجه سبز و مرغوب د رگاو شیری حدود 600 کیلوگرم است ولی بهتر است مقدار مصرف آن محدود 5-6 کیلوگرم خشک در روز و از مواد دیگری نیز استفاده شود برای گوسفند 2 –5 کیلوگرم یونجه در روز استفاده شود .
پودر یونجه
- از پودر یونجه بعلت دارا بودن کلسیم و پروتئین و کاروتن در تغذیه طیور استفاده میکنند بعد از چیده شدن یونجه آنرا توسط دستگاههای خشک کن برقی خشک نموده و بمصرف طیور میرسانند که بعلت دارا بودن گزانتوفیل باعث زردی خوشرنگ پوست و زرده تخم مرغ میشود پودر یونجه بایستی دارای کمتر از 33 % فیبر خام و عادی از علف هرز و مواد خارجی باشد.
- مقدار مصرف آن برای طیور تا 5 % جیره آنها میباشد.
- انواع پودر یونجه شامل :
1 ـ آرد برگ یونجه
2- آرد کامل یونجه
3 - آرد ساقه میباشد
یونجه انواع مختلفی دارد که یکی دیگر از آنها یونجه کل زرد ( لیلاتی ) که بصورت خود رود در مناطق گرمسیر و دشتها دیده میشود نوع هر ساله آن دارای مقاومت بیشتری نسبت بسرما ست حیوانات با اشتهای زیاد از آن استفاده میکنند ولی زود خراب میشود در بین تیره حبوبات دارای بیشترین مقدار چربی میباشد .

