مقدمه :
از ویژگی ها و خصوصیات دائمی و فطری بشر نیازمند بودن موجود انسانی است، از ابتدای توّلد، نیاز به مراقبت، نیاز بهداشت، نیاز به امنیت و در کودکی و نوجوانی، نیاز به آموزش و نیاز به تربیت و نیاز به تغذیه نیاز به ورزش و حرکات و در جوانی نیاز به ازدواج، استقلال، شغل از جمله از مهمترین نیازهای ذکر شده تا اواخر دوره جوانی است. امّا آنچه امروزه بخصوص در نظام های سیستمی و سازمانی و متمرکز ضرورت دارد. حمایت های اجتماعی و سیاسی و ... است. که جوانان و افراد سخت به آن نیاز دارند.
اگر دانشجو درس می خواند، اگر دانشجو صاحب فکر و ایده ای است یا اگر دانشجویی درصدد انتقاد سازنده است، اگر دانشجویی از سبک و شیوه درسی اسنادی به هر؟ دلیل گریزان است اگر دانشجویی به سیستم آموزشی انتقاد دارد و اگر دانشجویی در نوع روابط سازمانی اشکال می گیرد، باید مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرد. تا ضمن ابراز عقیده و همراه ساختن دیگران فضای مسموم را پاک و دیگران را حداقل نجات دهد و گمراهان و موارد خلاف و حتّی روشهای غلط اصلاح گردند. و روز به روز شاهد برطرف برطرف شدن ابرهای ظلم و تبعیض و ناکارآمدی و تجلّی عدالت و شایسته سالاری و صداقت باشیم.
در غیر این صورت دانشجو اگر حمایت نشود و یا حتی خدای ناکرده تهدید شود سلامت روانی و بهداشت روانی فرد از هم گسیخته و مختل می گردد.
با این مقدمه در این تحقیق قصد بررسی تأثیرات و کارکردهای حمایت های اجتماعی اعم از حمایت مالی، حمایت آموزشی، حمایت اداری، حمایت گروهی در تشکیل انجمن ها و جمعیت ها و گروه ها حمایت های سیاسی از جمله آزادی گفتمان و ابراز عقیده و نظر، آزادی روزنامه و جراید و نشرّیه و بولتن، آزادی متینگ و جلسه، آزادیهای فردی در نحوۀ استفاده از کتاب و فکر و عقیده و باور و نگرش و گرایش تا آنجا که به آرمان ها و ایدئولوژی و قانون اساسی پذیرفته شده قریب به اتفاق مردم لطمه وارد نشود.
در غیر اینصورت دانشجو اگر حمایت نشود و یا حتّی خدای ناکرده تهدید شود سلامت روانی و بهداشت روانی فرد از هم گسیخته و مختل می گردد.
با این مقدمه در این تحقیق قصد بررسی تأثیرات و کارکردهای حمایت های اجتماعی اعم از حمایت مالی، حمایت آموزشی، حمایت اداری، حمایت گروهی در تشکیل انجمن ها و جمعیّت ها و گروه ها حمایت های سیاسی از جمله آزادی گفتمان و ابراز عقیده و نظر، آزادی روزنامه جراید و نشریّه و بولتن، آزادی متینگ و جلسه، آزادیهای فردی در نحوۀ استفاده از کتاب و فکر و عقیده و باور و نگرش و گرایش تا آنجا که به آرمان ها و ایدئولوژی و قانون اساسی پذیرفته شده قریب به اتفاق مردم وارد نشود. در این تحقیق ضمن بررسی دقیق و همه جانبه حمایت های اجتماعی در عصر حاضر به نقش حمایت ها در تأمین بهداشت روانی دانشجویان پرداخته ایم. و بدیهی است، در مقابل عدم حمایت و یا تهدید و تحدید باعث انباشت خواسته ها و انتظارات و نظرات و ایده ها و آراء و نگرش ها در ذهن افراد شده که گاهاً به صورت انتقادهای خصمانه و ایرادگیری های شدید و خصمانه و دشمن و خصومت ریشه ای با نظام خوران می کند.
و در این تحقیق تکیه و دامنه عمده تحقیق تأثیر حمایت های مختلف اجتماعی بر سلامت روانی دانشجویان تبیین شده است.
بیان مسئله :
در اجتماعات و جوامع امروزی بهداشت و سلامت روانی از ارجحیّت و اولّویت خاصّی برخوردار است. چرا که در گذشته بسته بودن زندگی مردم و محدودیت های شکل زندگی قومی و قبیله ای و گروهی بصورت پراکنده و عدم نیاز اقوام و گروه های دیگر به یکدیگر مگر فقط در مبادلات اقتصادی محدود، و نیز زندگی ایستا و تکراری کشاورزی و دامداری و یا حداکثر حرفه ای محدود و ابتدایی آنها باعث روابطی ساده و کم زنگ و در عین حال صمیمی و محبت آمیز و شناخته شده و آرام بود .
امّا امروزه رشد و توسعه و تنوع مؤسسات گوناگون که هر روز شاهد تولّد و خودنمایی آنها سیستم و نیز پیچیدگی کارهای مختلف و گرفتاری انسانها در قوانین و مقررات پیچیده که محصول همین روابط متعدّد است، همواره احساس کمبود وقت و فشار روانی و عدم موفقیت و عدم حمایت از طرف دیگران و انواع اختلالات ناشی از آن مثل افسردگی، اضطراب، عصیّیت و تنش و غیره می نمائیم. که شهر تهران با حجم جمعیت و ترافیک و پیچیدگی کارها و آلودگی های صوتی و هوا و ... تا حدّی مبین این ادّعاست.
امّا طیفی از گروه های ذکر شده در ایران دانشجویان هستند، دانشجویان با توجه به احساسات تند و انتظارات آنی، توقّعات فراوان و انرژی فوق العاده از طرفی و نیز حسّ استقلال و صداقت و یکرنگی در اظهارات و بیانات و نگران از آینده تحصیلی و شغلی و ازدواح و تهیه مسکن و اتومبیل و امکانات دیگر در صدد تحلیل مسایل مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی، اداری و ... جامعه هستند .
اوّلین نمود اعتراض و انتقادی دانشجویان در خود دانشگاه از نحوۀ آموزش ها نحوۀ اداره کلاسها، نحوۀ سرویس دهی اداری، نحوۀ ارائه خدمات غذایی، نحوۀ برخورد مسئولان با دانشجویان، نحوۀ اجرای مصوبات دانشگاه و اعتراض به کیفیّت ها و کمیت ها و حتّی گاهی اعتراض به مغایرت برنامه ها و سازماندهی ها و نظارت ها با اصول و مبانی قانون اساسی و منوّیات مقام عظمی رهبری و یا احکام اولیه و ثانویه اصول و فروع دینی و یا اعتقادات و باورهای دینی شکل می گیرد. و در برابر این قبیل افکار و رفتارها و بینش ها و نگرش ها و گرایش ها دو نوع برخورد می توان اتخاذ کرد.
الف ) ایجاد بسترهای پاسخگویی و جلب مشارکت خود آنها در نحوۀ اداره دانشگاه.
ب ) عدم توجّه به مباحث ذکر شده و تهدید دانشجویان به اخراج و انفصال و ...
مسلّم است. در صورت نخست دانشجویان با اطمینان از اعتماد گروه مسئولین و اساتید و کارکنان قضایی نوعی احساس یگانگی و خودمانی در خود می بینند و با کمک به برنامه ها و کاستی ها و حتّی مشارکت های مختلف عمومی و اجتماعی و سیاسی کمک دست مسئولین قرار می گیرند.
توافق و همکاری نسل جوان و مسئولان نهادها و ادارت مختلف اجتماعی و اداری و سیاسی از دو جهت باعث سرعت کارها و امور در نهادها و سازمان ها شده و نیز از طرف دیگر رضایت و خوش بینی و خشنودی جوانان را بدنبال دارد. در مقابل در صورت دوّم، اگر تهدید و تحدید از طرف سازمان ها و مسئولین علیه جوانان و دانشجویان بیشتر گردد.
جوانان و دانشجویان علیه اقدامات و کارهای مسئولین اظهار نارضایتی می کنند و حتّی به برنامه ریزی ها و خط مشی ها و سیاست های آنان اعتراض می کنند. و در مقابل همۀ کارهای آنها موضوع می گیرند. و جوانان و دانشجویان هم با امور و کارهایی مثل بدحجابی و بی حجابی و عدم همکاری با فعّلیات های عمومی نهادها و سازمان ها و کارشکنی در برابر آنها با قیافه و شکل ناهنجار علیه این اقدامات بر می آیند در این تحقیق نیز با طرح مسایلی از حمایت های اجتماعی در دانشگاه آزاد اسلامی قصد پیدا کردن و کشف ارتباط آن با سلامت روانی هستیم. پس
آیا بین حمایت های اجتماعی و سلامت روانی دانشجویان رابطه وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق :
شاید در بنای امروزی هیچ مسئله و موضوعی به اندازه حمایت های اجتماعی و سلامت روانی جوانان و دانشجویان وجود نداشته باشد.
علّت این ادّعا این است که حمایت های اجتماعی در واقع تحقق همان خواسته ها و علایق و انتظارات دانشجویان و جوانان هستند که همۀ انتظارات و خواسته های آنان در زمینۀ تحصیل، اشتغال و ازدواج و خواسته های مختلف اجتماعی و سیاسی است.
اگر انتظارات و خواسته های جوانان در زمینه تحصیل و رشته های مختلف تحصیلی و ادامه تحصیل فراهم گردد.
اگر خواسته های جونان و دانشجویان در امر اشتغال و آینده شغلی پس از درس و دانشگاه تأمین تضمین گردد.
اگر انتظارات دانشجویان در مورد ازدواج و آینده تشکیل خانواده محقّق گردد. اصولاً خود بخود سلامت روانی نیز تا حدّ زیادی تأمین می گردد. زیرا سلامت روانی امروزه تا حدّ زیادی معلول دست یابی جونان و دانشجویان به رشته و تحصیل مورد نظر و شغل و درآمد مورد نظر و حتّی تشکیل خانواده و ازدواج موّفق است.
فرضیه ها :
هرچه حمایت تحصیلی در مدرسه بیشتر بوده باشد، سلامت دانشجویان بیشتر است. حمایت و هدایت ورود به دانشگاه از طرف دولت باعث سلامت روانی دانشجویان می شود کلاس های تقویتی باعث حمایت از دانشجویان می گردد.
سلامت جسمانی و طاهری و حمایت جامعه از آن باعث سلامت روانی دانشجویان است. استفاده از اساتید مجرّب و برجسته باعث دیگری دانشجویان و سلامت روانی آنهاست استفاده از آراء و نظرات دانشجویی باعث تقویت حمایت اجتماعی است.
دادن بورسیه به دانشجویان و حمایت اجتماعی از آنان در سلامت روانی آنها مؤثر استو استفاده از اعضای خانواده در بهبود سلامت روانی دانشجویان مؤثر است.
اهداف تحقیق :
تعیین رابطه حمایت های اجتماعی و سلامت روانی در بین دانشجویان طبیعی است برای شناخت اهداف اصلی که تا حدّ زیادی کلی و عمده هستند به اهداف جزئی تر و فرعی تر نیازمندیم. که به آنها اشاره می کنیم.
1 ) حمایت های اجتماعی منطقه ای برای دانشجویان چه مواردی است.
2 ) حمایت های ملی چه مواردی است؟
3 ) سلامت روانی در اثر حمایت های اجتماعی چگونه تغییر می کنند.
4 ) در صورت بروز مشکلات حمایت های اجتماعی تا چه حدی باعث سلامت روانی می گردد.
5 ) حمایت های مالی و اقتصادی یا حمایت های سیاسی و شخصیتی مهم ترند؟
6 ) چه عواملی در ایجاد و حمایت و بهبود سلامت و بهداشت روانی می توان شمرد.
(متغیرهای تحقیق) :
متغیرهای تحقیق حاضر عبارتند از :
متغیر مستقل حمایت های اجتماعی :
متغیر وابسته : بهداشت و سلامت روانی :
توضیح اینکه در این تحقیق در این حدود و هیأت سیستم که نشان دهیم، حمایت های اجتماعی (حمایت والدین از دانشجو در تأمین لباس و شهریه و ... حمایت آموزش و پرورش در ارائه بموقع نتایج و گواهی ها و کنکور و غیره در ثبت نام در تأمین وسایل آمد و شد امکانات و خوابگاه ...) امکانات جرایدی وروزنامه ای و اینترنتی در ایجاد ارتباط آنها با دنیای علمی و آموزشی، حمایت های معنوی مسئولین در ارائه خدمات لازم و استقبال از برنامه های آنان، حمایت ها یاقتصادی و مالی در ارائه وام و کنار آمدن با شهریه ها، ارائه خدمات اداری و فتوکپی و جزوه و کلاس و کارگاه و آزمایشگاه و لابراتورها و همراهی مسئولین در اجرای متینک های دانشجویی در نقد و انتقاد سازنده مسایل منطقه و دانشگاه و مسئولین و نهادها جهت روشن شدن اذهان مردم فضایی از حمایت های اجتماعی است که در صورت اتفاق و اتحاد و تحقق این امر باعث اعتماد و تفاخر و عزت نفس دانشجویان و در نتیجه سلامت و بزرگی روان دانشجویان می گردد و خدای ناکرده مختلف و تهدید کردن و ایجاد شرایطی سخت در انفصال و اخراج آنها باعث فشار روانی و عدم تخلیه خواسته ها و انتظارات باعث عقده و حسّ انتقام و بدبینی می گردد که در این تحقیق قصد بررسی آن را داریم.
حمایت اجتماعی : هر گونه تأیید افکار و نظرات دانشجویان و خواسته های معقول و مقبول آنان از طرف خانواده و نهادهای مرتبط با دانشجویان را حمایت اجتماعی می نامیم.
سلامت عمومی : قرار گرفتن دانشجویان در مسیر ادامۀ تحصیل، و تحصیل کارآمد و ازدواج موفِق و دریافت مقتضی و مورد انتظار همراه با شادی و سلامتی جسمانی سلامت عمومی اطلاق می شود. (محمد محمدی، 1383)
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها :
حمایت : اهتمام عمومی افراد محیط دانشجو (دالدین، اساتید یا مجریّان، مسئولان و ...) در ارائه خدمات مرتبط با وظایف و اعتماد و اطمینان به نظرات و انتظارات دانشجویان حمایت های اجتماعی : حمایت هایی که جنبۀ عمومی و اجتماعی (روزنامه ای، نماز جمعه ای، سطح شهری، افکار عمومی، نظر عمومی مسئولین) دارد. و همه در جهت حمایت از دانشجویان است حمایت های منطقه ای : حمایت هایی که فقط در حوزه یا شهرستان امکان برآروده شدن و عملی شدن و تحّقق آن وجود دارد.
حمایت های ملّی : تصمیمات و حمایت های کشوری و ملّی مثل ارائه وام های سنگین با بهره کم حمایت از میتینیگ ها، ضبط و ثبت نظرات آنها در جراید، پشتیبانی از نظرات و کارها و فعالیت های آنان.
بهداشت و سلامت روانی : هر گونهامکان و شرایطی که فرد از تعادل و سازگاری درونی و برونی برخوردار است.
ارتباط : پیوند و ایجاد پیام و تداخل دو یا چند نفر یا دو یا چند پدیده در مورد افراد و پدیده ها.
ورودی ) (دانشجوی ورودی) : کسانیکه قصد ورود به دانگشاه به عنوان ترم اوّل را دارند و عهنوز تجربه کافی در حضور در کلاس، برخورد با استاد، کلاس تخلط را ندارند.
خروحی (دانشجوی خروجی) : کسانیکه دانشگاه را تمام و واحدهای را گذرانده و ترخیص و فارغ التحصیل شده اند.
فصل 2
ادبیات و پیشینه تحقیق
1 . 2 ) پیشینۀ نظری تحقیق
مناسبات اجتماعی :
انسان موجودی است اجتماعی و بدون تعامل و روابط مختلف اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و نظامی و علمی و آموزشی و خانوادگی دوام و حیات زندگی اجتماعی از هم می گسلد.
در گذشته های دور به خصوص در زمان زندگی انسانهای غارنشین در اثر احساس نیاز به خصوص نیاز به غذا نیاز به مراقبت نیاز به امنیت، نیاز به تربیت، نیاز به آموزش در حفظ خود از سرما و گرما و حیوانات گزنده و درنده و زننده بصورت نسبتاً آگاهانه از جهت یکدیگر سود می جستند و از همزیستی و تعامل با یکدیگر نهایت استفاده را می کردند.
پدر در هنگام شکار فرزند خود را به شکار می برد و نحوۀ شکار و نحوۀ دوام نهادن و نحوۀ مقابله با سایر حیوانات و نحوۀ تسلّط بر شکار را به تدریج می آموخت.
در منزل و یا آشیانه و غار نیز دختران از مادران طرز غذا پختن و مراقبت از فرزندان و ادارۀ غار و یا آشیانه را می آموخت و تا حدّی مسایل زناشویی اوّلیه را از مادران از طریق نگاه و تجربه و گفتمان و همبازی ها می آموختند.
از روابط و حمایت های اجتماعی آنچه در گذشته و تاریخ انسانها ذکر و ثبت شده است. مسئله آموزش بوده و می باشد.
آموزش شکار، آموزش ادارۀ خانواده، آموزش مبارزه، آموزش تحرک اجتماعی، آموزش دفاع شخصی و آموزشهایی از این قبیل که در گذشته اجداد انسانها در اثر کاوش های باستان شناسی به اثبات رسیده است.
1 ) آموزش در خانواده :
خانواده از آنجا که اوّلین و ابتدایی ترین هسته تشکیل گروه و نهاد در مدنیّت انسانها بوده و از آغاز خلقت نهاد خانواده همراه و همزاد انسانها تعریف شده است : لهذا هر مفهوم و موضوع و آموزشی نیز در نهاد خانواده صورت گرفته است. آموزش مهارت شکار، آموزش های مهارت دفاعی، آموزش های مهارت جمع آوری میوه و غلات، آموزش های ادارۀ منزل، آموزش های کنترل اعضای خانواده، آموزش ایجاد ارتباط با سایر خانواده ها و آموزش نحوۀ آموزش خود از مهم ترین آموزه های نهادی در نهاد خانواده در طول میلیونها سال و از قدمت دیرینه شناسی تا به امروز بوده و می باشد تنها تفاوت این آموزش ها در شکل و نحوۀ آموزش ها و ابرازها و وسایل و زبان و گویش متفاوت نسل ها و خانواده ها بوده و می باشد.
2 ) تحرک اجتماعی :
هیچ موجودی بدون تحرّک و حرکت و در یکجا نشستن به رشد و بالندگی نرسیده و نمی رسد. متحرّک اجتماعی علاوه بر گردش خون و تنفس صحیح و ترشح هورمون ها و آماده سازی بدن در ادامه زندگی باعث ایجاد روابط با سایر اعضاء و پدر و مادر و شکار و زندگی و شغل و حیثیت اجتماعی و دانش و معلومات می شود.
و این تحرک که باعث ایجاد انگیزه و علاقه و بروز استعداد و خلاقیت ما را استعدادها در افراد می گردد. و این تحرک و حرکت است که گویش و زبان و محاوره و ارتباط را شکل میدهد امروزه تحرکات اجتماعی از بُعد جسمانی و حرکتی و یَدی به جنبه ذهنی و روانی و عقیدتی تبدیل شده است یعنی اگر در گذشته جوانان و مردم با حرکت و تحرکات مختلف اجتماعی و ایجاد تحوّلات اجتماعی و تشکیل خانواده و زراعت و دامداری و شکار و ساخت پل و ساختمان و جاده و راه و غیره این تحریک را به منصه ظهور و حضور ما رسانیدند. امروزه عده ای در پشت میز و با نوشتن مقالات و کتاب ها و آثار و مقالات و غیره جهانی را به حرکت در می آورند و نظریه ها و فرضیه ها را طرح می کنند که افکار و اندیشه ها را تعویض و تأثیر میدهند.
3 ) نیاز به موقعیت و ایدئولوژی و حمایت های اجتماعی :
شاید کسی در جهان مخالف این فکر و نظر نباشد که هیچ موجود و انسانی بدون اعتقاد و ایدئولوژی نیافریده شده است و هر انسانی اعم از گذشته و حال و آینده از آنجا که فطرت الهی و خداجویانه دارد. و بصورت درونی و ذاتی بدنبال درونی و گم گشته خویش است. به نوعی دنبال خداجویی و خداپرستی و اعتقاد و آرمان خواهی و آرزوهای فطری و درونی و ذاتی خویش است. اگر در گذشته عده ای آفتاب می پرستیدند. و اگر انبوهی ماه و خورشید و رودخانه و رعد و برق و طوفان و گوساله و گاو ... مجسمه ها را می پرسیدند. در واقع این اعتقادات انحرافی دلیل خدا جو بودن و ذات فطری و درونی آنها در نیل به آینده خداگونه خود بوده است. ولی به علبت علم اندک و قلیل می دیدند می پرستیدندکه ماه و خورشید و آتش و رودخانه هر کدام مظهر زایش و گرمی و نجات و روشنایی و حیات هستند و دلیل پرستش آنها نیز همین بوده است که بتدریج با رشد علوم و فنون و دانش بشری و تولد مکاتب فلسفی و ظهور پیامبرانی نظیر آدم، حوا، ابراهیم، یونس، یوسف، خلیل، عیسی، و موسی و حضرت محمّد (ص) و دیگران این راه تا حدّی روشن و مبَرهن شد.
شاید نیاز به اعتقاد و آرمان خواهی در نظر خواننده چندان مهّم به عمل نیاید. امّا آنچنان این اهمیّت زیاد و برجسته است که امروزه طی تحقیقات فراوان و جهانی و گسترده ثابت شده است که نیاز به اعتقاد و آرمان از نیازهای غذایی و بهداشتی و دیگر هم مهّم تر است. که بچه ها و جوانان و افراد و اعضای خانواده باید از طریق والدین به این حمایت ها برسن.
مفهوم حمایت اعتقادی و آرمانی بدین معنی نیست که کودک و نوجوان و جوان را به اطاعت و پیروی از دین و مکتب خاصّ اجبار کنیم و یا نسبت به داشتن اعتقادی دربارۀ مسئله ای تهدید کنیم. بلکه حمایت اعتقادی دادن اطلاعات و بروز خلاقیت ها و استعدادها و توانایی های فرد است که در جامعه پدران و مادران و اولیای امور مدارس و مربّیان و دانشگاه ها باید به فرد تفویض و ارائه نمایند. و این خود فرداست که با استفاده از اطلاعات بدست آمده و راه های کسب کرده و جهان شمولی افکار و اندیشه های تجربه شده خویش و مطالعه و نمود در زمینه های مکاتب مختلف اعتقاد خود را به آرمان و خلق هستی ابتدا روشن کند و سپس از همین منظر توقّعات و انتظارات خود را در جامعه گسترش ربط نماید.
محرومیّت و انگیزه نیاز به موفّقیت در کارکردهای اجتماعی :
شاید این جمله معروف را شنیده باشید که فقر و تهیدستی خود مظهر دارایی و دانایی استو یعنی مادامیکه انسانها خود احساس نیاز و احتیاج کنند به خود اجازه تحرک و حرکت و فعالیت نمیدهند.
اگر در طول دهه های گذشته شاهد رشد و ترقّی سرسام آور ژاپن و آلمان از لحاظ صنعتی و علمی و تکنولوژی شده ایم. این بوده است که این دو کشور پس از جنگ بین الملل دوّم همه زیر ساخت های ملّی خود را فنا شده دیدند. و دولت مردان در آن تصمیم گرفتند که پس از جنگ سیاست های درست و آینده نگرانه را در خط مشی ها و قوانین و مصوّبات یکباره اصلاح و از نو رشد کنند. و در واقع فقر و نابودی را سکّوی موفقیت و پیشرفت خویش قرار دادند. شاید اگر در آن موقعیت این دو کشور دارای معادن و منابع و ثروت و درآمدهای خدادادی بودند و پس از جنگ مصرف بازساری و تأمین خرابی ها می کردند و به صورت عادی و آرام به زندگی ادامه می دادند در طول چند دهه فشارهای اقتصادی و شغلی و تورّم و گرانی اقتصاد و سیاست کشور را از پای درمی آورد. ولی همین فقر و نیاز به موفقیت عامل رشد و بالندگی ملّت ژاپن و آلمان شد و امروز این دو کشور از دول مهّم صنعتی و قدرت ها و قطب های صنعتی در جهان هستند.
ضرورت خارحی و دگرگونی اجتماعی :
یکی دیگر از عوامل و متغیّرهای مؤثر و تأثیرگذار در گرگونی های اجتماعی ضرورت های خارجی است. امروزه در سطح کلان و ملّی و جهانی کشورها آن چنان به هم وابسته اند که کوچکترین تحوّل و تغییر اقتصادی یا سیاسی و اجتماعی باعث ایجاد تحوّلات دیگر در نقاط دیگر جهان می گردد.
اخیراً بُحران مسکن در امریکا کاملاً ثابت کرد که چگونه بُحران مسکن به تدریج امریکا و سپس اروپا و بعد آسیای دو رو آسیای میانه و چین و شوروی را تحت تأثیر قرار داد و ارزش عرضه و تقاضا را در بازارهای بین المللی و پولی و بانکی بهم زد. و کارخانجات تولید اتومبیل و قطعات وسایل یدکی حتّی ارزاق عمومی محصولات کشاورزی و نیز پارچه و الیاف و نخ و منسوجات و چرم و پودر و وسایل خانگی و حتّی خود نفت و سوخت را در جهان تحت الشعاع خود قرار داده و امروزه پس از حدود 6 ماه هنوز اثرات و امواج آن در اخراج کارگران و ورشکستگی کارخانجات و تعطیلی بانک ها و کاهش ارزش پول و بازار بورس و سهام علیرغم اقدامات تقویتی و تأمینی ادامه دارد. این وضع در خانه و شخصیت افراد نیز قابل تعمیم و سِّری است اگر فردی از محیط و نهاد خارج از حوزه تحت فشار قرار گیرد دچار فشار روانی و یا در صورت حمایت احساس امنیّت و سلامتی می نماید.
در بُعد حمایت های اجتماعی و سلامت روانی دانشجویان نیز این شاخصه اهمیّت دارد. یعنی حمایت های صرف خانوادگی برای سلامت روانی دانشجویان کافی نیست بلکه خارج از محیط خانواده خارج از محیط دانشگاه خارج از محیط شهر، خارج از محیط استان، خارج از محیط کشور نیز حمایت ها باعث دلگرمی و اعتماد به نفس دانشجویان و سلامت روانی آنها می گردد. مثلاً ممکن است فردی این سئوال را برای خود طرح کند دانشجویی که در رشته کشاورزی در پیام نور خدابنده تحصیل می کند چگونه از حمایت های خارجی بهره مند می گردد. اگر شراایط تسهیل گردد و دفاتر بین المللی علمی و پژوهش در تهران و شهرهای بزرگ استقرار یابد و یا سایت مستقلی پژوهش های دانشجویی را رصد کند. همین دانشجوی پیام نور شهر خدابنده با ارائه یک طرح و پژوهش در سایت ذکر شئه و یا دفتر مزبور و حمایت های مالی و روانی از آنها دانشجو احساسا می کند که متن و مقاله ایشان هر چند بصورت اوّلیه در سطح جهان و توسط یک گروه علمی پذیرفته شده جهانی مورد قبول واقع شده است این خبر و هماهنگی آن چنان مهّم است که شاید ارزش آن از شنیدن خبر برنده شدن میلیونها تومان در بانک ها برتر و شادی بخش تر باشد و این احساس را کسانی بهتر درک می کنند که شاید به چنین وضعی مبتلا شده اند و خبر پذیرش مقاله آنها توسط مرکز علمی جهانی و یا دانشگاه های معتبر جهانی به ایشان اعلام شده است.
نقطه مقابل (احساس کهتری و بیماری) :
احساس حقارت و یا احساس کهتری بدترین احساس و آزارنده ترین احساس در شخصیّت انسانی است. زیرا برخی از احساسات منفی، نظیر ترس و فقر ئ گناه و شکست و باخت و ... را می توان با استفاده از تمرین و و جایگزینی و رفتارهای تأمین کننده و جایگزین کرد. ولی احساس کهتری و حقارت آنچنان تار و پود شخصیت انسانی را فرا می گیرد که حتی اینکه فرد احساس بکند که می تواند بر آن غلبه کند را از او سلب می کند. در این باره مسئله آنچنان اهمیت و ضرورت دارد که مکد و گال آن را غریزی دانسته است. و آنرا میلی به منظور اثبات یا به کرسی نشاندن خود در محیط خویش و احراز مهتری و برتری موردنظر خویشتن در فرد آدمی به وجود می آورد. (منصور ، 1358) در این ادعا که این صفت ویژگی یک احساس غریزی است و از طرف مکد و گال عنوان شده است اغلب صاحب نظران مخالف این فرضیه و ادعا شده اند و ذوکرمن و مازلو در تحقیقات خود این ویژگی و صفت را فقط یک تلاش پررفتاری جهت کسب غذا و لانه و برتری در حیوانات ذکر کرده اند. هرچند نمی توان صفات و انگیزه های حیوانی را با موجود انسانی مقایسه کرد.
مازلو در واقع این صنعت را نوعی رفتار ثانویه در موجود برای کسب موقعیت و استفاده از شرایط و مطلوبیت ذکر کرده است. و آنرا فقط یک واکنش ثانویه در کسب موقعیت برترانه و عالی ذکر کرده است.
دموستین یکی از صاحب نظران رشته روان شناسی خود دارای لکنت زبان پیشرفته بود و در واقع این صفت و ویژگی از کودکی در او شکل و تقویت شده بود.
پس از طی مراحل علمی متوسط و انگیزه شدید در میل به تحصیلات عالیه تصمیم گرفت به لکنت زبان خود غلبه کند و در واقع لکنت زبان که نوعی برای او احساس حقارت و خود کم بینی به وجود آورده بود با تلاش و کوشش آنرا در خود خاموش کرد و قدرت تکلّم و گفتمان خود را برتری بخشید و به نوعی احساس بهتری از نوعی احساس کهتری که از لکنت زبان نصیب او شده بود، غلبه کرد.
در نظریات آدلر و همکاران که مطالعات و تحقیقات گسترده ای در زمینه موارد و مسایل اجتماعی به خصوص ابعاد اجتماعی و حمایت ها و تهدید و تقریب های اجتماعی در شخصیت کودکی شامل سه مرحله اصلی و اساسی می داند.
الف ) ابتدا احساس ناتوانی کردن ؛
ب ) احساس ضعیف تر بودن از بزرگسالان که در همه افراد این احساس حاکم است ؛
ج ) احساس تابع بودن به بزرگسالان و کودک همواره در زندگی درصدد آن است که به این سه مرحله فایق و چیره گردد.
به نظر می رسد این فرضیه و نظریه آدلر و همکاران و مقبول است و هرکس در زندگی دوران کودکی و نوجوانی این احساسات را تجربه کرده است و همۀ افراد و انسانها درصدد تقویت حسّ برتری جوئی و طرح خود در جامعه هستند و حتی آدلر و همکاران مسئله پرخاشگری و طغیان افراد در حمله به گروهها و افراد و به اصطلاح قلدری و تمرّد و گردن افرازی را نوعی از همین احساس جبران می داند که به صورت منفی و به صورت تمارضات و تعارضات اجتماعی جلوه می کند و در مطالعاتی که در قبایل بانتو در نمایش دادن اسب های خود و یا نمایش محصولات خود در روزهای خاصّ به همشهریان و قبایل دیگر انجام می دادند در واقع نمایش دادن محصول یا اسب نبوده، بلکه در اصل نمایش برتری خود و توانایی خود در انجام چنین مهمی بوده است.
اگر این نظریه قدیمی را با موارد امروزی از قبیل نمایشگاه های خطاطی، خوشنویسی و نقاشی، آشپزی، ورزشی و علمی و نمایش صنایع دستی درنظر بگیریم می توان گفت هنوز این صفت و برتری جویی در اشکال جدید در میان افراد و گروه ها وجود دارد.
حتی قهرمانان ملّی اغلب در مصاحبات خود اعلام کرده اند که لحظه قرار گرفتن در سکوّی قهرمانی و نمایش خود و برتری ارزش های خود را به مراتب شیرین تر و مهّم تر از لحظه هایی می دانند که بر حریف و یا مسابقه غلبه کرده اند در مورد احساس کهتری و یا ضعف نیز دو ضلع مقابل این شرایط را می توان توضیح داد.
فروید پدر علم روان شناسی و صاحب نظریه بسیار عجیب امّا مهّم و نیز طرفداران آن به خصوص ارنست جونز معتقدند که بشر همواره از داشته ها و محصولات خود دفاع می کند و سعی دارد ضمن حفظ آنها برتری و اصالت این داشته ها را به رُخ دیگران بکشد.
جونز معتقد است کودک در دورۀ کودکی درصدد حفظ محصولات تن خود می باشد. و حتّی از حفظ آن لذّت می برد و چون هنوز به مرحله عقلانی و پیش بینی عواقب آن نرسیده است در عدم کنترل آن باعث برخورد والدین و یا پرستاران می گردد. و در نتیجه در اثر تنبیه مادر یا پرستار این صفت را در نگه داری چیزهایی دیگر مثل عروسک جابجا می کند و در بزرگسالی این صفات را با جمع کردن پول و احتکار محصولات و اهمیت دادن به مالکیت و خرید املاک و ماشین و دکان و حفظ و نگهداری آنها به هر قیمت ممکن مبادرت می کند.
طرفداران نظریه فروید این مورد را در مورد نظافت و اقدامات والدین در اهتمام به نظافت کودکان از طریق تربیت خشک و خشن آن را به صورت اپرام و پافشاری و صرفه جویی در جمع آوری خلق و خوی های مختلف گسترش داده اند و در واقع این صفت پست و نظافتی دوره کودکی را به صفت و ویژگی بزرگسالی (والاگرایی) و برتری جویانه و مهتری جابجا کرده اند.
روهایم در مورد این نظریه بسیار مهم تحقیقاتی بسیار ارزنده انجام داده است. روهایم طی تحقیقاتی که در قبایل بدوی و ابتدایی استرالیا و نیز افریقائی نظیر اجتماع زونی ها و مپی ها انجام داده است به نتیجه مقابل رسیده است.
در این قبایل برحسب آداب و سنّت ها برنده شدن و پهلوان بودن همواره با نوعی سکوت و شکسته نفسی تاریخی همراه است. و قهرمانان و پهلوانان این اقوام در مقابل کارهای خارق العاده و شگفت انگیز هیچوقت احساسات برتری جویانه از خود نشان نمی دهند. بلکه با سکوت و عقب نشینی شخصیت و قالب خود را حفظ نمایند که این صفت حتی در مورد برخی از پهلوانان و عرفانی ایرانی نیز در تاریخ ثبت شده است.
آموزگارانی که در این دو قبیله درصدد استفاده از رقابت در سر کلاس برای تقویت امور آموزشی بودند نتیجه گرفتند که نتایج عکس می گیرند. زیرا کودکان وقتی در معرض مسابقه و رقابت قرار می گیرند با حفظ شرایط و صرف انرژی در حد سایر رقیبان و نگاه کردن زیرچشمی درصدد پایان دادن مسابقه به صورت دسته جمعی و برنده شدن کل گروه هستند، و همین اصل و فرضیه باعث شد که محققّان و تحقیقات دیگر با احتیاط ادامه داشته باشد. زیرا فقط نقض یک مورد کافی و لازم است که یافته ها و تحقیقات دیگر صورت گرفته زیر سوال برود اما بهر حال تحقیقات همچنان ادامه دارد.
در ادامۀ تحقیقات قبایل و طوایف ذکر شده در استرالیا و افریقا و نیز مقایسه آن با سایر ملل و اجتماعات و گروه ها اثبات می گردد.
که در قبایلی نظیر قبایلی مثل ابتدایی استرالیا و افریقا کودکان از همان ابتدا رفتار رؤسای قبایل را می بینند که باید با وقار راه بروند و دستورات مخالف صادر کنند و در غم و شادی دیگران حتماً حضور داشته باشند و در منازعات گروه ها نقش ایفا کنند و درمقابل کوچکترین غفلت مورد خشم و کینه دیگران قرار می گیرند. کودکان در کنار این مشاهدات به خوبی درک می کنند آنچه رئیس قبیله از خود صادر می کند استعداد و قدرت فردی و توانایی یا لذّات شخصی نیست، بلکه قدرت و توانایی است که از طریق جمع و گروه و طایفه و قبیله به ایشان تفویض شده است و اگر روزی این قدرت و توانایی از او گرفته شود که اغلب موارد چنین است؛ رئیس قبیله زبون و درمانده و افتاده و بدون توجه دیگران و در کمال حقارت و بی توجّهی عمر خود را سپری می کند.
ولی اگر متکی به خود باشند و به پرورش استعدادها و توانایی های خود مبادرت کنند حتی اگر مورد هجوم قرار گیرند و همه قبیله و دارایی خود را از دست بدهند باز با توجه به توانایی و استعداد ذاتی می تواند خود را باز یافته و دوباره خانواده و قوم قبیله خود را بازسازی کند.
کارکردهای ملّی :
حال اگر این ادعا را در مورد پُست ها و مقام های فعلی رؤسای ادارات و صاحب منصبان و مسئولان مختلف سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و آموزش و اداری فرض کنیم. کاملاً این ادعای ابتدایی کودکان قبایل استرالیایی و آفریقایی به چشم می خورد و کسانیکه بنا به دلیلی به پست و مقام و قدرت اجرایی و سیاسی و اقتصادی رسیده اند و در لابلای امور خود و به دلیل موقعیت شغلی به عده ای امر و نهی کرده اند و یا باعث اخراج و تعدیل نیرو در کارخانه و یا شرکت و یا مؤسسه ای شده اند، پس از انفصال و جدایی از پُست و مقام همواره در معرض انگشت اتهّام و نفرت اهالی و جوانان و کسانیکه در زمان تصّدی ایشان مورد غفلت و اصطلاحاً ظلم واقع شده اند می شوند. و اینکه چون همۀ استعدادها و توانایی خود را ناشی از قدرتی می دانستند که پُست و مقام و مسئولیت به آن داده بوده پس از انفصال و جدا شدن از موقعیت توانایی لازم در اداره خود را ندارد مگر در پست های مشابه دوباره گمارده شود. و الاّ در مرور زمان استعداد و توانایی و پتانسیل های بالقوّه فرد را مصرف می کند و شخصیت فرمانده و امر دهنده فرد دیگر هرگز نمی تواند زیردست دیگران مطیع و از فرامین کسانی اطاعت و پیروی کند که روزی زیردست خود او بودند در مورد موارد و مسایل علمی و دانشجویی باید به همه این موارد با دید عبرت و تحقیق و کاوش نظاره کرد. (محمدعلی محمدی، 1382 ، ص 231 )
وضع اجتماعی دانشجویان :
دانشجویان و نیروهای جوان و فعال و برجسته علمی که در آینده نزدیک مقامات و امور خطیر علمی و آموزشی و اجرایی را بعهده خواهند گرفت، حمایت خای اجتماعیشان از چند نظر اهمیت دارد :
• حمایت اجتماعی و تائیدات درونی دانشجویان از نظام ؛
• حمایت های اجتماعی و احساس عزت نفس در حوزه جغرافیایی ؛
• حمایت های اجتماعی و احساس امنیت همه جانبه ؛
• حمایت های اجتماعی و شکل گیری شخصیت مثبت و سالم ؛
• حمایت های اجتماعی و سلامت جسمانی ؛
• حمایت های اجتماعی و سلامت روانی ؛
• حمایت های اجتماعی و سلامت اجتماعی ؛
• حمایت های اجتماعی و سلامت فرهنگی ؛
• حمایت های اجتماعی و سلامت اقتصادی.
و هرگونه حمایت های دیگر که باعث هماهنگی و سازگاری دانشجویان با جریانات عمومی جامعه و اعتماد و اطمینان به نظام و سیاست ها و خط مشی ها و اهتمام به همرنگی با جماعت در افراد شکل می گیرد. (شکرکن، 1372 )
اگر دانشجویان در جریان تحصیلات و زمان ادامۀ تحصیل بر این مسئله واقف شوند که دولت و صاحب منصبان و دولت مردان همواره درصدد رسیدگی و اهتمام همه جانبه به دانشجویان هستند.
• از طرح ها و تحقیقات علمی و آموزشی آنان حمایت می کنند.
• در ارائه خوابگاه و غذا و امکانات آموزشی پرهیز نمی کنند.
• در ایجاد فضای باز سیاسی و ابراز نظر ما همکاری های لازم اعمال می شود.
• در انتخاب رشته ها و اساتید مجرّب و مورد علاقه آزادی کامل دارد.
• در طراحی آینده شغلی و تخصصی دانشجویان دولت اقدامات لازم به عمل می آورد.
• در تهیه و تدوین و ارائه بورسیه تحصیلی جانب بی طرفی را می گیرد.
• در کلاسها و مناطق آموزشی و تحصیلی کیفیت را ارجح داده است در ادامۀ تحصیل دانشجویان موانع خاصی ندارند.
و ده ها اعتبار و امکان و خواسته و انتظار و توّقع و نگرش و گرایش و علاقه و ... که در حد امکان دولت این امکانات را برقرار می کند همۀ این موارد در صورت تحّقق نوعی رضایت و خشنودی فردی و شخصیتی در فرد شکل می گیرد و نوعی امید و آینده نگری مثبت و سازنده در فرد شکل می گیرد و فرد با استفاده از توانایی و استعداد و خلاقیت ها گام های بلند موفقیت و کامیابی خود را که همان موفقیت جامعه و نظام است تدوین و تبیین می کند.
فصل سوم :
روش تحقیق
جامعه
حجم نمونه
ابزار گردآوری اطلاعات
روش گردآوری اطلاعات
روش آماری
روش تحقیق :
روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی است.
در پدیده های آزمایشگاهی که متغیرها در دسترس هستند و پژوهشگر در هر لحظه قادر است میزان و نوع متغیرهای مستقل را بر روی متغیرهای وابسته را تغییر دهد. بسیار آسان ولی در عین حال ارزشمند است. زیرا تأثیر یک نوع دارو بر روی ژنتیک حیوانی مثل ماهی اگر راه و روش انسانی را در پی داشته باشد. هزاران سؤال در جهان بدون پاسخ خواهند ماند. زیرا ملاحظات اخلاقی باعث می شود که رضایت ماهی و اولیاء ایشان را به دست آورد و یا مجراهای قانونی و حقوقی را طی کند و یا از تبعات و اثرات به وجود آمده بر روی ماهی در اجتماع دفاع کند و هزاران مقوله از این طریق که باعث محدودیت های جاری و ماهی در جریان تحقیقات خواهد شد.
امّا در عمل چنین نیست و ارزشمندی زندگی انسان آنچنان بالاست که تجربه ناهنجار یک مقوله در مورد انسان توسط یک محقّق تبعات و اثرات جبران ناپذیری را به دنبال دارد. و حتی اگر افراد خود حاضر باشند در مقابل اخذ پول و موقعیت چنین خطر و ریسکی را برای آینده فرزندان و خانواده را بپذیرد موازین قانونی و نهادهای قضایی و دولتی چنین اجازه ای را به وی نخواهند داد. هدف از ذکر این مطلب این است که به اهمیت روش تحقیق در بررسی حمایت های اجتماعی و سلامت عمومی دانشجویان دختر و پسر توّجه شود.
جامعه :
جامعه مورد تحقیق دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در سال تحصیلی 88 – 87 می باشد که طبق استعلام از روابط عمومی دانشگاه تعداد این دانشجویان در سال جاری 88 – 87 ، 13600 نفر بوده است.
حجم نمونه :
چون امکان همه دانشجویان جامعه امکان پذیر نبوده است با استفاده از روش دانشجویان در دسترس 80 نفر از دانشجویان رشته های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند.
ابزار جمع آوری اطلاعات :
1 ) ابزار جمع آوری اطلاعات دو نوع می باشد :
یکی برای جمع آوری سلامت عمومی که از پرسشنامه CHQ با 28 سؤال در 4 گزینه اصلاً ، در حد معمول، بیش از حد معمول خیلی بیش از حد معمول با نمرات 0 تا 3 طراحی و اجرا شده است. این مقیاس خود شامل 4 بخش است :
1 ) مقیاس علائم جسمانی ؛
2 ) مقیاس، علائم اضطرابی و بی خوابی ؛
3 ) مقیاس کارکردهای اجتماعی ؛
4 ) مقیاس علائم افسردگی.
و هرکدام از این مقیاس ها شامل 7 سؤال را شامل شده است.
2 ) پرسشنامه دوم 15 سؤال طراحی شده در مورد حمایت های اجتماعی از دانشجویان است که در 3 گزینه بلی، خیر، تا حدی طراحی و در مورد 80 نفر اجرا شده است.
روش گردآوری اطلاعات :
دو پرسشنامه سلامت عمومی با 28 سؤال 4 بخشی و هر بخش با 4 گزینه تحمیل گردیده است و داده های آن به عنوان یک متغیر آمده است.
پرسشنامه دوم با عنوان حمایت اجتماعی با 15 سؤال 3 گزینه ای نیز تکمیل شده و داده های آن با عنوان متغیر دیگر لحاظ شده است.
یعنی داده های مثبت هر کدام از پرسشنامه ها بعنوان پاسخ مثبت و بلی منظور شده و به عنوان X , Y در اطلاعات آماری استخراج شده است. که در هر گزینه و هر بخش از آزمودنی ها ثبت و گزارش شده بوده است.
بنابراین مثلاً در پراکندگی سؤال اوّل سلامت عمومی (روانی) داده ها به صورت اصلاً و در حد معمول (بیش از حد معمول) و خیلی بیش از حد معمول به صورت 1 و 18 و 21 و 40 آمده است.
که مربوط به احساس سلامتی در یک ماه گذشته است. و آزمودنی ها در 1 مورد اصلاً و 18 مورد در حد معمول و 21 مورد بیش از حد معمول و 40 مورد خیلی بیش از حد معمول احساس سلامتی کرده اند و محقق بیش از حد معمول و خیلی بیش از حد معمول را (21 + 40 ) = 61 به عنوان سلامتی درنظر گرفته اند.
حمایت های اجتماعی نیز وضعی مثل پرسشنامه سلامت عمومی داشته و در سه گزینه بلی و خیر و تا حدّی پاسخ ها پراکنده شده اند که پاسخ های بلی + تا حدی به عنوان پاسخ موردنظر قرار گفته که در سؤال اول سه گزینه شامل بلی و خیر و تا حدّی به ترتیب 24 و 53 و 3 را شامل شده است که 24 + 53 یعنی جمع بلی و تا حدی پاسخ موردنظر قرار گرفته شده است.
سپس با توضیح داده های به دست آمده و نحوۀ جمع بندی پراکندگی داده های پرسشنامه ها در 4 گزینه و سه گزینه و نحوه یک گزینه کردن آنها بعنوان Y , X از روش آماری ضریب همبستگی در برآورد داده ها استفاده شده است.
در روش همبستگی داده های دو متغیر حمایت های اجتماعی و سلامت روانی به عنوان متغیرهای پژوهش با عنوان Y , X اجرا شده است.
فصل چهارم :
تجزیه و تحلیل داده ها
1 . 4 ) نمرات خام آزمودنی ها در متغیر حمایت اجتماعی
ردیف عنوان سؤالات بلی تا حدّی خیر
1 اول 24 53 3
2 دوم 25 49 6
3 سوم 47 25 8
4 چهارم 33 19 28
5 پنجم 41 25 14
6 ششم 29 34 17
7 هفتم 34 27 19
8 هشتم 31 39 10
9 نهم 29 33 18
10 دهم 39 28 13
11 یازدهم 41 31 8
12 دوازدهم 52 23 5
13 سیزدهم 44 28 8
14 چهاردهم 8 29 43
15 پانزدهم 35 30 15
512 473 215
2 . 4 ) نمرات خام آزمودنی ها در پرسشنامه سلامت عمومی
ردیف عنوان سؤالات اصلاً در حد معمول بیش از حد معمول خیلی بیش از حد معمول
1 اول 1 18 21 40
2 دوم 51 17 7 5
3 سوم 34 25 12 9
4 چهارم 38 17 19 6
5 پنجم 39 16 17 8
6 ششم 35 19 19 7
7 هفتم 39 28 11 2
8 هشتم 35 31 10 4
9 نهم 33 29 13 5
10 دهم 32 31 15 2
11 یازدهم 27 28 19 6
12 دوازدهم 28 31 17 4
13 سیزدهم 25 19 21 15
14 چهاردهم 20 23 19 18
15 پانزدهم 8 15 28 29
16 شانزدهم 19 21 28 12
17 هفدهم 6 21 35 28
18 هجدهم 4 17 33 26
19 نوزدهم 3 24 28 25
20 بیستم 14 17 31 18
21 بیست و یکم 5 14 32 29
22 بیست و دوم 32 17 19 12
23 بیست و سوم 35 22 11 12
24 بیست و چهارم 37 19 13 11
25 بیست و پنجم 47 28 3 2
26 بیست و ششم 18 23 29 10
27 بیست و هفتم 16 24 27 13
28 بیست و هشتم 41 19 23 7
700 603 365 572
داده های خام دو پرسشنامه حمایت های اجتماعی x و سلامت روانی y
ردیف
4697 5929 3721 77 61 1
5032 5476 4624 74 68 2
4228 5184 3481 72 59 3
2860 2704 3025 52 55 4
3630 4356 3025 66 55 5
3402 3969 2916 63 54 6
4087 3721 4489 61 67 7
4620 4900 4356 70 66 8
3844 3844 3844 62 62 9
4221 4489 3969 67 63 10
3960 5184 3025 72 55 11
4425 5625 3481 75 59 12
3168 5184 1936 72 44 13
3096 5184 1849 72 43 14
3705 4225 3249 65 57 15
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 52 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله رابطۀ حمایت اجتماعی با سلامت روانی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی
