مقدمه:
افزایش نقش آموزش در پویایی حیات اجتماعی، ضرورت توجه به کارکردهای اقتصادی و تجزیه و تحلیل هزینه-فایده آن را برای دولت و مردم مضاعف کرده است. تغ ییرات شگرف و رقابتی کشورهای جهان در دستیابی هرچه سری عتر به توسع هی اقتصادی و رفاه اجتماعی و تأثیر این تحولات باعث شد توجه به نقش و کارکردهای آموزش عمومی و عالی از توجه بیشتری برخوردار شود.در رسیدن به منابع انسانی کیی از بهترین سرمایه گذار یها، آموزش و پرورش است؛ زیرا هدف آموزش و پرورش، آمادهکردن کودک برای به عهده گرفتن مشاغل تخصصی در آینده و شرکت در نظام تقسیم کار است. سرمای هگذاری در آموزش و پرورش، م یتواند توسعه را هرچه بیشتر در ایران تحقق بخشد. در کشوری مانند ایران به دلیل محدودی تهای ناشی از کمبود نیروی انسانی ماهر، این موضوع از نقش و اهمیت ویژ های برخوردار است. موضوعی که در بیشتر کشورهای توسعهیافته مانند ژاپن و کره جنوبی، نتیج هبخش بوده و مسیر توسعه را فراهم کرده است. در ژاپن، اعتقاد بر این است که انسان هم هدف توسعه و هم عامل توسعه است و اگر کشوری نتواندمهار تها و دانش مردمش را توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملی به نحو مؤثر بهر هبرداری نکند، قادر نیست هی چچیز دیگر را توسعه دهد.
در این کشورها، آموزش و پرورش به عنوان کیی از اصیل ترین و وسی عترین نظا مهای فرهنگی که نقش آماده سازی نیروی انسانی را بر عهده دارد از اهمیت زیادی برخوردار است و بیشترین بودجه ی ملی را به این امر اختصاص م یدهند. همه ی نهادها، گرو ههایی که به نوعی در تحقق توسعه ی کشور مشارکت دارند، ریش هی همه مشکلات، نابسامان یها و بحرا نهای اجتماعی را در سیستم و فرآیند آموزشی جستجو میکنند. اگر قرار است که جامع هی در حال گذار ایران به سلامت از گردن ههای دشوار تغ ییرات اجتماعی گذر کند، بایستی نظام آموزشی و پرورشی صرف نظر از تأخیراتی که تاکنون در ورود به عرص هی مهندسی اجتماعی داشته است، سهم و سئولیت بیشتری در قبال جامعه بر عهده بگیرد و نق شهای جد یتری را در خروج از ب نبست کنونی و رسیدن به جامع هی مطلوب ایفا نماید. این مهم میسّر نم یشود مگر اینکه نظام آموزشی و پرورشی ما ضمن کسب شأن و جایگاه واقعی خود در نظام و سلسل همراتب اجتماعی و سازمان کشور بتواند خود را از قیدوبندها و مشکلات بیشماری که گریبا نگیر است رها سازد و به منزله ی بازوی روشنفکری جامعه، زمین ههای شک لگیری آموزش و پرورش انسا نگرا، توسع هی هم هجانبه و درون زا را فراهم آورد تا بتواند مشکلات موجود در توسعه ی کشور که همان نیروی انسانی است بگشاید. بازگشت سرمایه گذاری در نیروی انسانی اغلب مستلزم طی فرآیندی طولانی و بلندمدت است، اما بازدهی آن گسترده است. فرآیند یادگرفتن دانش کیی از پایه های اساسی پیشرفت جامعه محسوب م یشود و امروزه در دنیای معاصر، سیستم آموزشی ابزار
و ت یکه گاه تمامی دول تهای مدرن برای نیل به توسعه ی پایدار و همه جانبه می باشد. نظام امتحانات در کشور ما کیی از سخ تترین و مشک لترین رو شهای تعلیم و تربیت در جهان است و تأ یکد بر حافظه و انتقال اطلاعات عمومی همچنان محور نظام آموزشی ما را تش یکل م یدهد. هیچ جامع های از طریق ب یتوجهی به نظام آموزشی به جایی نرسیده است و هیچ جامع های نم یتواند فراتر از علم و معلم خود پیش برود.
کشورهای در حال توسعه بایستی به نظام آموزشی خود توجه بیشتری نمایند و بودجه ی بیشتری به این امر اختصاص دهند تا به توسعه در زمان مناسب نائل شوند. اغلب نظری هپردازان نظریه ی توسع هی انسانی بر این عقیده اند که آموزش گام نخست در برنامه ریزی توسعه ی نیروی انسانی است. پایه و اساس توسعه ی اقتصادی و اجتماعی هر کشوری را نیروی انسانی ماهر و متخصص تش یکل م یدهد. بنابراین کیی از محورهای اصلی رشد و توسع هی اقتصادی، آموزش و پرورش است. تکامل این بخش باعث تکامل در سایر بخ شها م یشود. آموزش و پرورش با بهره گرفتن از هوش و استعداد افراد انسانی، زمینه را برای رشد و توسعه ی کشور فراهم میکند.
نظام آموزشی م یتواند با جذب اساتید و معلمان لایق و با کفایت، به امر آموزش نیروی انسانی موردنیاز برنامه ی توسعه بپردازد. آموزش و پرورش باعث شکوفایی استعدادها و ارتقای یکفیت نیروی انسانی م یگردد و افزایش یکفیت نیروی انسانی موجب افزایش بهر ه وری و تسریع رشد اقتصادی خواهد شد. آموزش و پرورش از باثبا تترین بخ شهای اقتصادی هر جامعه محسوب م یشود. آموزش و پرورش با ثبات و تعادل بیشتر م یتواند در هنگام رکود و ب کیاری نیروی کار را جذب کند. امروزه آموزش به عنوان کیی از مکانیز مهای اصلی توسعه در
حوز هی سازما نها، مورد توجه بسیاری از صاحبنظران و مدیران آموزشی قرار گرفته است. آموزش در حقیقت کیی از را ههای اصولی و منطقی هدایت تلا شهای کارکنان در سازمان و باعث به کارگیری توانای یها و استعدا دهای نهفته و ب هوجود آوردن حس انعطاف پذیری فکری لازم خواهد بود و از سوی دیگر منجر به افزایش اثربخشی و کارآیی سازمان خواهد شد. جه تگیری فعالی تهای آموزشی به سمت دیدگا ههای سیستمی می باشد که ضرورت آن با توجه به شرایط نوین جهانی، فناور یهای پیچیده و مدیریت دانش است. مقاله ی حاضر به بررسی ارتباط آموزش و پرورش 1 و توسعه 2 م یپردازد، و به نقش آموزش در رسیدن به توسعه ی پایدار اشاره میکند.
رویکردهای نظری:
به فراگردهای تاریخی مهمی که موجب تحول » ماکس وبر 3 «جامعه ی غیرصنعتی به جامعه ی صنعتی شده بود، توجه خاص داشت.از ای نرو، آموزش و پرورش را در ارتباط با تحول اجتماعی ملاحظه میکرد. همچنین، او گرچه سوق به عقلانیت و تقسیم کار تخصصی را اجتناب ناپذیر م یدید، ولی آن را به جای یک حرکت آرام و تکاملی، فراگردی توأم با ستیز و کشمکش و سرشار از پس افتادگی و عدم تعادل م یدانست. از نظر او، آموزش و پرورش با تغ ییر اجتماعی نیز در حالیکه امری اساساً ساز شپذیر است، به سهم خود، رابطه ای توأم با کشش و فشار، نشیب و فراز و پیشرفت نامنظم به سوی اشکال جدید ) است.)علاق هبند، 1374 ، ص 150 آموزش و پرورش را به عنوان یک واقعیت بیرونی قابل » دور یکم 4 « شناخت، نظیر سایر امور اجتماعی م یدانست و آموزش و پرورش را آموزش و پرورش، فعالیتی است که توسط « : چنین تعریف میکرد نس لهای بزرگسال بر روی نس لهایی که هنوز وارد زندگی اجتماعی نشده اند، صورت م یگیرد و هدف آن، ایجاد و رشد پاره ای از ویژگ یها و اوضاع و احوال جسمی، فکری و اخلاقی است که جامع هی سیاسی ». ب هطور کلی و محیط خاص کودک از آنان انتظار دارد در این تعریف، دور یکم به وضوح تأثیر آموزش و پرورش وهمچنین تنوع آن را بیان میکند. از دید وی آموزش و پرورش به صورت واحد و آرمانی وجود ندارد، بلکه تا اندازه زیادی، آموزش و پرورش با توجه به محی طهای اجتماعی گوناگون تنوع مییابد. همچنین وظیف هی آموزش و پرورش، اجتماعیکردن کودک است؛ چرا که هر فرد از ابتدای تولدش در یک محیط اجتماعی خاص یا خود خودی و خود » ما « و » من « متولد م یشود و مفاهیمی چون اجتماعی را درک میکند. دور یکم معتقد است که فقط دولت قادر به__)کاشانی، 1375 ، ص 22
مانند دور یکم بر نقش سازند هی آموزش و » کارل مانهایم 5 « پرورش به عنوان یک فراگرد اجتماعی آگاهانه، تأ یکد کرده آن را فی نفسه تکنیک و وسیل های برای کنترل اجتماعی، بازسازی و نوسازی جامعه می داند که در صورت استفاده ی آگاهانه و از روی برنامه می تواند به ایجاد انسجام و یگانگی اجتماعی مدد برساند.
) )علاق هبند، 1374 ، ص 156
شامل 25 صفحه Word
دانلود تحقیق آموزش و پرورش، حیاتی ترین ابزار در مسیر توسعه ی پایدار