ب ) گروه شبدر Trifolium
بطور کلی شبدرها گونه های زیادی هستند چه بصورت گیاهان اهلی و یا بصورت خود رو که از جمله این شبدرها :شبدر قرمز T.prateule میباشد که به شبدرایرانی نیز معروف بوده گیاهیست که سه برگچه ای دارای گلهای قرمز و کروی شکل و دارای کرک و ریشه اصلی عمودی بوده که 1 تا 2/1 متر در زمین فرو میرود به زمینهای رسی و قلیای و یا رسی شنی عادت کرده نسبت به سرما و رطوبت مقاوم بوده و تا یک سال در زمین باقی میماند بازده زیاد و مقدار آب زیاد لازم دارد در زراعت آبی معمولا سه تا چهار چین برداشت شده و چنانچه با غلات کشت شده مرتع خوب حاصل میگردد چنانچه بموقع برداشت شود تا ارزش پروتئین یونجه را دارد البته از نظر انرژی خالص و مواد قابل هضم کمی بیشتر از یونجه است زمانی که نصف مزرعه بگل نشسته برداشت میشود و مقدار مصرف آن شبیه به یونجه ولی جهتت گاو و گوسفند مشابه یونجه میباشد مرتع شبدر قرمز یکی از بهترین مراتع است و ایجاد نفخ کمتری میکند مقدار کاروتین آن کمتر از یونجه بنابراین کمتر از جهت طیور استفاده میشود .
Trepens شبدر سفید و یا خزنده :
یکی از بهترین گیاهان مرتعی است اگر چه محصول زیادی ندارد ولی ارزش غذائی آن زیاد است دارای ساقه خزنده در مقابل چرا مقاوم است و هیچوقت سلولز نمیشود از چرای صبح زود باید جلوگیری شود نوع یکساله یا چند ساله آن مورد استفاده قرا رگرفته و در زراعت آبی 2 تا 6 سال دوام میاورد معمولا چون ایجاد نفخ مینماید از چرای صبح زود باید جلوگیری شود مقدار محصول تازه 15 تا 20 تن 5/2 تا 5 تن د رهکتار است .
شبدر هفت چین ایرانی : دارای گلهای صورتی رنگ و بیشتر بعنوان گیاه زمستانی مصرف میشود و به رطوبت زیاد احتیاج داشته و معمولا با غلات کشت میشود میزان محصول آن 25 تا 50 تن و محصول خشک 6 تا 12 تن در هکتار است در زمینهای سخت و عمیق بهتر رشد میکند و دام با اشتها از آن استفاده میکند.
شبدر زیر زمینی گیاهیست یکساله خزنده زیر زمینی و خود بخود بذر پاشی میکند بیشتر بجای شبدر سفید استفاده میشود ازت را در خاک زیاد نموده ودامنه آن پروتئین زیادی دارد بیشتر در کنار جویبارها بخاطر احتیاج زیاد به رطوبت میروید .
شبدر دو رگه : در زمینهای اسیدیته خوب رشد کرده خودبخود بذر افشانی نموده و سالها باقی میماند بعلت مقاومت خوب در نقاط شمال و مرطوب کشت میشود در موقع ظهور گلهای چیده شده مقدار محصول آن 12 تا 24 تن و خشک آن 3 تا 6 تن در هکتار است .
ترکیب و ارزش غذائی و مقدار مصرف شبدرها:
شبدرهای علوفه ای پر ارزش و خوش خوراک میباشند شبدر سبز بیشتر از شبدر خشک مورد علاقه دام است که ارزش غذایی آن بستگی بموقع چیدن طرز خشک کردن ، کود و روش بهره برداری دارد دارای 12 تا 20 درصد پروتئین خام 19 تا 3 درصد ازت و 93 تا 40 درصد مواد غیر ازته میباشد مقدار فسفر آن بیشتر از یونجه و برگهای سبز آن CU و CO زیادی دارد مصرف زیاد و بتنهائی آن باعث کم شدن درصد چربی و ناراحتیهای گوارشی در اسب و گوسفند میکند.
شبدرها
12-20% CP
30-19% N
33-40% N.F.E
یونجه p<
CU , CO زیاد دارد
- مقدار زیاد مصرف شبدر دو رگه باعث بیماری حساسیت بنور میشود.
- در بعضی از شبدرها بیماریهای قارچی مثل سفیدک باعث ایجاد نفخ و سقط جنین میشود.
- بیماری زنگ شبدر موجب مرگ و میر دام میشود و در گاو ایجاد نفخ و سقط جنین میشود.
- وجود بیماری های کاذب در شبدر و یونجه باعث بیماری گاو شیری و اسهال مصرف کننده میشود.
- مصرف بیش از حد شبدر سفید در گوسفند ایجاد نفخ و لنگش میکند اسید سیائیدریک موجود در آن باعث لنگش میشود .
اسپرس :
که از گیاهانی است که بسیار زیاد در کشورهای اروپائی کشت شده دارای ریشه عمومی ، گلهای صورتی و نسبت به گرما و خشکی مقاوم بوده و بیش از 8 سال میتوان بهره برداری کرد در ایران بیشتر در شمال کشور و در کوه و دامنه ها کشت میشود و در زمینهای فقیر و آهکی بخوبی رشد میکنند نفخ کمتری را ایجاد کرده ارزش غذایی زیادی دارند معمود در اواخر مرحله گل دادن برداشت میشود .
گروه مالش ( باقل ) Vicia
تعدادی از این گروه بعنوان علوفه کشت میشوند و لی کلا مصرف انسانی دارند و بیشتر در مناطق سردسیر و معتدل کشت شده بسرما مقاوم گیاهی یکساله و علفی است و معمولا با گندم و جو کشت میشود از نظر پروتئین قوی و مشابه شبدر است قبل از دادن بذر جهت خوراک دام ولی بعد از آن فقط جهت اسب و گوسفند استفاده میشود در بیشتر مناطق ماش علوفه ای بعنوان مرتع پائیزی و زمستانی مصرف میشود ماش کمی تلخ مزه ولی مورد استفاده دام قرار میگیرد. چنانچه روی زمین خوابیده شده کپک و زنگ زده نباید مورد استفاده قرار گیرد بهترین استفاده جهت مرتع موقعی است که دانه های ماش و غلات بحالت فیبری رسیده باشند بعضی از ماشهای علوفه ای دارای ماده ( ولیسیانین) است که موجب مسمومیت و تلفات دام میشود که نباید مورد استفاده قرا رگیرد .
باقلای علوفه ای V.Faha دانه های آن سرشار از آلبومین بوده و تک سیمها دانه خورد شده آنرا خوب میخورند و در مرحله ظهور گل بهترین زمان چرای مرتعی یا سبز آن است و در مرحله ایجاد نیام مخصوص سیلو نمودن است از سیلوی باقلا با گندمیان مقداری متعادلی حاصل میشود نباید بیش از 2 روز جهت گاو شیری استفاده شود کشت آن در پائیز و علوفه در بهار قابل استفاده است مصرف آن چنانچه بموقع نباشد و بمقدار زیاد قبل از شیر دوش بدام داده شود موجب تلخ شدن شیر دام میگردد که گلیکوزید موجود در آن باعث تلخی میشود میزان محصول 25 تا 50 تن و خشک 6 تا 12 تن میرسد .
نخود سبز Pisum
که از این گروه نخود فرنگی یا نخود علوفه ای Pisumsatilum را میتوان بیشتر مصرف انسانی داشته ولی بعلت مواد غذایی زیاد از علوفه آن سبز ، خشک و سیلو استفاده میشود بهترین موقع استفاده زمان گل دادن است و اگر بصورت علوفه خشک استفاده میشود در موقع بستن نیام مناسب میباشد استفاده زیاد از آن باعث کم شدن شیر میشود و مقدار ارزش غذائی و قابلیت هضم آن تا پیدا شدن گل افزایش یافته و سپس سلولزی میشود مقدار محصول سبز آن 15 تا 35 تن و 3 تا 8 تن محصول خشک آنست.
بادام زمینی Arachis-Hypoyea
گیاهیست مخصوص نواحی گرمسیر منشاء آن زا برزیل بوده گیاهی یکساله و ازگروه لوبیا چشم بلبلی دارای گلهای زرد و خطوط قرمز رنگ و مگل پس از تلقیح طویل شده و در زیر زمین تشکیل بذر میدهد به آب و هوای مرطوب وحرارت احتیاج دارد فصل کشت آن تابستان ، زمین بایستی پرهوا و معمولا زمین شنی متناسبتر است از دانه نو گیاه سبز آن استفاده میشود ارزش پروتئینی آن کنتر از یونجه و سوزا است بعد از استفاده از بذر از بقیه گیاه جهت دام استفاده میشودد آرد آن ردیف آرد ذرت کنجاله پنبه دانه و سبوس گندم است .
نخود ایرانی :
بیشتر جهت خوراک انسانی مصرف میشود گیاهیست یکساله در هوای معتدل و گرم کشت میشود نسبت به کم آبی و خشکی مقاوم و جهت احیاء زمین کشت میشود معمولا بوته نخودی را که دانه بسته و بمصرف خوراک دام نمیرسانند چون دارای ارزش غذایی کم و سلولزی است دانه آن میتواند بمصرف کنسانتره برسد کلا علوفه ای نمیباشد .
لوبیا چیتی یا سوزا و سویا ( لوبیای روغنی ) :
گیاهیست یکساله شبیه لوبیا وارتفاع آن برحسب نوع از نیم تا 5/1 متر برگهای بیضی شکل ، کرکدارد و گلها سه تا پنج کوچک و سفید رنگ و 2تا 5 دانه بیضی شکل در غلافهایی بطول 3 تا 6 سانتی متر دیده میشود برگهایش سفید ، زرد ، سیاه و یا ابلق است مخصوص نواحی گرمسیر و معتدل و دانه جهت روغن کشی استفاده میشودکاه آن ازکاه گندمو یولاف با ارزشتر است مصرف آن محدود ات و معمولا سویای علوفه ای تر از سویای دانه ای است مقدار محصول 3 تا 5 تن علوفه خوشخوراک و دارای پروتئین و میتواند جانشین یونجه وو شبدر شود علوفه شورا 80 تا 90 % علوفه یونه با ارزش است از تولید نیام تا داه قابل استفاده است دانه دارای پروتئین ، چربی و مواد قابل هضم میباشد و در بعضی جاها با سوران گرس و ذرت خوشه ای کشت میشود با استفاده ا زشورا د رتغذیه گاو شیری از پروتئین کنسانتره کم میشود و معمولا با غذاهای پرانرژی و کم پروتئین مصرف میشود در تغذیه طیور بجای یونجه مصرف شده و مقدا رمحصول آن بصورت علف 16 تا 32 تن و خشک 4 تا 7/1 است .
گروه لوبیا:
لوبیای معمولی اساسا بعنوان غذای انسان کشت می شود. از نظر پروتئین عنی تر از یونجه و از نظر پروتئین قابل هضم برابر آن است. بهتر است به صورت مخلوط با علوفه غلات مثل ذرت، سودان گراس و غیره کشت شود.
نوعی از آن بنام لوبیای جاوه در نواحی گرمسیر و مرطوب می روید دارای ماده سمی فازئولوناتین است که در اثر هیدرولیز به اسید سیانیدریک و استن تبدیل می شود به همین علت قبل از مصرف باید جوشانده شود نوع وحشی آن سمی تر و کشنده است
نوع دیگر آن لوبیای معمولی است که دارای هماگلوتین است که برای جوجه ها بسیار سمی است
گروه خلر یا سنگنک Lathyrus:
گیاهیست یکساله و شرایط بد رشد و نمو خوبی دارد ساقه های زیر زمینی وخوابیده دارد و بیشتر در نقاط مرطوب در پائیز کشت میشودد در ایران بیشتر بعنوان دانه و در آمریکا بصورت مرتع ، بولاف کشت میشود کمی تلخ مزه ودارای گلوکوزیدهای قلیائی بوده که برا ینشخوارکنندگان بی ضرر ولی گل کرده آن در اسب اختلالاتی بوجود می آورد و اصولا مصرف زیاد گل کرده آن در دامهای آبستن ایجاد اختلالاتی میکند ماده آلکالوئیدی روی لسله اعصاب و نخاع د رطیور وحیوانا اثراتی میگذارد رنگ دانه سفید و بهترین نوع تغذیه استفاده آن همراه با گیاهان پرانرژی مثل جو و بولاف میباشد در مرحله سفت شدن دانه مصرف میشود کلا نوع قرمز آن سمی است ولی اگر قبل از دانه بستن مصرف شود خطرناک نمیباشد میزان محصول خشک 2T و سبز 10T میباشد .
جنس گون :
گیاهیست بوته ای و در نواحی معتدل و خشک کوهتانی بصورت خودرو میروید تعدادی از آنها بعنوان علوفه بمصرف دام میرسد و تعدادی بعلت داشتن طعم نامطبوع و سمیت بیماریزا بوده و ایجاد بیماری ( ورتی گو ) ، لوکئیسم در حیوانات تمیکند یک نوع کوهی آن باعث بیماری حساسیت ،هیجان و ترس شدید میشود در مقابل خشکی و سرما مقاوم و جهت جلوگیری از حرکت شن در کویر و شنزار استفاده میشود.
گروه لوپن یا باقلای مصری
مصرف آن بمدت طولانی در گاو ایجاد بیماری حساسیت به نور کرده، کره حاصل از شیر این گاوها تلخ مزه است
شنبلیله :
گیاهیست یکساله و در مناطق آب و بمنظور خوراکی و مرتع استفاده میشود و از دسته شبدرهاست . در زمستان قبل از ظهور گلها مرتع آن قابل استفاده میباشد بعلت داشتن ماده کومارینCumarin دارای بوی خاصی بوده و دام از خوردن آن امتناع کرده ولی مخلوط آن مورد استفاده است بعلت این ماده چند هفته قبل از کشتار بعلت جلوگیری از بو گرفتن دام مصرف آن قطع میگردد و شنبلیله مصرف انسانی نیز دارد .

