بهبود در رکوردهای ورزشی مدیون پژوهش های متخصصان در زمینه های مختلف تربیت بدنی و علوم ورزشی است. یکی از این زمینه ها که پژوهش های بسیاری نیز در آن صورت گرفته، علم تمرین وابسته به فیزیولوژی ورزش می باشد.
ورزشکاران و قهرمانان رشته های مختلف ورزشی با توجه به ماهیت رشته ورزشی خود از نظر عوامل مختلف آمادگی جسمانی و حرکتی دارای نیازها و اولویت های ویژه ای می باشند.
به عبارت دیگر، هر یک از رشته های ورزشی به یکی از عوامل قدرت، استقامت، توان، انعطاف پذیری، سرعت و یا تلفیقی از آن ها نیاز دارند که با توجه به نوع رشته ورزشی با یکدیگر متفاوتند (حسینی، 1377 ).
قدرت عضلانی، پایه و اساس برنامه های بدن سازی و آمادگی جسمانی بوده که در رشته های مختلف ورزشی جایگاه خاصی دارد. به عنوان مثال: در رشته ورزشی شنا و نجات غریق علی رغم نیازی که به عامل قدرت احساس می شود، عامل سرعت در اولویت بعدی قرار می گیرد (کاستیل و همکاران، 1369).
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت ورزشکاران در رشته های سرعتی، برخورداری از توان بی هوازی و سرعت عکس العمل بالاست. از آنجا که فعالیت هایی نظیر شنای سرعت، وزنه برداری، دوومیدانی و به طور کلی ورزشهای سرعتی نیاز به تولید نیروی بیشینه عضلانی دارند، برای تامین انرژی موردنیاز خود شدیداًً به دستگاه فسفاژن[1] (آدنوزین تری فسفات- فسفوکراتین) متکی هستند. تمرین های سرعتی بی هوازی علاوه بر کسب قدرت، با ایجاد تغییراتی در کارایی حرکت، ظرفیت انرژی زایی هوازی و ظرفیت تامپونی، باعث بهبود در اجرای مهارت شده و در
رویدادهای ورزشی که فوق العاده بی هوازی هستند، خستگی را به تعویق می اندازد(ویلمور و همکاران، 1384).
یکی از بهترین شیوههای افزایش توان بیهوازی در رشتههای سرعتی، تمرینهای نسبتاًًً جدیدی به نام پلایومتریک[2]است است (ماساموتو و همکاران 2003، رابینسون و همکاران2004، میلر2002، مقدم1381). این تمرینها اولین بار توسط والری بورزوف[3] از قهرمانان رشتهی دوومیدانی اجرا شد و منجر به رسیدن وی به عرصهی قهرمانی در دوومیدانی گردید و سپس، پژوهشهای بیشتری در جهت تأثیر این شیوهی تمرینی در سایر رشتههای ورزشی نیز شروع شد(رادکلیف و همکاران، 1381). اصطلاح پلایومتریک اولین بار در سال 1975به وسیلهی فرد ویلت[4]، یکی از مربیان دوومیدانی به وجود آمد که از دو واژهی پلایو + متریک به معنای فزایندگی قابل ارزیابی گرفته شده است.
مزیت این نوع تمرینها در این است که موجب آمادگی دستگاه عصبی- عضلانی میشود و در نتیجه به ورزشکار اجازه میدهد تا در فعالیتهایی که همراه با تغییر جهت هستند، به شکل نیرومند و سریعی عمل کند. ورزشکاران رشتههایی مثل: بسکتبال، والیبال، دوهای سرعت، پرش
ارتفاع، اسکی، شنا و سایر ورزشهایی که به توان بالایی نیاز دارند، از این نوع تمرینها بسیار سود میبرند. از مزایای دیگر تمرینهای پلایومتریک، نوع حرکتهای آنست.
در این روش تمرینی، حرکتهایی چون: لیلی کردن، پریدن، جهش با یک پا، جهش با هر دو پا و تاب خوردن وجود دارد که آموزش و یادگیری آنها نیز بسیار آسان است(شارکی، 1374).
از طریق این تمرینها ورزشکار قادر خواهد بود انقباض درون گرای[5] قویتری را پس از انقباض برون گرا[6] اعمال کند. از اینرو با توجه به اینکه تمرینهای پلایومتریک منجر به افزایش توان میشود، نقش این شیوهی تمرینی در مهارتهایی مانند شنا ] و نجات غریق[ که عامل توان در آنها نقش اصلی را ایفا میکند مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده که این تمرینها در بهبود رکورد و پیشرفت ورزشکاران مؤثر است(کاستیل و همکاران، 1369).
پایان نامه مقایسه ی تأثیر تمرین های پلایومتریکی در آب و خشکی بر توان بی هوازی ناجیان غریق 110 ص