فهرست مطالب
تاریخچه از مونوگرافی در جهان وایران
ساختار تاریخی روستا
ساختار جغرافیایی روستا
ساختار اجتماعی روستا
اشتغال در روستا
موقعیت ارتباطی روستا
دین و مذهب
ظواهر زندگی
فرهنگ عامه
تعداد اسلاید: 17 صفحه
با قابلیت ویرایش
مناسب جهت ارائه سمینار و گزارش
جامعه شناسی علمی است که به تبیین پدیده های اجتماعی با استفاده از روش های علمی و به دور از هرگونه پیشداوری می پردازد و به محقق این امکان را می دهد تا با اجتناب از سلایق و علایق بیرونی و دورنی و آنچه هست با واقعیت و حقیقت برخورد و به بررسی و تبیین آنها بپردازد این علم چشم اندازی نو، درباره اجتماعات انسانی به ما می آموزد لذا با تمسک به این رشته می توان تبیین دقیقی نسبت به رفتارهای
( کنش و واکنش ) جوامع مختلف پرداخت و علل را شناسایی و به تبیین آنها بپردازد، لازم است از روش های مختلف و تکنیک هایی خاص جهت ابزار تحقیق استفاده نماید. یکی از تکنیک های مرسوم روش تحقیق میدانی مونوگرافی می باشد که راجع به آن توضیح اجمالی داده خواهد شد که در این تکنیک یک پدیده یا امر اجتماعی و یا گروه محدود ( مثل مدرسه یا روستا یا شهر و یا یک موسسه ) انتخاب و تا حد امکان از زوایا و جوانب گوناگون به طور عمقی مورد مطالعه قرار می گیرد و برای پیشرفت طرح ها و برنامه ریزی های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ........
برای همه دست اندرکاران و مسئولین لازم است که قوانین حاکم بر جامعه و آداب و رسوم، امکانات مادی و معنوی و ارزش های آن را شناسایی و به عنایت به آنها برنامه ریزی نمایند که بدون شک رضایت مردم را کسب خواهد نمود. در غیر اینصورت اگر برنامه هایی نیز بر خلاف ساکنان آن منطقه صورت پذیرد مسلماً مشکلاتی را به بار خواهد آورد که شاید جبران ناپذیر باشد لذا هدف شناسایی و معرفی محل مورد نظر به علاقمندان به تحقیق و پژوهش و سایر موارد می باشد.
1-2 بیان و تعریف مسأله:
مطالعه در روابط انسانی و زندگی گروه های اجتماعی از ابتدا به خودی خود هدف واقعی و مستقل از تمام ملاحظات کاربردی داشت ولی مطالعه زندگی اجتماعی بشری در ارتباط با محیط تغییرات و تحولات مناطق روستایی و به طور کلی محیط روستایی در رابطه گسترش زندگی مدرن از جمله مسأئلی محسوب می شوند که مورد مطالعه جامعه شناسی روستایی قرار می گیرد. از هم پاشیدگی نظام های ارضی مبتنی بر روابط فئودالی و نیمه فئودالی در کشورهای جهان و به خصوص در عصر حاضر در کشورهای آسیایی و به دنبال آن اشاعه تعاونی های روستایی بهره برداری های جمعی از جمله مسائلی هستند که در محدوده مطالعات جامعه شناسی روستا قرار گرفته و در بسیاری از موارد برای ایجاد دگرگونی های لازم انجام چنین مطالعاتی را الزامی و ضروری می سازد و همچنانکه اشاره گردید مهاجرت های فراوان و مشکلات ناشی از آن موجب روی آوردن عده ای از جامعه شناسان و مردم شناسان به بررسی و زندگی اجتماعات روستایی شده است.
1-3 اهداف تحقیق:
جامعه شناسی روستایی در بررسی های خود از رشته های محدودی از قبیل جغرافیای انسانی، جمعیت شناسی ، اقتصاد، آمار ، تاریخ، هر یک از این رشته ها ، به طور مستقیم و غیر مستقیم با جامعه شناسی روستایی مرتبط است، بنابراین جامعه شناسی روستایی الزاماً باید حداقل آشنایی لازم را با آن داشته باشد، این نکته را بایستی خاطر نشان ساخت که از یک طرف تحقیق و ارزیابی ، اساس آگاهی های لازم برای توسعه روستایی محسوب می شود، از طرف دیگر دگرگونی های جامعه روستایی در قرن حاضر را باید با تکنولوژی نیز در ارتباط قرار داد ، زیرا نتایج و عواقب اجتماعی، ورود فنون جدید در جامعه روستایی به منزله پدیده هایی جدید می تواند مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس آن تصمیمات لازم اتخاذ شود، به عنوان مثال: کاهش مهاجرت فصلی در پی ورود ماشین و استفاده از آن در مورد بذر پاشی و بسته بندی و غیره....... و یا حذف گروه های خوشه نشین به وسیله صنایع تبدیلی و تولیدی و غیره درون منطقه روستایی موجب کاهش بیکاری در ضمن مانع مهاجرت های وسیع از روستا به شهر می شود.
فصل اول
1-1 مقدمه ....
1-2 بیان و تعریف مسأله
1-3 اهداف تحقیق
1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق
1-5 روش های تحقیق و مراحل کار
1-6 پیشینه تحقیق
1-7 محدودیت ها و موانع تحقیق
1-8 اهداف توسعه روستایی
1-9 تاریخچه مونوگرافی
فصل دوم
2-1 تعریف ده یا روستا
2-2 مشخصات جغرافیایی
2-3 جنس خاک و فرسایش آن
2-4 انواع پوشش گیاهی
2-5 زندگی جانوران
2-6 منابع آب
2-7 آب و هوا
2-8 دین و مذهب
2-9 زبان و گویش اصلی مردم
2-12 اماکن و بناهای تاریخی
فصل سوم
3-1 ریخت شناسی روستا
3-2 شکل سکونت – توزیع مراکز مسکونی
3-3 ویژگی منازل قدیم و جدید
3-4 معابر و کوچه ها
3-5 چگونگی توزیع مساکن و مالکیت آن
3-6 وضعیت یک منزل مسکونی در روستای چری به طور کامل
3-7 وضع ارتباطی( راهها)
3-8 خدمات عمومی روستا
فصل چهارم
4-1 ساخت جمعیت
4-2 لزوم مطالعه جمعیتی روستاها
4-3 تعریف جمعیت
4-4 توزیع سنی و جنسی جمعیت
4-5 توزیع سنی و جنسی جمعیت
4-6 جمعیت فعال و غیر فعال
4-7 حرکات جمعیت – مهاجرت روستا
4-8 زاد و ولد روستا
4-9 مرگ و میر
فصل پنجم
5-1 نظام اقتصادی روستا
5-2 کشاورزی و اهمیت آن
5-3 جمعیت شاغل در بخش کشاورزی
5-4 زراعت و تقویم زراعی
5-5 آبیاری و انواع آن
5-6 قوانین استفاده از قنوات و محدوده آن
5-7 عوامل تولید ( شیوه های شخم زدن)
5-8 دامداری
5-9 باغداری
5-10 مرغداری
5-11 صنایع دستی
فصل ششم
6-1 رفتارهای اجتماعی ، هنجارها و ضد ارزش ها
6-2 روابط اجتماعی روستاییان با هم یا با دیگران
6-3 حوادث اجتماعی در روستای چری
فصل هفتم
7-1 وضعیت سواد در جامعه
7-2 تعلیم و تربیت در خانواده ها
7-3 آموزش و پرورش در مدرسه
7-4 میزان سواد و تعداد مراکز آموزشی
فصل هشتم
8-1 خانواده و نظام خویشاوندی( مقدمه)
8-2 سالمندان
8-3 خانواده و هرم قدرت
8-4 خویشاوندی و روابط خانوادگی
8-5 ازدواج و شیوه همسر گزینی
8-6 موقعیت پدر در خانواده
8-7 شیوه های پرورش و اجتماعی کردن کودکان
8-8 نظام قشربندی
فصل نهم
9-1 مراسم در طول یک سال شمسی ( چهارشنبه سوری)
9-2 تحویل سال نو
9-3 سیزده بدر
9-4 مراسم گاو در آوردن برای شخم زدن
9-5 مراسم شب یلدا
9-6 مراسم در طول یک سال قمری ( مراسم ماه محرم و صفر)
9-7 مراسم تولد
9-8 مراسم نامگذاری
9-9 مراسم عقیقه دادن
9-10 ازدواج و مراسم ان
9-11 مراسم شیرینی خوری
9-12 پذیرایی در مجلس شیرینی خوری
9-13 مراسم عروسی
9-14 شب حنا بندان
9-15 آوردن عروس به خانه داماد
9-16 مراسم فوت
9-17 اعتقادات و باورها در خوب و بد بودن افعال
9-18 اعتقادات عامیانه و خرافی
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
شامل 95 صفحه فایل word
جامعه شناسی علمی است که به تبیین پدیده های اجتماعی با استفاده از روش های علمی و به دور از هرگونه پیشداوری می پردازد و به محقق این امکان را می دهد تا با اجتناب از سلایق و علایق بیرونی و دورنی و آنچه هست با واقعیت و حقیقت برخورد و به بررسی و تبیین آنها بپردازد این علم چشم اندازی نو، درباره اجتماعات انسانی به ما می آموزد لذا با تمسک به این رشته می توان تبیین دقیقی نسبت به رفتارهای
( کنش و واکنش ) جوامع مختلف پرداخت و علل را شناسایی و به تبیین آنها بپردازد، لازم است از روش های مختلف و تکنیک هایی خاص جهت ابزار تحقیق استفاده نماید. یکی از تکنیک های مرسوم روش تحقیق میدانی مونوگرافی می باشد که راجع به آن توضیح اجمالی داده خواهد شد که در این تکنیک یک پدیده یا امر اجتماعی و یا گروه محدود ( مثل مدرسه یا روستا یا شهر و یا یک موسسه ) انتخاب و تا حد امکان از زوایا و جوانب گوناگون به طور عمقی مورد مطالعه قرار می گیرد و برای پیشرفت طرح ها و برنامه ریزی های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ........
برای همه دست اندرکاران و مسئولین لازم است که قوانین حاکم بر جامعه و آداب و رسوم، امکانات مادی و معنوی و ارزش های آن را شناسایی و به عنایت به آنها برنامه ریزی نمایند که بدون شک رضایت مردم را کسب خواهد نمود. در غیر اینصورت اگر برنامه هایی نیز بر خلاف ساکنان آن منطقه صورت پذیرد مسلماً مشکلاتی را به بار خواهد آورد که شاید جبران ناپذیر باشد لذا هدف شناسایی و معرفی محل مورد نظر به علاقمندان به تحقیق و پژوهش و سایر موارد می باشد.
1-2 بیان و تعریف مسأله:
مطالعه در روابط انسانی و زندگی گروه های اجتماعی از ابتدا به خودی خود هدف واقعی و مستقل از تمام ملاحظات کاربردی داشت ولی مطالعه زندگی اجتماعی بشری در ارتباط با محیط تغییرات و تحولات مناطق روستایی و به طور کلی محیط روستایی در رابطه گسترش زندگی مدرن از جمله مسأئلی محسوب می شوند که مورد مطالعه جامعه شناسی روستایی قرار می گیرد. از هم پاشیدگی نظام های ارضی مبتنی بر روابط فئودالی و نیمه فئودالی در کشورهای جهان و به خصوص در عصر حاضر در کشورهای آسیایی و به دنبال آن اشاعه تعاونی های روستایی بهره برداری های جمعی از جمله مسائلی هستند که در محدوده مطالعات جامعه شناسی روستا قرار گرفته و در بسیاری از موارد برای ایجاد دگرگونی های لازم انجام چنین مطالعاتی را الزامی و ضروری می سازد و همچنانکه اشاره گردید مهاجرت های فراوان و مشکلات ناشی از آن موجب روی آوردن عده ای از جامعه شناسان و مردم شناسان به بررسی و زندگی اجتماعات روستایی شده است.
1-3 اهداف تحقیق:
جامعه شناسی روستایی در بررسی های خود از رشته های محدودی از قبیل جغرافیای انسانی، جمعیت شناسی ، اقتصاد، آمار ، تاریخ، هر یک از این رشته ها ، به طور مستقیم و غیر مستقیم با جامعه شناسی روستایی مرتبط است، بنابراین جامعه شناسی روستایی الزاماً باید حداقل آشنایی لازم را با آن داشته باشد، این نکته را بایستی خاطر نشان ساخت که از یک طرف تحقیق و ارزیابی ، اساس آگاهی های لازم برای توسعه روستایی محسوب می شود، از طرف دیگر دگرگونی های جامعه روستایی در قرن حاضر را باید با تکنولوژی نیز در ارتباط قرار داد ، زیرا نتایج و عواقب اجتماعی، ورود فنون جدید در جامعه روستایی به منزله پدیده هایی جدید می تواند مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس آن تصمیمات لازم اتخاذ شود، به عنوان مثال: کاهش مهاجرت فصلی در پی ورود ماشین و استفاده از آن در مورد بذر پاشی و بسته بندی و غیره....... و یا حذف گروه های خوشه نشین به وسیله صنایع تبدیلی و تولیدی و غیره درون منطقه روستایی موجب کاهش بیکاری در ضمن مانع مهاجرت های وسیع از روستا به شهر می شود.
فصل اول
1-1 مقدمه ....
1-2 بیان و تعریف مسأله
1-3 اهداف تحقیق
1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق
1-5 روش های تحقیق و مراحل کار
1-6 پیشینه تحقیق
1-7 محدودیت ها و موانع تحقیق
1-8 اهداف توسعه روستایی
1-9 تاریخچه مونوگرافی
فصل دوم
2-1 تعریف ده یا روستا
2-2 مشخصات جغرافیایی
2-3 جنس خاک و فرسایش آن
2-4 انواع پوشش گیاهی
2-5 زندگی جانوران
2-6 منابع آب
2-7 آب و هوا
2-8 دین و مذهب
2-9 زبان و گویش اصلی مردم
2-12 اماکن و بناهای تاریخی
فصل سوم
3-1 ریخت شناسی روستا
3-2 شکل سکونت – توزیع مراکز مسکونی
3-3 ویژگی منازل قدیم و جدید
3-4 معابر و کوچه ها
3-5 چگونگی توزیع مساکن و مالکیت آن
3-6 وضعیت یک منزل مسکونی در روستای چری به طور کامل
3-7 وضع ارتباطی( راهها)
3-8 خدمات عمومی روستا
فصل چهارم
4-1 ساخت جمعیت
4-2 لزوم مطالعه جمعیتی روستاها
4-3 تعریف جمعیت
4-4 توزیع سنی و جنسی جمعیت
4-5 توزیع سنی و جنسی جمعیت
4-6 جمعیت فعال و غیر فعال
4-7 حرکات جمعیت – مهاجرت روستا
4-8 زاد و ولد روستا
4-9 مرگ و میر
فصل پنجم
5-1 نظام اقتصادی روستا
5-2 کشاورزی و اهمیت آن
5-3 جمعیت شاغل در بخش کشاورزی
5-4 زراعت و تقویم زراعی
5-5 آبیاری و انواع آن
5-6 قوانین استفاده از قنوات و محدوده آن
5-7 عوامل تولید ( شیوه های شخم زدن)
5-8 دامداری
5-9 باغداری
5-10 مرغداری
5-11 صنایع دستی
فصل ششم
6-1 رفتارهای اجتماعی ، هنجارها و ضد ارزش ها
6-2 روابط اجتماعی روستاییان با هم یا با دیگران
6-3 حوادث اجتماعی در روستای چری
فصل هفتم
7-1 وضعیت سواد در جامعه
7-2 تعلیم و تربیت در خانواده ها
7-3 آموزش و پرورش در مدرسه
7-4 میزان سواد و تعداد مراکز آموزشی
فصل هشتم
8-1 خانواده و نظام خویشاوندی( مقدمه)
8-2 سالمندان
8-3 خانواده و هرم قدرت
8-4 خویشاوندی و روابط خانوادگی
8-5 ازدواج و شیوه همسر گزینی
8-6 موقعیت پدر در خانواده
8-7 شیوه های پرورش و اجتماعی کردن کودکان
8-8 نظام قشربندی
فصل نهم
9-1 مراسم در طول یک سال شمسی ( چهارشنبه سوری)
9-2 تحویل سال نو
9-3 سیزده بدر
9-4 مراسم گاو در آوردن برای شخم زدن
9-5 مراسم شب یلدا
9-6 مراسم در طول یک سال قمری ( مراسم ماه محرم و صفر)
9-7 مراسم تولد
9-8 مراسم نامگذاری
9-9 مراسم عقیقه دادن
9-10 ازدواج و مراسم ان
9-11 مراسم شیرینی خوری
9-12 پذیرایی در مجلس شیرینی خوری
9-13 مراسم عروسی
9-14 شب حنا بندان
9-15 آوردن عروس به خانه داماد
9-16 مراسم فوت
9-17 اعتقادات و باورها در خوب و بد بودن افعال
9-18 اعتقادات عامیانه و خرافی
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
شامل 95 صفحه فایل word
دانلود مقالات و پژوهش ها رشته جغرافیا مونوگرافی روستای گیل آباد شهرستان نهاوند بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 40
مقدمه
کنون چون اوفتاداین کارمارا خداوندا به خودمگذار مارا
موضوعی که برای کارتحقیقیم درنظرگرفته ام مونوگرافی روستای گیل آباد می باشد واین بخاطرعلاقه ام به این کاروشناسایی هرچه بیشترمحیط اطرافم هم برای خودم وهم برای دیگرافراد بویژه مسئولین برای پیشرفت وآبادانی این روستا باشد باتوجه به اینکه تاکنون تحقیقی درخصوص این روستاصورت نگرفته بود با مشکلاتی مواجه بودم بخاطرعلاقه ام وکمک ها وراهنمایی استاد ارجمند آقای محمدتقی شهبازی ویاری اطرافیانم توانستم این مشکل رابه آسانی پشت سربگذارم من دراین تحقیق با نبود منابع وامکانات مواجه بودم وبخصوص برای گرفتن عکسها موردنیازکه بایاری خداوند وکمک اطرافیان این مسئله حل شد.
باتوجه به تعریف مونوگرافی که بررسی ومطالعه همه جانبه یک پدیده می باشد ودر مورد مونوگرافی روستایی همه ابعاد و موضوعات فرهنگی،اقتصادی،اجتمایی و...را دربر میگیرد دراین تحقیق این جانب درفصل اول به طرح مطالعاتی،فصل دوم به ادبیات تحقیق (تعریف مفاهیم ونظریه های مونوگرافی)فصل سوم گزارش تحقیق در روستای گیل آباد می باشد وشامل چندبخش است.
بخش اول: اوضاع تاریخی و جغرافیایی روستا.
بخش دوم :ساختار اقتصادی روستا(تولیدکشاورزی_عوامل تولید)
بخش سوم:ساختار فرهنگی روستا(دین ومذهب_زبان ولهجه)
بخش چهارم:ساختار اجتماعی روستا (قشر بندی اجتماعی- جمعیت و نیروی انسانی – خانواده و ازدواج-آموزش و سواد-بهداشت و درمان-شیوه سکونت- سازمان و موسسات).
بخش چهارم: نتیجه گیری می باشد.
برای انجام این پژوهش از روش کتابخانه ای و همچون عضو جامعه مورد پژوهشم از روش مشاهده همراه با مشارکت برای جمع آوری اطلاعات بهره برده ام.آنچنان که گفته شد در انجام این پژوهش با مشکلاتی مواجه بوده ام و این خود باعث شد کار تحقیقی ام با نواقصی مواجه باشد امیدوارم خوانندگان محترم بزرگوارانه مرا ببخشند وبدانند این تلاش زمانی اثر بخش است که جهت شناخت موانع و مشکلات این روستا و آن هم برای پیشرفت وطنم گیل آباد مورد توجه خوانندگان و دست اندرکاران ذیربط قرار گیرد. ان شاء الله این قدم در راه انجام تحقیقات بعدی کمک کننده بوده و آخرین نباشد.
با آرزوی توفیق الهی
بخش اول : طرح مطالعاتی
الف- طرح ومسئله ی تحقیق:
مونوگرافی روستای گیل آباد: این روستا در بخش زرین دشت ,شهرستان نهاوند استان همدان واقع است.
ب- اهمیت و ضرورت تحقیق:
با توجه به اینکه هر منطقه دارای خصوصیات و ویژگی هایی میباشد و باید به نحوی این خصوصیات مشخص و نمایان گرددودر اختیار ساکنین و مسئولین قرار گیرد چه بسان مورد توجه شان قرار بگیرد تا بتوان یک برنامه ریزی دقیق و قبل اجرا را داد تا بتوان به بهترین نحو از منابع گوناگون منطقه مثل: منابع زیرزمینی, آداب و رسوم فرهنگی, آثار باستانی ,مسائل اجنماعی و اقتصادی و جمعیت شناسی استفاده گردد. خلاصه هدف عمده شناساندن دقیق تر منطقه به مردم و مسئولین امرمی باشد.
ج- روش تحقیق:
این تحقیق اولین نوشته در مورد روستای گیل آباد می باشد و در تهیه و تنظیم اش هم از روش کتابخانه ای و هم از روش میدانی استفاده شده است.
د- هدف از تحقیق:
هدف از نوشتن و انتخاب این موضوع برای کار تحقیقی ام علاوه بر علاقه و میل باطنی ام وهم چنین برای شناساندن هرچه بیشتر این روستا برای تصمیمات مهم میباشد و چون این روستا از روستاهای قدیمی شهرستان نهاوند است و اتفاقات گوناگونی در آن رخ داده است بدینسان آن را مورد تحقیق قرار داده ام و به همین خاطر بود که به یاری خداوند منان و زحمت و تلاش اینجانب و راهنمایی های استاد گرامی آقای محمد تقی شهبازی این کار را شروع و با وجود مشکلات آنرا به پایان رساندم و هرچند دارای نواقص و کمبود هایی میباشد امیدوارم مورد توجه قرا بگیرد ان شاء الله.
بخش :ادبیات تحقیق
جامعه شناسی روستایی با شناخت علمی حیاط اجتماعی روستاییان دانش روشنگری است که با وجود جوانی اش وظیفه ای بس سنگین شناخت علمی زندگی اجتماعی بیش از نصف جمعیت معاصر را به دوش میکشد واگر این حقیقت را در نظر بگیریم که امروزه بیش از درصد نیروی کار کشور های جهان سوم در بخش کشاورزی اشتغال دارند و اهمیت این دانش و دستاورد های آن نه تنها از لحاظ اجتماعی بلکه از دیدگاه اقتصادی نیز روشن میشود.
تجربه ی کشورهای توسعه یافته و هم چنین کشورهای رو به توسعه جهان نشان میدهد که برای حل دشواریهای اقتصادی – اجتماعی فرهنگی – سیاسی و برای اجرای صحیح برنامه ریزی های مختلف در این کشور ها شناخت علمی و عینی محیط روستایی از نخستین ضروریات است و بدون آن اجرای این برنامه ها قرین موفقیت نخواهد بود دانشی که در این روستا به یاری برنامه ریزان و جامعه شناسان بر می خیزد جامعه شناسی روستایی است که با بررسی ها و پژوهش های خود راه برنامه ریزان را هموار میکند و در این زمینه به روشنگری های لازم دست میابد.
در سالهای پس از انقلاب اسلامی که سازندگی در تمام0 سطوح و بخش ها شروع شده ضرورت شناخت محیط روستایی و روستاهای ایران بیش از پیش احساس میشود ,چرا که حجم جمعیت روستایی تقریبا معادل 50 درصد کل جمعیت است وهر تغییری در جمعیت شهری متاثر از تغییرات و تحولات جمعیت روستایی است.به همین دلیل بخش توسع و عمران روستایی در برنامه ریزی روستایی از اولویت ویژه ای برخوردار است وتاسیس,تجهیز و توسعه سازمانها و ارگانها نظیرجهاد سازندگی و مراکز خدمات جامعه خود نیمی از درمان است و میتواند راهگشا باشد,زیرا روستا نه تنها سنگر اقتصادی, که سنگر فرهنگی کشور نیز است.
تحقیق یا پژوهش عبارت است از جستجو
ذهن کاوشگر برای پاسخ گویی به کنجکاوی های ذهن جبلی انسانها: باحرکت فعالانه وآگاهانه پژوهشگر برای رسیدن به یک حقیقت یا واقعیت مجهول یا مبهم پژوهش علم شناخت است انسان نظام وار به منظور افزایش آگاهی انسان برای سازندگی,اتخاذ تدابیر سنجیده درک عمیق معانی و مفاهیم و روابط امور باهم است.
روش شناخت تحقیق چنین تعریف میشود, مجموعه اعمال و فعالیت های مناسب,صحیح و ارزشمند که با کمک سلسله اقدامات منظم و از قبل تعیین ترمیم روش شده انجام میگیرد تا امر موضوع شیئی و مسئله ای کشف و شناخته شود و روش هر تحقیق با توجه به اهداف آن تعیین میشود بررسی های علمی نشان میدهد که نوع تحقیق و واقعیت گونه ای خاصی از روشهای تحقیق را طلب میکند زیرا نظر به اینکه حقایق و واقعیتها از نظر ماهیت متفاوت اند و راه ها ی وصول به آنها نیز متنوع اند.
فن و ابزار
محقق در روش خود بر ای کشف حقیقت یا واقعیت مجهول و مبهم از فنون خاصی استفاده میکند و ابزار ویژه ای به کار میبرد. بد یهی است که فنون و ابزار محققان متناسب با روش پژوهش انتخاب میشود.
از مجموع شیوه های معمول در یک دانش,(هنر یا شغل که موجبات اخذ نتیجه ای معین با بهترین بازده ممکن را فراهم میسازد) فنون تحیقی نامیده میشود در دانش اجتماعی فن به شیوه هایی اطلاق میشود که برای گرد آوری داده های لازم پژوهش اجتماعی برای گردآوری داده های لازم پژوهش اجتماعی برای تولید اطلاعات بکار میرود تناسب نوع و ماهیت روش تحقیق فن خاصی مورد نیاز است از این رو فنون تحقیق متعددند (ابزار) تحقیق برای گرد آوری داده ها و دستیابی به اطلاعات لازم از آنها استفاده میکند تا با پژوهش,تجزیه و تحلیل آنها حقایق را کشف کند و واقعیت ها را بشناسد.
انواع تحقیقات روستایی
الف- روش پیمایشی:
عبارت است از مطالعه منظم و جامع اجتماعی معین با هدف تحلیل یک مسئله اجتماعی و بیان پیشنهادهایی برای حل آنها,به بیان دیگر گرد آوری داده های اجتماعی از طریق سوالات هدفمند که در آن نمونه ای از یک جمعیت آماری در رابطه با موضوع مشخص ودر یک پرسش نامه بررسی میشود.
در این شیوه از پژوهش داده های حاصل پس از کد گذاری و بررسی دقیق به صورت کمی تجزیه و تحلیل میشود تا درباره ی متغیر های مورد مطالعه اطلاعات توصیفی لازم به دست آید و رابطه همبستگی میان آنها را منعکس کند پیمایش اجتماعی مهم ترین روش پژوهش های جامعه شناسی است و در کلیه مطالعات اجتماعی استفاده میشود.
ب- روش تاریخی:
مطالعه اسنادی: در مطالعاتی که در دسترس مستقیم به علل وقایع و رویدادها مقدور نیست بر اساس بررسی معلول و نتایج علل قبلی و یا کسب اطلاعات از دیگران در مورد وقایع گذشته انجام میشود منابع کسب اطلاعات موجود ( اسناد) طرح و اجرا میشود دو نوع اند: 1- تحقیقات تاریخی 2- پژوهش های آماری. اگرچه دونوع تحقیق اسنادی در مناطق روستایی مهم اند در موارد مختلف از ویژگی های تاریخی و آماری استفاده میشود به دلیل ضیق مجال و اقتضای یک واحد کار عملی جامعه شناسی روستایی که با بررسی های تاریخی تناسب بیشتری دارد در اینجا تنها از پژوهش تاریخی بحث میکنیم.
تحقیق تاریخی پژوهشی است روی موضوعات معینی که در گذشته و در یک مقطع مشخص اتفاق افتاده اند, در این روش تلاش محقق بر این است که حقایق گذشته را از طریق گرد آوری اطلاعات ارزشیابی کند وبررسی صحت وسقم این اطلاعات ترکیب دلایل مستدل و تجزیه و تحلیل آنها به صورت منظم و عینی بیان کند.
پژوهش تاریخی نیاز به اطلاعاتی دارد که توسط دیگران جمع آوری یا مشاهده شده است لذا محقق بایستی در مورد درستی اعتبار و معنی دار بودن این اطلاعات تحقیق لازم را انجام دهد, تمام پژوهش هایی که در مورد محیط گذشته های روستایی انجام میگیرد در رده پژوهش های روستایی قرار دارند مطالعه درباره اصلاحات ارضی, نظام های بهره برداری تاریخی, مالکیت ومناسب بهره برداری, زندگی و معیشت روزمره روستاییان در طول تاریخ فئودالیسم و نظام ارباب و رعیتی نظامهای مالکیت ارضی و ... در زمره ی پژوهش های تاریخی روستا محسوب میشود.
ج- مونوگرافی ( تک نگاری)
تک نگاری چیست :یکی از تکنیک های تحقیق در علوم اجتماعی که پس از لوپله در جهان مرسوم شده و در ایران از اواسط دهه 40رواج فراوان یافته ,تک نگاری یا مونو گرافی است.
تک نگاری روشی است که اگر به شیوه صحیح استفاده و بصورت جامع نگاشته شود روش خوبی در شناسایی منطقه وسیعی از روستاهای کشور و و شناختن تنگناهای اقتصادی-اجتماعی آنها میباشد. مونوگرافی(تک نگاری) شیوه تحقیق جامعه شناختی است که پژوهشگر اجتماعی با استفاده از آن پدیده ی اجتماعی جوامع کوچک را بطور ژرف و دقیق و همه جانبه بررسی میکند. از این رو میتوان گفت مونوگرافی توصیفی است ژرف و دقیق از یک شخص (بیوگرافی) یا یک واحد اجتماعی- مانند خانواده- طایفه- قبیله و نژاد- قشر اجتماعی –کارخانه و یا یک ده که جنبه های مختلف را در بر میگیرد.
مونوگرافی ("تک نگاری) بر اساس مشاهده عینی و مستقیم استوار است زیرا پژوهشگری اجتماعی از طریق مشاهده فعال و با شرکت در زندگی جامعه مورد مطالعه از راه مباشرت مستقیم با افراد آن و هم چنین با استفاده از فنون و مصاحبه ,پرسشگری و عکسبرداری و فیلمبرداری از زندگی آنان رویدادهای اجتماعی را دقیقا ثبت و ضبط میکند.این روش کلیه ی وجوه زندگی افراد مورد مطالعه را از جهات اقتصادی –اجتماعی- فرهنگی- عقیدتی- سیاسی بررسی میکند, روش تک نگاری,هم به جنبه های مورفوژیک پدیده ها میپردازد و هم به روابط درونی ساخت ها توجه دارد.بنابراین مونوگرافی(تک نگاری) تنها یک توصیف انتزاعی نیست بلکه تمام جنبه های یک اجتماع و روابط واقعی میان آنها را در بر میگیرد.
اگرچه تک نگاری به مطالعه یک واحد از جامعه کوچک میپردازد و نتایج آن ضرورتا نباید تعمیم پذیر باشد اما نظر به اینکه هرمورد مطالعه شده نمونه ی موارد مشابه دیگر است, به اعتقاد بسیاری از جامعه شناسان این روش نیز کشف اصول و قوانین کلی اجتماعی منجر میشود.
مراحل تک نگاری (منو گرافی)
مطالعه روستاها به شیوه ی تک نگاری شامل سه مرحله است:
1- زمینه سازی مقدماتی
2- گردآوری اطلاعات
3- تجزیه و تحلیل اطلاعات
مرحله اول : زمینه سازی مقدماتی: در این مرحله لازم است دو کار صورت پذیرد
الف- مطالعه اسناد و مدارک وشناسایی محیط جغرافیایی روستا,دهستان و بخش مربوط.
ب- مشاهده کلی روستا :تماسهای مقدماتی با مردم ,ریش سفیدان , منتقدین, اعضای شورا.
مرحله دوم : گردآوری اطلاعات: در این مرحله اقدامات و کارهای فوق ضروری است
الف- تدوین و تنظیم پرسش نامه برای گردآوری اطلاعات دقیق( مثلا تعداد و مشخصات جمعیت روستایی, مساحت مزارع و ...) و اقدام به گردآوری اطلاعات.
ب – تنظیم الگو, مصاحبه با روئسا خانواده ها ,ریش سفیدان و اعضای شورای اسلامی و انجام مصاحبه با آنها.
ج-مشاهده مستقیم سیمای فیزیکی روستا و عکس برداری و فیلم برداری از موارد لازم.
د- گردآوری و ثبت و ضبط اسناد و مدارک مربوط به روستا.
مرحله ی سوم: تجزیه و تحلیل اطلاعات؛ در این مرحله انجام این کار ها ضروری است.
الف- طبقه بندی اطلاعات بدست آمده.
ب- تجزیه و تحلیل آنها و پیدا کردن روابط میان پدیده ها.
ج- تدوین اطلاعات و تنظیم گزارش نهایی.
طرح مونوگرافی(تک نگاری روستا)
برای مطالعه تک نگاری روستا معمولاروال ثابت ومشخصی وجود ندارند و با توجه به اهداف اصلی مطالعه ممکن است بحث ها واجزای متفاوتی داشته باشد در اینجا شعای کلی و طرح جامعی برای تک نگاری روستا از دیدگاه جامعه شناسی بیان می شودکه شامل بررسی ساختاراقتصادی – اجتماعی روستا نیز می باشد.
الف) اوضاع تاریخی وجغرافیایی روستا:
- مشخصات تاریخی.
- ویژگی های جغرافیایی.
ب) ساختاراجتماعی روستا:
- قشربندی اجتماعی.
- جمعیت ونیروانسانی.
- خانواده وازدواج.
- آموزش وسواد.
- بهداشت ودرمان.
- شیوه سکونت و مسکن.
- سازمان ها و موسسات.
ج) ساختاراقتصادی روستا:
تولیدکشاورزی : (زراعت،دامپروری ، مرغداری ،زنبورداری ،جالیز کاری ،صیفی کاری ،صنایع روستایی ،شکار و ماهیگیری و پرورش کرم ابریشم ).
عوامل تولید: (زمین زراعی ،آب ،نیروی انسانی ،ابزرتولید ،آموزش فنی حرفه ای ، سرمایه و اعتبارات ،زیربناها و ارتباطات وسایل ارتباط جمعی ).
توزیع : (مبادله ،فروشگاه ها وشرکتهای تعاونی روستا).
روابط تولید : (نظام های بهره برداری ، واحدهای بهره برداری واصلاحات ارضی).
عنوان صفحه
مقدمه ...................................................................................
فصل اول :طرح مطالعاتی ..........................................................................
الف-طرح ومسئله تحقیق ............................................................................
ب-اهمیت وضرورت تحقیق ..............................................................................
ج-روش تحقیق ................................................................................
د- هدف تحقیق ............................................................................
فصل دوم :ادبیات تحقیق ...............................................................................
تحقیق یاپژوهش .............................................................................
فن وابزار ................................................................................
انواع تحقیق ...............................................................................
الف- پیمایشی .............................................................
ب – روش تاریخی ......................................................
ج – مونوگرافی (تک نگاری ) ..............................................................................
فصل سوم: گزارش تحقیق روستای وسج ...........................................................................
بخش اول: اوضاع تاریخی وجغرافیایی روستا ...........................................................................
بخش دوم : ساختاراقتصادی روستا .........................................
بخش سوم : ساختاراجتماعی روستا ..........................................................................
بخش چهارم : ساختارفرهنگی روستا ...........................................................................
فصل چهارم : نتیجه گیری.......................................................................
فهرست منابع وماخذ......................................................................
شرح مختصر : پژوهش حاضر بررسی مردم نگارانه روستای کرمجوان است که با استفاده از روش پیمایشی و ارائه پرسشنامه طرح هادی و آمارهای مندرج در خانه بهداشت و دهیاری انجام گرفته است این تحقیق نشان می دهد که در طول زمان ویژگی های جمعیتی،جغرافیایی،بافت فرهنگی و اجتماعی روستای کرمجوان دست خوش تغییرات اساسی شده است. اصلاحات ارضی در سالهای گذشته و نیز طرح هادی در سال های اخیر عوامل مهم تغییر چهره و درون روستا کرمجوان بوده اند.همانگونه که در ادامه مطرح خواهیم کرد روستای کرمجوان به عنوان روستای مرکزی از اهمیت ویژه ای در این منطقه بر خوردار می باشد و نیز می توان این روستا را به عنوان روستای شهری شده مورد مطالعه قرار داد.این روستا دارای جمعیتی بالغ بر 2441نفر درقالب 704 خانوار میباشد.در این مطالعه به جمعیت واقعی ( جمعیت ساکن در روستا) اشاره شده است وشامل مهاجرین نمی شود.
فهرست :
تعریف
هدف
ارتباط با مردم شناسی
تکنیک‌ها و سلسله مراتب
تکنولوژی
اکولوژی
زندگی اقتصادی
سازمان‌های اجتماعی
اعتقادات و هنر و ادبیات
روش تحقیق
قلمرو جغرافیایی
قلمرو موضوعی
زمان تحقیق
تعداد محقق
روش جمع آوری اطلاعات
پرسشنامه
مصاحبه و مشاهده
مطالعه اسناد و مدارک
منابع
فایل ورد