اختلالات تغذیه ای ناشی از لگومها
 یکی از جدی ترین اختلالاتی که بدنبال تغذیه لگومها رخ می دهد نفخ است پروتئینهای محلول برگ نقش عمده ای در تولید کف و ایجاد نفخ پایدار در شکمبه دارند. لگومهای محتوی تانن بالا احتمال بروز نفخ را بعلت رسوب پروتئینهای محلول می کاهند.
 عارضه مرگ ناگهانی موسوم به " روده قرمز red gut" که در اثر چرای گوسفندان از یونجه تازه رخ می دهد نیز به عبور سریع خوراک با قابلیت هضم بالا از شکمبه مربوط است که موجب افزایش تخمیر و انتقال آن به بخش روده بزرگ می شود
 برخی لگومها مثل انواع شبدرها دارای ترکیبات استروژنی هستند.
 برخی شبدرها حاوی ایزوفلاونها و کومستان های طبیعی هستند که اثر استروژنی نسبتا ضعیفی دارند ولی این اثر بعلت متابولیسم شکمبه ای تشدید می شود مثلا ایزوفلاون اصلی موجود در نوعی شبدر بنام شبدر زیرزمینی بنام فورمونانتین در شکمبه به اکوئل تبدیل می شود
 استروژنهای گونه شبدر عمدتا از ایزوفلاون ها و در یونجه عمدتا کومستان ها هستند.
 مصرف استروژنها منجر به ناباروری و مرگ بره های پس از تولد می شود
 ناباروری ناشی از مصرف استروژنهای گیاهی می تواند تا مدتها پس از مصرف علوفه نیز در میشها تداوم داشته باشد
 علت اصلی ناباروری مصرف استروژنها، یک هیپرپلازی غده ای کیستی در رحم است که منجر به افزایش جریان مخاط و نفوذ ضعیف اسپرم در لوله رحمی می شود.
 یکی از شناخته شده ترین گونه لگومینه درختچه ای گیاه لئوکائنا است که به ایپیل- ایپیل معروف است که محتوی مقادیر معتنابهی پروتئین، مواد معدنی و بتاکاروتن است ولی حاوی اسیدآمینه سمی میموزین است. میموزین در شکمبه به دی هیدروکسی پیریدین تبدیل می شود که گواترزاست مصرف زیاد لئوکائنا موجب کاهش وزن، اختلالات تیروتئیدی و از دست رفتن مو و پشم(کچلی) می شود. نشخوارکنندگان بومی در شکمبه خود دارای میکروارگانیزمهایی هستند که دی هیدروکسی پیریدین را می شکنند.
سایر علوفه ها:
غلات(cereals):
 غلات ممکن است بعنوان محصولات سبز علوفه ای به تنهایی یا همراه با لگومها کشت شوند
 علوفه غلات مثل دانه غلات غنی از کربوهیدرات و فقیر از نظر پروتئین می باشند
 ارزش غذایی آنها تابع مرحله رشد هنگام برداشت است
 دامنه پروتئین خام آنها 6 تا 12 درصد است
 در زمان تشکیل خوشه مقدار نشاسته آنها افزایش و غلظت الیاف خام آن کاهش می یابد لذا قابلیت هضم کم نمی شود.

نیشکر(Sugercane):
 یک گراس پایای مناطق گرمسیری است که تا ارتفاع 4.5-6 متر می رسد
 محصولی که برای برداشت شکر استفاده می شود بعد از فراوری شامل ملاس و باگاس(ترکیب الیافی) می باشد
 ملاس نیشکر ترکیبی پرانرژی، کم پروتئین با ترکیبی مشابه ملاس چغندر قند است.
 باگاس محصولی با الیاف بالا، کم پروتئین با قابلیت هضم بسیار پایین است که گاهی برای تغذیه گاوها با ملاس مخلوط می شود
 باگاس عاری از ملاس محتوی 28 درصد قابلیت هضم است
 باگاس اگر با بخار آب در دمای 200 درجه سانتی گراد و بمدت 15-5 دقیقه عمل آوری شود قابلیت هضمش تا 55 درصد بالا می رود
 در برخی نقاط دنیا خود گیاه کامل نیشکر بعنوان خوراک دام مستقیما استفاده می شود.

چلیپائیان(Brassicas)
 تقریبا شامل 40 گونه است که عبارتند از کلم پیچها، کلمها، منداب، شلغمها و شلغمهای سوئدی. برخی از چلیپائیان به عنوان محصولات ریشه ای کشت می شوند و در بخشهای آتی بحث می شوند

کلم پیچها(kales) (Brassica oleracea):

 انواع کوتاه(30 سانتی متری) تا بلند ( 2 متری) آنها وجود دارد
 ساقه هایی بسیار محکم دارند
 معمولترین نوع کوتاه آن کلم پیچ هزار سر(var. fruticosa) و معمولترین نوع بلند آن کلم پیچ ساقه پر (var. acephala) می باشند
 کلم پیچها دارای ماده خشک پایین(حدود 14 درصد) و پروتئین بالا( حدود 15 درصد) و مقدار کربوهیدرات محلول در آب آن 20 تا 25 درصد و کلسیم 20-10 درصد و قابلیت هضم آن بالاست
 قابلیت هضم ساقه ها از سایر اجزاء کمتر است به طوری که ممکن است حیوان از خوردن آن امتناع ورزد.

منداب (Rapes)
 ارزش غذایی شبیه کلم پیچ دارد

سیلو کردن Silage
 سیلو (silage) ماده تولیدی توسط تخمیر کنترل شده یک محصول با رطوبت بالاست. به فرایند تولید محصول فوق، سیلوکردن و به مخزن مربوطه سیلو می گویند.
 تقریبا هر محصولی را می توان سیلو کرد.
 در سیلوکردن محصول از مزرعه برداشت شده، خرد شده و به سرعت در سیلو ریخته و فشرده و سپس روی آن پوشیده می شود بنابراین در سیلو کردن دو موضوع اهمیت دارد.
1. برای ایجاد شرایط طبیعی تخمیر رسیدن به شرایط بی هوازی ضروری است که با خرد کردن محصول، پرکردن سریع سیلو و فشرده سازی و درزگیری آن که مانع ورود آب و اکسیژن شود حاصل می آید. در صورت ورود اکسیژن فعالیت میکروبی هوازی رخ داده سیلو فاسد می شود.
2. مهار فعالیت میکروارگانیزمهای نامطلوب نظیر کلستریدیومها و انتروباکتریها که فراورده های نامطلوب تخمیری ایجاد می کنند. این کار را می توان از طریق تقویت رشد باکتریهای اسید لاکتیکی یا افزودنیهای شیمیایی انجام داد.
 باکتریهای اسید لاکتیکی قند موجود در محصول را به اسیدهای آلی بخصوص اسید لاکتیک تخمیر می کنند بدین ترتیب اسیدیته سیلو تا جایی پایین می آید که فعالیت باکتر

دانلود مقاله توسعه صادرات صنعتی

اختصاصی از فی دوو دانلود مقاله توسعه صادرات صنعتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فصل اول
پیش نیازها و الزامات توسعه صادرات صنعتی

1-1-دیدگاههای نظری
اقتصاددانان طی نیم قرن اخیر به کمک آمار و اطلاعات بلند مدت تحلیل های نظری مهمی در مورد تغییرات درازمدت ساختار اقتصادی ارائه داده اند .
کوزنتس مشاهده کرده است که سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی با افزایش درآمد سرانه کاهش و سهم بخش صنعت افزایش می یابد . وی نشان داده که تحول مشابهی نیز از لحاظ اشتغال رخ می دهد و سهم اشتغال بخش کشاورزی از 80 درصد کل اشتغال در پائین ترین سطح درآمد سرانه به 12 درصد در بالاترین سطح تنزل می کندو حال آنکه سهم اشتغال صنعتی از 10 درصد در پائین ترین سطح درامدی به 48 درصد در بالاترین سطح درآمد افزایش می یابد .
سرکین و چنری نیز در مطالعات جدیدتری به نتایج تقریباً مشابهی دست یافته اند. طبق مطالعات آنان در پائینترین سطح درآمد سرانه ، سهم کشاورزی 49 درصد ، صنایع 20 درصد و سهم خدمات 31 درصد تولید ناخالص داخلی راتشکیل می دهد و در بالاترین سطح درآمد سرانه نسبت های فوق به 8 ، 45 و 47 درصد تغییر پیدا
می کند . در فرآیند توسعه اقتصادی سهم اشتغال در بخش کشاورزی ، صنعت و خدمات به ترتیب از 81 درصد ، 7 درصد و 12 درصد اشتغال کل در پائین ترین سطح درآمد سرانه به 13 درصد ، 40 درصد و 47 درصد در بالاترین سطح درآمد تغییر می کند .
بطور کلی بین ساختار اقتصادی و سطح درآمد رابطه ای قوی وجود دارد و در اقتصادی که بارشد همراه است ، تغییر ساختار انتقال از یک اقتصاد وابسته به زمین و با درآمد پایین به یک اقتصاد شهری صنعتی با درآمد بالاتر اتفاق می افتد . در این مسیر انتقالی و در بلند مدت صنعتی شدن باسهم بیشتر صادرات در درآمد ملی همراه می باشد .
دیدگاه مسلط در تبیین فرآیند تولید صنعتی عمدتاً دیدگاه آنگلو آمریکایی است که طبق آن نهادهای معینی در یک کارخانه از طریق فرآوری یا بسته کاری به محصول صنعتی تبدیل شده به شکل کالاهای مادی عرضه می شوند . در این دیدگاه روابط فنی بین عوامل تولید مورد توجه است و حال آنکه تولید صنعتی در بر دارنده روابط انسانی افراد و گروهها در یک چارچوب نهادی معین است و فرآیند تولید در واقع بسیار پیچیده تر از دیدگاه محدود فوق است .
مطالعات و بررس های کمی در آماری وجود همبستگی معنی دار و محکمی را بین مقادیر تولید ناخالص داخلی و صنایع کارخانه ای به اثبات رسانیده است و از این رو است که صنایع کارخانه ای رابه عنوان «موتور رشد اقتصادی» معرفی کرده اند زیرا در نظریه «موتور رشد» عوامل زیر مورد تاکید قرار می گیرد :
- صنعت از طریق «آثار پیوند » برای سایر بخشها تقاضابه وجود می آورد .
- صنعت ظرفیت و امکان ایجاد درآمد ارزی یاصرفه جوئی ارزی به وجود
می آورد .
- صنعت بر پس انداز داخلی اثر می گذارد .
- صنعت بر اشتغال می افزاید .
- و بالاخره صنعت دارای آثار مولد خارجی بر کل اقتصاد است.

