ـ نتیجه و خلاصه (summary):
با همه کوششهایی که در امر تهیه و ساختن پروتز کامل بعمل می‌آید، باز هم تعداد زیادی از بیماران از پروتزهای خود اظهار عدم رضایت می‌کنند. شناختن عوامل مسبب این مشکلات، عمل کننده را در تهیه پروتز صحیح و مناسب‌تر بعدی کمک می‌نماید.
1ـ بیماران قبل از شروع هرکار بایستی از نظر شرایطی دهانی، فیزیکی، روانی و سلامت عمومی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.
2ـ دلیل بسیاری از موارد عدم موفقیت ها آماده نکردن بیمار از نظر جسمی و روانی برای قبول پروتز و مستعد نبودن شرایط موضعی و همچنین عدم شناخت واقعی بیمار از ماهیت پروتز کامل و کارایی آن نسبت به دندانهای طبیعی است.
پروتزهای ساخته شده بطور قابل ملاحظه‌ای کمتر از دندانهای طبیعی مؤثرند و دندانپزشک و بیمار بایستی این محدودیتها را بپذیرند. بیمارانی که آگاهی و اطلاعات در این زمینه دارند، بهتر از بیماران ناآگاه و بدون اطلاع پروتزها را تحمل می‌کنند.
3ـ دندانپزشک برای موفقیت در مراحل کلینیکی، بایستی در کلیه مراحل کاری دقت و مهارت لازم را داشته باشد و به مسائلی همچون حفاظت ساختمانهای دهانی و فانکشن‌های آن، تأمین گیر و ثبات پروتز، بالانس اکلوژن و پلن اکلوژن، روابط فکین و چیدن صحیح دندانها توجه کامل داشته باشد.
4ـ سهل انگاری و عدم اطلاع از شیوه‌ها و تکنیکهای کلینیکی و آزمایشگاهی و ساختن پروتزی که بر پایه اصول علمی استوار نباشد در بسیاری از موارد عامل شکست در تهیه پروتز کامل می‌باشد و ایجاد ناراحتی و ضایعه می‌کند.
5ـ از جمله فاکتورهای مؤثر در موفقیت پروتز کامل، درک ارتباط متقابل سه فاکتور بسیار مهم گیر، ثبات و ساپورت می‌باشد، که بایستی ارتباط نزدیک و متقابل با یکدیگر داشته و در یک درمان پروتز موفق توجه به هر سه فاکتور لازم و ضروری است.
6ـ در مورد پروتز کامل فک پایین مشکلات و مسائل بیشتری نسبت به فک بالا وجود دارد. بیشتر شکایات بیماران پروتز کامل مربوط به کمبود گیر و در نتیجه مشکلات ناشی از آن در پروتز فک پایین است. علل بروز این مشکلات را می‌توان در محدودیت سطح تحت پوشش پروتز پایین (حدوداً 2/1 فک بالا است)، تحریک دائمی فک پایین بعلت وجود زبان و حرکات مختلف آن، ساختمان آناتومیک مخصوص فک پایین و در نتیجه احتمال کوتاهی لبه‌های پروتز در نواحی مختلف آن دانست.
7ـ تحلیل استخوان مسئله‌ای است که تمامی بیماران با آن مواجه هستند. از طرفی چون ریج آلوئولار باقیمانده اصلی‌ترین بافت استخوانی برای ساپورت پروتز می‌باشد، بایستی با روشهای عملی خاصی که در کلینیک بکار می‌بریم از تحلیل بیش از اندازه آن جلوگیری کرده و ساپورت مناسبی برای پروتز تأمین کنیم. این روشها شامل قالب‌گیری از بافتها در حال استراحت، کاهش (Occlusal table)، کاهش اندازه لقمه غذایی و ایجاد اکلوژن دوطرفه بالانس شده (B.B.O.) است.
از طرفی ماهیت یک پروتز ایجاب می‌کند که فشار پیوسته و مداوم و نیز فشار متناوب و سنگین حاصله، تغذیه انساج پشتیبان پروتز را قطع و مختل کند. لذا لازم است جهت حفاظت هرچه بیشتر انساج پشتیبان و استراحت بافتها پروتزها حداقل 8 ساعت در شبانه‌روز برداشته شوند (بخصوص شبها).
8ـ ساییده شدن تدریجی دندانها مخصوصاً دندانهای پلاستیکی سبب بروز مشکلاتی برای بیماران می‌شود. بنابراین بهتر است در مواردی که از دندانهای پلاستیکی استفاده می‌شود بیمار به فواصل معین جهت بررسی پروتز بخصوص ارتفاع عمودی صورت مراجعه نماید.
9ـ در بسیاری از موارد زخمی که در دهان ایجاد می‌شود ناشی از ایرادهایی است که در خود پروتز وجود دارد. این ایرادها می‌تواند ناشی از اکلوژن غلط و ترامای ناشی از آن، عدم گیر و ثبات پروتز، بلندی لبه پروتز و فشارهایی که توسط بیس پروتز کامل وارد می‌شود باشند. این ناراحتی‌ها اغلب با از بین رفتن عوامل مسبب برطرف می‌گردند. در بین مشکلات مربوط به اکلون بیشترین مشکل ناشی از عدم ثبت صحیح CR و انطباق آن با CO است. عدم بالانس اکلوژن و اشتباه در تعیین VD و VDO نیز از مشکلات دیگر مربوط به اکلوژن است.
10ـ نواحی زخم و زدگی در پروتز فک پایین نسبت به فک بالا بیشتر است و اکثراً آزردگی‌های نسج نرم زیر پروتز 48-24 ساعت پس از خارج کردن پروتز از دهان بیمار برطرف می‌شود و مخاط به وضع اولیه خود باز می‌گردد.
11ـ احساس سوزش، خارش و فشار زیر قاعده پروتز اغلب ناشی از فشاری است که بر روی عروق و مسیر اعصاب ناحیه فوق هنگام خروج از استخوان وارد می‌شد.
12ـ بعضی از بیماران بخاطر زیبایی حاضر به تحمل هر نوع رنج و ناراحتی هستند. این امر بیشتر درباره خانمها صدق می‌کند. یکی از شکایات بیماران در مورد زیبایی این است که پروتز نتوانسته است بخوبی چین و چروکهای اطراف دهان را حذف نماید (البته باید دانست که تمام چین و چروکهای اطراف دهان با قراردادن پروتز اصلاح نخواهند شد).
13ـ آن چیزی که دندانپزشکان باید رعایت نمایند تا کمتر با مشکلات بعد از تحویل پروتز مواجه شوند، دادن دستورات لازم بعد از تحویل به بیمار است. راهنمایی بیماران در ارتباط با نحوه استفاده و مراقبت از پروتزها و بافتهای دهانی، نحوه جویدن با پروتزهای جدید، بهداشت دهانی با پروتزهای جدید، محافظت ریج باقیمانده و غیره کاری بسیار لازم و عاقلانه است.
14ـ تکلم بستگی به زبان، لبها، دندانها و کام دارد. برای اینکه کانتور این اعضاء اغلب با پروتز تغییر می‌یابد ممکن است ناهماهنگی در تکلم در اوایل استفاده از پروتز بوجود آید که این اشکال در مدت کوتاهی برطرف می‌شود.
15ـ دندانهای قدامی در تکلم و ظاهر بیمار اهمیت بیشتری دارند و دندانهای خلفی در جویدن مؤثر هستند. بریدن غذا با دندانهای قدامی ممکن است باعث خروج پروتز از دهان شود.
16ـ بطور کلی بررسی مشکلات بیماران و شنیدن شکایات آنها به منظور درک وضعیت فعلی بیمار و جلوگیری از پیش آمدهای بعدی ضروری است. با اطلاعاتی که در این زمینه بدست می‌آوریم می‌توانیم طرز استفاده صحیح‌تر از پروتز را به بیماران بیاموزیم.
فهرست مطالب
مقدمه 1
فصل اول: مروری بر مقوله تشخیص و طرح درمان، مروری بر آناتومی محیط دهان
1ـ مروری بر مقوله تشخیص و طرح درمان 2
ـ روشهای تشخیص
ـ نکات مهم و مؤثر در تشخیص
2ـ مروری بر آناتومی محیط دهان 4
(انسان ساپورت کننده، استخوان فکین، مخاط)
ـ ساپورت و انساج ساپورت کننده پروتز 5
ـ ملاحظات آناتومیک مندیبول از نظر نواحی ساپورت کننده 6
ـ ملاحظات آناتومیک ماگزیلا از نظر نواحی ساپورت کننده 8
ـ آناتومی استخوانهای ساپورت کننده فکین 9
ـ فیزیولوژی استخوان 12
ـ مخاط 14
ـ نواحی آناتومیکی بافت نرم در بیماران بی‌دندان فک بالا 17
ـ نواحی آناتومیکی بافت نرم در بیماران بی‌دندان فک پایین 19
فصل دوم: مسائل مربوط به عدم موفقیت پروتز کامل و مشکلات پس از تحویل آن
قسمت اول (I): مسائل مربوط به بیمار که به منظور جلوگیری از عدم موفقیت پروتز کامل بایستی در نظر گرفت
الف) شرایط، خصوصیات ویژه و خواسته‌های بیمار 22
ب) مسائلی که دندانپزشک در مورد بیمار باید در نظر داشته باشد 23
ـ مرحله تحویل پروتز
ـ دستورالعمل‌های ویژه برای بیمار
قسمت دوم (II): اشکالات و مسائلی که در ضمن کار برای دندانپزشک بوجود می‌آیند و باعث عدم موفقیت پروتز کامل می‌شوند 27
1ـ گیر پروتز 28
عوامل مؤثر بر گیر پروتز 30
2ـ روابط فکین 31
ـ اشکال در تعیین ارتفاع عمودی و عوارض ناشی از آن 32
3ـ منطقه خنثی (Neutral Zone) 33
4ـ پلن / سطح اکلوژن 34
ـ مشکلات ناشی از تعیین نادرست پلن اکلوژن 34
5ـ بالانس اکلوژن 34
ـ مشکلات ناشی از اکلوژن 34
ـ عدم بالانس اکلوژن 35
ـ عادات پارافانگشنال 36
ـ اکلوژن تروماتیک 36
قسمت سوم (III): تجزیه و تحلیل مسائلی که پس از ساخته شدن پروتز و تحویل آن به بیمار پیش می‌آید
1ـ بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتزها 37
الف) بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتز فک بالا 37
ـ هنگام تحویل آن 37
ـ هنگام باز کردن کامل دهان 38
ـ هنگام صحبت کردن، خواندن سرود یا آواز 38
ـ افتادن یا جابجایی پروتز در سمت بالانس 39
ـ هنگام خندیدن 39
ـ هنگامیکه بیمار می‌خواهد سوت بزند 40
ـ هنگام بریدن لقمه غذایی 40
ـ نقش افزایش و کاهش بزاق بر گیر پروتز 40
ـ لق بودن کلی پروتز 41
ب) بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتز فک پایین
ـ جابجایی پروتز فک پایین بطرف بالا هنگام زیاد باز کردن دهان 43
ـ حرکت پروتز فک پایین که با حرکات مختلف زبان ایجاد می‌شود 43
ـ خارج شدن پروتز هنگام فانکشن 44
2ـ بررسی مشکلات مربوط به عدم ثبات پروتز 44
ـ عوامل مؤثر بر ثبات پروتز 44
I) عدم ثبات پروتز هنگام اکلوژن مرکزی 47
II) عدم ثبات پروتز هنگامیکه پروتزها در اکلوژن نباشند 47
III) عدم ثبات پروتز هنگام بریدن غذا 48
3ـ بررسی آزردگی‌های بافت مخاطی توسط پروتز 48
ـ آزردگی در بافتهای دهان توسط پروتز 49
ـ اشکال، علائم و نشانه‌های آزردگی‌های مخاط تحمل کننده فشار 49
ـ علائم و آزردگی‌های مخاط بستر پروتز کامل 50
ـ نواحی ایجاد آزردگی در بافتهای دهان 52
ـ گاز گرفتن لب، گونه و زبان 63
ـ ضایعات مخاط دهان ناشی از پروتز کامل 64
4ـ بررسی مشکلات مربوط به فانکشن 67
الف ـ اشکال در بلع 67
ب ـ حالت تهوع 68
ج ـ صدای بهم خوردم دندانها (Clicking) 70
د ـ خستگی عضلات جونده 71
ح ـ ضایعات و درد در T.m.j. 71
* احساس کلی ناجور بودن پروتز (در صورتیکه دردی وجود ندارد) 71
5ـ بررسی مشکلات مربوط به زیبائی 72
* زیبایی 72
1ـ برجستگی (پری زیربینی) 73
2ـ فرورفتگی قسمت میانی لب و شیار بین لبی (فیلتروم) 73
3ـ لب بالا فرو رفته (تو افتاده) است 73
4ـ مقدار زیادی از دندانها دیده می‌شوند 74
5ـ مصنوعی بنظر رسیدن پروتز (نمای مصنوعی) 74
6ـ مقدار کمی از دندانها در معرض دید هستند 74
7ـ عدم تقارن صورت 74
8ـ رنگ دندانها 74
6ـ بررسی مشکلات مربوط به تکلم 75
I ـ اشکال در ادای حروف لینگو ـ آلوئولار مانند (س) 76
IIـ اشکال در ادای حروف لبی (ب م پ) 77
III ـ صداهای «ف» و «و» مشخص نیستند 77
IV ـ اشکال در ادای حروف زبانی ـ کامی (د (ز) ـ ت) 77
7 ـ بررسی مشکلات ناشی از عدم راحتی پروتز و علل آن 78
1) نواحی زخم شده 79
2) درد 79
3) احساس سوزش در 24 ساعت اول یا در طول 2 هفته اول 80
4) احساس سوزش در زبان – کام و گلو 81
5) قرمزی نسوج زیر پروتز یا استوماتیت ناشی از پروتز 82
6) قرمز آتشین بودن تمامی نواحی مجاور پروتز همراه زبان و گونه 83
7) جمع شدن غذا زیر پروتز 84
8) ارتباط بین پروتز، بزاق و ناراحتی های ایجاد شده در دهان (برسی کمیت و کیفیت بزاق) 84
9) اختلال در گیرنده های حسی 85
10) آزردگی در عضلات 85
فصل سوم
مروری بر مقالات 86
نتیجه و خلاصه 108
شامل 186 صفحه word
دانلود تحقیق مروری بر علل شکست پروتزهای کامل
