فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 25 صفحه
مقدمه
شیوع چاقی به طور گسترده و چشمگیری در کشور های صنعتی و در حال توسعه در حال افزایش است، به طوری که سازمان بهداشت جهانی، اضافه وزن و چاقی را به عنوان یک مشکل بین المللی مطرح نموده است (1). چاقی به عنوان یکی از عوامل عمده پنج بیماری مهلک در سطح جهان محسوب می شود. این بیماری ها شامل بیماری قلبی، سرطان، سکته، دیابت و آتروسکلروز می باشند (2). چاقی همراه با پرفشارخونی، مصرف سیگار و کلسترول بالا از عوامل خطرزای اصلی آتروسکلروز محسوب می شوند، بنابراین کنترل این دو عامل، بخش مهمی از برنامه های پیشگیرانه آتروسکلروز و بیماری قلبی را تشکیل می دهد. ارتباط مستقیم بین چاقی و پرفشار خونی در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است. هر چه فشار خون افزایش یابد، خطر آتروسکلروز نیز بیشتر می گردد (3).
پرفشارخونی سرخرگی که با فشار خون سیستولی بالاتر از 139 میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولی بالاتر از 89 میلیمتر جیوه تعریف می شود، در پنج دهه اخیر 30% افزایش داشته است (4). نتایج یک مطالعه در سال 1378 نشان داد که 11.1% مردان و 11.9% از زنان دارای فشار خونی بالای 90/160 هستند (5).
چندین شاخص آنتروپومتری برای ارزیابی چاقی مورد استفاده قرار گرفته اند. این شاخص ها مشتمل بر اندازه دور گردن، اندازه دور کمر، BMI[1]، نسبت دور کمر به دور باسن (WHR)[2]، نسبت دور کمر به دور ران (WTR)[3]، و نسبت چربی زیر پوستی تحت کتفی به سه سر بازو (STR)[4] هستند (6). اسماعیل زاده و همکاران (2004) نیز از WHR و نسبت دور کمر به طول قد (WHtR)[5] به عنوان شاخص هایی مناسب برای پیشگویی خطر بیماری های قلبی و عروقی نام بردند (1). همچنین طول پا و طول تنه که دو بخش اصلی طول قد را تشکیل می دهند، با خطر آتروسکلروز به ترتیب ارتباط معکوس و مستقیمی دارند (7). در این تحقیق هدف ما بررسی ارتباط شاخص های آنتروپومتری مذکور با فشار خون سیستولی و دیاستولی در زنان و مردان سالم و غیر فعال شهر مشهد بود.
روش تحقیق
این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی می باشد و جامعه آماری آن شامل کلیه افراد مراجعه کننده به بخش قلب و عروق بیمارستان امام رضا (ع) در شهر مشهد بود. با استفاده از پرسشنامه فعالیت بدنی میزان فعالیت بدنی آنها مورد بررسی قرار گرفت. یک پزشک جراح و متخصص قلب و عروق نیز وضعیت سلامتی افراد را بررسی کرد. سرانجام از میان این افراد، تعداد 58 مرد و 68 زن سالم و غیر فعال انتخاب شدند. در مرحله بعدی، شاخص های آنتروپومتری آزمودنی ها با استفاده از روش های معتبر ثبت شد.
روش تعیین مقادیر شاخص های آنتروپومتری به شرح ذیل بود: دور گردن: متر نواری مدرج عمود بر محور طولی گردن درست زیر برجستگی حنجره (سیب آدم) مورد استفاده قرار گرفت، دور کمر: متر به آرامی در سطح باریک ترین قسمت تنه در انتهای بازدم عادی به کار برده شد. دور باسن: متر به آرامی دور سرینی ها در ضخیم ترین برجستگی خلفی سرینی ها به کار برده شد، دور ران: در حالی که زانو به اندازه 90 درجه خمیده بود متر در وسط فاصله بین چین کشاله ران و لبه نزدیک کشکک استفاده شد، دور ساق پا: متر به طور افقی در ضخیم ترین محل عضله ساق به کار برده شد، دور بازو: آزمودنی با دست های آویزان در پهلو و کف دستها رو به ران ها می ایستاد و متر به آرامی دور بازو در سطحی بین زائده آخرمی کتف و زائده آرنجی به کار برده می شد، طول تنه: آزمودنی روی صندلی می نشست و فاصله بین محل نشستن آزمودنی و بالای سر وی اندازه گیری می شد، طول پا: با کم کردن اندازه طول تنه از قد طول پا به دست می آمد، طول ساق پا (ارتفاع زانو): آزمودنی روی صندلی می نشست، به طوری که زانوی وی در زاویه 90 درجه قرار می گرفت، سپس با استفاده از متر نواری فاصله بین بالای زانو و کف پا محاسبه می شد، طول بازو: فاصله بین بالای زائده آخرمی و پایین آرنج در حالی که آرنج آزمودنی 90 درجه خمیده بود محاسبه می شد، طول ران: در حالی که آزمودنی روی صندلی می نشست فاصله بین عقب باسن و جلوی زانو(زانو 90 درجه خم بود) با متر اندازه گیری می شد، عرض زانو: فرد ایستاده و زانو 90 درجه خمیده، تیغه های کولیس با دقت و محکم در اپی کندیل های کناری و میانی ران به کار برده می شد، عرض مچ پا: فرد ایستاده، وزن به طور مساوی بین دو پا توزیع شده، تیغه کولیس در جانبی ترین لبه قوزک کناری و داخلی ترین قسمت قوزک داخلی به کار برده می شد، عرض آرنج: آرنج 90 درجه خمیده، بازو تا سطح افقی خمیده و ساعد در حالت سوپینیشن قرار داشت، تیغه های کولیس محکم بر روی اپی کندیل های خارجی و داخلی استخوان بازو در زاویه ای که زاویه 90 درجه آرنج را نصف می کرد قرار داده می شد، چربی زیر پوستی تحت کتفی: در طول خط شکاف طبیعی پوست در زیر زاویه تحتانی کتف پوست تا زده می شد و با کالیپر به صورت مورب 1 سانتی متر زیر انگشتان اندازه گیری می شد، چربی زیر پوستی سه سر بازو: فاصله بین برجستگی کناری زائده آخرمی و لبه تحتانی زائده آرنجی در لبه کناری بازو در حالی که ساعد 90 درجه خم شده بود با استفاده از یک متر اندازه گیری می شد. تا زدن یک سانتی متر بالای خط مشخص شده در قسمت خلفی و وسط بازو انجام می شد. کالیپر هم سطح با علامت استفاده می شد (8، 9). تمامی اندازه گیری ها تا دقت 1 میلی متر انجام می شد.
تحقیق درباره تعیین ارتباط شاخص های آنتروپومتریکی تعیین کننده چاقی با فشار خون
