با پیدایش رایانه جرائم رایانه‌یی نیز به وجود آمدند؛ ورود کرم رایانه، هک کردن، جاسوسی، سرقت آثار و سوءاستفاده غیرقانونی از سیستم‌های رایانه‌یی، جعل اسناد، کلاهبرداری در فضای سایبر و غیره از انواع بزهی است که در دنیای مدرن رایانه نوعی از تخلفات را به وجود آورده است که برای مقابله قوانین تخصصی را می‌طلبد و تعریف جرائم رایانه‌یی در این شرایط در کشوری مانند ایران از الزامات بود.
به گزارش ایسنا نخستین گام در جهت تعریف جرائم رایانه‌یی در جهان به سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (O.E.C.D) مربوط است که در سال 1983 در پاریس توسط گروهی از متخصصان که به دعوت این سازمان جمع شده بودند ارایه شد که عبارت از سوءاستفاده از رایانه‌ها شامل هر رفتار غیرقانونی، غیراخلاقی یا غیرمجاز مربوط به پردازش خودکار و انتقال داده است.
اما قانون جرائم رایانه‌یی ایران که توسط کمیته مبارزه با جرائم رایانه‌یی قوه قضاییه تهیه شده است که لایحه آن بعد از گذشت چند سال از تهیه پیش‌نویس با اعمال نظر کارشناسان توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.
این لایحه شامل سه بخش جرایم و مجازات‌ها، آیین دادرسی و سایر مقررات است و هر کدام فصول و مباحث مربوطه را در قالب مواد و تبصره‌های مختلف بیان می‌کنند. در زیر نگاهی به مواد این لایحه داریم که البته با ایراداتی از سوی کارشناسان جرائم رایانه‌یی مواجه شده است.
بخش یکم ـ جرائم و مجازات‌ها
فصل یکم ـ جرائم علیه محرمانگی داده‌ها و سیستم‌های رایانه‌یی و مخابراتی
مبحث یکم ـ دسترسی غیرمجاز
ماده (1) هرکس به طور غیرمجاز به داده‌ها یا سیستم‌های رایانه‌یی یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مبحث دوم ـ شنود غیرمجاز
ماده (2) هرکس به طور غیرمجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی در سیستم‌های رایانه‌یی یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری را شنود کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مبحث سوم ـ جاسوسی رایانه‌یی
ماده (3) هرکس به طور غیرمجاز نسبت به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سیستم‌های رایانه‌یی یا مخابراتی یا حاملهای داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازاتهای مقرر محکوم خواهد شد: الف) دسترسی به دادههای مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از بیست تا شصت میلیون ریال یا هر دو مجازات. ب) در دسترس قرار دادن دادههای مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال. ج) افشا یا در سترس قرار دادن دادههای مذکور برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آنها، به حبس از پنج تا پانزده سال.
تبصره 1ـ دادههای سری دادههایی است که افشای آنها به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه میزند.
تبصره 2ـ آئیننامه نحوه تعیین و تشخیص دادههای سری و نحوه طبقهبندی و حفاظت آنها ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزارت اطلاعات با همکاری وزارتخانههای دادگستری، کشور، ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیأت دولت خواهد رسید.
ماده (4) هرکس به قصد دسترسی به دادههای سری موضوع ماده (3) این قانون، تدابیر امنیتی سیستم‌های رایانه‌یی یا مخابراتی را نقض کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده (5) چنانچه مأموران دولتی که مسؤول حفظ دادههای سری مقرر در ماده (3) این قانون یا سیستم‌های مربوط هستند و به آنها آموزش لازم داده شده است یا داده‌ها یا سیستم‌های مذکور در اختیار آنها قرار گرفته است بر اثر بیاحتیاطی، بیمبالاتی یا عدم رعایت تدابیر امنیتی موجب دسترسی اشخاص فاقد صلاحیت به داده‌ها، حاملهای داده یا سیستم‌های مذکور شوند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات و انفصال از خدمت از شش ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.
شامل 33 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله نگاهی به لایحه جرایم رایانه ای کشور
