چند چیز در مورد جامعه شناسی پزشکی تقریباً مقبولیت عام دارند. یکی این که در دهههای اخیر این رشته یکی از شاخه های مهم و پرطرفدار جامعه شناسی شده است. دوم این که یکی از رشته های شاخص کاربردی در علوم اجتماعی است که در خدمت نیاز اولویتدار همه جوامع یعنی سلامت و بهداشت است. سوم این که شاخهای است که توانسته دو حوزه یا دو فرهنگ بسیار «سخت» و بسیار «نرم» علمی یعنی پزشکی و جامعه شناسی را در همکاری با هم قرار دهد. اما یک چیز دیگر هم عده زیادی در مورد جامعه شناسی تصور میکنند و آن این که این رشته به لحاظ نظریه، و مشخصتر نظریه های جامعه شناسی، ضعیف و خردمایه بوده و بیشتر کاربردی و میدانی است. در این فصل تلاش ما این است که نشان دهیم، این برداشتی سطحی و نسنجیده و از راه دور و صریحتر بگوییم نظری اشتباه است. اتفاقاً نظریه، جامعه شناسی پزشکی را بیش از هر کار جامعه شناختی دیگر به جامعه شناسی متصل میکند.[1]
کسانی که بدون ورود به موضوع و با اطلاعات عام و کلی قضاوت میکنند که جامعه شناسی پزشکی رشتهای غیرنظری «Atherotical» است کسانی هستند که شنیده یا خواندهاند که بسیاری از کارهای جامعه شناسی پزشکی میدانی و کاربردی و با جهت گیری برای حل مسئله خاص (Problem Oriented) در خدمت سیاست گذاری بهداشت و سلامت، توسعه و سازمان دهی ارائه خدمات بهداشتی و مدیریت روابط و رفتارهای فردی و اجتماعی مرتبط با بیماری و نقشها و نهادهای مرتبط با آن است
منبع دیگر چنین قضاوتی میتواند این واقعیت باشد که از بسیاری جهات، پزشکی متحد بهتری برای جامعه شناسی پزشکی بوده تا جامعه شناسی، و این که پزشکی خیلی بیش از جامعه شناسی به حمایت مالی و شغلی جامعه شناسی پزشکی کمک کرده است و در بین نظریه پردازان کلاسیک جامعه شناسی، مارکس، دورکیم، و وبر، با این که هیچ کدام مستقیماً کار گستردهای در حوزهای که امروزه جامعه شناسی پزشکی و بهداشت تعریف میشود انجام ندادهاند ولی هر سه مفاهیم و مضامین و نظریات جامعه شناسی دارند که مستقیماً در مطالعات و پژوهشهای جامعه شناسی پزشکی کاربرد داشته و دارند. برای مثال بحث تضاد منافع طبقاتی و گروهی (Class interest) در مارکس[2] (در تحلیل اشکال خدمات درمانی و مساله دولت و بیمهها)، بحثهای تقسیم کار اجتماعی (Division for labour) و خودکشی در دورکیم[3](در بحثهای نقش بیماری و تحلیل عوامل اجتماعی خودکشی) و بحثهای دیوان سالاری (Bureaucracy)، عقلانیت صوری (formal rationality) (در بحثهای ساختار بیمارستانی
تحقیق آماده با موضوع نظریه های جامعه شناسی پزشکی 9 صفحه word