2-1-نقش صنعت و صنعتی شدن در تحکیم جایگاه اقتصاد کشور :
جوامع بشری ، در هر دوره از زمان ، از تکنولوژی های خاصی برخوردار
می شوند که در بر گیرنده چهار عامل زیر است :
-محصولاتی که ساخته و مصرف می شوند .
-فرآیند هایی که برای ساختن آن محصولات بکار گرفته می شوند .
-سازمانهایی که برای هماهنگی فعالیت های اقتصادی مورد استفاده قرار
می گیرند .
-نهادهایی که بستر ساختاری لازم برای فعالیت اقتصادی را فراهم می کنند .
روابط و مناسباتی که بین 4 عامل فوق الذکر در هر دوره از زمان به وجود
می آید ، مشخص کننده وجه اصلی توسعه اقتصادی و شرایط فنی - اقتصادی آن دوره است که دیدمان فنی - اقتصادی آن دوره نام گرفته است . دیدمان فنی - اقتصادی بعد از جنگ جهانی دوم باوجود شبکه وسیع زیربنایی مرکب از جاده ها ، فرودگاهها ، بندرگاهها ، ایستگاههای خدمات اتومبیل و پمپ بنزین و سیستم های توزیع نفت و بنزین و امثالهم قرین گردید که غالباً از طریق سرمایه گذاری های عمومی گسترش پیدا کردند .
دیدمان جدیدی در دهه 1980 و 1990 به وجود آمد و سلطه و نفوذ خود رادائماً گسترش می دهد بر محور انتقال، بازاریابی و تجزیه اطلاعات و هزینه های کاهنده ارتباطات و ترابری شکل می گیرد . امروزه امکان ارسال همه انواع پیام ها و کالاها به سرتاسر جهان باحداقل هزینه و حداکثر سرعت فراهم شده است . مشکلات ساختاری ناشی از این دیدمان جدید کمبود شدید و مستمر مهارت های سطح بالاست که هم اکنون کمبود آن در سرتاسر جها ن آشکار شده است . بررسی شواهد و آثار احتمالی این تغییر دیدمان که در زیر به آنها اشاره می شودمی تواند در ارزیابی نقش صنعتی و آینده مفید باشد :
1-تشدید گرایشهای مربوط به یکپارچگی اقتصادی سرتاسری جهان که به «جهانی شدن» معروف شده است . در این جهانی شدن موارد زیر قابل توجه است :
1-1-توسعه بازارهای مالی
2-1-گسترش تجارت
3-1-گسستگی رابطه مکانی تولید و جایگاه فعالیت اقتصادی
4-1-سرمایه گذاری بین المللی

2-تشدید گرایشهای ناشی از تغییرات تکنولوژی شامل :
1-2-تنوع محصول در نتیجه کاربرد تکنولوژی های جدید
2-2-هزینه توسعه محصول بسیار سنگین شده و پیش از عرضه محصول برای آزمون و برآورد انتخابها و سلیقه های مصرف کنندگان باید مبالغ زیادی برای تحقیق هزینه کرد .
3-2-سیکل تولید محصول سریعتر شده و زمان جایگزینی محصولات روند سریع کاهنده دارد
4-2-کاهش اندازه و مقیاس بنگاهها امکان پذیر گردیده و دیدمان مبتنی بر صنایع کارخانه ای بزرگ برای صرفه جویی مقیاس جایگاه خود را از دست
می دهد .

3-رواج سیاست های برونگرا و جهت گیری به سوی بازار که مالکیت دولتی ، پرداخت یارانه های بی حساب و اخذ حقوق گمرکی بالا را فاقد کارآئی ساخته است و صنایع فاقد کارآیی ورقابت در بازار جهانی زیستمندی خود را از دست می دهند .

4-برتری نسبی بطور استاتیک جایگاه خود را از دست می دهد و حالت دینامیک آفرینندگی پیدا می کند . با توجه به دیدمان فنی اقتصادی و نکاتی که در فوق به آنها اشاره شد می توان انتظار داشت که فشار زیادی بر چارچوب ها نظامهای موجود در کشور وارد شد و گریزی جز تغییر در روش ها و رفتارها برای سازگاری با دیدمان جدید حاکم بر اقتصاد یکپارچه جهان در پیش نیست .

گسترش زیربناهای مادی
توسعه نیافتگی زیربناهای فیزیکی در مناطق کشور مانعی در راه توسعه صنعتی و بهره برداری از منابع به شمار می رود . جذب سرمایه گذاری در این مناطق مستلزم انجام سرمایه گذاری در زیربناهای فیزیکی از جمله ارتباطات ، حمل و نقل ، مخابرات، برق و آب است .

گسترش و تقویت زیربناهای اجتماعی و فرهنگی :
تسهیلات و امکانات زیربنایی اجتماعی (مسکن و امکانات شهری ، تسهیلات آموزشی ، بهداشت و درمانی )‌ و زیربناهای علمی - فنی و پژوهشی (مراکز آموزش عالی و دانشگاهی ، موسسات پژوهشی ، کتابخانه ها و مرکز مدارک علمی ، انجمن ها و تشکلهای تخصصی و مردمی و پایگاههای اطلاعاتی ) از موانع توسعه صنعتی
است.
افزایش سطح دانش و توان تکنولوژیکی :
ایران از توان فنی تکنولوژیکی و سطح دانش نسبتاً خوبی برخوردار است . به نظر می رسد شکل اصلی در سیاستهای اقتصادی و کمبود زمینه و انگیزه رقابت و در نتیجه استفاده غیر بهینه از توانها و امکانات علمی موجود باشد . چنانکه سیاست های موجود اصلاح کرد و زمینه برای افزایش سرمایه گذاری و بکارگیری توان تکنولوژیکی و علمی فراهم خواهد شد .

بکارگیری مدیریت و کارآفرینی :
اعمال مدیریت و کارآفرینی در فضای مناسب موجب شکوفایی و رونق
سرمایه گذاری و تولید صنعتی می شود و بر افزایش نوآوری ها و ارتقاء بهره وری کمک می کند .

ساختار حقوق مالکیت :
روشن نبودن ساختار حقوق مالکیت و گسترش مالکیت و کنترل دوستی بر بخشهای اقتصادی موجب افزایش هزینه های معاملاتی و ضعف نهاد رقابت در اقتصاد می گردد و موجب می شود منابع از طریق بهینه تخصیص نیابند و منابع مالی و نقدینگی به سوی فعالیت های اقتصادی سوق پیدا نکنند .

3-1-چشم انداز بلند مدت اقتصاد کشور :
برای بررسی تصویر دراز مدت اقتصاد کشور از الگوهایی استفاده شده است که در آن تغییرات فنی قابل شناسایی و ارزیابی باشد . در این الگوها فرض می شود که روند آینده یاروال حرکت گذشته تفاوت دارد و اقتصاد کشور به لزوم برنامه هایی را برای ایجاد تحرک در اقتصاد ملی طراحی وپیگیری می کند .
نظر به اینکه به جز مجموعه صنعتی ، مجموعه های دیگری باید برای شناسایی الگوی کلان کشور به کار گرفته شود ، تحقیق کنونی با ایجاد سناریوهایی در طیف بسیار خوش بینانه تابدبینانه ، تصویرهایی از وضعیت آینده اقتصاد راطراحی
می کند .

چشم انداز توسعه صنعتی ایران تا سال 1385
برای این پیش بینی دو سناریوی «سقف» و «کف» در نظر گرفته شده است ، سناریوی سقف وضعیت مطلوب تری راپیش بینی می کند ضمن آنکه نیل بدان مستلزم تغییرات بیشتر و مشکل تری است ، سناریوی کف برخاسته از استمرار ،‌ از نیروها و سیاست های جاری در زمان انجام این پیش بینی هاست .
ساختار اقتصادی کشورها طی زمان دستخوش تحول می شوند که اقتصاد ایران نیز جدا از این تحولات نیست . مطالعاتی که بر روی 108 کشور برای دوره ای 30 ساله انجام شده متوسط رشد سالانه درآمد را 4/2 درصد نشان داده ، هر چند میزان این رشد در کشورها در سطوح مختلف درآمد متفاوت است و کشورهای با درآمد سرانه بالای متوسط کل رشد بیشتری راتجربه کرده اند نتیجه نشان می دهد ساختار اقتصادی بارشد درآمد سرانه تغییر می کند ولی کشورهای با درآمد سرانه کمتر با تغییر ساختاری مواجه می شوند .
ساختار اقتصادی ایران از نظر مقایسه درآمد سرانه با کشورهای دیگر بصورت زیر است :
1-از نظر سهم صادرات شبیه کشورهایی با درآمد سرانه 400 دلار است .
2-از نظر سهم مصارف خصوصی شبیه کشورهای باسرانه 1000 دلار است .
3-از نظر سهم سرمایه گذاری در تولید ناخالص شبیه کشورهای با درآمد سرانه 500 دلار است .
4-از نظر سهم دولت در هزینه ملی شبیه کشورهایی بادرامد سرانه 4000 دلار است .
برای دستیابی به سناریوی سقف در سال 1385 رشد سالانه صادرات کل 6/5 درصد و صادرات صنعتی 5/16 درصد ضرورت دارد که در این صورت سهم صادرات صنعتی از کل صادرات از حدود 11 درصد سال 1373 به 5/36 د رصد در سال 1385 برسد . در این سناریو رشد سالانه سرمایه گذاری 6/5 درصد و ارزش افزوده صنعت 7/9 درصد پیش بینی شده است . بر پایه این سناریو رشد سالانه واردات (4/8 درصد در سال) به دلیل ظرفیت سازی و تامین نیازهای رشد صنعتی بالاست ولی تراز تجاری منفی نخواهد شد ودر حدود صفر باقی می ماند .
توسعه سرمایه گذاری در بخش صنعت ، اصلاح ستاد نظام صنعتی (ساختار دولت ) ، اصلاح قوانین و مقررات کلیدی مرتبط باصنعت (قوانین مالیاتی ، کار ، جلب و حمایت سرمایه گذاری خارجی ، اصلاح قوانین ضد انگیزشی و ... ) ، اصلاح سیاست های تجاری ، ارزی ، ایجاد فضای سیاسی باثبات و پایدار ضرورت دسترسی به اهداف کمی پیش بینی شده در سناریوی «سقف» است .
از پیش شرطهای موفقیت سناریوی سقف می توان به موارد زیر به عنوان نمونه اشاره کرد :
بهبود کیفیت و اصلاح مصارف خصوصی و جلوگیری از اسراف و تبذیر و کاستن از اختلاف مصرف بین گروههای مختلف ، افزایش بهره وری نیروی کار و کارآیی خدمات دولتی به ویژه در امور قضایی و قانونگذاری ، استفاده مطلوب از امکانات و ظرفیت های موجود گرایشهای ضد صادراتی ، جهت دهی نظام بانکی و اعتباری به سوی حاکمیت اقتصاد آزاد و شایستگی تولید و توجه به سرمایه گذاری خارجی .
در صورت توجه به ضرورت ها و پیش شرطهای فوق و تحقق سناریوی پیش بینی شده صادرات سرانه صنعتی از 20 دلار فعلی به 105 دلار در سال 105 دلار در سال 1385 می رسد و ارزش صادرات از 2/1 میلیارد دلار به 3/7 میلیارد دلار خواهد رسید .
گزینه دیگری که آنرا سناریوی «کف» نامیده ایم سناریوی تداوم برنامه دوم است. مفروضات این سناریو بر اساس سیاست ها و اولویت های این برنامه انتخاب شده اند .طبق این سناریو اقتصاد ایران به گونه ای متحول نخواهد شد که از نظر تجارت خارجی زیستمند و پایدار بماند . کل صادرات با رشد اندک 5/4 درصد افزایش می یابد و حال آنکه واردات رشد سالانه 18 درصد را خواهد داشت و تراز تجاری با عدم تعادل مواجه می شود ، رشد هزینه های خصوصی رقم اندک 8/2 درصد در سال ولی رشد هزینه های دولتی (6/3 درصد )در صورتی کافی خواهد بود که خدمات بخش دولتی با کارآیی قابل توجهی عرضه گردد . سناریوی ادامه برنامه دو به دلیل تاکید بر سرمایه گذاری زیربنایی موجب رشد سرمایه گذاری در تولید به میزان 1/7 درصد در سال خواهد شد ، بدون آنکه ظرفیت های تولید کشور به ویژه تولید صنعتی قابل قبولی توسعه دهد . بخش صنعت از رشد ناچیز 1/3 درصد در سال برخوردار می شود و سهم آن از حدود 13 درصد تولید ناخالص داخلی تجاوز نخواهد کرد . رشد صادرات صنعتی سالانه معادل 3/9 درصد خواهد بود که عمدتاً کالاهای صنعتی و فولاد و فراورده های پتروشیمی است و ارزش صادرات سرانه صنعتی از 20 دلار فعلی به 49 د لار و مجموع صادرات صنعتی به 4/3 میلیارد دلار می رسد .

4-1-تصویر بلند مدت صنعت ایران در پرتو استراتژی صادرات صنعتی
1-چشم انداز نیروی کار در فرآیند توسعه صنعتی :
با توجه به جوانی جمعیت و بالا بودن نسبت بیکاری در کشور مروری کوتاه بر چشم انداز نیروی کار در فرآیند توسعه صنعتی می تواند یاری دهنده سیاست گذاری برای آینده صنعتی باشد . هر چند ، رشد اقتصادی دستاوردی قابل توجه است ولی به هیچ وجه کافی نیست زیرا اقتصادهای زیادی شاهد نشانه های رشد بدون اشتغال بوده اند و آمارهای اقتصادی کشورهای صنعتی در سالهای اخیر نشان می دهد که حصول به رشد اقتصادی ملازم بارشد اشتغال بوده است . روند آزادسازی و رقابت بین المللی در بین بنگاهها و توجه به ارتقاء کارآئی تکنولوژی های جدید و شیوه های مدیریت موجب ریزش چشمگیر نیروی کار و فرآیند «رشد بدون اشتغال» شده است .
به عنوان مثال آزادسازی و خصوصی سازی در برزیل طی سالهای 1988 تا 1993 تعداد کارگران صنعتی رااز 5/6 میلیون نفر به 3/4 میلیون نفر کاهش داده است . رشد سریع بهره وری و افزایش نسبی مصرف خدمات نیز در این فرآیند کاهشی موثر بوده است . آمار و ارقام بین المللی نشان می دهد که هر گاه سازوکار عرضه و تقاضا در اقتصاد برقرار باشد . بسیاری از مشاغل سنتی و صنعتی با فقدان تقاضا روبرو
می گردند و تلاش برای حفظ آنها به معنی ممانعت از تحولات تکنولوژیکی است 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 31   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید