دانلودمقاله گزارش کارآموزی سم شناسی ، آفت کشها

اختصاصی از فی دوو دانلودمقاله گزارش کارآموزی سم شناسی ، آفت کشها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 مقدمه
انسان از قدیم الایام از یک تعادل طبیعی اکوسیستم برخوردار بوده است ولی با افزایش جمعیت و تلاش انسانها برای تأمین غذا، تعادل طبیعی اکوسیستم ها برهم خورده و آفات ، بیماریها و علفهای هرزی ایجاد شده ، بطوریکه علیرغم تلاش انسانها برای حفظ محصولات، %30 تولیدات کشاورزی از بین می رود. البته در کشورهای در حال توسعه این رقم بالاتر است مثلا در آمریکای لاتین %40 محصولات دچار خسارت می‎شوند.
در قدیم روشهای سنتی فراوانی برای مبارزه با آفات وجود داشت از جمله روش مبارزه بیولوژیک (استفاده از اردک مرغابی و پرندگان در مزرعه برای خوردن آفات) استفاده از عصاره بعضی گیاهان به صورت محلول پاشی، استفاده از مترسک بوده است ولی با پیدایش سم تحولی در کنترل خسارت آفات و بیماریها ایجاد گردید به طوریکه حتی به اثرات سوء جانبی آنها نیز توجهی نشد. ولی به تدریج به اثرات جانبی (side effects) نیز در کشت و استفاده سموم آغاز شد به طوریکه از روشهای تلفیقی و مدیریت صحیح افات استفاده می کردند. ولی به تدریج حرکت جهانی به طرف کاهش مصرف سموم در امر مبارزه با آفات و بیماریها رفت به طوریکه در کنفرانس جهانی ریودژانیرو در سال 1992 که از کشور ایران نیز شرکت داشتند، در اغلب کشورها با برنامه ریزیهای مخصوص در جهت کاهش مصرف سموم تلاش فراوان به عمل آمد. در برخی کشورها بین 50 تا 70 درصد مصرف سموم کاهش پیدا نمود.
در ایران نیز از سال 1373 پروژه جدیدی به نام پروژه کاهش مصرف سموم و استفاده بهینه از کود با تلاش وزیرکشاورزی وقت در هیئت دولت به تصویب رسید و از سال 1374 اجرای این پروژه زیر نظر 3 کمیته تحقیقات ، اجرا و ترویج و هماهنگی شروع و هماهنگی شروع و همچنان با جدیت ادامه دارد.
در اثر اجرای کامل این پروژه و سایر مواد در طول 10 سال اخیر مصرف سموم %40- 50% در کشور کاهش یافته است. اینک اجرای این پروژه با عنوان جدید توسعه کاربرد مواد بیولوژیک و استفاده بهینه از کود و سم در کشاورزی از اهم برنامه های وزارت جهاد کشاورزی محسوب می‎شود.
لذا توصیه بر این است که به هنگام مواجه به افزایش جمعیت آفات در مرحله نخست از روشهای مبارزه زراعی، مبارزه بیولوژیکی و مبارزه تلفیقی برای جلوگیری از آفات استفاده شده، در صورت طغیان آفات و بیماریها استفاده از سموم آن هم در قالب یک روش مدیریتی تلفیقی (IPM) قابل توصیه می‎باشد.
پیدایش سموم به بیش از هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. هومر (Homer) شاعر و مورخ معروف یونانی در حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح اشاره به کندکش های گوگرد و خاصیت تدخینی آنها می‎کند. چینی ها در قرن شانزدهم میلادی از ترکیبات ارسنیکی، به عنوان یک ماده معدنی برای مبارزه با آفات نام می برند و کاربرد سموم ارسینکی در غرب به قرن هفدهم بر می گردد که به همراه مواد قندی برای مبارزه با مورچه استفاده می شد. نیکوتین اولین حشره کش طبیعی بود که در قرن 17 از برگهای تنباکو استخراج و برای مبارزه با سرخرطومی گیلاس به کار می رفت. پس از آن به ترتیب گرده گل داوودی در قرن 18، ماده پیرترین (که امروزه نیز از حشره کش های مهم می‎باشد) در سال 1850 موجود در شهد گلها، روتون موجود در ریشه گیاه، دریس، HCN در 1886 در کالیفرنیا علیه آفات مرکبات، ارسنیت مس در 1867 علیه سوسک برگخوار سیب زمینی، ارسنات سرب در 1892 علیه ابریشم باف ناجور (Lymantria dispar) ارسنات کلسیم در 1912 علیه آفات متعدد، روغن های نفتی و دی نیترو ارتوکرزول (DNOC) به عنوان یک سم کم دوام و کم خطر، تیوسیاناتها در 1930، مهمترین سموم مصرفی در جهان محسوب می‎شوند که همگی ترکیبات معدنی بودند در سال 1939 دانشمندی سوئدی به نام پل مولر به خاصیت DDT پی برد و جازه نوبل را برد.
البته DDT در سال 1978 توسط یک دانشمند آلمانی منتشر شده بود ولی وی از خواص حشره کشی آن بی خبر بود. این ترکیب، نخستین آفت کش با ساختار کربنی یا آلی بود.
این ترکیب در زمان جنگ جهانی دوم برای از بین بردن حشرات ناقل استفاده می‎شود و از سال 1943 در سطحی خیلی وسیع مصرف می شد.
ترکیبات کلره نظیر کامگسان، کلردان، آلدرین نیز سپس مصرف شدند که در ایران نیز مورد استعمال بودند ولی به علت دوام طولانی و مسمومیت های حاد و مزمن ترکیبات فسفره جایگزین آنها شدند که اولین گام در راه ساخت این ترکیبات را یک دانشمندان آلمانی به نام Gerh shrader برداشته بود ولی چندان کاربردی نداشت ولی به تدریج کاربرد آنها افزایش یافت به طوریکه امروزه مهمترین و پر کاربردترین سموم جهان خصوصا حشره کش ها را شامل می‎شوند. پاراتیون و مالاتیون در سالهای 1950 و 1951 مهمترین این ترکیبات بودند که در ایران نیز کاربرد وسیع داشتند.
امتیاز زیاد ترکیبات ارگانوفسفره، تجزیه و تحلیل سریع آنها به مواد غیر سمی پس از مصرف بوده و همچنین اینکه این سموم برخلاف بسیاری سموم از جمله سموم کلره، در بدن تجمع پیدا نمی کنند.
سپس سموم کار بامات در سال 1947 توسط کمپانی سوئیسی (Geigy) ساخته شدند که مهمترین آنها کار با ریل در سال 1949 نیز پیروتروئیدها ساخته شدند که اولین و مهمترین آنها «آلترین» بود که ترکیب تقریبا مصنوعی یک ترکیب طبیعی واقع در گلها به نام پیروتروم بود که در قدیم به عنوان آفت کش به کار می رفت.
تنظیم کننده های رشد نیز جدیدترین سموم به کار رفته هستند که در بین سالهای 1967- 1940 شناخته شده و ژیبرلیک اسید معروفترین ترکیب این خانواده بوده است. در انتها سموم را از نظر تاریخچه به چهار دسته تقسیم می کنند که در زیر آمده است:
1- تا قبل از کشف DDT : فقط ترکیبات معدنی داشته مانند ترکیبات ارسنیک، فلوئور، روغنهای گیاهی و حیوانی، ترکیبات گیاهی و به ندرت ترکیباتی با گروه های آلی محدود مثل تیوسیانات ولی هیچیک سنتز نبودند.
2- از سال 1939 تا 1967: DDT مهمترین آفت کش در این دوره بوده و همچنین ترکیبات اورگانوکلر، اورگانو فسفر و کارباماتها
3- از سال 1967 تا کنون: شامل شبه هورمونها بیشتر بوده خصوصا جلب کننده ها، دور کننده ها، عقیم کننده ها، حشره کش های میکروبی، میکروارگانیزمهای بیماری از نظیر قارچها، باکتری ها، پروتوزوئرها، ویروس ها، ریکسیاها و نماتدها
4- دوره بسیار جدید و آفت کش های مدرن که از چند سال پیش تا کنون به کار رفته که شامل آفت کش هایی که از درهم آمیختن سم شناسی و بیوتکنولوژی ایجاد می گردد. در حقیقت نوعی ایجاد مقاومت در گیاهان ایجاد می کنند. مثال مناسب وارد کردن ژن تولید توکیسن از باکتری "Bacillus thuringensis" به گیاه می‎باشد. این اقدام فعلا در برخی از محصولات مثل پنبه ذرت و برنج انجام می‎شود البته در کشورهای مدرن و صنعتی
طبقه بندی سموم:
به طور کلی روشهای مختلفی برای تقسیم بندی سموم وجود داشته که سه تا از معروفترین آنها تقسیم بندی براساس 1. منبع سم 2. کاربرد سم 3. ساختمان شیمیایی سم می‎باشد.
1. از لحاظ منبع سم، سموم یا طبیعی بوده یعنی در طبیعت وجود داشته و وظیفه تولید کننده سم، استخراج این سم از ترکیبات طبیعی موجود در گل ها و گیاهان است. مثل نیکوتین که از توتون استخراج می‎شود.
در حالت دوم ، سم مصنوعی بوده توسط سنتز شیمیایی ساخته می‎شود. ماده سنتز شده از نظر فیزیکی، شیمیایی، پایداری، چسبندگی، بو، فرم اختلاط با حلالها، آتش زایی و غیره باید مورد آزمایشات دقیق قرار گیرد. امروزه ترکیبات مصنوعی به مراتب از نظر تعداد بیشتر از سموم طبیعی هستند، برخلاف سالهای پیشین و گذشته دور
2. از لحاظ کاربرد سم، سموم می‎توانند حشره کش، علف کش، قارچ کش، کنه کش، موش کش، نماتدکش، باکتری کش، حلزون کش، تنظیم کننده رشد (هورمونی)، و حشره کش های میکروبی باشند که ترتیب بیان شده در بالا، نمایانگر کاهش تعداد این ترکیبات در جهان به ترتیب از حشره کش ها (که فراوانترین سموم از نظر تعداد هستند) تا حشره کش های میکروبی (نادرترین سموم از نظر کمیت) می‎باشد.
3. از نظر ساختار شیمیایی که می‎توانند ارگانوکلره، ارگانوفسفره، کاربامات، پایروتروئید، فنیل اوره آزولن ها، بنزوئیک اسیدها، بنزوایمیدازول ها، و سایر گروههای آلی متفرقه باشد که راجع به خواص هر یک مختصرا توضیح داده خواهد شد.
نامهای سموم:
الف) نام شیمیایی : این نام براساس قوانین اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی انتخاب می‎شود. در حقیقت این نام بیان کننده اجزاء تشکیل دهنده ساختار شیمیایی ترکیب و نحوه قرار گرفتن آنها نسبت به هم است.
ب) نام عمومی: این نام توسط موسسه یا کمپانی سازنده پیشنهاد شده و ابتدا در کشور سازنده و سپس به صورت یک نام بین المللی به استانداردهای جهانی (ISO) پیشنهاد می گردد. مثال بارز نام کارباریل از کارباماتها و بارایترین از گروه فسفره می‎باشد. معمولاً حرف اول نام عمومی کوچک نوشته شود.
ج) نام تجاری یا نام فرمولاسیون: اسامی زیادی برای نام تجاری نوشته می‎شود. چون در کارخانه به سلیقه خود اسمی را روی محصول خود می گذارد. معمولاً اول کلمه با حروف درشت نوشته می‎شود. مثال کارباریل بوده که نام سوین نامیده می‎شود، حالت پودری از این سم است و حالت خمیری آن sevimol می‎باشد.
* فرمول بسته شیمیایی و فرمول ساختاری سموم، مفاهیم اسده ای بوده و نیاز به توضیح اضافی نیست.
خصوصیات یک آفت کش (سم) خوب:
1. روی آفت هدف مؤثر باشد
2. اثرات سوء جانبی وری دشمنان طبیعی و آفت کم باشد.
3. گیاه سوزی نداشته باشد
4. زود تر تجزیه شده و وارد چرخه و زنجیره غذایی نشوند.
5. دوام تاثیر ‌آفت کشی خوبی داشته باشد
6. بوسیله باران شسته نشوند.
7. در محیط اسیدی و قلیایی تجزیه نشوند.
8. قابل اختلاط با سایر سموم باشند.
9. مقرون به صرفه باشد
10. برای محیط زیست حداقل خطر را داشته باشد.
11. مقاومت آفات و بیماریها در مقابل آن دیرتر ایجاد شود.
غلظت های به کار رفته در (toxicology) :
مهمترین غلظت کاربردی در toxicology ، ppm بوده که در محلولهای آبی معادل /// است. و در غیر حلولهای آبی معادل /// است. مطابق تعریف داریم:
هر درصد وزنی معادل ppm 10+4 است.
همچنین درصد وزنی، /// ، /// و واحدهایی از این دست نیز کاربرد داشته ولی از واحدهایی مانند مولاریته، مولالیته، کسر مولی و … که از «مول» استفاده میشود در این عمل استفاده نمی‎شود
آزمایشهای اولیه "Toxicoloty"
در اینجا منظور روند کار است و گر نه راجع به جزئیات بیشتر و مفاهیم اساسی توضیح داده خواهد شد.
نخستین مرحله آزمایش روی آبزیان بوده که شامل ماهی ها، خرچنگها ، کرمها وحلزونها و حتی جلبکها می‎باشد. در مرحله دوم روی جانوران خشک زی آزمایش شده، در موش ها، خوکچه های هندی، پرندگان در مقادیر مصرف مختلف بررسی شده، همچنین دوام باقیمانده سموم در خاک ، آب ، گیاه (ریشه، ساقه، برگ و میوه) و نفوذ در طبقات مختلف خاک انجام می‎گیرد.
بررسی اثرات سوء سموم بر روی دشمنان طبیعی آفات، زنبور عسل، کرم ابریشم، اجباری می‎باشد.
در تجزیه شیمیایی باقیمانده سموم در بافت های گیاهی و حیوانی با کمک از مواد رادیواکتیو انجام می پذیرد در صورت تایید تمام آزمایشات مبنی بر صلاحیت معرفی سپس آزمایشات آفت کشی آن در مناطق و اقلیم مختلف بر روی آفات آیا آفات هدف و سایر آفات انجام و اندازه گیری می‎شوند. معمولاً از 1000 ترکیب در دست آزمایش احتمال تایید یک یا دو فرمول تایید می‎شود. پس از اتمام آزمایشات، سم مورد نظر اجازه ثبت گرفته و تولید آن در انحصار شرکت تولید کننده قرار می‎گیرد.
فرمولاسیون سموم:
کمپانی های سازنده سموم معمولاً سموم خود را به صورت غلیظ به نام ماده تکنیکال عرضه می کنند که درجه خلوص ماده تکنیکال معمولاً حدود 95% می‎باشد. اما قسمت عمده اثربخشی یک سم مربوط به فرمولاسیون آن است که کشورها و شرکت های مختلف روشهای مختلفی برای آن در نظر می گیرند.
منظور از فرمولاسیون ، همانطور که در مورد رنگ یا مواد آرایشی هم داریم، افزودن ترکیبات مناسب جهت اثر بخشی بهتر و بیشتر سم و از آن مهمتر قابل استفاده و قابل استعمال کردن سم جهت مصرف در مزارع، باغات و… می‎باشد.
مثلا از امولسیون کننده استفاده شده جهت حل کردن اجزاء آلی و غیرقطبی در آب و یا سایر ترکیبات که به تفضیل بیان می‎شود.
در تهیه فرمولاسیون، نوع تهیه سم برای مصرف نگهداری، انبارداری، صرفه اقتصادی و غیره را در نظر می گیرند.
در قبل از انقلاب مقدار کمی از سموم داخل کشور فرموله می شدند ولی امروزه بیش از 80% سم در داخل کشور فرموله می‎شوند.
اگر چه متاسفانه سنتز ماده تکنیکال (ماده موثره واصلی سم) در داخل کشور انجام نشده ( به جز بعضی ترکیبات بومی و معمولی مثل مخلوط بوردو، روغن های طبیعی و مصنوعی، لایم سوفلورو … ) و خرید ماده تکنیکال از طرف دولت صورت میگیرد و تحویل کارخانجات فرمولاسیون شده و پس از فرموله شدن از طریق شرکت خدمات حمایتی و سازمان حفظ نباتات توزیع آنها در کشور انجام می‎شود.
سموم معمولاً به دو صورت خشک و محلولپاشی مصرف شده ولی فرمهای دیگر نیز داشته که به طور خلاصه به آنها می‎پردازیم.
1) فرمولاسیون خشک
1- الف) گردها یا فرمولاسیون پودری
قدیمی ترین نوع سموم بوده که قطر ذرات آن کمتر از 30 میکرون است. گرد معمولاً یک سم داخل یک حامل (carrier) است که حامل ها مواد بی اثری هستند که جهت تسهیل فرمولاسیون اضافه شده و معمولاً خاک رس، تانکها، پرلایت و سیلیکات می باشد.
ذرات گردها از 10 تا 70 میکرون امروزه متفاوت است. خاصیت گیاه سوزی کمتری دارند، و برای آفات بین خواربه کار می روند. معمولاً (5/0-10)% ماده مؤثر در حامل قرار می‎گیرد و به ویسله هواپیمای سم پاش و موتورهای سمپاش گردپاش به کار می روند. بیشتر برای مبارزه با آفات انباری مصرف داشته و بهترین مثال برای گردها گرد کارباریل %20 است.
1- ب) گرانول ها
به منظور غلبه بر باد بردگی گردها ساخت گرانول ها مرسوم شد که سموم ابتدا در یک حلال حل شده سپس ماده حاملی که شامل رسهای پرلایت و ورمی کولایت بوده به صورت غلاف و پوشش با ماده سمی آغشته می‎شود(محلول سمی)
این ترکیبات جاذب الرطوبه اند یعنی با دریافت رطوبت می‎شوند و ماده سمی را در محیط آزاد می کنند.
امروزه حتی مواد حامل را از موادی می سازند که پس از آزاد کردن سم تبدیل به ماده کودی می‎شوند. اندازه گرانولها 5-25/0 میلیمتر است. از گرانول ها برای مصارف سموم در خاک مزرعه از طریق جذب سموم از طریق ریشه ها استفاده می کنند. وجود رطوبت برای باز شدن گرانول ها ضروری
1- ج) میکروکپسولها که از همه جدیدتر بوده وماده موثره به وسیله یک پوشش نازک از ژلاتین یا اگار پوشانده است می‎شود و در حضور آب خاک به صورت تدریجی سم را آزاد کرده که خود این تدریجی آزاد کردن از مزایای این میکروکپسولها است.
1-د) خمیرها: در این فرمولاسیون سم را با یک حلال نظیر دی کلرواتان (که از همه پرکابردتر است) مخلوط کرده وبه صورت خمیر در می آورند برای آفات چوبخوار نظیر کرم خراط و غیره استفاده شده و در مبارزه با موش و حتی سوسک های خانگی (در خمیرهای سوسک کش) این حالت در ایران خیلی کاربرد دارد.
1- هـ) طعمه های مسموم: دراینها معمولاً با یک ماده خوراکی که خاصیت جلب کنندگی ماده مخلوط شده و به صورت پلات یا دانه ای عرضه می‎شود که بیشتر برای مبارزه با جوندگان (rodents) و ملخ ها کاربرد دارد.
2- فروملاسیون مخصوص محلول پاش ها
سموم محلول پاشی معمولاً به صورت سوسپانسیون، امولسیون و … غیر محلول در آب بوده بجز معدودی از علف کش ها در نتیجه یا از حلالهای مخصوص در کنار آب استفاده شده یا از امولسیون کننده ها که توضیح داده می‎شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  120  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید