دانلود تحقیق کامل درمورد بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 168
فهرست و توضیحات:

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

پیشینه ها ، عوامل و شرایط انقلابات

تئوریهای تبیین کننده پیرایش انقلاب

 ابعاد تحول انقلاب 

تئوریها و مدل های تحلیل انقلاب

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

پیشینه ها، عوامل و شرایط انقلاب

انقلاب چیست ؟

ما از روند انقلابی چه معنایی را در نظر می گیریم ؟ در معنایی که این اصطلاح را به کار می بریم ، انقلاب عبارت از عصیان جمعی ناگهانی و شدیدی است که قصد آن واژگونی قدرت یا رژیمی و دگرگونی وضعیت معینی است . به دین ترتیب ، انقلاب حقیقتاً لحظه ای تاریخی است که حالت انفجار اجتماعی و در عین حال حالت هیجان انفرادی مشخصه آن است . بنابراین حادثه ای است که می توان زمان آن را مشخص نمود ، گو این که در عمل انجام دادن این کاربسیار مشگل است ، خصوصاً در لحظه وقوع . حتی گاهی تاریخ نویسان بر سر تعیین تاریخ شروع و خاتمه انقلاب معینی به توافق نمی رسند . انقلاب را لحظه ای پرهیجان و داغ و در تاریخ نام می برند که، لزوماً محدود است یعنی ابتدایی دارد و انتهایی.

علاوه بر تعریفی که در بالا ارائه گردید ، بعضی از پدیده ها را نیز به انقلاب منتسب می سازند ، مثل اصطلاح انقلاب صنعتی یا انقلاب تکنولوژیک . در عنوان نمودن این اصطلاحات بیشتر تکیه بر تغییرات قابل ملاحظه و طولانی است که به دنبال بعضی از تحولات تکنیکی به وجود آمده است و روشن است که تعریف ما از آن چه که تحت عنوان (( روند انقلابی )) نام می بریم شامل این نوع انقلاب نمی گردد.

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

علاوه بر این روند انقلابی طرحی از دگرگونی رژیم را در بر دارد ، یعنی سعی در زیر و رو کردن رژیم به نفع قدرت جدید می کند و به همین انقلاب از نهضتی که ناشی از نارضایتی است و هدفش بر طرف کردن بعضی نارضاییها و نارساییها است ، متفاوت می باشد ، در حالی که روند انقلابی فرا تر از این می رود و هدف آن نفعی قدرت یک رژیم است . البته گاهی هم اتفاق می افتدکه نهضت ناشی از نارضایی به روندانقلابی تبدیل شود ولی لزوماً چنین نیست . بلاخره ما حالت ((انقلاب دایم )) یا (( جامعه انقلابی )) را نیز مشمول تعریف خود نمی کنیم . ما تصور می کنیم که این اصطلاحات بیشتر از ایدئولوژی مایه می گیرند تا جامعه شناسی و چنین مفاهیمی مربوط به جامعه بعد از انقلاب می گردد ، به دین معنی که جامعه ای را عنوان (( جامعه انقلابی )) می دهند که در مقابل روند انقلاب جدیدی ، ( اعم از چپ یا راست )، سعی در حفظ و نگهداری دستاوردهای انقلاب دارد .(1)

تئوریهای تبین کننده انقلاب

مارکس و آندرت

• یکی از نقاطی که در نظریه افلاطون و جود داشت و برخی دیگر از دانشمندان نظیر ارسطو نیز به آن اشاره کرده اند ( م.ش. ویل دورانت 1345 ص 87 ) فقر و تضاد طبقاتی بین فقرا و فقر

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

• اغنیا ء است . کارل مارکس (Marx ) هم به طوری که بیشتر خوانندگان با مطالعه ، می دانند ، در تئوری طبقاتی خود به بدتر شدن و بیچارگی ( V erlendunj ) طبقه گارگر در پی جریان صنعتی شدن به عنوان علت و انگیزه انقلاب می پردازد .

بدین معنی که با پیشرفت صنعتی ، سود سرمایه داران به مراتب بیشتر از بهبود وضعیت کارگران می باشد.

• فقر به عنوان علت انقلاب از جانب ها نا آندرت Hanna Arendt ,1963 ) هم تایید و

تاکید می شود . اما در صورتی که بخواهیم تاد حدودی ترتیب زمانی را رعایت کنیم لازم

است ابتدا به چند نظریه نسبتاً قدیمی به طور کوتاه اشاره نمائیم .

گوتشالک

گوتشالک ( Gottschalk ) به عنوان یک تاریخ دان ، پیدایش انقلاب را به علل زیر می داند :

1- تقاضا و نیاز مردم برای یک تغییر ، که خود از دو علت دیگر سرچشمه می گیرد :

الف : تحریک مردم ( provocat ion ) مثلاً از طریق فشار اقتصادی

ب: هم عقیدگی فشرده و قوی بین مردم (  solidified  public  opinion ) درباره این که وضع باید تغییرکند.

• امیدواری مردم به موفقیت ( hopfulness ) ، که خود در پی عوامل زیر به وجود می آید : ب: داشتن رهبری ( leadership )

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

3- ضعف نیروی حاکم و تردید آنها در حقوق خود . ( نقل از ( dahrendorf   1974 173 .

برینتون :

برینتون ( brinton ) دانشمند تاریخ شناس دیگری است که کتاب قدیمیش به زبان فارسی نیز به چاپ رسیده است . وی براساس یک بررسی استقرائی از چهار انقلاب : انگلستان ، فرانسه ، آمریکا و روسیه و استخراج وجوه اشتراک آنها ، علت انقلاب را در عوامل زیر می بیند:

• پیشرفت اقتصادی
• تضاد طبقاتی شدید
• از خود بیگانگی شدن روشن فکران
• ضعف و عدم کارائی دستگاه دولت
• انعطاف پذیری طبقه حاکم که از نظر روانی نیز نامطمئن و بی تعادل است و نمی تواند خود را با شرایط جدید تطبیق دهد .

       هر چند که کاربرینتون برای زمان خودش باارزش و در شرایط بعد نیز تا حدودی قابل استفاده است ، اما به قول ذاهرندوف: همانطور که نام کتاب برینتون می گوید او در کارش به تشریح جریان چهار انقلاب پرداخته و ارتباط علی و سیتماتیک بین عوامل را کمتر در نظر گرفته است تا بتواند یک تئوری انقلاب دهد ) dahrendorf , 1974:173  وstone,1971:48 وبرینتون 1362).

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

اکشتاین

اکشتاین (harry  Eckstein ) دانشمند علوم سیاسی نیز در قالب عوامل اقتصادی به گسترش فقر در سطح جامعه بعنوان علت انقلاب اشاره می کند و رشد سریع اقتصادی و عدم تعادل بین تولید و توزیع را از علل اقتصادی پیدایش انقلاب می داند . بدین معنی که گرچه تولید اقتصادی رشد می کند ، اما همه مردم به یک اندازه از آن بهره مند نمی شوند .

     اما اکشتاین عوامل دیگری را نیز در پیدایش انقلاب مؤثر می داند و آنها را به چند دسته تقسیم می کند . او ابتدا از روشنفکران آغاز می کند و معتقد است که وقتی شرایط زیر بین روشنفکران وجود داشته باشد برظهور انقلاب تأثیر می گذارد :

• عدم جامعه پذیری و انطباق سیاسی مناسب روشنفکران
• تضاد ارزشهای اجتماعی ( یعنی دوگانگی نظام ارزشی سنتی و جدید )
• فلسفه اجتماعی و ایدئولژی و زنگزده (corrosive) یعنی ایدئولژی که دیگر منطبق با شرایط نباشد و انسانها را از پیشرفت وادارد.
• از خود بیگانگی قشر روشنفکر

علاوه بر این اکشتاین به عوامل اجتماعی و سیاسی مؤثر زیر نیز اشاره می کند:

• نارضایتی مردم از دایره تنگ و محدود و غیر قابل ورود نخبگان و قشر بالا ( که ارتقأ اجتماعی را برای دیگران غیر ممکن می سازد ) ،

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

• آشفتگی اجتماعی ( آنومی ) ،
• تضاد در پی پیدایش طبقات جدید اجتماعی

- ضعف دولت و حکومت و دو گانگی در درون آن

به طور کلی اکشتاین معتقد است که اگر تغیرات اجتماعی سریع در یک جامعه روی دهد و بین نظام اجتماعی و دولت ناهماهنگی و تضاد به وجود آید ، انقلاب پدید می آید ( نقل از  stone, 1971:48 ).

