پایان نامه ی سیاست نظامی آقامحمدخان قاجار و تأثیر آن در استقرار خاندان قاجار. doc

اختصاصی از فی دوو پایان نامه ی سیاست نظامی آقامحمدخان قاجار و تأثیر آن در استقرار خاندان قاجار. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل: word

قابل ویرایش 150 صفحه

پایان نامه برای درجه کارشناسی ارشد «M.A»

گرایش: تاریخ ایران اسلامی

چکیده:

با افول سلسله زندیه طایفه قاجار که اصلاً از نژاد ترکان غربی هستند زمام امور را بدست گرفتند .اینان هنگام تشکیل حکومت صفویه به یاری آنان برخاستند و دوشادوش لشکریان قزلباش در رکاب شاه اسماعیل شمشیر زدند پس از آنکه شاه عباس به سلطنت رسید . آنان را از محل اصلی خود کوچانید دسته ای را در مرو عده ای را در گرجستان و دسته سوم را در دو سوی رودخانه گرگان (استرآباد) مستقر ساخت . از این طایفه آنان که در سمت راست رودخانه سکونت داشتند یوخاری باش یا دولو و عده ای را که در سمت چپ رودخانه سکنی گردیده بودند اشاقه باش یا قویونلو خوانده می شدند و بین آنان غالباً بر سر امور مادی و اقتصادی نظیر آب ، چراگاه و غیره اختلاف و نزاع بود .

 در هنگام غلبه افغانها بر صفویان ریاست ایل قاجار در استرآباد با فتحعلی خان از سران طایفه قویونلو بود . در هنگام سقوط اصفهان یکی از پسران شاه سلطان حسین بنام طهماسب دوم از اصفهان فرار کرد و برای احیاء دولت از دست رفته در تلاش بود که در آن موقع فتحعلی خان قاجار به او پیوست و همراه با شاه صفوی عزم تسخیر خراسان کرد که در دست ملک محمود سیستانی بود که در این موقع نادر نیز به اردوی شاهی پیوست و در هنگام محاصره مشهد به توطئه نادرفلی افشار ، فتحعلی خان قاجار به قتل رسید . (1139 هق). پسر فتحعلی خان یعنی محمد حسن خان هم در تلاش برای به قدرت رسیدن کوشش بسیار کرد که در دوره نادر شاه افشار امکان آن رات نیافت و در زمان کریم خان زند به تلاش موفقیت آمیزی دست زد و حتی چند بار خان زند را شکست داد ولی در نهایت مغلوب کریم خان زند شده از صحنه رقابت کنار رفت و در سال 1172 هق هنگام فرار کشته شد .

 سومین مدعی قدرت حسین قلی خان جهانسوز بود که در زمان کریم خان از طرف او به حکومت دامغان منسوب شد و او هم در آنجا ادعای سلطنت کرد و استرآباد و مازندران و دامغان را در اختیار گرفت ولی تلاش او هم ثمر نداد چرا که در سال 1191 هق در چادرش به قتل رسید و تلاشش عقیم ماند . اما آقا محمد خان در تلاش برای رسیدن به قدرت از جد و پدر و برادرش بهتر عمل کرده و توانست در سال 1210 هق سلسله قاجار را تأسیس کند . آقا محمد خان با پشتکار و سرسختی با خاندان زند جنگید به ترتیب با علیمردان خان ، جعفر خان و لطفعلی خان مصاف داده همه را مغلوب کرد و بعد از اینکه زندیان را از ایران برانداخت متوجه گرجستان شد که از زمانهای دور جزو ایران بوده ولی حالا خود را تحت حمایت روسیه کشیده بود پیام تند و تهدید آمیزی به والی گرجستان فرستاد که اثری نبخشید لذا جنگ حتمی شد . بنابراین آقامحمد خان با سپاسی شصت هزار نفری عازم گرجستان شد و در بین راه مایل بود قلعه ایروان و شوش را نیز سریعاً تسخیر کند ولی چون به علت برج و با روی محکم محاصره به طول انجامید . آقا محمدخان ده هزار برای محاصره هر قلعه گذاشتند با چهل هزار نفر به طرف تفلیس حرکت کرد در جنگی که میان گرجیان و آقامحمدخان قاجار رخ داد گرجیان شکست سختی خوردند و شهر تفلیس به دست سپاهیان قاجار افتاد و فاجعه کرمان به نوعی در تفلیس تکرار شد و در بازگشت قلعه ایروان از ترس خشم خان قاجار تسلیم شد ولی شوش به مقاومت خود ادامه داد .

آقامحمدخان بعد از این پیروزی در 11 رمضان سال 1210 هق در تهران تاجگذاری کرده و به طرف خراسان حرکت کرد که در دست شاهرخ افشار بود . خانهای خراسان در برابر آقامحمدخان سر تسلیم فرود آوردند و شاهرخ هم از ترس به استقبال آقا محمدخان آمد و خراسان در اختیار آقامحمدخان قرار گرفت . آقامحمدخان قصد داشت ماوراءالنهر را هم به متصرفاتش بیفزاید اما در موقعی که برای حمله آماده می شد خبر حمله روسها به گرجستان و قفقاز به وی رسید و مجبور شد امور خراسان را منظم کرده برای مقابله با روسها آماده شود .

آقا محمدخان در تهران خبر درگذشت کاترین امپراطریس روسیه را شنید و در بهار سال 1211 هق به طرف شوش حرکت کرد و آنجا را تسخیر کرد ولی سه روز بعد از تسخیر شوش به دست سه تن از خدمتکارانش در چادرش به قتل رسید .(21 ذالحجه 1211 هق ).

قتل آقامحمدخان صرفنظر از خصوصیات اخلاقی در حقیقت ضایعه بزرگی از لحاظ سیاست خارجی ایران ، در برابر روسیه بود . زیرا قدرت نظامی و قوت اراده آقامحمدخان به خوبی می توانست از تجاوز سپاه روسیه به قفقازیه جلوگیری کند و شاید برای همیشه فکر تصاحب قفقازیه را از دستگاه سیاسی و نظامی تزار روس دور سازد و یا لااقل برای مدت دیگری حمله و تجاوز مزبور را به تأخیر اندازد و بدیهی است که در این صورت نیز اوضاع و اصول سیاسی دنیا ممکن بود به نفع ایران گردد .

 موفقیت آقامحمدخان در تثبیت حکومت خود در ایران یکی متحد کردن ایلات ایران بود و دیگری حل مسئله جانشینی خود که بعد از به قتل رسیدن آقامحمدخان اکثر سران سپاه و مملکت از سلطنت جانشین او حمایت کردند . همچنین آقامحمدخان بیشتر مدعیان قدرت را که ممکن بود به سلطنت رسیدن جانشین اش را به خطر اندازد از میان برداشته بود از جمله برادران و خویشان متمرّد خود و یا هر کس را که در تثبیت و استقرار حکومت قاجار مخل و مخالف سیاست وی بود با فجیع ترین وضعی از میان برداشته بود . و دیگر اینکه سیاست خشن نظامی آقامحمدخان باعث شده بود که هر کس سر به شورش بر ندارد و یا ادعای سلطنت نکند ولی برخلاف تصور آقامحمدخان آنطوریکه باید جانشینانش خوب از عهده وظایف خود برنیامدند و هر چند آغاز این سلسله امیدوار کننده بود ولی جانشینانش حتی کسانی را که قصد اصلاح و ترقی داشتند از میان برداشتند مثل قائم مقام فراهانی و امیر کبیر و ......

با این اوصاف آقامحمدخان موفق شده بود سلسله قاجار را تثبیت کند که به مدت 134 سال قمری در ایران دوام آورد که در سال 1344 هق جای خود را به پهلویها داد .

مقدمه:

پژوهش اینجانب در مورد سیاست نظامی آقامحمد خان قاجار (1210-1211 هق) (تصویر شماره 1) و تأثیر آن در استقرار خاندان رقاجار است زمان آقامحمدخان دوره حساس و مهمی در تاریخ ایران است .

 این پایان نامه نمایانگر سرگذشت یکی از شاهان مقتدر ایران است و همچنین گوشه ای از تاریخ پر نشیب و فراز این سرزمین به شمار می آید آگاهی از این گنجینه های تاریخ بر همگان لازم است و خواننده را برآن می دارد که از گذشته میهن خود و سرگذشت افراد خوب و بد آن اطلاع حاصل کند و از حوادث گوناگون که بر این کشور گذشته آگاهی یابد و از این سرگذشتها پند گیرد و بر معلومات خود بیافزاید و با استفاده از این سرگذشتها نقش خود را برای سازندگی کشور و عظمت بیشتر آینده آن ایفا کند . امید آنکه این کوشش مختصر در بیان گوشه ای از تاریخ ایران عزیز مقبول نظر طالبان علم و ادب قرار گیرد و علاقمندان به مطالعه تاریخ مفید واقع شود .

 آقامحمدخان برای استقرار حکومت در خاندان خود انواع شکنجه های سخت و عقوبتهای دردناک را دربارة مردم اعمال کرده و از جمع سرهای بریده مناره ها ساخته است و از کندن چشمها حوضها تشکیل داده با این وجود عده ای از مورخین آقامحمدخان را با این همه ستمگری و خطا و خونریزی نظامی بزرگ می دانند و بر این عقیده اند که روزگار هرج و مرج آن روز به چنین مرد قسی القب احتیاج داشت .

سرزمینی که ما در آن زندگی می کنیم از همان ابتدا گاه گاهی مرکز تاخت و تاز اقوام وحشی بوده و غالباً دستخوش زورگویی و قتل و غارت بوده روزگار پر آشوب فراوان داشته است . منتهی در بعضی از ادوار تاریخ این تاخت و تازها و انقلاب با مصادف با ظهور مردانی مردانی توانا و بلند همت بوده است . و گاهی این دگرگونی ها باعث انحطاط کشور و رسیدن به پرتگاه سقوط بوده است . چنانچه در زمان پادشاهان قاجار در حدود یک سوم خاک ایران از دست رفت و دشمنان این آب و خاک هر وقت ضعف و ناتوانی حکمرانان را احساس کردند چنین موقعیتی را مغتنم شمرده و قسمتی از مملکت ها را مجزا ساختند تا جائی که ایران را به دو منطقه نفوذ خود تقسیم کردند ( قرار داد 1907 م ) .

سلسله قاجاریه در ابتدا یک نیروی نظامی تشکیل دادند ولی رفته رفته در بین طبقات عالیه از روح نظامی کاسته شد و در ایام انقلاب مشروطه به قدری نالایق و بی کفایت شده بودند که فقط اسمی از آنها باقی مانده بود .

در روند تاریخ دیر پای ایران زمین دورانهایی چنان پر اهمیت و حساس وجود دارد که شاید در کمتر دوره ای نظیرش دیده می شود در شرایطی که جهان غرب در سایه تکاپوی مستمر خویش از دوره های رنسانس و انقلاب صنعتی گذر کرده و گام در مسیر پیشرفت و توسعه بر می داشت ایران پس از صفویه وارد مرحله دیگری از تخاصمات داعیه داران زمامداری گردید .

با ایجاد دولت مذهبی – ملی صفویه پراکندگی حکومت در ایالات مختلف از بین رفت و ایران یکپارچه شد و این وضع تا زمان حمله محمود افغان به اصفهان ادامه یافت . از سقوط اصفهان به دست محمود افغان تا به سلطنت رسیدن نادر شاه افشار ( 1148- 1160 هق) ( تصویر شماره 2 ) کشور بر اثر تضعیف شدید حکومت و طغیانهای پیاپی داخلی دستخوش نابسامانی گردید . تلاش نادر شاه برای احیای یکپارچگی کشور در دوران سلطنتش نتیجه نبخشید اما با کشته شدنش در فتح آباد خبوشان کشور بار دیگر با آشفتگی و جنگهای داخلی رویاروی شد و در شرایطی که زندیه قلمرو خود را به صفحات جنوب کشور محدود کرده بودند بازماندگان نادر به حکومت معترضانه خود بر خراسان ادامه دادند . پس از مرگ کریم خان زند ( 1172-1193 هق) ( تصویر شماره 3) و در بحبوحه رقابت شدید جانشینان برای دستیابی به تخت سلطنت و اریکه قدرت چهرة آقا محمد خان قاجار در افق نظامی ، سیاسی کشور نمایان شد . آقا محمد خان با استعداد و زیرکی نظامی خویش دست به کار شد تا بر اریکة قدرت جای گیرد . آقا محمد خان در سایه سنگدلی ، چشم در آوردنها و ساختن مناره هایی از سر آدمها توانست کشور را به زیر سلطه خویش در آورد و بر رقیبانش پیروز گردد . آنگاه به سراغ قفقاز و گرجستان رفت و چنان با سنگدلی به قتل عام مردم آنجا دست زد که تاوان گران جنایات او را فتحعلی شاه قاجار ( 1212- 1250 هق) ( تصویر شماره 8 ) در جنگهای ایران و روس پرداخت .

آقا محمد خان در زمان حمله دوم خود به گرجستان برای تثبیت مرزهای شمالی ایران و روسیه رفته بود که در قلعه شوش به دست خدمتکارانش به قتل رسید .

در پایان نامه حاضر همانطور که در قبل گفته شد در مورد سیاست نظامی آقا محمد خان قاجار و تأثیر آن در استقرار خاندان قاجار است .

در بررسی موضوعات تاریخی همیشه زمان و مکان موقعیت جغرافیایی مهم هستند . در این رساله هم با تکیه بر منابعی چون ناسخ التواریخ ، فارس نامه ناصری و تاریخ ایران سرجان ملکم و ...این موضوع را مورد بررسی قرار داده ام .

اینجانب  با علاقه ای که به تاریخ معاصر داشتم این موضوع را انتخاب کردم و در نوشتن و جمع آوری مطالب مورد نظر استاد ارجمندم جناب آقای دکتر اصفهانیان همیشه راهنما و مشوق من بوده اند و همین طور سرکار خانم دکتر ساسانپور که از هر دوی این عزیزان کمال تشکر را دارم .

این پایان نامه از یک چکیده ، پنج فصل ، منابع ، مطالعات جدید ، نتیجه گیری ، پیوست تصاویر و نقشه و جداول تشکیل شده است .

فصل اول شامل مقدمه ، طرح مسئله ، اهمیت و ضرورت پژوهش ، اهداف پژوهش ، پیشینه پژوهش ، سوالات پژوهش ، فرضیات پژوهش ، چهارچوب نظری ، روش پژوهش و بررسی و نقد منابع است .

فصل دوم در مورد خواستگاه اجتماعی ، سیاسی و نظامی قاجاریان است .

فصل سوم در مورد سیاست نظامی آقا محمد خان و تاسیس سلسله قاجاریه است .

فصل چهارم در مورد جایگاه نظامیان در میان ایل قاجار است .

فصل پنجم در مورد پیامدهای سیاسی و اقتصادی – اجتماعی ، سیاستهای نظامی آقا محمد خان است .

و در پایان امید آن دارم که این مطالب مفید و سودمند برای خوانندگان گرامی باشد .

فهرست مطالب:

تقدیر و تشکر

تقدیم

چکیده

فصل اول – کلیات پژوهش

1-1- مقدمه                                                                                                                           

2-1- طرح مسئله

3-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

4-1- اهداف پژوهش

5-1- پیشینه پژوهش

6-1- سؤالات پژوهش

7-1- فرضیات

8-1- چارچوب نظری

9-1- روش پژوهش

10-1- بررسی و نقد منابع

فصل دوّم – خاستگاه اجتماعی ، سیاسی و نظامی قاجاران 

1-2-خاستگاه اجتماعی                                                                                                  

2-2- خاستگاه سیاسی و نظامی قاجاران

فصل سوم – سیاست نظامی آقامحمدخان و تأسیس سلسله قاجاریه

1-3-احوال آقامحمدخان تا سال 1193 هق

2-3- منازعات آقامحمدخان با زندیان

3-3- نخستین حمله آقامحمدخان بر گرجستان

4-3- خراسان

5-3- دومین حمله آقامحمدخان به گرجستان و قتل او

6-3- اوضاع جهان و همسایه های ایران در دورة آقامحمدخان قاجار

فصل چهارم – جایگاه نظامیان در میان ایل قاجار

1-4-سبک زندگی نظامیان

2-4- میزان درآمد

3-4- ویژگی های ارتش در عصر آقامحمدخان

4-4- تاکتیکهای نظامی ارتش آقامحمدخان

فصل پنجم – پیامدهای سیاسی ، اقتصادی – اجتماعی و سیاستهای نظامی آقامحمدخان

1-5-پیامدهای سیاسی

2-5- پیامدهای اقتصادی

3-5- پیامدهای اجتماعی

نتیجه گیری

منابع

مطالعات جدید

تصاویر

جداول

نقشه ها

منابع و مأخذ:

1. آصف، محمدهاشم، (چ دوم 1382)، رستم التواریخ، به اهتمام عزیزالله علیزاده، تهران، انتشارات فردوس

2. استرآبادی، میرزا مهدی خان، (1377)، جهانگشای نادری، به اهتمام سید عبدالله انوار، تهران، انتشارات انجمن و مفاخر فرهنگی

3. اعتضاد السلطنه، علیقلی میرزا، (1370)، اکسیر التواریخ، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران، نشر وسیمن

4. اعتمادالسلطنه، محمد حسن خان، (چ دوم 1357)، صدرالتواریخ، به کوشش محمد مشیری، تهران، انتشارات روزبهان

5. حسینی فسائی، میرزا حسن، (1363)، فارسنامه ناصری، به تصحیح منصور رستگار فسائی، ج اول، تهران، انتشارات امیرکبیر

6. خورموجی، محمدجعفر، (1344)، حقایق الاخبار ناصری، به کوشش خدیو جم، تهران، نشر سخن

7. دنبلی، عبدالرزق، (1383)، مآثر سلطانیه، تصحیح و تحشیه غلامحسین زرگری نژاد، تهران، مؤسسه انتشاراتی روزنامه ایران

8. ساروی، محمدفتح الله بن محمدتقی، (1371)، تاریخ محمدی «احسن التواریخ»، به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، انتشارات امیر کبیر

9. شیرازی، میرزا فضل الله متخلص به خاوری، (1380)، تاری ذوالقرنین، تصحیح و تحقیق ناصر افشارفر، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

10. قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود، (1373)، آثار البلاد و اخبار العباد، ترجمه با اضافات از جهانگیر میرزا قاجار، به تصحیح و تکمیل میرهاشم محدث، تهران انتشارات امیر کبیر

11. لسان الملک سپهر، محمدتقی، (1377)، ناسخ التواریخ، به اهتمام جمشید کیانفر، ج 1و2، تهران، انتشارات اساطیر

12. گاردان، کنت آلفرد، (1362)، خاطرات و مأموریت ژنرال گاردان در ایران، ترجمه عباس اقبال آشتیانی، به کوشش همایون شهیدی، تهران، نشر تاریخ ایران

13. مرعشی صفوی، میرزا محمدخلیل، (1362)، مجمع التواریخ، مصحح عباس اقبال، تهران، ناشر کتابخانه طهوری و سنائی

14. مصحح طباطبایی مجد، غلامرضا، (1369)، منشآت فرها میرزا، تهران، نشر علمی

15. مستوفی، عبدالله، (چ سوم 1371)، تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه یا شرح زندگانی من، ج اول، تهران، انتشارات زوار 

16. هدایت، رضا قلی خان، (1339)، روضه الصفای ناصری، ج 9 و 10، تهران، انتشارات کتاب فروشی های مرکز و پیروز و خیام

مطالعات جدید:

1. آبراهامیان، پروانه، (چ هشتم 1383)، ایران بین دو انقلاب از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ترجمه کاظم فیروزمند، حسن شمس آوری و محسن مدیر شانه چی، تهران، نشر مرکز

2. آوری، پیتر، (چ پنجم 1379)، تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران، انتشارات عطایی

3. آوری، پیتر؛ همبلی، گاوین؛ ملویل، چارلز،(1378)؛ تاریخ ایران کمبریج دوره افشار، زند و قاجار، ترجمه مرتضی ثاقب فر، ج 18، تهران، نشر جامی

4. اجلالی، فرزام، (چ دوم 1383)، بنیان حکومت قاجار نظام سیاسی ایلی و دیوان سالاری مدرن، تهران، نشر نی

5. افشارفر، ناصر، (چ دوم، 1382)، سرگذشت آقامحمدخان قاجار، برگرفته از کتاب تاریخ محمدی یا احسن التواریخ اثر محمد فتح الله بن محمدتقی ساروی، تهران، نشر مؤسسه فرهنگی اهل قلم

6. افشاری، پرویز، (1376)، صدر اعظم های سلسله قاجاریه، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه

7. الگار، حامد، (چ دوم 1369)، دین و دولت در ایارن نقش عالمان در دوره قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، انتشارات توس

8. بامداد، مهدی، (1371)، شرح حال رجال ایران، ج ششم، تهران، انتشارات زوار

9. پاکروان، امینه، (1377) آقامحمدخان قاجار، ترجه جهانگیر افکاری، تهران، نشر جامی

10. پناهی سمنانی، محمد احمد، (چ دوازدهم 1375)، آقامحمدخان قاجار چهره حیله گر تاریخ، تهران، انتشارات نمونه

11. پناهی سمنانی، محمد احمد، (1376)، قائم مقام فراهانی چهره درخشان ادب و سیاست، تهران، نشر ندا

12. پیرنیا، حسن(مشیرالدوله)، اقبال آشتیانی، عباس، عاملی، باقر، (چ سوم 1383)، تاریخ ایران، تهران، نشر نامک

13. جوانشیر، یاسمن، (1381)، خاندان جوانشیر در تاریخ معاصر ایران، شبستر، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

14. حافظ قرآنی، مهین دخت، (1375)، کتاب شناسی تاریخ ایران، ناشر کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

15. دانش، سیاوش، (1347)، ابراهیم کلانتر، تهران، انتشارات وحیدنیا

16. دهخدا، علی اکبر، (چ دوم 1377)، فرهنگ فارسی، ج 11، تهران، انتشارات روزنه

17. دورانت، ویل واریل، (1378)، درسهای تاریخ، ترجمه محسن خادم، تهران، انتشارات ققنوس

18. رازی، عبدالله، (چ نهم 1371)، تاریخ کامل ایران، مصحح کاظم کاظم زاده ایرانشهر، تهران، انتشارات اقبال

19. راوندی، مرتضی، (1368)، تاریخ اجتماعی ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر

20. رجائی، غلامعلی، (1377)، ایران و کریم خان، تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی و هنری ضریح

21. رحمانی فر، محمد، (1379)، نگاهی نوین به تاریخ دیرین ترک های ایران، با مقدمه حسین محمدزاده صدیق، تبریز، نشر اختر

22. روز ول پالمر، (رابرت)، (1383)، تاریخ جهان نو، ترجمه ابوالقاسم طاهری، ج اول، تهران، انتشارات امیر کبیر

23. زرین کوب، عبدالحسین، (1378)، تاریخ ایران از آغاز تا سقوط پهلوی، تهران، انتشارات سخن

24. ساسانی، احمدخان ملک، (1379)، سیاستگران دوره قاجار، به کوشش سیدمرتضی آل داود، تهران، انتشارات مگلستان

25. سایکس، سرپرسی، (چ هفتم 1380)، تاریخ ایران، ترجمه سیدمحمد فخرداعی گیلانی، ج دوم، تهران، انتشارات افسون

26. سلیم، محسن، (1383)، ایران در دوران فرمانروایی دودمان قاجاریه، شاهرود، نشر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

27. سلیمی فرد، احمد، (1382) نگاهی به تاریخ و جغرافیای شبستر، تسوج، صوفیان، تهران، انتشارات سیب سرخ

28. شعبانی، رضا، (چ چهارم)، تاریخ تحولات سیاسی- اجتماعی ایران در دوره های افشاریه و زندیه، تهران، نشر سمت

29. شمیم، علی اصغر، (چ دهم 1377)، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، انتشارات مدبر

30. طلوعی، محمود، (چ دوم 1378)، هفت پادشاه، ج 1و2، تهران، نشر علم

31. فراستی، رضا، (چ دوم 1372)، فرمان ها و رقم های دوره قاجار 64-1211 ه.ق آقامحمدخان، فتحعلی شاه، محمدشاه و شاهزادگان معاصر، تهران، انتشارات آرمان

32. فلور، ویلم، (1365)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، ج دوم، تهران، انتشارات توس

33. فوران، جان، (چ پنجم 1383)، مقاومت شکننده تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500 م مطابق با 879 ه.ش تا انقلاب، ترجمه احمد تدین، تهران، انتشارات رسا

34. قاجار، علی، (1373)، داستان قاجار، ترجمه نادعلی همدانی، تهران، نشر سیمرغ

35. قاضی، نعمت الله، (چ سوم، 1370)، ایل قاجار در پهنه تاریخ ایران، تهران، انتشارات نویسنده

36. کدی، نیکی، (1379)، ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان (1304-1175 ه.ش)، ترجمه فرخ جعفری، تهران، انتشارات ققنوس

37. گوره، ژان، (1365)، خواجه تاجدار، ترجه ذبیح الله منصوری، ج 1و2، تهران، انتشارات امیرکبیر

38. محمود، محمود، (1376) تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس، ج اول، تهران، انتشارات اقبال

39. مشکور، محمدجواد، (چ ششم1378)، تاریخ ایران زمین، تهران، انتشارات صفار- اشراقی

40. معتضد، خسرو، (چ دوم 1386)، قصه های قاجار(از خواجه تاجور تا شهریار دربدر)، تهران، نشر قطره

41. معین، محمد، (1377)، لغت نامه فارسی، ج 11، تهران، انتشارات روزنه

42. سرجان، ملکم، (1380)، تاریخ کامل ایران، ترجمه میرزا اسماعیل حیرت، تصحیح قمی به کوشش علی اصغر عبداللهی، تهران، انتشارات افسون

43. موریه، جیمز، (1381)آقامحمدخان تاجدار، ترجمه حسن ناصر، تهران، انتشارات دنیای کتاب

44. مهدی نیا، جعفر، (1382)، سلطنت 257 پادشاه در ایران، ج سوم، تهران، انتشارات پاسارگاد

45. نجفی، نصرالله، (1381)، اصطلاحات مالی، دیوانی و درباری عصر قاجار با تحولات تاریخی آن، شبستر، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

46. نظمی، نصرت، (1381)، دلاور زند: زندگی پرماجرای لطفعلی خان آخرین بازمانده سلسله زندیه، با مقدمه باستانی پاریزی، ج 1و2، تهران، انتشارات ارغوان

47. نفیسی، سعید، (1383)، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر، تهران، انتشارات اهورا

48. نوائی، عبدالحسین، (1369)، تاریخ ایران و جهان، ج دوم، تهران، نشر هما

49. نوذری، عزت الله، (1376)، تاریخ اجتماع ایران از آغاز ت مشروطیت، گناباد، نشر مرندیز

50. هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، (1383)، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تا پایان جنگ جهانی دوم 1945- 1500/م، تهران، انتشارات امیرکبیر

51. ورهرام، غلامرضا، (1371)، منابع تاریخ ایران در دوران اسلامی، تهران، انتشارات امیرکبیر

52. ورهرام، غلامرضا، (1368)، نظام حکومت در دوران اسلامی (پژوهشی در تشکیلات اداریف کشوری و لشکری ایران از عصر مغول تا پایان قاجار)، تهران، انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی

53. ورهرام، غلامرضا، (1367)، نظام سیاسی و سازمان های اجتماعی ایران در عصر قاجار، تهران، انتشارات معین

54. وکیلی قمی، ابوالفضل، (چ دوم 1368)، دلاور زند و خان قاجار، تهران، انتشارات راهنما و هدایت

دانلودمقاله دیدگاه امام خمینی در رابطه با سیاست خارجی

اختصاصی از فی دوو دانلودمقاله دیدگاه امام خمینی در رابطه با سیاست خارجی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

یکی از اقدامات مهمی که امام خمینی (ره) در خصوص احیای آرمان فلسطین در سطحی جهانی انجام دادند، طرح روز جهانی قدس و فرمان اجرای آن در بهترین زمانی- یعنی ماه ضیافت الله و نزدیکتر شدن امت اسلامی – بود که تأثیرات مثبتی در داخل فلسطین اشغالی و در سطح دنیای اسلام و کشورهای مختلف جهان بر جای گذاشت. امروز این میراث گرانقدر امام راحل (ره) همچنان پرشکوه در میان امت اسلامی باقی است و هر سال بر شکوه و عظمت آن افزوده می شود.
امام راحل و رهبر کبیر انقلاب اسلامی با سیره عملی و نظری خود، جنبشهای اسلامی، خصوصا جنبش اسلامی فلسطین، را احیاء و مسلمانان جهان را در راه آن بسیج نمودند. امام امت (ره) همچنین با هرگونه سازش در خصوص آرمانهای اسلامی، از جمله آرمان مقدس فلسطین، مخالفت جدی می نمودند که این خود باعث افزایش روحیه مقاومت، ادامه جهاد و باقی ماندن نور امید در دلهای مسلمانان مبارز، خصوصا فلسطینیان مظلوم و مستضعف می شد.
حضرت امام خمینی (ره) به مناسبتهای مختلف در راستای عمل به تکلیف شرعی خود- در مقام یک رهبر اسلامی- از یک طرف نسبت به این جرثومه فساد و غده سرطانی هشدارهای مهمی در جهت بیداری مسلمین داده اند، و از طرف دیگر بر حمایت مادی و معنوی تمام ملل اسلامی از حماسه مردم فلسطین در راه آزاد سازی قدس شریف تأکید فرموده اند.
« حماسه مردم فلسطین یک پدیده تصادفی نیست. آیا دنیا تصور می کند که این حماسه را چه کسانی سروده اند و هم اکنون مردم فلسطین به چه آرمانی تکیه کرده اند که بی محابا و با دست خالی در برابر حملات وحشیانه صهیونیستها مقاومت می کنند؟ آیا تنها آوای وطن گرایی است که از وجود آنان دنیایی از صلابت آفریده است؟ آیا از درخت سیاست بازان خود فروخته است که بر دامن فلسطینیان میوه استقامت و زیتون نور و امید می ریزد؟ اگر این چنین بود اینها که سالهاست در کنار فلسطینیان و بنام ملت فلسطین نان خورده اند... . آری فلسطین راه را گم کرده خود را از برائت ما یافت و دیدیم که در این مبارزه چطور حصارهای آهنین فرو ریخت و چگونه خون بر شمشیر و ایمان بر کفر و فریاد بر گلوله پیروز شد. و چطور خواب بنی اسراییل در تصرف از نیل تا فرات آشفته گشت »
حضرت امام خمینی(ره) تا واپسین لحظات مقدس عمر با برکتشان، بر حمایت از فرزندان معنوی اشان در فلسطین تأکید نموده و بی محابا در بنیانهای کفر و استکبار و مولود نامشروع آنان در قلب خاورمیانه یورش می بردند.

« سیاست تصمیم گیری رهبران ایران»
نظریه پردازان تصمیم گیری به فرایندهای داخلی یک کشور، و به ویژه افراد تصمیم گیرنده، توجه دارند. به عبارت دیگر، برای آنکه سیاست خارجی کشورها را بررسی کنیم باید از منظر کسانی که تصمیم می گیرند وگروههایی که در قالبهای سازمانی و بوروکراتیک عمل می کنند، به بحث و بررسی بپردازیم.
شاید بتوان ادعا کرد که پیچیده ترین مجموعه از نظریه پردازیها در رابطه با سیاست خارجی به فرد و ویژگیهای فردی مربوط می شود، و پیچیده ترین و مبهم ترین تحقیقات درباره این متغیر خاص انجام گرفته است. در رابطه با نقش فرد در تصمیم گیری سیاست خارجی اشاره کرد.
متغیرهای بیرونی و خارجی یعنی ساختار نظام منطقه ای و بین المللی بر تصمیم گیریهای دست اندرکاران ایران در سیاست خارجی تأثیرگذار بوده اند و در واقع روابط خارجی به عنوان تداوم سیاست داخلی از عواملی چون ایدئولوژی و ذهنیت نخبگان سیاسی تأثیرپذیری بیشتری داشته است. به عبارت دیگر، در پویش رفتار خارجی جمهوری اسلامی محیط داخلی از اهمیت والاتری در مقایسه با متغیرهای خارجی برخوردار بوده است. و بسته به عقاید، ویژگی ها وشیوه اداره دستگاه دیپلماسی و رویکرد دولتمردان نسبت به تحولات نظام بین المللی تناوب بین آرمان گرایی و واقع گرایی صورت می پذیرفته است. به رغم تفاوت رویکرد رهبران آرمانگرا و واقع گرا در سیاست خارجی، هر دو گروه بر راهبرد عدم تعهد در گفتمان انقلابی و ایدئولوژیک نه شرقی، نه غربی تأکید دارند و آن را با ویژگی هایی چون، استقلال در سیاست خارجی اجتناب از ورود به اردوگاه شرق و غرب و بهبود روابط با کلیه کشورها به استثنای کشورهای نژادپرست و استکباری مورد پذیرش قرار می دهند. از نظر آنان راهبرد عدم تعهد جایگزینی مناسب برای ارتقای وجهه ملی واعتبار بین المللی ایران و برآوردکننده نیازهای ملی و بین المللی کشور بشمار می آید چرا که با ساختار حکومتی جمهوری اسلامی و نیز با ویژگیهای خاص تاریخی، جغرافیایی و اقتصادی ایران سنخیت دارد.
دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در رابطه با اسراییل
با پیروزی انقلاب اسلامی، دولت ایران از یک دولت دوست اسراییل به اصلی ترین دشمن اسراییل تبدیل شد و در جریان انقلاب شعار " الیوم ایران، غداً فلسطین" ( امروز ایران، فردا فلسطین ) مورد تأکید انقلابیون مسلمان ایران بود و در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز شعار " راه قدس از کربلا می گذرد" رایج شده بود.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصول 152 و 154 به حمایت از محرومین و جنبشهای آزادیبخش اشاره شده است و سعادت انسان در کل جامعه بشری را، آرمان انسان مسلمان دانسته و استقلال، آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مسلمانان جهان می داند.
امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که یک دهه رهبری آن را نیز به عهده داشتند بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همواره حساسیت شدیدی نسبت به این موضوع نشان می دادند که بصورت موضوعی به چند محور اساسی از دیدگاههای ایشان درباره فلسطین و اسراییل اشاره می کنیم :
1-تفکیک مسأله یهود از صهیونیزم
2-دعوت مسلمین به اتحاد علیه اسراییل
3-اختصاص وجوهات شرعی به مجاهدان فلسطین
4-تیزبینی و دوراندیشی (نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان بعنوان روز قدس)
5-افشای مکرر شعار نیل تا فرات.
در تأثیرپذیری نیروهای مبارز فلسطینی از انقلاب اسلامی ایران می توان به نامه حییم هرزوگ رییس جمهور اسبق اسراییل به یهودیان آمریکایی معترض سیاستهای اسراییل در برخورد با فلسطین اشاره کرد که نوشته بود :
تظاهرکنندگان فلسطینی مناطق اشغالی از طرفداران تفکر امام خمینی می باشند و هیچ ارتباطی با ساف ندارند این جوانان می خواهند خیابانهای اسراییل را به خیابانهای بیروت و تهران تبدیل کنند اگر تظاهرات فلسطینیها با همان تفکرات قبلی خود، خطری در بر نداشت و علت شدت عمل اسراییل در مقابل آنها این است که، قیام، تغییر ایدئولوژی داده و الهام بخش آن اسلام است.
آیه ا... خامنه ای : جمهوری اسلامی ایران، مذاکرات و قراردادهای منعقده میان ساف و اسراییل را خیانت به آرمانهای فلسطین دانسته و قویا آنرا نظرا و عملا محکوم می نماید. همچنین قطع رابطه ایران و مصر از زمان پیروزی انقلاب، در این راستا بوده است. بدنبال سازش عرفات با اسراییل و به جهت مخالفت ایران با این روند، در مهرماه سال 1370، جمهوری اسلامی ایران، اقدام به جمع آوری مخالفان روند صلح در تهران در کنفرانس دفاع از حقوق ملت مسلمان فلسطین کرد. این مسأله و نیز اوج اعتصابات انتفاضه در نواحی اشغالی، چالشهای جدیدی بر صلح آمریکایی بودند. در کنفرانس مزبور، آیت ا... خامنه ای گفت :
" کنفرانس صلحی که پرچمدار آن آمریکا باشد، حقوق ملت فلسطین را پایمال خواهد کرد و این یک اقدام خائنانه و حمایت از رژیم صهیونیستی اسراییل است." (2) مهمترین ویژگی این کنفرانس اصل سازش ناپذیری با اسراییل و آمریکا و تشدید مبارزه و حمایت از انتفاضه بود. در روز دوم کنفرانس، تهران یک پیشنهاد برای تشکیل ارتش اسلامی، جهت دفاع از آرمان فلسطین را عنوان کرد. رهبران انقلاب ایران مبارزه قهرآمیز و جنگ واقعی با صهیونیستهای نژادپرست را حق ملت فلسطین دانستند. (4)
دولت ایران ضمن حمایت از حزب ا... لبنان، برقراری روابط با گروههای جهادی مانند حماس و جهاد اسلامی و محدود کردن فعالیتهای نمایندگی ساف در تهران و گسترش روابط با سوریه و لبنان عملا خود را به عنوان، پرچمدار مخالفین صلح با اسراییل و حامی اصلی مردم فلسطین نشان داد.
آیت ا... خامنه ای بعد از امضای پیمان وای ریور در مریلند گفتند : " مسأله بعدی، این توافق ننگینی است که باز اخیرا میان صهیونیستها و کسانی که خود را نماینده فلسطینها می دانند انجام گرفته است... انسانی حقیر، انسانی خائن، انسانی به شدت فرو رفته در لجنزار خودپرستی و دنیاپرستی (عرفات) که اصلا لایق نیست انسان او را عضوی از مقاومت فلسطین بداند؛ چه رسد به این که بخواهد رهبر آن مقاومت باشد او در حقیقت مسئولیت تعقیب و دنبال گیری کار مبارزات فلسطین را بر عهده گرفت، یعنی مسأّله گرفتاری بزرگ دولت صهیونیست را از قبل انقلابیون مسلمان فلسطینی از دوش او برداشت و به دوش خود گرفت... (1)
آیت ا... خامنه ای بعد از شروع انتفاضه الاقصی، حملات خود را به اسراییل شدیدتر کردند و ضمن اینکه اساس اسراییل را بر نژادپرستی دانستند گفتند : " ... دستگاههای استکباری از ایران اسلامی گله می کنند که شما با روند صلح مخالفید، ما البته مخالفیم، اما شما بدانید اگر ایران اسلامی هم مخالف نبود، اگر هیچیک از ملتها و دولتهای دنیا هم کمک نمی کرد این خیال خامی است که شما خیال می کنید یک ملت را می شود از صحنه تاریخ محو کرد و به جای آن یک ملت جعلی به وجود آورد." (2)
ایشان راه مهار بحران خاورمیانه (فلسطین) را رفراندومی دانستند که بین ساکنان اصلی و اولیه فلسطینیان برگزار شود و سپس دولت منتخب خود تصمیم بگیرد که با یهودیانی که در این قرن به فلسطین وارد شدند چه کند. آنها را نگه دارد یا برگرداند یا در نقطه خاصی اسکان بدهد.(3) رهبر ایران ضمن تشویق فلسطینیان به ادامه جهاد تا کسب استقلال، اجلاسهای اخیر ( شرم الشیخ و اجلاس سران عرب در قاهره در 2000 ) را در حل معمای فلسطین ناتوان دانستند. (4)

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  23  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله سیاست جنایی اسلام

اختصاصی از فی دوو دانلودمقاله سیاست جنایی اسلام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده : (سیاست جنایی ) در مفهوم موسع و حقوقی - اجتماعی خود(در مقابل مفهوم مضیق و معادل (سیاست کیفری ) )در دهه های اخیر مطرح و کم و بیش در کشورهای اروپای قاره ای به عنوان یک دیسیپلین (رشته آموزشی - پژوهشی ) نوین مورد قرار گرفته است. از جمله مطالعاتی که در این قلمرو به عمل آمده عبارت است از این که ،این مقوله ، با بذل توجه به (عناصر نامتغیر) موجود درهر سیاست جنایی (جرم -انحراف وپاسخ دولتی - پاسخ اجتماعی )و (روابط) اساسی و فرعی موجود بین این عناصر، (تحلیل ساختاری ) و (مدل بندی ) شده است. در این روش بررسی ، (جرم ) به عنوان نقض هنجارهای لازم الاتباع غالبا" حقوقی (نرماتیویته - باید بودن ) و (انحراف ) بعنوان نقض هنجارهای غالب اجتماعی یا حالت عدم تطابق با میانگین رفتاری (نرمالیته - وضعیت غالب موجود رفتاری ) تعریف شده است. با توجه به فراگیر بودن هنجارهای حقوقی (احکام خمسه تکلیفیه ) در اسلام ، برای مطالعه سیاست جنایی اسلام تقسیم رفتارهای ناقض هنجار به (جرم ) و (انحراف ) - در مفاهیم یادشده چندان عملی نمی باشد. با این وجود، در نظام هنجاری اسلام رفتارهای کنترل شده از رفتارهای آزاد متمایز می باشند.
از اینرو، نگارند این مقاله ، در راستای بررسی (سیاست جنایی اسلامی ) براساس روش تحلیل ساختاری ، تقسیم بندی رفتارها را بر پایه تفکیک (منطقه کنترل شده رفتاری ) و (منطقه آزاد رفتاری ) در سیاست جنایی اسلام مناسب و عملی تشخیص داده و در صدد ارائه یک الگو و کادر مطالعاتی برای بررسی دو عنصر نخستین از عناصر سیاست جنایی اسلام برآمده است. از آنجا که مقصود از (مقصود کنترل شده رفتاری ) منطقه ای است که نقض هنجار در آن توسط فرد حائز شرایط مسئولیت کیفری با ضمانت اجرای - اصولا"- کیفری مواجه می شود، در این کنکاش ، منطقه کنترل شده رفتاری در اجتماع سه منطقه (الزام ) و (مسئولیت ) و (کیفر) دیده شده است. دراین راستا، در این نوشته به عناصر،ارکان و نیز مسائل و موضوعات مربوط به هر یک از مناطق سه گانه تشکیل دهنده منطقه کنترل شده رفتاری در سیاست جنایی اسلام که باید در آموزش و پژوهش این بخش از سیاست جنایی اسلام بدانها پرداخته شوداشاره شده است ، با این مقصود که این کنکاش چهارچوب و الگویی برای آموزش و پژوهش تفصیلی موضوع و زوایای مختلف آن فراهم آورد.

واژگان کلیدی :
الزم ، مسئولیت ، کیفر، کیفرزدایی ، اختلاف آراء، تغییر، تنوع ، انعطاف پذیری .

بسترسخن
دینایی غرب در طول تاریخ ناهمگون خود دو نظام هنجاری متضاد و دو دیدگاه کاملا" متغایر به خود دیده است : توتالیتاریسم جاهلی پایی و شاهی که تا دو قرن پیش حاکم بود و هرکس (حتی صغار و مجانین واحیانا" حیوانات ) را انجام هر کاری ناخوشایند حاکمان ، بدون تعریف و تحدید قانونی ، سرمی کوفت ، و انارشیسم وبی هنجاری ، یا در شکل ظاهر فریب آن ، (الغاگرایی ) مطلق که در دهه های پایان قرن بیستم میلادی از جایگزینی واژه های جرم ، مجرم ومجرمیت با تعابیری چون (عمل قابل تاسف ) ، (رفتارهای نامطلوب ) ، (اشخاص درگیر)و (موقعیت های مسئله دار) و نیز از حذف جزا و حتی قضا سخن گفت .
با توجه به بیگانگی اینگونه تئوری های نافی هنجاروهنجارمندی حقوقی یا ردکننده مطلق جرم انگاری و کیفررسانی پاره ای ازهنجار شکنی ها از واقعیت های اجتماعی ، چنین نظریه هایی بیشتر به هذیان گویی های منقطع از واقعیت های عینی به نظر می رسد که بیشتر عکس العمل تفریطی نامعقول در مقابل افراط های جاهلی قرون گذشته اروپاییان به شمار می آید. چرا که وجود هنجارهای لازم الاتباع و وجود نقض این هنجارها توسط بخشی از افراد جامعه ، چنانکه ضرورت وجودی پاسخ کیفری جامعه به پاره ای از این هنجارشکنی ها(به عبارت دیگر، وجود جرم و مجازات ) لازمه حیات اجتماعی بشر بوده و قابل رد و تکذیب نمی باشد مگر در نظریه پردازی اوتوبیک .
آنچه که واقعیت دارد این است که با گام نهادن اروپا در عصر (باززدایش ) و در قرن روشنگری (قرن هجدهم میلادی ) و به طوراخص ، پس از جنگهای هولناک اول و دوم بین الملل ،با رواج هر چه بیشتر اندیشه های حقوق بشری و اولویت یافتن (آزادی ) ، به عنوان (نخستین دارایی و سرمایه انسانیت ) ، دایره ممنوعات رفتاری تنگ شده و دامنه آزادی های فردی گسترش پیدا کرده ونظام هنجاری و مبانی و قلمرو آن تحول یافته است. توسع مفهومی (سیاست جنایی ) و رواج نسبی تاکتیک هایی از قبیل (جرم زدایی ) ، (کیفرزدایی ) و (قضا زدایی ) محصول این تحول عمده در نظام هنجاری لابیک - لیبرال غربی بوده است .
به طوری که در مقالی مستقل توضیح داده ایم ، استاد برجسته فرانسوی ، مادام دلماس مرتی ، براساس و در ادامه این تحول ، تحلیل ساختاری سیاست جنایی و مدل بندی آن را مطرح و در آثارخود پی گیری نموده است. در این راستا، وی با تقسیم بندی (پدیده مجرمانه ) به (جرم ) و (انحراف ) ، این دو عنصر را در کنار دو عنصر دیگر، (پاسخ دولتی ) و (پاسخ اجتماعی ) ، عناصر نامتغیردر هر سیاست جنایی دانسته و بر اساس روابطی که بین این عناصر چهارگانه وجود دارد سیاست جنایی را به پنج مدل تقسیم کرده است. این تئوریسین نامدار سیاست جنایی در رد دیدگاه جنبش الغاگرایی ، مبنی بر جایگزینی واژگان جرم و مجرمیت با تعابیری چون (موقعیت های مسئله دار) ، اشکال آن را در ادغام و تداخل همه موقعیت های نقض هنجار در این ( زبان جدید) دانسته و گفته است که ضرورت و اهمیت دارد که ، با تفکیک دو مفهوم جرم و انحراف ، منطقه کنترل شده رفتاری از منطقه آزاد رفتاری متمایز ومنفک شود.(1)
ما در روند مطالعه (سیاست جنایی اسالم ) ، در مفهوم موسع سیاست جنایی و بر اساس روش تحلیل ساختاری ، در بررسی (رفتارهای ناقض هنجار) در این سیاست جنایی ، به جای تقسیم بندی (پدیده مجرمانه ) به (جرم ) و (انحراف ) با انتخاب اصطلاح (منطقه کنترل شده رفتاری ) ، در مقابل منطقه آزاد رفتاری ( که استاد دلماس - مرتی تمایز ان دو را هدف از تفکیک دو مفهوم جرم دانسته است )، رفتارهای ناقض هنجار را تحت عنوان (منطقه کنترل شده رفتاری ) مطالعه کرده ایم 0 چرا که با توجه به فراگیربودن هنجار حقوقی (احکام خمسه تکلیفیه ) در نظام هنجاری اسلام ، تقسیم هنجار (نرم ) به نرماتیویته ) (باید بودن ) و نرمالیته (وضعیت غالب رفتاری فاقد الزام و ضمانت اجرای حقوقی ) و در نتیجه ، تقسیم هنجار شکنی به جرم (نقض نرماتیویته ) و انحراف (نقض نرمالیته ) در سیاست جنایی اسلامی چندان عملی نمی باشد. در عین حال ، در سایه اصل قانونی بودن جرم و مجازات ، منطقه کنترل شده ومنطقه آزاد رفتاری در این سیاست جنایی متمایز و قابل برررسی و شناسایی می باشند.
حال که بااین بیان مقدماتی انگیزه انتخاب عنوان بحث و نیز جایگاه پژوهش درباره (منطقه کنترل شده رفتاری ) در یک کنکاش کلی و جامع راجع به سیاست جنایی اسلام دانسته شد، به عناصر تشکیل دهنده این منطقه می پردازیم .
مقصود از (منطقه کنترل شده رفتاری ) منطقه هنجارانگاری شده حقوقی است که با ضمانت اجرای کیفری (دنیوی ) حمایت شده است. افعال و تروک فعلی که مستوجب مجازات (در معنای اعم ) می باشند در این منطقه قرار دارند. بر این اساس ، برای تحقق و تشکیل این منطقه باید سه عنصر جمع باشند: اولا"، فعل یا ترک فعل به صراحت قانونی الزامی باشد، ثانیا" فاعل یا تارک فعل از نظر کیفری مسئول شناخته شود، و ثالثا"، برای تخلف از الزام مجازات پیش بینی شده باشد. بنابراین ، منطقه کنترل شده رفتاری در سیاست جنایی اسلامی از جمع سه منطقه تشکیل می شود: منطقه الازم (الف )، منطقه مسئولیت (ب ) و منطقه مجازات (ج ).

الف - منطقه الزام
مسائل عمده ای که در برررسی منطقه الزام در سیاست جنایی اسلامی قابل توجه می باشند عبارتنداز:
نخست ، تجزیه احکام فراگیر تکلیفی (هنجارهای حقوقی )به احکام الزام آور، احکام غیرملزمه و احکام اباحه 0 احکام ملزمه عبارتند از احکام خاص یا عام مفید وجوب یا حرمت انجام عملی ، با وعده ثواب بر طاعت و فرمانبری و وعید عقاب بر معصیب و نافرمانی ، احکام غیرملزمه عبارتند از احکام ندب و کراهت که یا ترجیح فعل بر ترک یا ترجیح ترک بر فعل ، بدون افاده الزام و بدون وعید عقاب بر تخطی ، فعل یا ترک فعل ار توصیه می کنند، وبالاخره ،احکام اباحه احکام خاص یا عمومات واطلاعات و قواعدی است که جواز و اتباحه عملی را- به حکم اولی یا ثانوی - افاده می کنند. با این تفصیل دانسته می شود که در سیاست جنایی (تقنینی ) اسلام دو منطقه رفتاری وجود دارد که با حاکمیت (اصل قانونی بودن ) در این سیاست ، از یکدیگر متمایز می باشند: منطقه کنترل شده (واجب وحرام )، مستند به قوانین الزام آورد ومنطقه آزاد(مستحب ، مکروه و مباح )، هستند به احکام مرجحه غیر ملزمه و احکام اباحه 0 در منطقه آزاد رفتاری قانون گذار اسلامی شهروندان را در انتخاب روش زندگی آزاد گذاشته و در منطقه کنترل شده فعل یا ترک پاره ای از افعال را لازم دانسته و با پیش بینی ضمانت اجرای کیفری آزادیهای فردی را در محدوده این الزامات محدود نموده است .
دومین مسئله ای که در مبحث الزام از دیدگاه سیاست جنایی قابل توجه می باشد عبارت از این است که آیا احکام و قوانین الزام آور در سیاست جنایی اسلام همواره واحد و ثابت و دگماتیک می باشند و نتیجتا" گستره منطقه الزام در سیاست جنایی اسلام لایتغیر می باشد، یا اینکه قلمرو الزام در این سیاست جنایی مختلف ، متغیر و انعطاف پذیر می باشد؟
واقعیت این است که احکام ملزمه شرعی نزد همه طوایف مسلمین ، نزد همه اهل نظر و فقیهان ، در همه ازمنه امکنه و در کلیه اوضاع و احوال یکی نیست و منطقه الزام در سیاست جنایی اسلامی ازجهات متعدد دارای اختلاف وسعه و ضیق است .
مهم ترین جهات و موجبات این اختلاف و تنوع عبارتنداز: اختلاف آراء فقهی براساس اختلاف مذاهب فقهی یا به لحاظ اختلاف استنباطات فقهی مجتهدان ومفتیان ، انطباق پذیری احکام شرعی در مقابل مقتضیات زمانی ومکانی ، و نیز انطباق آنهابا وضعیتهای مختلف و متفاوتی که مکلف در آن قرار می گیرد.
در مقاله ای تحت عنوان (نظام هنجاری در سیاست جنایی اسلام ) که پیش از این ازارقام این سطور نشر یافته است ، (2) پس ازبیان اجمالی (مبانی نظری ) ، (قلمرو) و (منابع ) هنجارانگاری در نظام هنجاری اسلام ، به تناسب واقتضای بحث ، منطقه الزام در این نظام مطرح شده و مسائل یاد شده به نحو موجز مورد توجه قرار گرفته است. در اینجا با اکتفا به اشاره ای که به مسائل مطرح و قابل توجه در مبحث (منطقه الزام ) نمودیم خواننده گرامی را به دیدن آن نوشته و جمع آن با مقاله حاضر، برای شناخت (منطقه کنترل شده رفتاری ) در سیاست جنایی اسلام توصیه می کنیم و به دو منطقه دیگر، (مسئولیت ) و (مجازات ) می پردازیم .

ب - منطقه مسئولیت
منطقه کنترل شده رفتاری با طبیعت سرکوبنده و کیفری پاسخ به رفتار ناقض هنجار حقوقی شناخته می شود، بنابراین ، پس از شناخت (منطقه الزام ) باید (منطقه مسئولیت کیفری ) در سیاست جنایی اسلام بررسی شود تا با مشخص نمودن (کسانی ) که در منطقه کنترل شده رفتاری قرار می گیرند، شناسایی این منطقه را در سیاست جنایی اسلام پی گیریم .
همانند رابطه منطقه الزام یا منطقه کنترل شده رفتاری ، بین منطقه مسئولیت ومنطقه کنترل شده رفتاری رباطه مثبت وجود دارد. به این معنا که هرچقدر منطقه مسئولتی گسترده تر و شامل افراد بیشتری باشد، منطقه کنترل شده رفتاری گسترده تر است و هر چه منطقه مسئولیت محدودتر باشد منطقه کنترل شده رفتاری - به لحاظ محدودیت دمنه شمول و فراگیری - محدودتر است. بر عکس ، در یک رابطه منفی ، هرچه شرایط مسئولیت کیفری بیشتر و سختر باشد و هر چه موارد عدم یا رفع و سقوط مسئولیت کیفری بیشتر باشد، منطقه کنترل شده رفتاری کوچکتر و محدودتر خواهد بود. با بررسی شرایط مسئولیت کیفری حدود و ثغور منطقه مسئولیت جزایی شناخته می شود. این شرایط بر دو گونه است : شرائط مربوط به شخص فاعل ( ب -1) و شرایط مربوط به ارتکاب فعل (ب -2).

ب - 1- شرایط مربطو به شخص فاعل
مقصود شرایطی است که به طور کلی وجود آنها در شخص فاعل عمل مسئولیت زا اعتبار شده است. این شرایط عبارت است از صفاتی که مسئول شناخته شدن فعال منوط به انصاف او به آنهامی باشد. شرایط مربوط به فعال دامنه شمول افرادی مسئولیت کیفری را مشخص می کند و با بررسی آنها کسانی که در (منطقه مسئولیت ) قرار دارند شناخته می شوند. این شرایط یا صفات عمدتا" عبارتنداز: (بلوغ ) ، (عقل ) و (ایمان ) .

ب 1-01 بلوغ
برای توجه مسئولیت کیفری به شخص باید او از مرحله بچگی و خردسالی گذشته و به حد نصابی از کمال بدنی و ذهنی رسیده باشدتا بتوان رفتار او را انتخابی دانست و او را در افعال وکردارش مرید و مختار شناخت. وجود مسئولیت کیفری فرع بر وجود (تکلیف ) است و تکلیف در زمانی متصور و معقول است که مکلف با رسیدن به رشد کافی جسمانی و روانی آمادگی درک و تحمل آن را داشته باشد. این زمان ، زمان یا حد بلوغ شناخته می شود و به لحاظ اینکه رسیدن به سن معینی نشانه رسیدن به این حد دانسته می شود آن را (سن بلوغ ) می نامند.
بی شک بلوغ امری تکوینی است و با (رسیدگی ) جسمی و روانی حاصل می شود. در شرع ، برخی تحولات جسمی (خروج منی ، رویش موی زیر برعانه ، قاعدگی و حمل ) یا رسیدن به سن مشخصی امارات ورود به مرحله بلوغ دانسته شده است.ب روز علائم جسمانی بلوغ بر حسب افراد و نژادها و اقوام یا حتی اماکن و سرزمینهای مختلف می تواند در سنین مخلتف پدید آید. از این رو برخی از فقیهان در تعیین سن واحدی به عنوان ملاک فراگیر شناسایی حد بلوغ تردید نموده و بر تکوینی بودن امر بلوغ تاکید کرده اند.(3)
اما به نظر غالب فقیهان ، سن خاصی سن بلوغ شناخته می شود. اما در تعیین این سن اختلافات فاحشی بین مکاتب مختلف فقهی واحیانا" فقهای یک مکتب وجود دارد. در فقه امامیه نظر مشهور بر آن است که سن بلوغ برای پسران پانزده سال قمری تمام و برای دختران نه سال تمام است (قانونگذار اسلامی در ایران از این نظر پیروی نموده است - تبصره یکم ماده 1210 قانون مدنی )0 اکثر فقهای اهل سنت پانزرده سال را برای پسر و دختر سن بلوغ دانسته اند. ابوحنیفه سن بلوغ را برای دختر و پسر هجده سال و، در قولی ، برای پسر نوزده و برای دختر هفده سال می دانسته و در مذهب مالک رای مشهور آن است که سن بلوغ دختر و پسر هجده سال است و به نظر بعضی از مالکیه سن بلوغ هر دو نوزده سال است.(4)
ملاحظه می شود که تفاوت اقوال در مذاهب و آراء مختلف درباره سن بلوغ بسیار فاحش است. این اختلاف آراء درباره سن بلوغ به معنای اختلاف آراء درباره حدود (منطقه مسئولیت ) در سیاست جنایی اسلام می باشد. چنانکه پانزده سال برای پسر و نه سال برای دختر سن بلوغ یا سن تکلیف دانسته شودمنطقه مسئولیت کیفری گسترده و در صورتیک هجده یا نوزده سال سن بلوغ شناخته شودمنطقه مسئولیت به گونه ای قابل توجه محدودتر خواهد بود وافراد کمتری را شامل می شود.
اینکه بلوغ شرط تکلیف و توجه مسئولیت کیفری است ، در فقه اسلامی اجماعی و مورد اتفاق همگان است. مع الوصف ، در موردنابالغ ممیز، هنگامی که مرتکب برخی از افعال حرام (از قبیل زنا، لواط و سرقت ) می شود، فقهای اسلامی نوعی (تادیب ) را مقرر کرده اند.(5) گذشته از اینکه این تادیب عنوان کیفری تعزیر را داشته یانداشته باشد، در هر حال نوعی مسیولیت کیفری تخفیف یافته در موردبرخی جرایم ارتکاب شده توسط نابالغ ممیز(که آزاد گذاشتن مطلق او در ارتکاب آن جرایم تبعات تربیتی و شخصیتی در پی دارد) به شمار می آید. در شناسایی منطقه مسئولیت کیفری در سیاست جنایی اسلام ، مطالعه مسئولیت کیفری صغیر ممیز در ارتکاب پاره ای از جرایم لازم و موثر است .
در بعضی موارد صغر سن طرف ارتکاب جرم موجب رفع مسئولیت کیفری است. چنانکه نزد ابوحنیفه وشافعی زنای زن با پسرنابالغ مستلزم هیچ مجازاتی برای زانی زانیه نیست (6) و مطابق تبصره ماده هشتاد وسوم قانون مجازات اسلام ، زنای زن شوهردار با پسر نابلاغ زنای محصنه محسوب نمی شود. نگاهی به این مسئله در این مبحث بی مناسبت نیست .

ب 1-02 عقل
شرط (بلوغ ) مستقیما" به رشد و رسیدگی جسمی مربوط است و با بروز علائم بدنی یا رسیدن به سن بلوغ محقق می شود. برای توجه خطاب تکلیفی به شخص ، لازم است او قادر به انتخاب رفتار ودارای قوه اراده و قصد در کردار خود باشد. بدین لحاظ، علاوه بررسیدن به مرحله بلوغ جسمانی ، در حقوق اسلامی بهره مند بودن از (عقل ) نیز جزء شرایط عامه تکلیف شناخته شده است. در واقع مقصود از این شرط این است که مکلف باید به حدی از رشد ذهنی رسیده باشدکه دارای قوه تمیز رفتاری و قادر به انتخاب ، اراده و قصد باشد. با مشروط بودن تکلیف و مسئولیت کیفری به شرط عقل ، تمامی شعب و مصادیق فقدان تمیز وانتخاب موجب انتفای مسئولیت کیفری است .
جنون مصداق بارزی بی عقلی و فقدان قوه تمیز و انتخاب است و در مابع فقهی واقوال فقهاء و- به تبع آن - در قانون مجازات اسلامی ایران (ماده 51) موجب عدم مسئولیت شناخته شده است. اعمال ارتکابی در حالت جنون و در موارد و حالات دیگر فقدان قوه تمیز و انتخاب ، مانند حالت خواب یا بیهوشی ، از منطقه مسئولیت جزایی خارج است و دراین باره تردید واختلافی در فقه اسلامی وجودندارد. البته در تبصره یکم ماه پنجاه ویکم قانون مجازات اسلامی آمده است : (در صورتی که تادیب مرتکب ]مجنون [ موثر باشد به حکم دادگاه تادیب می شود.) پیداست که در صورتی تادیب مرتکب مختل المشاعر می تواند موثر فرض شود که او به کلی از (تمیز) و (قصد) محروم نباشد. چنانکه در مورد زانی مجنون نیز، با تعلیل به اینکه ارتکاب زنا از جانب مرد( که فاعل است ) جز با (تشخیص ) و (قصد) محقق نمی شود، بعضی از فقیهان قائل به جریان حد می باشند.(7)
در این مبحث دو مسئله باید به تفصیل بررسی شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 47   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

مقاله ی ترجمه شده ی مدیریت سیاست های امنیتی، استانداردها و رویه ها

اختصاصی از فی دوو مقاله ی ترجمه شده ی مدیریت سیاست های امنیتی، استانداردها و رویه ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 دانلود  مقاله ی  ترجمه شده ی مدیریت  سیاست های امنیتی، استانداردها و رویه ها Security Policies, Standards,
and Procedures فایل ترجمه به صورت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 10

برای دریافت رایگان اصل مقاله  اینجاکلیک کنید

سیاست

سیاست به منظور آگاه کردن تمامی افراد عامل در یک سازمان طراحی شده است که بایستی در رابطه با یک موضوع خاص، اینکه چگونه مدیریت اجرایی یک سازمان در مورد موضوع فکر می کند،و آنچه سازمان خاص در مورد موضوع در می یابد،و چه اقدام خاصی سازمان در مورد موضوع آماده کرده است،رفتار کند. سیاست امنیت اطلاعات باید توصیف شود، آنچه که مدیریت اجرایی در تلاش برای دستیابی به هدف سیاست است در فرمتی نوشته شود. همچنین باید شامل دامنه سیاست، مسئولیت ها و قصد مدیریت برای اجرایی کردن آن، شود. سیاست(Cont’D) سیاست امنیتی به اقدامات امنیتی می پردازد که شامل کنترل های طراحی در سیستم های کاربردی، ایجاد امتیازات دسترسی کاربر، انجام تجزیه و تحلیل خطر، امتیازات، انجام تجزیه و تحلیل خطر،اجرای بررسی های جرائم کامپیوتری و نظم بخشیدن به کارگران برای موارد نقض امنیتی، می شود. استانداردها استانداردها،روش ها، و قراردادهایی است که در بین احزاب به منظور عمل یکنواخت تر و موثرتر در مورد آن به توافق رسیده اند.برای مثال،هربخش به طور موثر.به عنوان مثال اگرهر بخش یک برنامه متفاوت از ایمیل را انتخاب کند،برقراری ارتباط بین بخش ها دشوار خواهد بود زیرا هیچ مجموعه پروتکل یا توافقی بر نحوه و میزان خرید یا نحوه همکاری وجود ندارد. استانداردها(Cont’D) مثال دیگر از این نوع، اگر هر فرد در یک سازمان نامه ای را بدون راهنمایی در مورد این که چگونه نامه های متحد شکل می گیرند، ، برخی از این نامه ها برای ارسال بسیار زیبا و سایر نامه ها شرم آور می باشند.استانداردها سطحی از انتظار را تعیین می کنند که باید به دست آید یا از انجام تعهد و مسولیت فرد فراتر رود. استانداردها(Cont’D) هنگامی که استانداردها در رابطه با پیاده سازی فن آوری در نظر گرفته نمی شود، ممکن است مقدار انرژی یا حمایت مورد نیاز برای رسیدن به اهداف امنیتی شرکت را تحت تاثیر قرار دهد.این امر تاثیر معینی هم بر هزینه و هم میزان خطر خواهد داشت.سیاست ها به سوالات چه کسی، چه چیزی و چرایی در مورد یک موضوع خاص پاسخ می دهند. رویه ها رویه ها برنامه ها،فرایندها و عملیاتی هستند که به ویژگی های چگونه پیش رفتن یک عمل خاص می پردازند.آنها قادرند دانش را بین افرادی که یک کار مشابه را انجام می دهند،در طول دوره های غیبت عدم حضور یکدیگر را پوشش می دهند، را انتقال دهد یا در حین تغییرات دائمی کارمندان انتقالی آگاهانه تر و روان تری را ممکن می سازد. رویه ها رویه ها باید بهترین شیوه هایی را که تاسیس شده اند را منعکس کنند.بایستی پیشرفت هایی را منعکس کنند که فرایندی را به جهت ارائه بهره وری به موجب ماهیت تکراری انجام یک کار خاص، ایجاد کرده است.رویه های همچنین رواهنما هستند اما به سوالات دقیق تر کی،کجا و چگونه پاسخ می دهند. خط مشی امنیت اطلاعات خط مشی امنیت اطلاعات باید کوتاه،آسان برای خواندن و بدون ابهام باشد.اگر خط مشی بسیار طولانی باشد، کاربران و کارکنان آن را نخواهند خواند. خط مشی نیز باید در طی جلسات آگاهی و آموزش امنیتی ارائه شود.این احتمال بسیار وجود دارد در صورتی که به شیوه ای واضح، طنزآمیز و جالب ارائه شود، مجذوب خواهد بود.اگر انتظار می رود کاربران آن را برای خودشان بخوانند،مشخص است که این کار را نخواهند کرد. خط مشی امنیت اطلاعات توصیه می شود که فرم تقدیر وتشکر خوانده و سالانه امضاء شود به طوری که تمامی کاربران مسئولیت هایشان را برای حفاظت از محرمانگی، صداقت، و در دسترس بودن اطلاعات و پردازش منابع به یاد آورند که برای استفاده در طول اجرای وظایفشان برتری یافته اند.خواندن و قدردانی خط مشی امنیت اطلاعات باید به توانایی کابر جهت دست یابی به log-on ID و دسترسی به امتیازات گره خورد. عناصر مشترک سیاست های به خوبی توسعه یافته •    مقدمه یا پیشینه ای برای این که چرا خط مشی ضروری است. •    بیانیه خط مشی: هدف یا آنچه که مدیریت تلاش می کند از طریق ایجاد سیاست به آن برسد. •    قدرت تصویب •    مولفان •    ارجاعاتی به سایر سیاست ها و مقررات •    اقدامات پذیرش •    عواقبی برای موارد نقض •    تاریخ خط مشی تذکر دو حوزه دیگر به طور معمول در سیاست های کلی سازمان قرار دارد و راهنمای رویه ها فرایندی برای درخواست تغییر در سیاست و برای درخواست استثناء در سیاست هستند. نیازی نیست که این روند ها درهر خطی مشی گنجانده شود، اما باید به عنوان رویه خودشان تعریف شوند. سیاست ها باید بر اساس یک دوره بررسی شوند تا مشخص شود که  آیا باید برای مواجه با یک محیط سازمانی یا عملیاتی درحال تغییر ، اطلاح شوند یا گسترش یابند. فرم سیاست تشکر و قدردانی فرم تشکر و قدردانی امنیت اطلاعات در ضمیمه A-2 تعریف می کند کاربر از چه چیزی محافظت می کند، دامنه منابع،مسئولیتش برای محافظت از منابع،تقدیری برای حفاظت از منابع و بیانیه تقدیر درک کاربر چیست. این فرم باید توسط وزارت منابع انسانی مورد بررسی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که در چارچوب راهکارهای سایر سیاست های شرکت قرار دارد که با بخش حقوقی یا بازنمایی حقوقی برای اطمینان از این که از نظر قانونی الزام آور و هر گونه اظهارات تنبیهی قابل اجرا می باشد. خط مشی کاربرد شبکه سیاست هایی که به حفاظت از منابع مربوط می شوند،سیاست ایمیل و سیاست اینترنت هستند و یک پیش نیاز جدید سیاست تجارت الکترونیکی است.خط مشی شبکه چتر می تواند تمامی موضوعات لازم را در عملیات شبکه کاربرد پوشش دهد اما کاربران نیاز دارند مسئولیتهایشان به روشنی برای هر مبحث مشخص،تعریف شود.بسیار مهم است که تلاش نشود بیش از حد به خط مشی توجه شود و توجه به مخاطبان هدف از بین برود. رویداد بسیاری از سازمان های تمایل ندارد در ارتباطات یا اجرای سیاست ها الزاماتشان شبه نظامی به نظر برسند و سخن پردازی مورد استفاده در سیاست را کاهش می دهند.نمی خواهند کارمندانشان سیاست را حس کنند.دوست ندارندکارکنان احساس خطر کنند یا حس رضاعی بودن به آنها دست دهد این نشان می دهد که عدم اعتماد وجود دارد.مشکلات ممکن است رخ دهند، با این حال به فرض ایده القا شونده "اعتماد" در فرهنگ سازمانی با ایده حفاظت از دارایی های فرد به طور مناسب متعادل نشده است و بدین معنی است که کسب و کار بدین ترتیب عمل می کند. یک مثال بسیار واقعی به شرح زیر است. خط مشی E-Mail معرفی ایمیل به شرکت ها این امکان را به وجود می اورد که گروه ها و کارگروه ها برای ارتباطی جهت تعامل موثر تر، داشته باشند.در پیدایش آن،گاهی اوقات ایمیل،به صورت ناهمخوان در سراسر گروه ها به دلیل عدم استانداردسازی در سیستم های اطلاعات انجام شده است. در نهایت، موانع تک کاره سیستم های ایمیل مجبورند با سیستم های سازمانی جایگزین شوند که به صورت مرکزی مدیریت و کنترل می شوند. کاربرد E-Mail  استفاده از ایمیل ژرف اندیشی ار حذف می کند که به سمت آماده سازی یک نامه رسمی پیش می رود و کاربران احتمالا کمتر راجع به آنچه که می گویند یا این که چگونه خطی مشی ایمیل باید برای حفاظت از منافع شرکای کسب و کار،اطلاعات مشتری، کارمند از خودش، و شرکت از مسئولیت، طراحی شود.پایدارترین و پربارترین خط مشی مواردی هستند که به انتظارات کارمندان برای حفظ حریم خصوصی توجه مناسب نشان می دهند و همچنین روش های مسئول برای انجام نگهداری و نظارت ارائه می دهد همانطور که در حفاظت از شبکه و برنامه های کاربردی ضمانت داده است.قبل از ارسال یک ایمیل دریافت می شوند.

دانلودمقاله سیاست ایالا‌ت متحده در خلیج فارس

اختصاصی از فی دوو دانلودمقاله سیاست ایالا‌ت متحده در خلیج فارس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

حسین عسکری استاد روابط و تجارت بین‌الملل و صاحب کرسی ایران در دانشگاه جورج واشنگتن است. این کرسی در سال 1974 توسط دولت وقت ایران در این دانشگاه تاسیس شد. ‌ دکتر عسکری که دکترای خود را در رشته اقتصاد از انستیتوی فناوری ماساچوست یا MIT گرفته علا‌وه بر حضور در هیات اجرایی صندوق بین‌المللی پول به عنوان مشاور ویژه وزیر دارایی عربستان و مدیر تیم بین‌‌المللی کارشناسان انرژی ترسیم‌کننده طرح انرژی بلندمدت دولت سعودی نیز فعالیت کرده است.

وی دربازه زمانی 92-1990 به عنوان میانجی به بهبود روابط میان ایران؛ عربستان سعودی و کویت کمک کرد. ‌او علا‌وه بر تالیف آثاری چون <صادرکنندگان خاورمیانه: چه بر سر توسعه اقتصادی آمد؟>، <تحریم‌‌های اقتصادی، بررسی فلسفه و کارآیی آنها>، <بررسی موضوعی تحریم‌های اقتصادی ایالا‌ت متحده: تجربه ایران، کوبا و چین>، <توسعه اقتصادی در کشورهای حاشیه خلیج فارس: نعمت و نفرین نفت>، <بدهی جهان سوم و نوآوری مالی>، <عربستان سعودی: نفت و جست‌وجوی توسعه اقتصادی> با حضور در برنامه‌های تحلیلی شبکه‌های بی‌بی‌سی، ان‌بی‌سی، سی‌ان‌ان، بلومبرگ و الجزیره و نیز نگارش مقالا‌ت تحلیلی متعدد در نیویورک‌تایمز، واشنگتن‌پست، اینترنشنال هرالد تریبیون، یواس نیوزاند ورلد، ریپورت و نشنال اینترنت در زمره معتبرترین تحلیلگران مسائل منطقه‌ای به شمار می‌رود. ‌ دکتر عسکری در مطلب حاضر تلاش کرده است تا به روند سیاست‌های آمریکا در خلیج‌فارس که مبتنی بر دستیابی این کشور به نفت منطقه است، پرداخته و آن را در سیاست‌های آینده آمریکا بررسی کند.

اصلی‌ترین منافع آمریکا در خلیج فارس منافع اقتصادی بوده و خواهد بود، چراکه از این طریق می‌تواند بر منابع انرژی منطقه کنترل و دسترسی بهتری داشته باشد و به تبع آن بازار پرسودی را برای صادرات این کشور تضمین خواهد کرد. بنا بر اظهارات بوش در انتخابات میان دوره‌ای 2006 نیروهای آمریکایی به دلا‌یلی مرتبط با نفت، همچنان در عراق مستقر خواهند بود. به توجه به تاریخچه آنچه که مشوق مداخله و فعالیت نظامی ایالا‌ت متحده در خلیج فارس و همچنین تقابل مربوط به انرژی و ژئوپولیتیکی آمریکا با چین شد، احتمال دارد چنین انگیزه‌ای بر سیاست رئیس‌جمهور آینده آمریکا در منطقه حاکم شود.

در پی نفت

نفت آرمان آمریکا در بخش عظیمی از سال‌های قرن بیستم بوده و اکثر مداخلا‌ت غرب در منطقه خلیج فارس به همین عامل معطوف بوده است. از اوایل قرن گذشته بریتانیا برای بدست‌آوردن نفت ایران شاهان ایرانی را آلت ‌دست خود قرار داده بود. آنچنان که تا پایان جنگ جهانی دوم درآمد بریتانیا از نفت ایران بر درآمد خود ایرانی‌ها از نفت پیشی گرفت. در 14 فوریه 1945 روزولت، رئیس‌جمهور وقت، برای تثبیت دست‌یابی ایالا‌ت‌متحده به نفت عربستان سعودی عبدالعزیز، پادشاه این کشور، را بر عرشه ناو USS Quincy در ساحل مصر ملا‌قات کرد. در سال 1953 ایالا‌ت متحده و بریتانیابرای حفظ منافع نفتی بریتانیا و گشودن دری برای شرکت‌های آمریکایی در ایران، دولت منتخب محمد مصدق که منطبق بر قانون اساسی این کشور بود را ساقط کرد. واشنگتن برای تضمین دست‌یلبی ایالا‌ت متحده به نفت خلیج فارس از شاه حمایت کرد.انقلا‌ب اسلا‌می مبارزه‌ای برای استقلا‌ل ایران از کنترل بیگانه بر نفت و امور داخلی این کشور بود.

پس از انقلا‌ب اسلا‌می، ایلا‌ت متحده صدام حسین را حمایت کرد، چرا که به نظر می‌رسید که صدام فرصتی برای براندازی حکومت مخالف ایران مهیا می‌کند. اسناد سنای آمریکا نشان می‌دهد هنگامی که روند جنگ علیه عراق پیش رفت، ایالا‌ت متحده و اروپا سلا‌ح شیمیایی و اطلا‌عات مربوط به میدان جنگ را در اختیار صدام قرار ‌دادند که حاصل آن کشته و زخمی شدن حدود یک میلیون ایرانی بود.2 سال پس از پایان این جنگ صدام حسین به کویت حمله کرد و به تهدیدی برای عربستان سعودی و منابع نفتی این کشور مبدل شد. او دیگر برای ایالا‌ت متحده سودی نداشت و در واقع تهدیدی برای منافع آمریکا شده بود، ایالا‌ت متحده نیروهای عظیمی را در خلیج فارس گرد ‌آورد و صدام را از کویت بیرون راند. تمام نشانه‌ها حاکی از تلا‌ش آمریکا برای پیگیری منافع نفتی به عنوان محرک این سیاست‌ها است.

از زمان جنگ جهانی دوم، ایالا‌ت متحده از حاکمان خودکامه عرب در خلیج فارس حمایت کرده است تا بدین ترتیب دست‌یابی به نفت، قراردادهای پرسود تسلیحاتی و خدمات مهندسی را تضمین کند. ترویج دموکراسی و نهادهای دموکراتیک هدفی موقتی- ولی هرگز پیگیری نشده- بوده است. در واقع خلا‌ف آن مدنظر بوده است: حمایت ایالا‌ت متحده از حاکمان خودکامه‌مانع از تغییر رژیم و بنابراین ظهور حکومت دموکراتیک شده است.

بوش به حمایت از دیکتاتورها از قبیل آل‌سعود در عربستان سعودی ادامه می‌دهد، این در حالی است که از تعهد خود به دموکراسی و حقوق بشر سخن می‌گوید-سیاستی که القاعده از آن به عنوان اهرمی برای جذب نیرو بهره برده است. تنها نگاهی سطحی به عربستان سعودی نشان می‌دهد که این کشور همه چیز دارد غیر از دموکراسی: قانون اساسی ندارد، تا همین اواخر انتخابات نداشت و اکنون تنها برای بخشی از شورای شهر انتخابات برگزار می‌شود، تمام کلیساها و کنیسه‌ها ممنوع شده اند، زنان از حقوق کمی برخوردارند، از آزادی بیان حمایت نمی‌شود، و حاکمان آزادانه از کشور سود می‌برند . با این حال ایالا‌ت متحده از چنین حاکمانی که روی ذخایر بزرگ نفتی نشسته‌اند حمایت می‌کند و براحتی آنها را میانه‌رو می‌خواند.

شهروندان عرب ایالا‌ت متحده را به خاطر حاکمان خودکامه‌شان و نبود آزادی مقصر می‌دانند. حمایت تاریخی آمریکا از رژیم‌های غیر منتخب عامل اصلی ضد آمریکایی‌گری و تروریسم در دنیا بوده و خواهد بود-عامل زایش و تقویت امثال اسامه بن لا‌دن و ایمن الظواهری تاریخ نشان داده نیاز و طمع آمریکا به نفت و بازارهای صادرات بر دموکراسی مقدم بوده است که تقابل آمریکا با رهبران منتخب اما مخالف واشنگتن کاو موید آن است.

جنگ عراق و مقاصد ایالا‌ت متحده

واقیت‌های مربوط به انرژی و تاریخی نشان می‌دهند که ایالا‌ت متحده در سال 2003 با هدف دست‌یابی به نفت و برای تضمین قراردادهای خدمات نفتی، فروش تسلیحات و مهندسی به عراق حمله کرد.تخمین زده شده است که حدود70 درصد از ذخایر اثبات شده نفتی جهان و حدود 60 درصد از مجموع ذخایر نفت و گاز جهان در کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند. ثابت شده است که مجموع ذخایر اثبات شده نفت و گاز هر کشور به میلیارد بشکه نفت برابر است با: ایران3044)، عربستان سعودی3044)، قطر1766)،عراق1355)، امارات متحده عربی( 135)،کویت 1088)، عمان122) و بحرین 55/0.) علا‌وه بر این، بسیاری از کارشناسان انرژی پیش‌بینی می‌کنند درآینده عراق و به دنبال آن ایران ذخایر بیشتری را اضافه کنند، چرا که با توجه به امیدهایی که به ذخایر هنوز ثابت‌نشده آنها هست، این کشورها ذخایر نفتی بالقوه بیشتری نسبت به عربستان سعودی دارند.

حال از خود سوال آسانی را بپرسید. اگر شما ایالا‌ت متحده، اروپا، چین و یا هر واردکننده اصلی دیگر انرژی بودید، آیا خواهان کنترل چنین منابع وسیع انرژی، که اساس نظام اقتصادی جهان هستند، از طریق نیروی نظامی و یا حمایت حکومت‌های خاندانی فاسد و غیردموکراتیک نبودید؟ آیا طالب عقد قراردادهای تجاری پرسود برای شرکت‌ها و بازرگانان برگزیده‌تان نبودید؟ بسیار خوب، این همان چیزی است که ایالا‌ت متحده، بریتانیا و فرانسه در طی بیش از 50 سال انجام داده‌اند، آنها از دیکتاتورهای فاسد و تاثیرپذیر حمایت کردند و هنگام لزوم با نیروی نظامی و عملیات مخفی مداخله کردند. و اکنون نوبت چین است. ترقی چین توجه به نفت را بیشتر کرد، حتی مخاطرات اقتصادی و ژئوپولیتیکی را بالا‌ برد. چین مهمترین چالش را برای سلطه جهانی ایالا‌ت متحده به وجود آورد. انرژی می‌تواند کلیدی برای ناکام کردن بلند‌پروازی‌های چین و تحت کنترل درآوردن پکن باشد. به علا‌وه صدام حسین در مسیر بردن شرکت‌های نفتی چین و روسیه به کشور خود بود. عراق و ایران می‌توانستند سرانجام میزبان پایگاه‌های نظامی چین برای بیرون راندن شرکت‌های نفتی، تسلیحاتی و مهندسی ایالا‌ت متحده باشند.

ایالا‌ت متحده امید داشت با کنترل عراق و محاصره همه‌جانبه ایران ،ایران از آن تبعیت کند. این پیش‌بینی هنگامی محقق شد که حکومت در تهران نامه‌ای مرتبط با پی‌آمدهای حمله سال 2003 به دولت بوش نوشت و پیشنهاد مذاکره را مطرح کرد، پیشنهادی که دولت به وجد آمده بوش آن را در زباله‌دان تاریخ انداخت.

با حضور ایالا‌ت متحده در عراق و ایران تحت کنترل، کشورهای عرب خط مشی آمریکا به سمت آینده قابل‌پیش‌بینی را دنبال می‌کنند. از طرف دیگر اگر ایران و عراق، با مجموع جمعیت 100 میلیونی، در مقایسه با کشورهای دیگر خلیج فارس که جمعیتی کمتر از 25 میلیون دارند، در حوزه نفوذ چین با حضور برجسته این کشور در خلیج فارس باشند، ایالا‌‌ت‌‌‌‌متحده مشکلا‌ت بسیاری در کنترل عربستان سعودی،کویت، امارات متحده عربی و قطر خواهد داشت. در واقع ایالا‌ت متحده و سایر کشورهای غربی گروگان‌های اقتصادی چین خواهند شد و نه برعکس.

با حضور ایالا‌ت متحده در عراق و ایران تحت کنترل، کشورهای عرب خط مشی آمریکا به سمت آینده قابل‌پیش‌بینی را دنبال می‌کنند. از طرف دیگر اگر ایران و عراق، با مجموع جمعیت 100 میلیونی، در مقایسه با کشورهای دیگر خلیج فارس که جمعیتی کمتر از 25 میلیون دارند، در حوزه نفوذ چین با حضور برجسته این کشور در خلیج فارس باشند، ایالا‌‌ت‌‌‌‌متحده مشکلا‌ت بسیاری در کنترل عربستان سعودی،کویت، امارات متحده عربی و قطر خواهد داشت. در واقع ایالا‌ت متحده و سایر کشورهای غربی گروگان‌های اقتصادی چین خواهند شد و نه برعکس.

تمام این عوامل نشان می‌دهند که نفت به عنوان بخشی از تلا‌ش آمریکا برای کسب منافع سیاسی بیشتر دولت و واشنگتن انگیزه در حمله به عراق بوده است. اما این اندیشه به اندازه کافی پخته نبود. چنین انتظاری که در نهایت عراقی خوب و دموکراتیک بوجود می‌آید که با همسایگان وحشت‌زده احاطه شده است، انتظاری خام و نپخته بود. عقل سلیم باید پیروز شود.

نگرانی‌های اصلی دولت بوش در خصوص فشار منطقه برای عقب‌نشینی نیروهای این کشور از عراق باز هم از منافع نفتی ناشی می‌شود. در حال حاضر اگر ایالا‌ت متحده از عراق بیرون رود، به احتمال زیاد نفوذ خود را در عراق از دست خواهد داد و ایران جسورتر خواهد شد. و با گسترش جریان ضد آمریکایی گری، ایالا‌ت متحده همه پایگاه‌های نظامی خود را در خلیج فارس از دست خواهد داد. کشورهای عرب به اصطلا‌ح میانه‌رو در شورای همکاری خلیج فارس صرف نظر از شهروندانشان از ایران هراس خواهند داشت، و احتمالا‌ به عنوان آخرین تلا‌ش برای حفظ تاج و تخت خود از اطاعت اوامر واشنگتن دست خواهند کشید. چرا این مساله باید برای واشنگتن مهم باشد؟ به دلیل منابع حیاتی گاز طبیعی و نفت منطقه از دست رفتن کنترل آمریکا بر خلیج فارس میراث ریاست‌جمهوری بوش خواهد بود.

گام بعدی ایالا‌ت متحده

گزارش گروه مطالعات عراق از مذاکره با ایران و سوریه به عنوان عنصر جدایی‌ناپذیر راهبرد جدید آمریکا در خلیج فارس عراق بدون اتلا‌ف وقت حمایت کرد. با توجه به نگرانی ایالا‌ت متحده از برنامه هسته‌ای ایران، پیشنهاد گروه مطالعات عراق برای حذف هر پیش‌شرطی از مذاکره سازنده است. پس از گزارش گروه مطالعات عراق، گزارش سازمان اطلا‌عات ملی آمریکا() NIE در اواخر سال 2007 اظهارات ایران در تمام این مدت را تایید کرد. برای مثال اینکه ایران در پی بمب هسته‌ایی نیست. با این حال دولت بوش همچنان اصرار به تعلیق برنامه غنی‌سازی ایران قبل از انجام هر گونه مذاکراتی دارد. رویکرد ایالا‌ت متحده نه تنها حکومت ایران را مقاوم کرد، بلکه اکثریت فراگیر ایرانیان رانسبت به دفاع از حق‌شان به عنوان ملتی مستقل نیز آگاه کرده است.

نظر به حمایت گروه مطالعات عراق، ایالا‌ت متحده گزینه‌ا‌ی غیر از آغاز مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران ندارد. این اقدام به همراه تغییرات دیگری در خط‌مشی سیاسی آمریکا می‌تواند به تدریج نفوذ از دست‌رفته این کشور را در خاورمیانه بازیابد، حیات و ثروت ایالا‌ت متحده را حفظ کند و از درگیری وسیع‌تری که تمام منطقه و جهان را تهدید می‌کند، جلوگیری کند. از آنجا که ایران مصمم به استقلا‌ل و مقاومت در مقابل واشنگتن است، در منطقه کسب اعتبار کرده است و به طور بی‌نظیری می‌تواند در جهت اصلا‌ح تصویر واشنگتن درجهان پهناور اسلا‌م به ایالا‌ت متحده کمک کند. ایجاد روابط حسنه با ایران و برقراری صلح در عراق می‌تواند به ایالا‌ت متحده اجازه‌دهد همچنان در برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس حضور داشته باشد. اما اگر از عراق بیرون رانده شود، احتمالا‌ از سایر کشورهای خلیج فارس نیز بیرون رانده خواهد شد. از آنجا که ایالا‌ت متحده در خلیج فارس به راستی با حاکمان خودکامه عرب همسو دانسته می‌شود، عقب‌نشینی تحمیلی این کشور از عراق آغازگر عواقب متوالی فراگیری خواهد بود و ایالا‌ت متحده را مجبور به ترک همه کشورهای خلیج فارس می‌کند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  17  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید