نوع فایل: word
قابل ویرایش 100 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
مقدمه:
تکنولوژی آموزشی درعرصه های متعدد کارایی خود را نشان داده است. هر فرد، سازمان یا نهادی که از روشهای پیشنهادی علم تکنولوژی آموزشی بهره گرفته، بیش از پیش بر بهره وری و اثر بخشی خود افزوده است.
تکنولوژی آموزشی در آموزش و پرورش به سان چراغی است که درپیش پای روندگان راه آموزش نهاده است، تا با پرتوافکنی خود راههای ناشناخته و تاریک را روشن سازد.
در جهان1 امروز تکنولوژی آموزشی به مفهوم رویکردی بر چگونگی آموزش در ارتباط با اهداف توانسته است باتکیه بر اصول و یافته های علمی و به ویژه روانشناسی یادگیری ، ابزار وسائل در دسترس را،اعم از اشیاء ساده ای همانند گچ و تابلوی کلاس و یا دستگاه پیچیدهای مانند کامپیوتر، برای بهینه کردن آموزش و بالا بردن کیفیت آن به خدمت گیرد و علاوه براین ، شیوه هایی نشان دهد که دانش آموزان با مطالب درسی خلاقانه برخورد کنندو با راهنمایی معلمان خویش ، اقدام به تهیه و تولید برخی از مواد آموزشی مورد نیاز نمایند و در این راه علایق و مهارتهای خود را بکار گیرند تا نتایج مطلوب از آموزش حاصل شود .
امورزه منظور از تکنولوژی آموزشی دیگر کاربرد مواد آموزشی نیست ، بلکه به معنای مهندس آموزشی ، طراحی و معماری آموزش است . به دیگر سخن مهندسی یک فرایند تعلیم و تربیت است . بنابراین همانطور که یک ساختمان نیاز به طراح و مهندی و معمار دارد ، یک نظام آموزشی نیازمند تکنولوژی آموزشی است
-والتر، ای، ویتیچ- چارلز، اف، شولز، تکنولوژی آموزشی(ماهیت و کاربرد) ترجمه ایرج اعتماد، شیراز- رهگشا- 1373 ص9.
از طرف دیگر ، در زمانی زندگی می کنیم که هیچ یک از معلمان به تنهایی قادر نیست با تغییرات موجود حتی در رشته های تخصصی پیش برود تنها جبران فاصله سرعت تحولات و عقب ماندگی هر انسان مددجویی از وایل مختلفی است که تکنولوژی نوین در اختیار ما قرار داده است . لذا درمی یابیم که اگر آموزش و پرورش برپایه علمی استوار نباشد هرگز به صورت فعالیتی ثمر بخش و موثر در نخواهد آمد و همیشه به شکل کاری بی نظام و آشفته باقی خواهد ماند ، به عبارت دیگر پایبند بودن به آموزش سنتی و بدون توجه به آخرین تغییرات و تحولات علمی تنها تنها نتیجای که می تواند داشته باشد تربیت دانش آموزانی با سواد اندک و غیر کاربردی است که هیچ گونه تأثیر مثبتی،نه در زندگی شخصی خود و نه در توسعه اقتصادی کشور نمی توانند داشته باشند.
از طرفی متأسفانه هنوز مفهوم تکنولوژی آموزشی در جامعه آموزشی و پرورشی کشور ما به درستی شناخته نشده هنوز هم شناخت عدهء زیادی از معلمان از تکنولوژی آموزشی، همان وسایل سمعی و بصری یا کمک آموزشی است، در حالیکه اطلاع از مفهوم جدید تکنولوژی آموزشی مستلزم مطالعه از تکنولوژی آموزشی ، نظریات تدریس، یادگیری ، تحلیل هدفهای آموزشی، کارایی و جایگاه رسانه ها در امر آموزش است. و بر این اساس باید مسؤلان آموزش و پرورش کشور و معلمان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت ضروت و شناخت و استفاده از تکنولوژی آموزشی را بیش از هر زمان دیگر
احساس کنند. چرا که پیشرفت سریع و تؤام با جهش های بلند در علوم تکنولوژی در قرن حاضر وظیفة بسیار سنگینی را در قیاس با ادوار گذشته بر دوش همه مسؤلان اجتماعی در سطح تصمیم گیری به ویژه بر عهدة مسؤلان آموزش و پرورش کشور قرار داده است.
(( همچنین تکنولوژی در صورتی می تواند حلال مشکلات و راهگشای مسایل آموزشی باشد که روی همه ابعاد شامل نظام برنامه ریزی درسی، نظام ارزشیابی، نظام استخدام و تربیت معلم، سازمان مدرسه ها ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی آموزشی است ، نکته حائز اهمیت این است که بدبینی بسیاری از معلمان نسبت به استفاده از وسائل و روش های نوین آموزشی ، خود عامل بازدارنده ای است که باید باملاحظات حرفه ای به خوش بینی تبدیل شود ، البته درکنار آماده سازی تجهیزات سخت افزاری مورد نیاز برای استفاده از روش های مدرن آموزشی ، آماده سازی معلمان برای مهارت ورزی در این زمینه نیز یکی از چالش هایی ست که توسعه تکنولوژی آموزشی با آن روبروست ، بااین حال درکنار عوامل تسهیل کننده و امیدوار کننده هم وجود دارد برای مثال رایانه در آموزش ابزاری ست برای تقویت و چاشنی آموزش از طریق سخنرانی و یادگیری ازطریق گوش دادن برای تبدیل دانایی به توانایی ، دانش آموز باید نقش فعالی رادرفرایند یادگیری ایفا کند . او نباید برای دریافت اطلاعات ، تنها به کتاب درسی و سخنرانی معلم درکلاس اکتفا کند ازاین طریق کمتر می تواند آموخته های خود را در موقعیت های جدید به کار گیرد و مشکلی را حل کند .اغلب معلمان دانش آموزان را به شیوه سخنرانی ( الگوی شنیداری ) آموزش می دهند . در حالی که امروزه نتایج روانشناسی یادگیری نشان می دهد که دانش آموزان در کلاس به شیوه های گوناگون
( شنیداری ، دیداری ، جنبشی ) یاد می گیرند . حال اگر معلمی به شیوه سخنرانی آموزش بدهد اکثر دانش آموزان در گروه دیگر از رهنمودها و آموزش های کلاسی معلم محروم می مانند و بی شک در یادگیری خود با مشکلاتی مواجه میشوند . بنابراین برای فعال کردن دانش آموزان در کلاس در فرایند یادگیری ، معلمان باید درشیوه های آموزشی خودتجدید نظر کنند . ( عادل یغما- مجله تکنولوژی آموزشی ) در نتیجه همانطور که بالا گفته شد آموزش و پرورش نقش بسیار مهمی را در این زمینه بر عهده دارد . امیدوارم با نگارش این پایان نامه با عنوان « بررسی موانع یادگیری از تکنولوژی و وسایل کمک آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری » توانسته باشم گامی هرچند ناچیز در جهت شناخت موانع و محدودیت های موجود در بکار گیری تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و پیشرفت فرهنگ استفاده از تکنولوژی آموزشی در نظام تعلیم و تربیت کشورمان برداشته باشم.
بیان مســاله:
تکنولوژی آموزشی در کشور ما تقریبا از دروس ناشناخته است ، با وجود تلاش های مسئولان آموزش و پرورش و بعضی از استادان من که قدم هایی در این راه برداشته اند لیکن در رابطه با شناخت تکنولوژی آموزشی و استفاده از آن در نظام کشورمان کمتر کار شده است و در نتیجه هنز هم شناخت عده زیادی از معلمان از تکنولوژی آموزشی همان وسائل سمعی و بصری یا وسایل کمک آموزشی است .
از طرفی دنیایی که ما در آن زنگی می کنیم پیوسته در حال تغییر است . پل لانکران1 در این مورد چنین می نویسد : « از یک دهه تا دهه دیگر ، انسان با چنان تغییر وسیع مادی، معنوی و اخلاقی در جهان روبرو می شود که تغییرهای دیروز دیگر نمی توانند جوابگوی احتیاجات امروز باشند، مضافاَ اینکه در این مسابقة تغییر اغلب مغزها از تغییر سازمانها عقب می مانند».
بنابراین آموزش و پرورش باید قابلیت یادگیری را در فراگیران ایجاد کند تا آنان بالقوه قادر به انطباق خود با شرایط حاصل از تغیرات مداوم دانش بشری باشند.از طرفی این واقعیت را باید پذیرفت که دیگر عصر معلم به عنوان یگانه قادر مطلق و تنها نیروی صاحب اقتدار یاددهی برآمده و آموزش سینه به سینه، شیوه های سنتی تدریس و تکیه بر تئوری محض در یادگیری ، برای پاسخ گویی به زمینه های نامحدود پیش بینی نشده حاصل از تنوع تغییر در تحولات دانش بشری کارایی لازم را نداشته و جوابگوی ضرورتهای آموزش زمان ما نیست، چرا که شاگردان در عصر ما خارج از کلاسهای درس در جریان فراگیری ناخداگاه وسایلی قرار می گیرند که تکنولو|ی آموزشی و تکامل مداوم آن به خدمت اجتماع گمارده است و به دنبال افزایش معلومات دانش آموزان سطح توقعات آنان از دانش و آگاهی معلمان به طور وسیعی بالا رفته است که علاوه بر معلم، کتابخانه نیز به تنهایی نمی تواند منبع کسب اطلاعات دربارة همة علوم وفنون تازه دنیا آموزش و پرورش و نیازهای آموزشی آنان باشد.
تنها راه غلبه بر این بحرانها که نظام آموزشی ما گریبانگیر آن است ایجاد و بارور ساختن فرهنگ استفاده از تکنولوژی آموزشی و روش های نوین تدریس و طراحی منظم آموزش می تواند تا حدودی ما را در رفع مشکلات یاد شده یاری نماید.
با توجه به ضرورتهای یاد شده و نیاز مبرم و روزافزون نظام تعلیم و تربیت کشورمان به تکنولوژی آموزشی، من نیز در این تحقیق باتکیه بر تحقیقلت و یافته های علمی به بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می پردازم
فهرست مطالب:
فصل اول:(بیان مسأله و طرح پژوهش)
مقدمه
بیان مسأله
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
سؤالات ویژۀ تحقیق
تعریف عملیاتی واژه ها
فصل دوم : « پیشینه و ادبیات تحقیق»
دلایل مقاومت معلمان در برابر تکنولوژی آموزشی
گذری بر تحقیقات صورت گرفته
ادبیات تحقیق
تاریخچة تکنولوژی آموزشی در جهان
تاریخچة تکنولوژی آموزشی در ایران
طراحی منظم آموزشی
تعریف طراحی منظم آموزشی
جایگاه طراحی آموزشی
الگوی طراحی منظم آموزشی
مواد و وسایل کمک آموزشی
نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری
تکنولوژیست آموزشی کیست و چه می کند
وظایف عمومی تکنولوژیست آموزشی از نظر میچل
زمینه هایی که تکنولوژیست های آموزشی در آن فعالیت می کنند
فصل سوم : ( متدلوژی یا روش اجرا )
مقدمه
نوع تحقیق
جامعه آماری
نمونه آماری
ابزار گرد آوری اطلاعات
روش آماری جهت تحلیل داده ها.
روش انجام آزمون
فصل چهارم :(تجزیه وتحلیل یافته های پژوهش)
مقدمه
الف: (تجزیه وتحلیل توصیفی داده ها)
ب:(تجزیه وتحلیل سوالات ویژه تحقیق)
فصل پنجم:
محدودیتهای تحقیق
پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق
پیشنهادهای محقق
خلاصه پژوهش
مهمترین یافته های تحقیق
فهرست منابع
منابع و مأخذ:
- مریم، پژم( 1383)، بررسی علل عدم کاربرد مواد و وسایل کمک آموزشی در فرایند تدریس از نظر معلمان مقطع ابتدایی شهرستان گرمسار، پایان نامه چاپ نشده
- قدرت، حاجی حسینلو، (1378)، بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزش در فرایند تدریس و یادگیری از دیدگاه معلمان ابتدایی شهرستان خوی
- حسن، پورجوادی،(1378) بررسی علل عدم بهره گیری از تکنولوژی آموزشی فرایند یاددهی از دیدگاه دبیران دوره راهنمایی تحصیلی شهرستان خوی
- فاطمه، صغری دادپور،(1380 ) بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند یاددهی- یادگیری از دیدگاه معلمان مقطع متوسطه شهرستان قائم شهر
- حسن، عبداللهی مهر،(1371) بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند یاددهی یادگیری از دیدگاه معلمان ناحیه یک استان قم
پایان نامه ی بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری. doc