دور کهایم و مرتون

دورکهایم و مرتون در تئوری آنومی خود به عوامل اشاره می کنند که دانشمندان دیگری که بعداً به نظریات آنها خواهیم پرداخت ، کار خود را بر آن پایه بنا نموده اند . لذا به جاست که به این تئوری ، به طور بسیار مختصر و تا آنجا که به پیدایش نا آرامی و نارضایتی مربوط می گردد،

اشاره شود .

• دور کهایم تشریح کرده است که در زمانهای رکود اقتصادی ناگهانی و یا رشد سریع
• اقتصادی ، آشفتگی اجتماعی روی دهد " .."در شرایط اجتماعی مستحکم و پایدار ، آرزوهای Aspirationen انسانها از طریق هنجارها تنظیم و محدود شده است . با از هم پاشیدگی هنجارها (و لذا از بین رفتن کنترل آرزوها ) ، " آنومی " یا یک وضعیت " آرزوهای بی حد و حصر" به وجود می آید . از آن جا که این آرزوهای بی حد طبعاً نمی

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

توانند ارضاء و اشباع شوند ،درنتیجه وضعیت نارضایتی اجتماعی دائمی پدید می آید ... دور کهایم ثروتمندی ناگهانی در مقابل فقرا را یک عامل بحران زا ، و دلیل آن را ، در تغییرات شتابزده اجتماعی 0 اقتصادی ) می بیند که موجب از هم پاشیدگی هنجارهای سنتی ، یعنی وضعیت سریع آنومی می گردد.

آرزوی بی حد --- عدم توانائی ارضاء نیازهای بی حد--- نارضایتی اجتماعی

• مرتون نظریه دورکهایم را گسترش می دهد و آنرا به ابعاد مختلف تجزیه می نماید. او به بهم خوردن رابطه بین اهداف از یک طرف و وسائل مشروع برای دستیابی به این اهداف توجه و معتقد است که در یک جامعه با ثبات ، بین اهداف و ارزشهای اجتماعی – فرهنگی و راه های پذیرفته شده است از سوی عامه مردم برای دستیابی به آنها ، یک تعادل وجود دارد . وقتی این رابطه متعادل بهم بخورد ، نظم اجتماعی از بین میرود وآنومی به وجود می آید merton .1963.185:ff . مثلاً اگر در یک جامعه ارزشهای مادی و نیازهای روزافزون به انواع کالاهاگسترش یابد ، اما در آمد افراد برای دستیابی به این کالاهای با ارزش شده کافی نباشد ، نارضایتی و رفتارهای آنومیک و مخالف انتظام موجود پدید خواهد آمد .

بدین ترتیب بر اساس نظریه های دورکهایم و مرتون تا موقعیکه اهداف جدید و بلند پروازانه ای وارد جامعه نشده است و مردم با آن مقدار که دارند به اهداف و ارزشهای سنتی خود می رسند ، جامعه در حال تعادل خواهد بود . اما:

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

• وقتی ارزشها و نیازهای جدید وارد جامعه شود و
• مردم آن ارزشها و نیازها را بپذیرند و
• مایل به دست یابی به آنها باشند ،
• اما ابزار دست یابی به آن را نداشته باشند و
• راه رسیدن به آن اهداف عملاً برای ایشان مسدود باشد،
• احساس نارضایتی می کنند و به هر اقدام مغایر با سیستم موجود دست خواهند زد .

اولسون و لوئیز

   اولسون (mancur  oison)  نیز مانند اکشتاین به " تفاوت درآمد " به عنوان علت انقلاب اشاره می کند و به دلیل این جریان را رشد سریع اقتصادی می داند . او می نویسد که سیاست آمریکا در مقابل خطر کمونیسم شوروی این بوده است که به منظور جلوگیری از یک انقلاب کمونیستی ، باید عامل انقلاب ، یعنی فقر را از بین برد. بدین معنی که فرض براین بوده است که با پیشرفت اقتصادی می توان ثبات سیاسی به وجود آورد و از این طریق از اشاعه کمونیسم و خطر انقلاب جلوگیری نماید . به این علت آیزن ها وور کمک های اقتصادی را کشورهای جهان سوم که در معرض خطر کمونیسم بودند ( مانند ایران )و در عین حال در مرحله آغاز پیشرفت اقتصادی

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

(take off)  قرار داشتند و سود مناسبی هم به سرمایه داران آمریکائی نوید می دادند ، آغاز نمود (oison, 1963:529) .

   اما رشد و پیشرفت سریع اقتصادی تغییراتی را در نظام اجتماعی این کشورها بوجود می آورد ( مثلاً تغییرات اساسی در شیوه تولید و در نتیجه در شیوه کارکردن و نحوه زندگی ). از آنجا شیوه تولید صنعتی جدید عموماً از جانب افراد جدید در پیش گرفته می شود ، لذا افرادی که قبلاً دارای پرستیژ و اهمیت اقتصادی اجتماعی بودند ( اگر در جریان رشد تولید جدید شرکت نکنند که عموماض نمی کنند )، موقعیت اجتماعی – اقتصادی خود را از دست خواهند داد و یعنی یک تزلزل طبقه (declassation)  خواهند یافت . در نتیجه این تغییر در توزیع درآمد و ثروت ، دو گروه برنده و یازنده بوجود می آید : کسانیکه با تحرک جدید همراهی میکنند (= برنده ) و آنهائی که در این جریان شرکت نمی کنند (= بازنده ).

    لازمه این تحرک، تحرک شغلی و مکانی (dislocation) ( یعنی مهاجرت ) نیز می باشد . در پی این تحرک و تغییر مکانی ( مثلاً مهاجرت از روستا به شهر )، گروه اجتماعی انسانها و قواعد ، هنجارها و ارزشهائی را که قبلاً به آن عادت داشته و به آنها پایبند بوده اند ( و از آن طریق نظم اجتماعی در نظام اجتماعی قبلیشان حاکم بوده است 9 تغییر می کند . انسانها وارد یک گروه جدید با انواع قواعد جدید می شوند . بدین علت یک روستائی مهاجرت کرده ، آن وابستگی ها و پایبندهائی (commitments) را قبلاً به خانواده و بالاخص به گروه و قواعد ،هنجارها و ارزشهای گروهی خود داشت ، در محیط نامتجاس جدید شهر از دست می دهد و بجای آن هیچ

بررسی اندیشه های انقلابی و اجتماعی مارکس

نوع پایبندی به نظم جدید در شهر بوجود نمی آید . به عبارت دیگر انسانها از نظر اجتماعی " ریشه کن" می شوند ، یعنی ریشه ها و پایبندی های اجتماعی خود را از دست می دهند و آماده پذیرش حرکات انقلابی و هیجانی (agitation) می شوند (olson,1963:532) .

    در پی رشد سریع اقتصادی و تغییر شیوه تولید ، چنانکه در بالا ذکر شد ، عده ای به شیوه قدیم پایبند می مانند و در واقع در مسابقه اقتصادی می بازند و عده ای جدید ، برنده می شوند . هر دوی این گروه موجب عدم ثبات جامعه می گردند . " تازه به دوران رسیده " از قدرت اقتصادی خود استفاده می کند تا نظام اجتماعی – سیاسی را در جهت منافع خود تغییر دهد . از طرف دیگر امکان ارتقاء و پیشرفت برای آنهائی که عقب می مانند روز به روز سخت تر می گردد. اینان ناراضی و به انقلاب متمایل می گردند .

   در صورتیکه نظرات اولسون را در یک دیاگرام علی ترسیم کنیم ، روابط علی مشخصتر و. برای بهره گیری بعدی مناسب تر خواهند شد .

• لوئز(Arthur lewis) نیز نظرات مشابه به او اولسون ارائه می کند . بدین ترتیب اولسون و لوئیز برروی دو گروه از عوامل تأکید می کنند :
• عوامل اقتصادی و عواقب مستقیم آنها ( یعنی فقر )و
• عوامل اجتماعی ( یعنی تغییر نظام اجتماعی در پی رشد سریع اقتصادی )

به منظور رعایت نظم مطالب ، پس از ارائه دیاگرام روابط علی این دو دانشمند ، ادامه بحث ابتدا با عوامل اقتصادی پیگیری می شود و سپس عوامل دیگر مطرح خواهند شد.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود تحقیق کامل درمورد چرا درباره خدا بحث می کنیم

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد چرا درباره خدا بحث می کنیم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 24
فهرست و توضیحات:

موضوعات:

1- چرا درباره خدا بحث می کنیم ؟

2- اشکال نخست : با کشف علل طبیعی نیازی به «خدا» نیست!

3- اشکال دوم : اگر هر پدیده ای آفریننده ای دارد پس خدا که آفریده است؟

4- اشکال سوم : چرا برخی از دانشمندان علوم طبیعی به مادیگری گرایش دارند ؟

5- علل گرایش غربیها به مادیگری

چرا درباره خدا بحث می کنیم ؟

بشر در تمام ادوار زندگی به وجود صانعی برای جهان اعتقاد داشته و این عقیده از عقاید کهن و راسخ او بوده است که هیچ گاه در صحت و استواری آن به خود شک راه نداده است.

دانشمندانی عالیقدر، فلاسفه گرانمایه ، محققان و کاشفان و مخترعانی بزرگ که در پی ریزی تمدن و پدید آوردن علوم و آرا بشری سهم به سزایی داشته و دارند چنین می گویند:

« نظامات کافی آفرینش، اثر یک اندیشه بزرگ و آفریننده ای توانا است، زیبایی طبیعت و رنگ آمیزی حیرت آور ، و نقش و نگار ظاهر جهان اثر نقاش چیره دستی است که از روی حکمت و دانش بی کران خود به جهان هستی بخشیده و هر جزئی از اجزا آنرا روی نقشه و اندازه گیری خاصی آفریده است».

و نیز در طول تاریخ مردانی پاک و دور از هر نوع آلودگی را می شناسیم، که خود را سفیران و پیامبران الهی معرفی نموده اند ، و در انجام رسالت خود از هر نوع فداکاری و جانبازی دریغ نکرده اند ، تا آنجا که گروهی از آنها جان و زندگی خویش را در راه ارشاد و هدایت مردم از دست داده اند. بدیهی است که یک چنین فداکاری همه جانبه حاکی از اعتقاد راسخ آنان به صدق گفتار خود می باشد.

اینجا این پرسش پیش می آید که : آیا اعتقاد چنین جمعیتهای انبوه که در میان آنها متفکران بزرگ و پی افکنان علوم و مردانی صالح و پاک وجود دارد، کافی نیست که ما را به صحت اعتقاد آنان معتقد سازد! حقیقت اینست که پاسخ داده شود:

آری ، ولی اگر کسی بگوید : نه، از او سوال می شود که آیا اتحاد و اتفاق اکثریت افراد بشر به وجود خدا، لااقل باعث نمی شود که احتمال دهیم که عقیده آنان صحیح بوده و برای جهان خالق و صانعی باشد. هرگز  نمی تواند این احتمال را انکار کند بلکه با مراجعه به وجدان خود به خوبی میابد که وجود چنین احتمالی را نمی توان نادیده گرفت.

در اینجا انسان دچار تردید و دو دلی و اضطراب می گردد، زیرا اگر بخواهد این احتمال را نادیده بگیرد و راه تحقیق و بررسی را برخود ببندد همیشه این نگرانی و ترس را دارد که شاید گفتار آنان راست باشد و من در اثر سهل انگاری گرفتار عذابهای دردناک شوم.

برای رفع این اضطراب و نگرانی به حکم عقل لازم است به بحث و بررسی بپردازد تا روح و روان را از فشار شکننده شک و تردید آزاد نماید . و خود را برای همیشه از نگرانی نجات دهد و از یک آرامش و سکون مخصوصی برخوردار گردد.

هر عاقل و خردمندی می داند که اجتناب از هرگونه ضرر مهم گرچه آن ضرر احتمالی باشد نه قطعی، لازم است و اصولا اجتناب از ضرر قطعی و محتمل فطری بشر است و لذا گاهی انسان به گفتار یک کودک و یک فرد عادی ترتیب اثر می دهد و به فکر تحقیق و جستجو می افتد پس چطور می تواند به گفتار پیامبران و دانشمندان بزرگ که بر فرض صحت ، ضرر آن قابل جبران نیست ترتیب اثر ندهد و حتی از مطالعه و بررسی و تحقیق هم خودداری کند.

اشکال نخست: با کشف علل طبیعی نیازی به «خدا» نیست!

با این اشکالات چگونه به خدا ایمان بیاوریم؟

برخی از انسان ها می گویند: اعتقاد به خدا از بابت جهل بشر بوده است زیرا وی از یک طرف از علل بسیاری از پدیده ها و حوادث مانند زلزله ، طوفان ، ماه گرفتگی ، خورشید گرفتگی و علل بسیاری از بیماری ها آگاه نبود از طرف دیگر به حکم عقل و تجربه که برای هر پدیده ای علتی قائل بود از این جهت ناچار شد که برای هر یک از پدیده ها علتی فرض کند ، ولی چون به علل واقعی برای هر یک از پدیده ها راه و آشنائی نداشت ناچار شد برای همه آنها علتی به نام خدا فرض کرده و او را سرچشمه همه حوادث بداند اکنون که علل بسیاری از حوادث و پدیده ها روشن گردیده است و بشر در مسیر کشف علل بخش دیگر از مجهولات خود گرفته است دیگر، برای این عقیده ( که علت همه چیز خداست ) محلی باقی نمی ماند. کسانی که چنین اعتقادی مبنای کارشان است مادیها نام دارند.

اینک گفتاری از آنان:

روزهایی که بشر از سرچشمه علم و دانش دور بود و روابط علل و معلولات طبیعی را هنوز کشف نکرده بودبا هر موضوع پیچیده ای که روبرو میشد  و از درک علل مادی آن عاجز می گردید فورا دست به دامن علتهای غیر مادی می زد و علت تمام انها را خدا می نامید. مثلا میدید که قطرات شفاف باران و دانه های شش گوشه برف از آسمان   می بارد و یا صدای غرش رعد و شعله برق گوش و چشم انسان را خیره می کند ولی نمی دانست که علت باریدن باران و برف تابش آفتاب بر سطح دریاها و تبدیل شدن بخارهای آن به قطرات باران و دانه های برف است یا اینکه رعد و برق نتیجه تبادل الکتریسیته های مثبت و منفی بین دو توده ابر می باشد لذا یک سلسله علل غیر مادی برای آن می پذیرفت ولی چیزی نگذشت که روابط موجودات جهان یکی پس از دیگری کشف شد و جایی برای آن قوای غیبی و خدایان غیر مادی باقی نگذاشت.

پاسخ این اشکال:

اصولا باید از گویندگان این کلام پرسید که شما به چه دلیل می گویید کوشش برای به دست آوردن علل پدیده های جزئی ، منشا توجه بشر به خدا گردیده ، اما کنجکاوی درباره علت نظام هستی و سراسر جهان آفرینش منشا پیدایش این فکر نشده است ، در صورتیکه دومی برای پیدایش این فکر مناسب تر می باشد زیرا بشر نخستین با فهم و ادراک طبیعی خود می دید که مجموع جهان هستی با نظام خاصی آفریده شده و علم و تدابیر و اندازه گیری در آفرینش به کار رفته است ، چطور شد که توجه به نظام هستی او را به خالق و آفریدگار جهان هستی و پدید آورنده جهان خلقت رهبری ننموده و فقط جستجوی علل برخی حوادث جزئی ، باعث پیدایش این فکر گردیده است؟

گذشته از این، تفسیری که مادیها برای خدا ذکر کرده اند یک تفسیر غلط و صد در صد باطل است و هیچ یک از خداپرستان به چنین خدائی معتقد نیست زیرا معنای خدا پرستی این نیست که زمام برخی از حوادث را به دست علل مادی بسپاریم و برخی دیگر را که به کشف علل آن موفق نشده ایم به خدا نسبت دهیم ، زیرا موجودیکه علت برخی از حوادث باشد نه همه جهان ، و یا در ردیف علل مادی قرارگیرد خدا نیست بلکه مخلوقی هست بسان مخلوقات دیگر.

مقصود خداپرستان از خدا، همان حقیقتی هست که سراسر جهان هستی از او سرچشمه گرفته و نسبت او به تمام علل و معالیل و به تمام جهان یکسان است و تمام جهان هستی با همه روابط طبیعی خود از آن او می باشد و در حقیقت او« علت العلل » است نه علت برخی از حوادث و پدیده ها.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود تحقیق کامل درمورد کود آبیاری

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد کود آبیاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 24
فهرست و توضیحات:

مقدمه:     

ضرورت کود آبیاری   

مزیت کود آبیاری        

دلایل توسعه‌ی روش کود آبیاری در کشور   

روش‌های آبیاری           

آبیاری سطحی             

آبیاری زیر سطحی            

ضرورت و مزیت آبیاری قطر‌ه‌ای و بارانی برای توزیع کود  

خلاصه‌ای از مطالعات انجام شده در مورد استفاده از کود آبیاری در محصولات کشاورزی متنوع   

کود آبیاری تحت شرایط شوری   

روش کار

مواد کودی   

ازت        

کاربرد محلول‌های نیتروژن در آب

برنامه‌ی کود دهی     

تزریق کودها     

وسایل تزریق  

انژکتور سنج کود         

روش‌های تزریق    

شدت تزریق      

غلظت کود    

نتیجه گیری   

توصیه‌ها و پیشنهادات   

فهرست منابع

مقدمه

با توجه به افزایش سریع جمعیت کشور، نیاز به تولید بیشتر مواد غذایی احساس می‪گردد. بهترین راه برای نیل به این هدف و همچنین تامین قسمتی از ارز مورد نیاز، افزایش تولید در واحد سطح است. در بین نهادهای کشاورزی، اضافه نمودن متعادل کودهای شیمیایی بیشتر از سایر نهادها در افزایش تولید محصولات کشاورزی موثر است. نظر به اینکه تولید کنندگان محصولات کشاورزی کشور برای تولید بیشتر، مصرف کودهای شیمیایی را افزایش دادند ولی در عمل به علت محدودیت‪های زمین، آب و اقلیم و به خصوص عدم مدیریت کارآ در مسایل آب و کود، افزایش کمی و کیفی عمل کرد مورد انتظار حاصل نشد و در نتیجه تعادل عناصر غذایی خاک بهم خورده و مسایل عمده زیست محیطی مطرح شده است بنابر این افزایش تولید در واحد سطح و بهبود کمی و کیفی عملکرد هرچه بیشتر محصولات زراعی و باغی، نیاز به توجه خاصی دارد همچنین مدرنیزه کردن سیستمهای آبیاری و تبدیل آنها از روشهای رایج زارعین (سطحی) به سیستمهای تحت فشار (قطره‪ای) می‪تواند نقش مهمی را در این مسئله داشته باشد چرا که استقاده از این سیستمها ( تحت فشار) باعث افزایش راندمان مصرف آب شده و به عبارت دیگر میزان تولید محصول را به ازای هر واحد آب افزایش می‪دهد

ترکیب این دو فاکتور (آب و کود) و یا به اصطلاح کود دهی با آبیاری (Fertigation) از محاسن ویژای برخوردار می‪باشد که موفقیت در این روش مستلزم داشتن آگاهی کافی در رابطه با نیاز آبی و نیاز کودی هر محصول است. در این روش به دلیل استفاده بهینه از مصرف آب و کود، آلودگی محیط زیست به حداقل رسیده و تقسیط مصرف کودها در مراحل حساس و مورد نیاز گیاه به سهولت انجام می‪پذیرد. همچنین از هدر رفتن کود بدلیل کنترل غلظت عناصر غذایی در خاک جلوگیری شده و مطابق با نیاز رشد گیاه، در اختیار آن قرار داده می‪شود از طرف دیگر به دلیل حلالیت یکنواخت کودها در آب آبیاری، جذب آن بهتر صورت می‪گیرد

 این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید  

دانلود تحقیق کامل درمورد روشهای مختلف آبیاری

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد روشهای مختلف آبیاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 16
فهرست و توضیحات:

روشهای مختلف آبیاری

سیستمهای آبیاری تحت فشار

(سیستم های قطره ای) ، ( آبیاری بارانی)

انواع سیستم های قطره ای

آبیاری دریپ

آبیاری زیر بستری

آبیاری فواره ای ( بابلر )

آبیاری اسپری 

طرز کار کلی سیستم قطره ای

عملیات زراعی آسان تر

به کارگیری آ‌ب شور

معایب آبیاری قطره ای 

گرفتگی

یکنواختی 

شرایط خاک

تجمع نمک

 خطرات

1 ) معرفی سیستم آبیاری قطره ای

1 ـ 1  واحد کنترل مرکزی

1 ـ 2 لوله های اصلی و لوله های نیمه اصلی

1 ـ 3 لوله های رابط

1 ـ 4 لوله های فرعی یا لترالها

1 ـ 5 قطره چکانها

1 ـ 6 لوله های فرعی قطره چکا نی

1 ـ 7 بست ابتدا ئی و انتها ئی

1 ـ 8  اتصا لات

1 ـ9  فشار شکن

ـ  آرایش مستقیم یک ردیفه

ـ  آرایش مستقیم دو ردیفی

ـ  آرایش قطره چکانهای چند شاخه ای

آرایش قطره چکانها بصورت زیگزاک

آبیاری بارانی     

پخش کودهای مایع در سطح مزرعه

روشهای مختلف آبیاری

روشهای معمول آبیاری شامل آبیاری غرقابی،جوی و پشته ای،بارانی و قطره ای است.هر کدام از روشهای فوق دارای مزایا و معایبی بوده ولی هیچ یک از این روشها کامل نیستند.انتخاب روش آبیاری به ع.امل متعددی ازجمله منبع تهیه آب،سطح زمین،پیشرفت تکنولوژی و میزان هزینه لازم در مقایسه با افزایش در آمد ان بستگی دارد. آبیاری غرقابی از روشهای معمول و قدیمی است ولی این روش به زمین مسطح و آب بیشتری نیاز دارد.این نوع آبیاری بسیار آسان و ارزان بوده ولی در خاکهای شنی یا ناهموار قابل استفاده نیست.آبیاری جوی و پشته ای شبیه آبیاری غرقابی است با این تفاوت که که جویها در بین ردیفهای کاشت ایجاد شده و آب در داخل جوی در جهت شیب زمین حرکت می کند.گاهی اوقات که مقدار اب کم است برای توزیع یکنواخت آب از لوله هایی که دارای پوشش ْآلومنیومی هستند استفاده می شود. آبیاری قطره ای وبارانی روشهایی هستند که در نتیجه پیشرفت تکنولوژی آبیاری به دست آمده اند و محدودیت روشهای غرقابی و جوی پشتهای را ندارند و لی خیلی گران هستند.در روش آبیاری بارانی،آب به صورت قطره های باران مورد استفاده قرار می گیرد.در ضمن سیستم آبیاری بارانی برای مصرف کود و سم،محافظت از سرما و کاهش گرما نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد.در روش آبیاری قطره آب بطور یکنواخت منطقه ریشه درخت را مرطوب می کند.بنابراین در این روش،آب به طور مداوم از طریق قطره چکانها به قسمت محدودی از حجم خاک داده می شود.این روش مشکلات ذخیره آب و نفوذ پذیری کم یا زیاد خاک را حل کرده و در زمین های شیبدار قابل استفاده است.

سیستمهای آبیاری تحت فشار

کشور ایران از نظرموقعیت استراتژیکی  و اقلیمی یکی از کشورهای بی نظیر در کره زمین است با وسعتی برابر 1648000 کیلومتر مربع از شمال تا جنوب واز شرق تا غرب دارای آب و هوای متغیر با اقلیم های متفاوت است . در کشوری با این همه نعمات خدادای ،  نباید فقر یافت شود . در حالیکه معضلات اجتماعی امروز ناشی از عدم بکار گیری نیروها در استفاده از این نعمات می باشد .

از جمعیت 60 میلیونی کشور 170 میایون دانش آموز و میلیونها دانشجو و متخصص که هر ساله رقمشان در حال فزونی است ، به صف جویندگان کار می پیوندند . 24 میلیون نفر از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند که شرایط بسیار دشوار گذران زندگی کرده و بسیاری از آنها در حال مهاجرت به شهر ها می باشند . آمار رشد جمعیت نشان می دهد که سالیا نه 5/1  میلیون فقر  به جمعیت کشور اضافه شده ، بطوریکه در سال 2050 میلا دی به 140 میلیون نفر می رسد  ، با توجه به مراتب بالا  بسیار روشن است که فوری ترین اقدام جهت بهبود اوضاع شناخت امکانات و ثروتهای بالقوه جامعه می باشد ، بنابراین تنها راه ممکن تقدم ، سرما یه گذاری در بخش کشاورزی می باشد . میزان آبی که در حال حاضر هر ساله ا ستحصال شده و در دسترس  ما قرار می گیرد برابر حدود 90 میلیلرد متر مکعب است که بیش از 3 درصد کل آبی است که در سطح جهان استحصال  می گردد . مفهوم این ا رقام آن است که ایران از نظر آب و خاک کشوری ثروتمند است . اما  اراضی زیر کشت آبی کشور ایران حدود 5/7 میلیون هکتار یعنی کمتر از 5 درصد کل مساحت کشور  است  در حالیکه  ار اضی مستعد کشور برای کشاورزی   بین 30 تا 50 میلیون هکتار بر آورد شده بعبارتی می توان بین 20 تا 30 درصد کل مساحت کشور را زیر کشت قرار داد .

 از 88  میلیارد  متر مکعب آب که هر ساله استحصال می شود  حدود 83  میلیارد  متر مکعب آن در بخش   کشاورزی  مصرف می شود که متاسفا نه 63 میلیارد متر مکعب آن به هدر می رود . حال مشخص شد چاره کار جلوگیری از به هدر رفتن آب است    تلفات اصلی عمدتاً در داخل مزرعه است که 70 تا 90 درصد تلفات آب را شامل می شود .

دستیابی به راندمان آبیاری بارانی تا راند مان 70 درصد و راندمان آبیاری قطره ای تا 95 درصد است ، یعنی در سیستم آبیاری بارانی تا 20 درصد و در سیستم  آبیاری قطره ای تا 5 درصد آب تلف می شود ، در حالیکه آبیاری مزارع به روش سطحی حتی با انجام هزینه های گزاف و تسطیح  اراضی  راند مان آ بیاری از 50 درصد تجاوز نمی کند و در وضعیت سنتی که  اکثر اراضی کشور ما بهمین ترتیب آبیاری می شود حتی کمتر از 35 درصد می باشد . این بدین معنی است که اگر از روشهای آبیاری بارانی و قطره ای استفاده نکنیم 65 درصد آب مزارع  از بین می رود و با   احتساب آب تلف شده در کانالهای انتقال میزان تلفات از 75 درصد  تجاوز  نمی کند . لذا با  استفاده از  سیستمهای آبیاری تحت فشار می توان از  تلفات آب جلوگیری کرد و به  یک  رشد اقتصادی که بر اساس آن می توان به یک توسعه پایدار اقتصادی ، اجتماعی دست یافت .

آبیاری قطره ای عبارتست از پخش آهسته آب بر سطح یا زیر خاک به صورت قطرات مجزا  ، پیوسته ، جریان باریک یا اسپری ریز از طریق  قطره چکا نها یی که در طول خط انتقال آب قرار دارند . آبیاری قطره ای  دارای  روشها  و مفا هیم متعددی  مانند آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستری ، آبیاری فواره ای و آبیاری اسپری است .

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود تحقیق کامل درمورد علل پیدایش آفات

اختصاصی از فی دوو دانلود تحقیق کامل درمورد علل پیدایش آفات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 24

علل پیدایش آفات :

آفت چیست؟ چه عواملی باعث به وجود آمدن آفات می‌شوند؟

آفت موجودی است که خسارت اقتصادی داشته باشد. علل پیدایش آفت در سه موضوع اصلی خلاصه می‌شود:
۱) وارد شدن موجودات به مناطق جدید (تهاجم) Invasion؛

۲) تغییرات اکولوژیکی؛

۳) تغییرات اجتماعی – اقتصادی.

تهاجم یکی از موضوعات بسیار مهمی است که مخصوصاً در طی قرن اخیر بدلیل سهل‌الوصول شدن مسافرت‌ها، بسیار گسترش پیدا کرده است. در واقع تعداد بسیار زیادی از آفات مهم و کلیدی در نقاط مختلف دنیا آفاتی هستند که از یک نقطه یا منطقه پَراکنش بومی به مناطق جدید وارد شده‌اند و بدلیل اینکه این آفات بدون دشمنان طبیعی خود به مناطق جدید وارد می‌شوند عموماً تبدیل به آفت می‌شوند. مثال‌های بسیار زیادی در این زمینه در کشورهای اروپایی و در ایران وجود دارد. به عنوان مثال در راسته (Hemiptera) تعداد زیادی از شپشک‌ها مثل (Quadraspidiotus pernisiosus) یا شپشک هایسان ژوزه مثل (Chrysomphalus dictyospermi) یا شپشک سپردار قهوه‌ای، سپردار قرمز یا (Aonidiella aurantii)، و(Aonidiellacitri)، یا شپشک استرالیایی مثل (Icery apurchasi) وجود دارند.
کرم ساقه خوار برنج (Chilo suppresalis) از راسته (Lepidoptera). مگس مدیترانه‌ای میوه‌ای (Ceratitis capitata) از راسته (Diptera). از زیر رده (Acari) گونه‌هایی مثل (Panonychusulmi) و (Panonychus citri) از گونه‌های بسیار مهم هستند که از طریق گیاهان زراعی و گیاهان زینتی و احتمالاً مرکبات از نقاط مختلف دنیا وارد کشور ما شده‌اند.

* نقش قرنطینه

در ایران قرنطینه نقش مهم جلوگیری از ورود آفات جدید به کشور را به عهده دارد. برای مثال پس از بررسی‌های لازم توسط موسسه تحقیقات آفات و بیماری‌ها روی نوعی چمن وارداتی از کشور هلند (برای تعویض چمن استادیوم آزادی) از ورود آن به کشور جلوگیری بعمل آمد.

دومین عامل که باعث تبدیل موجودات به آفت می‌شود تغییرات اکولوژیکی است. تغییرات اکولوژیکی با تاریخچه کشاورزی قرین است. هر عملی که انسان در طبیعت انجام می‌دهد نوعی تغییر اکولوژیکی به همراه دارد. تغییرات اکولوژیکی در طی سده اخیر بسیار زیاد بوده است. تک کِشتی‌های وسیع، استفاده از واریته‌های پر محصول، و عملیات اَگرو تکنیکی مثل سمپاشی باعث شده است که تعادل در اکوسیستم و طبیعت به هم بخورد.
حتی کشت گیاهان زینتی در گلخانه نوعی تغییر اکولوژیکی است. معمولاً از طریق وارد کردن دشمنان طبیعی، آفات در گلخانه‌ها را کنترل می‌کنند. در اکوسیستم طبیعی و در شرایط طبیعی زنجیره‌های غذایی بسیار پیچیده توسط تعداد بسیار زیادی آفت و دشمنان طبیعی ایجاد شده‌اند. از آنجا که سموم در طی نیم قرن اخیر این زنجیره پیچیده را بر هم زده‌اند، برای ایجاد تعادل مجدد زنجیره‌های غذایی بین گونه‌های گیاهخوار، پارزیتوئیدها و پرداتورها حداقل به پنجاه سال تلاش مداوم نیاز داریم.

در بین عوامل بر هم زننده تعادل اکولوژیک، قطعاً سموم و ترکیبات شیمیایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. بطوریکه سمپاشی زیاد بخصوص برای مدت طویل در محیط باعث تقویت ژن مقاوم در برابر این ترکیب شیمیایی شده و در طی سالیان متمادی، این جمعیت از طریق زاد و ولد افزایش پیدا می‌کند. و نهایتاً بعد از مدتی یک جمعیت مقاوم به سموم در طبیعت ظاهر می‌شود.

همچنین کاربرد سموم، باعث ایجاد آفت در مواردی نیز می‌شود. آفات ثانوی آفاتی هستند که از طریق کاربرد ترکیبات شیمیایی بوجود می‌آیند. بدین صورت که آفت خاصی در طبیعت که دارای جمعیت پایینی نیز می‌باشد بر اثر استفاده سموم از بین رفته ولی گونه‌هایی که آفت محسوب نمی‌شوند بعد از مدتی به آفات خطرناک تبدیل می‌شوند.

کنترل آفات قرنطینه ای :

امروزه با توجه به شیوع آفات قرنطینه ای و خسارات فراوانی که از طریق این آفات به محصولات کشاورزی وارد می شود باید به دنبال راه هایی برای کنترل آنها باشیم ،چون زمان پیشگیری گویا در خواب بودیم و امروز دیگر کسی در ایران نمی تواند ادعا کند که مثلا chiloیا همان ساقه خوار برنج هنوز در قرنطینه است ، جالب تر این است که حتی امروز مگس زیتون هم دیگر مهمان نیست ، امروز باید از او هم به عنوان گونه ای میزبان در کشور نام ببریم .البته گفتنی است گاهی خبر هایی می رسد که مثلا مبارزه  با نسل سوم مگس زیتون آغاز شده و هم من و هم شما خوب می دانیم آفتی که بیاید رفتنی نیست اگر اینطور بود ساقه خوار برنج باید سال ها پیش از ایران می رفت.   در واقع این آفات بخشی ازدغدغه های کشاورزان شده اند و هیچ کس پاسخ گوی این همه مشکل کشاورز ایرانی که تک تک درختانش به امید به بار نشستن می کارد نیست.

و امروز وظیفه ی ماست که اگرچه  دوشادوش کشاورز ایرانی کار نمی کنیم ، از مشکلات و دغدغه هایش بی خبریم ولی می توانیم آنچه را که آموختیم به او انتقال دهیم.

می توانیم راه هایی به او نشان دهیم که محصولاتش کمتر در معرض آفات قرنطینه ای قرار گیرند.

طرز کنترل آفات قرنطینه ای:

در مبارزه با آفات قرنطینه ای معمولا از سموم گازی استفاده می کنند ، برای این منظور باید آفت کشی برگزیده شود که گاز ان روی مراحل رشدی آفات مورد نظر ،اثر قاطع داشته باشد . برای رسیدن به این هدف ، در هر موردی عوامل موثر و شرایط لازم را باید مورد توجه قرار داد .

مهمترین عوامل موثر در مبارزه با آفات قرنطینه ای عبارتند از: تعیین مقدار سم مصرفی ، مدت گازدهی ، درجه‌ی گرما ، مقدار رطوبت محصول و سرانجام تراکم یا غلظت سم در اطاق گاز.

طرز تبخیر سم گازی:(Vaporisation)

در عملیات مبارزه با آفات لازم است که دز (dose)و غلظت ماده ی سمی در اطاق گاز ،در تمام طول مدت عمل ثابت باشد . زمان گازدهی باید با توجه به تبخیر کامل سم در اطاق گاز حساب شود . اگر سم به کار رفته از جمله ی سمومی است که به کندی بخار می شود ، در این صورت ممکن است در طول مدت پیش بینی شده ،تراکم گاز در طاق به حد نصاب نرسد و در نتیجه عملیات با موفقیت همراه نباشد . این موضوع به ویژه ، در مورد محصولات قرنطینه ای کم مقاومت و ظریف مانند انواع گلها ،گیاهان ،میوه ها و سبزی ها که عملیات آفت زدایی آنها باید در زمان کوتاهی ( 2تا 4 ساعت ) انجام شود ،بسیار مهم می باشد.

انواع خسارات و تعیین سطح زیان اقتصادی در مورد وجود آفات:

بطور کلی آفات به دو طریق مستقیم و غیر مستقیم به گیاهان خسارت وارد می سازند.در خسارت مستقیم گیاه در نتیجه تغذیه مستقیم آفت خسارت میبیند.این خسارت بیشتر توسط حشراتی با قطعات دهانی ساینده بوجود می آید.

بعنوان مثال سوسک برگخوار نارون با تغذیه مستقیم از برگهای نارون باعث خسارت آن می شود.

در خسارت غیر مستقیم که بیشتر توسط حشراتی با قطعات دهانی مکنده بوجود می آید خسارت ناشی از  تغذیه آفت از گیاه مهم نبوده چراکه گیاه قادر به جبران آن است و خسارت اصلی مربوط به انتقال بیماری های ویروسی و قارچی –مایکروپلاسمایی و غیره میباشد که خسارات زیادی را ببار می آورد.بعنوان مثال: شته سبز هلو ناقل بسیاری از بیماری های ویروسی است.

فرمولاسیون سموم

یکی از عوامل پیدایش آفات تغییرات اجتماعی و اقتصادی می‌باشد. این مبحث را با ذکر یک مثال شروع می‌کنیم.

در نظر بگیرید روی میوه‌ای مانند سیب، یک یا دو شپشک قرار داشته باشد، اگر این عامل باعث عدم خرید محصول توسط مصرف کنندگان شود، کشاورزان ناچارند که برای از بین بردن این آفات سمپاشی کنند. این عمل سبب می‌شود که موجوداتی که از نظر کمی و کیفی خسارتی ایجاد نمی‌کنند، تبدیل به آفت مهمی شوند.

* نام‌های ترکیبات شیمیایی

- نام عمومی؛

- نام تجارتی؛

- نام شیمیایی؛

- فرمول بسته شیمیایی؛

- فرمول ساختمانی.

هر آفت‌کش یا سم دارای چندین نام می‌باشد. 

نام عمومی (Entry name)

نام عمومی (Entry name) که توسط شرکت سازنده ارائه می‌شود و باید توسط موسسه استاندارد جهانی یا (International  Standard Organization) که نام مخفف آن (ISO) است مورد تایید قرار گیرد. برای مثال کارباریل (Carbaryl) نام عمومی ترکیبات شیمیایی از گروه (Carbamatha) است.

نام تجارتی  (Trade name)

نام دیگر سموم، نام تجارتی آن است که توسط کارخانه سازنده آن ارائه می شود. هر سم معمولاً دارای چندین نام تجارتی است، زیرا بسیاری از سموم توسط شرکت‌های مختلف ساخته می‌شوند. نام تجارتی (Trade name) را با علامت  ® نشان می‌دهند.

نام شیمیایی

نام دیگر ترکیبات شیمیایی، نام شیمیایی آن است که اجزاء یک ترکیب شیمیایی را نشان می‌دهند. برای مثال نام شیمیایی کارباریل  (Carbaryl)،   (Naphtyl methyl carbamate)می‌باشد.

فرمول بسته شیمیایی

نام دیگر ترکیبات شیمیایی فرمول بسته شیمیایی است. این فرمول نشان دهنده، تعداد اتم‌های تشکیل دهنده‌ی مولکول سم است. بعنوان مثال در مورد (Carbaryl)، فرمول بسته شیمیایی C8H12O2N است. 

فرمول ساختمانی

فرمول ساختمانی، نام دیگری از ترکیبات شیمیایی است که نشان دهنده نحوه اتصال اتم‌های مختلف در داخل ملکول سم می‌باشد.

 فرمولاسیون سموم

فرمولاسیون سموم، به صور مختلف سم اطلاق می‌گردد. فرمولاسیون مشخص می‌کند که یک سم چگونه باید بکار برده شود. مثلاً اگر سمی به صورت گَرد باشد، فرمولاسیون نشان می‌دهد که برای استفاده از آن از دستگاه گرد پاش استفاده شود. ولی اگر سمی بصورت امولسیون باشد، برای استفاده از آن حتماً نیاز به محلول‌پاش داریم. در کل فرمولاسیون سموم را در سه گروه اصلی تقسیم بندی می‌کنند.

 فرمولاسیون‌های مختلف سموم

۱ – فرمولاسیون‌های خشک؛

۲ – فرمولاسیون‌های مخصوص محلول‌پاشی؛

۳ – فرمولاسیون‌های گازی یا شبه گازی.

فرمولاسیون‌های خشک

- گردها یا فرمولاسیون‌های پودری  (Dustable powder) و (Dust)

- گرانول (Granules)

- میکرو کپسول‌هاMicro capsulated formulated)  (

- خمیرها (Pastes)

فرمولاسیون‌های خشک، انواع مختلفی دارند که دسته اول گردها یا فرمولاسیون‌های پودری(Dusts)  و (Dustable power) هستند. این فرمول، مخلوطی فیزیکی از ترکیب سم با یک ماده حامل یا(Carrier)  است. مواد حامل عموماً رُس‌ها، مانند (Montmorilonit)و (Caolonit) یا پودر سیلیکات‌ها مانند پودر (Talk) و موادی مانند (Perlite) می‌باشند. گردها گیاه سوزی شدیدی روی گیاهان ایجاد نمی‌کنند، ولی برای تعدادی از حشرات، مانند حشرات گرده افشان مثل زنبورهای گرده افشان مضر می‌باشند. زیرا در لابه‌لای موهای سطح بدن آن‌ها تجمع پیدا می‌کنند و به کلنی زنبورهای عسل منتقل می‌شوند و هم‌چنین بر روی لاروهای آن‌ها نیز تاثیرات مخربی دارند.

گروه دوم (Granules) می‌باشند و برای جلوگیری از اثر (Drift) یا باد بردگی سموم ساخته شده‌اند. وقتی از گرد آفت کش در طبیعت استفاده می‌شود، در اثر وزش باد، مقداری از  گرد به خارج از منطقه مورد استفاده منتقل می‌شود که اصطلاحاً به این موضوع (Drift) یا باد بُردگی می‌گویند، برای مقابله با این عامل گرانول‌ها ساخته شدند.

گرانول‌ها، سمومی هستند که اطراف آن‌ها را یک ماده حامل، مانند پودر تالک(Talk)  یا رُس‌های وِرمی‌کولیت (Vermicolite) در بر می‌گیرد. قطر این گرانول‌ها عموماً ۲۵صدم میلی‌متر تا 5 میلی‌متر است و در داخل خاک استفاده می‌شوند. تعداد زیادی از سموم که به این صورت ساخته می‌شوند، سیستمیک هستند و از طریق ریشه گیاهان جذب می‌شوند و حشراتی را که در روی قسمت سبزینه فعالیت می‌کنند را از بین می‌برند.

گروه دیگر این سموم، میکرو کپسول‌ها (Micro capsulated formulation) هستند. میکرو کپسول‌ها سمومی هستند که اطراف آن‌ها را پوششی از جنس ژلاتین یا آگار (به صورت جامد یا مایع) و در مواردی مواد پلی‌وانیل در برمی‌گیرد. میکرو کپسول‌ها سموم را بتدریج آزاد می‌کنند و برای مبارزه با مگس‌ها و پشه‌ها استفاده می‌شوند.

گروه دیگری از سموم خشک، طعمه‌های مسموم هستند. طعمه‌های مسموم در واقع با مواد غذایی که مورد علاقه آفات، یا جوندگان هستند مخلوط شده و از این طریق مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته در مواردی طعمه‌های مسموم ممکن است به صورت آماده وجود داشته باشند که این طعمه‌ها عمدتاً برای جوندگان بکار می‌روند. در مورد گیاهان زینتی، بیشتر شامل ملخ‌ها و آبدزدک‌ها می‌شوند.

گروه دیگری از ترکیبات شیمیایی، خمیرها (Pastes)  هستند. در این فرمولاسیون، ماده سمی را با یک ماده که خاصیت فرار بودن دارد مخلوط می‌کنند و بعد مقداری ماده چسبناک به آن اضافه می‌شود. از جمله این سموم، ترکیبی است بنام آنتی تارلو که برای مبارزه با آفات چوبخوار در داخل ساقه و تنه درختان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بطور کلی در بین سموم، گَردها  بیشترین خطرات را برای جانداران مخصوصاً  حشرات مفید دارند.

فرمولاسیون‌های مخصوص محلول‌پاشی

- گردهای خیس شونده Wetable powder

- امولسیون شونده‌ها  Emulcitable concentrate

- امولسیون‌های معکوس  Inverted emulsion

- محلول‌های قابل حل در آب  Water solvable concentrate

- پودرهای قابل حل در آب   water solvable powder

- سوسپانسیون‌های کلوئیدی   Flowable

- فرمولاسیون غلیظ با حجم کم  Ultra volume

- محلول‌های روغنی  Oil solution

- فرمولاسیون آماده مصرف  Ready to use

قطر گردهای خیس شونده حدود 3 میکرون است و وقتی داخل آب حل شوند بصورت سوسپانسیون نسبتاً پایداری در می‌آیند

طبقه بندی سموم

اولین گروه از سمومی که بشر از آن‌ها برای مبارزه با آفات استفاده کرد، سموم معدنی بود که بصورت گَرد مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

* سموم

-سموم معدنی

-روغن‌ها

-هیدروکربن‌هایکلره

-حشره‌کش‌ها

-سموم فسفره

-کاربامات‌ها

-کنه‌کش‌ها

-حلزون‌کش‌ها

-سموم گازی

-سموم هورمونی

سموم معدنی

گوگردمعدنی

- ترکیباتآرسنیکی

-ترکیبات فلوئوره

از دیگر ترکیبات معدنی می‌توان به ترکیبات آرسنیکیو ترکیبات فلوئوره اشاره کرد که این ترکیبات بطور کلی در روی گیاهان ایجادگیاهسوزی می‌کنند، و درحال حاضر کاربرد آن‌ها بسیار محدود می‌باشد. از جمله ترکیبات معدنی که هنوز هم بهصورت کم و بیش و در رابطه با برخی از آفات و عوامل بیماریزا کاربرد دارد گوگرد استکه برای مبارزه با قارچ‌ها استفاده می‌شود. ولی گوگرد، بر روی حشرات مفید، مخصوصاًبر روی کنه‌های شکارگر اثرات مخربی دارد و لذا کاربرد بسیار محدودیدارد.

گوگردمعدنی ترکیباتآرسنیکی

-گِلگوگرد

- محلول در آب(آرسنیک سفید، ارسنیات سدیم، ارسنیت سدیم)

-گوگردآسیابی

- غیرمحلول در آب (سبز پاریس، ارسنیات کلسیم، ارسنیات سرب)

-گوگردقابل تعلیق در آب

-گوگردکلوئیدی

-مخلوطپلی‌سولفور

ترکیبات فلوئوره

-فلوئوریدسیدم

-فلوئوروآلومیناتسدیم

-فلوئوروسیلیکاتسدیم

-فلوئوروسیلیکاتباریوم

روغن‌ها

دومینگروه سموم روغن‌ها هستند. روغن‌ها به شکل‌های معدنی، حیوانی و گیاهی در مبارزه باآفات کاربرد دارند، ولی بیشترین کاربرد آن‌هامربوط به روغن‌های نفتیاست. در گذشته ترکیبات روغنی که از نفت استخراج می‌شدند، برایمبارزه با آفات و مخصوصاً شپشک‌ها و کنه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند که به شدتایجاد گیاه سوزی می کردند. اما ترکیباتی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند گیاه سوزی ندارند. درجه سلفوناسیون ترکیباتی که در تابستان برای مبارزه مورد استفاده قرار می گیرد.بین 90 تا 98 درصد و برای ترکیباتی که در زمستان مورد استفاده قرار می گیرد بین ۷۰ تا 90 درصد می گیرد.

درجهسولفوناسیون مقدار درصد هیدروکربن‌های اشباع نشده، خارج شده از روغن (در مراحلتصفیه) می‌باشد. به این معنی که اگر روغنی دارای درجه سولفوناسیون 98 درصد می باشد.حدود 98 در صد از هیدرو کربن‌های اشباع نشده آن در طی مراحل تصفیه از روغن خارج شدهاند.

هیدروکربن‌های کلره

گروه دیگری از سموم هیدروکربن‌های کلره هستند و ازاولین سموم آلی مصنوعی هستند که توسط بشر برای مبارزه با آفات ساخته شده‌اند.علی‌رغم خدمات بسیار ارزنده‌ای که در طی جنگ جهانی به انسان کرده‌اند، بعد از مشخصشدن پایداری بسیار شدید آن‌ها درطبیعت، بسیار محدود شدند. این سموم بصورت انتخابی عمل نمی‌کنند و همه‌یاجزاء طبیعت، اعم از انسان و سایر گروه‌های جانوری را تحت تاثیر قرار می‌دهند.بعلاوه در بافت‌های چربی نیز تجمع پیدا می‌کنند. ترکیبات کلره نیز به چند دستهتقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از:

1–ددت و آنالوگ‌های آن (دِدِت متوکسی کلر)

۲– هگزا آلکروسیلکوهگزان یاگامکسان (لیندین)

۳– سیکلودین‌ها (آلدرین، دی‌آلدرین،هپتاکر ، کلردان و آندوسولفان)

۴– پلی کلروترپن ( توکسافن و استروبان)

ددت - از جمله سمومی که برای مبارزه با آفات ساختهشده است ولی بعد از آن، آنالوگ‌های مختلفی از این سم در مبارزه با آفات مورداستفاده قرار گرفتند.

گامکسان - یکی از سموم این گروه به نام لیندینبرای مبارزه با آفات ریشه خوار مثل سوسک‌های ریشه خوار خانواده(Scabaeidae) مورد استفاده قرارمی‌گیرد.

پلی کلروترپن – از جمله این حشره‌کش‌ها توکسافناست که در گذشته کاربرد بسیار زیادی در مبارزه با آفات پنبه داشته ولی در حال حاضرسموم بهتری جایگزین آن شده است.

حشره‌کش‌ها

گروه دیگر از حشره‌کش‌ها، حشره‌کش‌های گیاهیهستند. گیاهان از حدود ۴۰۰ میلیون سال قبل بر روی کره زمین زندگی می‌کردند و برایمقابله با آفات، ترکیبات مختلفی در آن‌ها تکامل پیدا کرده است. برخی گیاهان خواص ضدتغذیه دارند و برخی در مواردی منجر به مرگ حشرات می‌شوند.استفاده از حشره‌کش‌های گیاهی در حال حاضر بسیار محدود شده است. علی‌رغم اینکه دربرخی از کشورهای آفریقایی در حال حاضر هم تعدادی از گیاهان را برای استحصال سم،کِشت می‌کنند.

از مهم‌ترین حشره‌کش‌های گیاهیعبارتند از:

الف) نیکوتین؛ که از ترکیبی از بعضی گیاهانمانند(Nicotina rustica) و (Nicotina tubacum)استخراج می‌شود و بر علیه شته‌ها وسایر حشرات مکنده مثل زنجرک‌ها، بسیار موثر است.

ب) روتنون؛ که از گیاهانی مانند (Derriselliptica) استخراج می‌گردد و بر روی حشرات مکنده فوق‌العاده موثر است. این سم رویماهی‌ها هم تاثیر می‌گذارد.

ج) ریانودین؛

د) پیرترین؛ (Pyrethrins) که سابقه‌ی کار با آن‌ها بسیار قدیمی است و اولین بار در ایرانو توسط ایرانی‌ها استفاده شده است، و از گیاهان کریزان‌تِموم (Chrysantemum)استخراج می‌شود.

امروز ترکیبات متعددی بر اساس (Pyrethrins) ساختهشده است و بر علیه بسیاری از حشرات بکار گرفته می‌شوند مانند آلترین، دلتامترین،سپترامترین و تعداد دیگر که سموم تماسی و گوارشی هستند و اثر ضربه‌ای بسیار شدیدیدارند.

سموم فسفره

گروه دیگر از سموم، سموم فسفره هستند که بسیارمتنوع و دارای گروه‌های متعددی می‌باشند و در مقایسه با سموم کلره دارای مزایا ومعایبی می‌باشند. سموم فسفره عبارتند از:

-مشتقات اسید فسفریک (تترااتیل پیروفسفات، هپتنوفوس، دیکرووس،فسفامیدون،دیکروتوفوس و مونوکروتوفوس وغیره)؛

-مشتقات اسید فسفر و تیوبیک (پاراتیون، متیل پاراتیون، اکسی دی متون متیل، فنیتروتیون،فنتیون، دیازینون، فوکسیم، پیریمفوس متیل، پروپتامفوس، تریازوفوس)؛

-مشتقات اسید فسفر و دی تیوئیک (مالاتیون، آزینفوس متیل، فوزالون، اتیون،فوسمت،متیرا تیون، فنتوات، فوریت، تیومتون،دیمتوات، فورموتیون)؛

-مشتقات اسید فسفریک (نظیر تری کلروفن)؛

-مشتقات فسفر و آمیدات (متامیدوفوس، آسفات).

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید